Tytuł Pracy

Wstęp

Według historii najpierw powstały banki później powstało prawo bankowe. Pierwsze banki pojawiły się na

początku XV w. w Hiszpanii. Zajmowały się emisją pieniądza, natomiast pierwsze banki komercyjne pojawiły się

w Anglii ( XVIII w.), później we Francji. Prekursorem banków byli włoscy kupcy. Początkowo banki były

postrzegane jako zwykły przedsiębiorca. Jednak trzeba było uregulować tą sytuacje. Prawa bankowe powstały z

prawa cywilnego i handlowego. Prawo bankowe reguluje głównie zasady prowadzenia działalności bankowych,

tworzenia organizacji banków,

zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego oraz

likwidacji i upadłości banku. Nowoczesne banki centralne powstały w Europie na początku XX wieku. Z czasem

zwrócona uwagę na konieczność skupienia funkcji emisyjnej w jednej instytucji bankowej o szczególnym

statusie i funkcjach. Z czasem zaczęto powierzać jej dbałość o prawidłowe funkcjonowanie krajowego

systemu bankowego a także obsługę potrzeba państwa, w zakresie szeroko rozumianych usług bankowych.

Utworzono w 1945. NBP to bank centralny w Polsce Główne jego

zadania

dotyczą kreacji i emisji pieniądza oraz

kontroli i kredytowania – na bazie kredytu refinansowego – banków komercyjnych Na czele NBP stoi prezes,

powoływany na 6-letnią kadencję przez Sejm na wniosek prezydenta RP.

Najstarszym bankiem w Polsce funkcjonującym nieprzerwanie – nie licząc okresu II wojny światowej już prawie

sto pięćdziesiąt lat, jest Bank Spółdzielczy. Obecnie Polacy najchętniej korzystają z usług banku PKO.

Aby banki sprawnie funkcjonowały powołany jest system bankowy, który określa zasady ich funkcjonowania,

oraz wskazuje jak maja sprawnie działać. Obecnie czynności bankowe są utożsamiane z czynnościami

prawnymi co jest dużym uproszczeniem. Niekiedy czynność bankowa łączy czynności prawne jak i faktyczne.

Rozróżnić można czynności bankowe wykonywane dla banków oraz , oraz czynności, które uzyskują status

czynności bankowych dopiero wtedy, gdy są wykonywane przez bank .W tej pracy wskażę różnicę między nimi

Banki nie mogą prowadzić każdego rodzaju działalności lecz tylko taka, na którą zezwalają im ustawy. W tej

pracy opisane zostaną szczegółowo opisane szczególnie : umowy rachunku bankowego, oszczędnościowego,

powierniczego oraz formy udzielania kredytów. Zawarcie każdej z tych umów pociąga za sobą powstanie

stosunku cywilnoprawnego, którego treść regulują określone postanowienia.

Banki I Instytucje

Bankowe

Sposób funkcjonowania instytucji bakowych określa ustawa z dnia 29

sierpnia 1997 r.

(tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 72 poz. 665)

Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji

banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, a także oddziałów

instytucji kredytowych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania

naprawczego, likwidacji i upadłości banków.

Bank

jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na

podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych

obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.

[1]

Bank jest obowiązany do utrzymywania płynności płatniczej dostosowanej do

rozmiarów i rodzaju działalności, w sposób zapewniający wykonanie wszystkich

zobowiązań pieniężnych zgodnie z terminami ich płatności. Bank należy do grupy

przedsiębiorstw koncesjonowanych.

[1]

www.lexpolonica.

Dz. U. 2002 r. Nr 72 poz. 665



Podstawowy podział banków

Bank krajowy - bank mający siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej,

Bank zagraniczny - bank mający siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej, na terytorium

państwa nie będącego członkiem Unii Europejskiej



Banki mogą być tworzone jako :

- Banki państwowe

- Banki spółdzielcze

- Banki w formie spółek akcyjnych



Struktura banku

- Centrala

- Oddziały

- Filie, w kraju lub za granicą



Bank państwowy

może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na

wniosek Ministra Skarbu Państwa zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. W tym

samym trybie następuje likwidacja banku państwowego, z wyjątkiem przypadku, o którym

mowa w art. 147 Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa

nazwę, siedzibę, przedmiot i zakres działania banku, jego fundusze statutowe, w tym środki

wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które stają się majątkiem banku.

Bank państwowy nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych .



Organami

banku państwowego są rada nadzorcza i zarząd. Członkowie zarządów lub rad

nadzorczych nie mogą zajmować się działalnością konkurencyjną. W szczególności nie mogą

być członkami zarządu lub rady nadzorczej innego banku, chyba że bank państwowy jest

akcjonariuszem tego banku. Statut bankowi państwowemu nadaje, w drodze rozporządzenia,

Minister Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Finansów, po zasięgnięciu opinii Komisji

Nadzoru Finansowego.



Bankiem spółdzielczym

jest bank będący spółdzielnią, do którego w zakresie

nieuregulowanym w ustawie z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych,

ich zrzeszaniu się i bankach, zwanej dalej „ustawą o funkcjonowaniu banków spółdzielczych,

ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających”, i niniejszej ustawie, mają zastosowanie przepisy

ustawy - Prawo spółdzielcze.



Banki w formie spółek akcyjnych

Do utworzenia i działalności banku w formie spółki akcyjnej stosuje się przepisy Kodeksu spółek

handlowych, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Bank w formie spółki akcyjnej i bank

spółdzielczy mogą być utworzone po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.



Polska należała do krajów założycielskich Banku Światowego. Obecnie po przystąpieniu do UE jest członkiem Europejskiego

Banku Centralnego

[1]

Sieć bezpieczeństwa polskiego systemu bankowego tworzą Bank Centralny, nadzór nad rynkiem bankowym, system

gwarantowania depozytów oraz ministerstwo finansów. Rola tych instytucji jest zróżnicowana ale wszystkie maja wspólny cel

dążenie do zachowania stabilności systemu bankowego. Sprawy sporne wynikające ze stosunków między Narodowym Bankiem

Polskim a innymi bankami rozpoznaje Sąd Wojewódzki w Warszawie - Sąd Gospodarczy. Banki mogą przetwarzać dla celów

prowadzonej działalności bankowej informacje zawarte w dokumentach tożsamości osób fizycznych.



Działalność NBP jako banku centralnego koncentruje się przede wszystkim na następujących dziedzinach: współdziałanie przy

opracowaniu koncepcji społeczno- gospodarczych rozwoju kraju i kształtowaniu.



Obecnie

Największe Banki w Polsce

to: Bank Pekao ,PKO BP ,Bank BPH ING, Bank Śląski, Bank Handlowy, BRE Bank Bank

Zachodni, WBK, Bank Millennium, Kredyt Bank, Bank Gospodarki Żywnościowej, Raiffeisen Bank Polska, GE Money Bank ,Bank

Polskiej Spółdzielczości ,Bank Ochrony Środowiska, Getin Bank Fortis, Bank Polska Deutsche ,Bank Polska Nordea ,Bank

Polska ,Lukas Bank ,AIG Bank Polska ,Bank Pocztowy.



Bank może połączyć się tylko z innym bankiem, po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego bank jest zobowiązany

do udzielenia na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego wszelkich informacji dotyczących struktury funduszy własnych, oraz

dotyczących spełnienia wymogów i norm określonych w art.



Struktura bankowości i formy organizacyjne nie są identyczne we wszystkich krajach. W każdym z nich występują jednak trzy

rodzaje instytucji bankowych:

-Bank centralny

-Banki handlowe

-Instytucje pośrednictwa finansowego.



Dominującą rolę w systemie bankowym przypada

bankowi centralnemu.

Jest on najczęściej bankiem państwowym i w swej

działalności realizuje politykę gospodarczą państwa jako całości.



Pełni on cztery funkcje. Pierwszą jest emisja pieniądza gotówkowego, czyli papierowych biletów bankowych oraz bilonu. Im

wyżej rozwinięta gospodarka danego kraju, tym mniejsze jest znaczenie pieniądza gotówkowego w ogólnej masie pieniądza

znajdującego się w obiegu. Szczególna rola banku centralnego nie wynika jednak bezpośrednio z ilości emitowanej gotówki.

Emitując pieniądz gotówkowy( ma w tym względzie wyłączność) bank centralny wyznacza i kontroluje rozmiary całego obiegu

pieniężnego.



Druga funkcja banku centralnego: wpływ na działalność oraz nadzorowanie działalności wszystkich banków w kraju. Spełnienie

tych zadań jest możliwe dlatego, że bank centralny pełni funkcję banku banków. Funkcja ta polega na wypełnianiu dwóch

rodzajów czynności. Pierwszą jest refinansowanie w określanych granicach kredytów udzielanych przez inne banki, drugą -

prowadzenie dla tych banków rachunków, na których utrzymują one swoje rezerwy gotówkowe. Te dwa rodzaje czynności są ze

sobą związane, banki bowiem, chcąc zwiększyć rozmiary udzielanych kredytów, muszą dysponować wyższymi rezerwami

gotówkowymi. Trzecia funkcja banku centralnego polega na prowadzeniu wszystkich rachunków rządowych oraz prowadzeniu

zleconych przez rząd operacji finansowych w kraju oraz zagranicą. Bank ten prowadzi rachunki skarbu państwa, gromadzi

dochody budżetowe i realizuje wydatki. Administruje również długiem publicznym, sprzedając i skupując państwowe papiery

wartościowe. W razie potrzeby udziela także państwu kredytu.

[1]

Finanse Międzynarodowe /Kazimierz Zabielski, Warszawa 2000

Banki handlowe

- w każdym kraju jest ich wiele, najczęściej

są własnością prywatną. Współczesne banki handlowe

pełnią rolę nie tylko pośrednika pomiędzy indywidualnymi

właścicielami wolnych środków pieniężnych a

pożyczkobiorcami, lecz same kreują kredyty wielokrotnie

przewyższające zgromadzone wkłady. Funkcje banków

handlowych podzielono na pasywne i aktywne. Pasywne

polegają gromadzeniu wkładów na żądanie oraz

terminowych wkładów oszczędnościowych. Pierwsze

najczęściej nie są oprocentowane, drugie przynoszą ich

właścicielom dochody z tytułu odsetek. Gromadzenie

wkładów na żądanie jest wyjatkowo korzystne dla banków,

a jednocześnie ich część może być podstawą do udzielania

kredytów.

Kredyt i pozostałe

Czynności bankowe

Ustawa prawa bankowego nie zawiera definicji czynności bankowych.

Najprostszy podział czynności to na czynności będące wyłącznie

czynnościami prawnymi albo wyłącznie czynnościami

faktycznymi, ewentualnie obejmujące zarówno czynności prawne

jak i faktyczne. Według klasyfikacji przeprowadzonej przez

ustawodawcę rozróżnia się czynności bankowe zastrzeżone dla

banków oraz te które, uzyskują status czynności bankowych

dopiero wtedy gdy są wykonywane przez banki .Czynności

bankowe są istotne nie tylko dla przewidzianych rozwiązań o

charterze cywilnoprawnym ale również dla tych o charakterze

publicznoprawnym. Najważniejsze wykorzystanie pojęcia

czynności prawne jest potrzebne do skonturowania bardzo ważnej

dla prawa bajkowego definicji banku. Czynności obejmują w

swoim zakresie takie instytucje prawa bajowego jak: zezwolenie

na utworzenie banku, bankowy tytuł egzekucyjny, tajemnica

bankowa, obowiązek informacyjny, prowizje i opłaty bankowe.

Przepisy nawiązujące do poszczególnych czynności bankowych

zawarte są nie tylko w prawie bankowym, ale również w innych

ustawach, zarówno należących do źródeł prawa bankowego jak i

cywilnego np: w kodeksie cywilnym.

Czynnościami

bankowymi są:



1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych

wkładów,

2)orzeczenia prowadzenie innych rachunków bankowych,

3) udzielanie kredytów,

4)Praktyczne wyjaśnienia udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,

5) emitowanie bankowych papierów wartościowych,

6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,

6a) wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,

7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

8) udzielanie pożyczek pieniężnych,

9) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,

10) wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu,

11) terminowe operacje finansowe,

12) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,

13) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,

14) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych,

15) udzielanie i potwierdzanie poręczeń,

16) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych,

17) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.[1]

Czynności bankowe zastrzeżone dla banków mogą być wykonywane wyłącznie przez banki. Bank może pobierać przewidziane w umowie

prowizje i opłaty z tytułu wykonywanych czynności bankowych oraz opłaty za wykonywanie innych czynności, w tym także opłaty za

przygotowanie, sporządzenie i przekazanie informacji stanowiących tajemnicę bankową uprawnionym przez ustawę osobom, organom i

instytucjom, z wyłączeniem poszczególnych przypadków. Banki nie mogą prowadzić każdego rodzaju działalności tylko taka na którą

pozwalają im ustawy, co wynika z tego, że banki dysponują wkładami zwrotnymi społeczeństwa, a tym samym ponoszą ryzyko bankowe.

Niektóre czynności dokonywane przez banki zastrzeżone są tylko dla nich, nikt inny nie może ich wykonywać, chyba że na podstawie

upoważnienia określonego w przepisie o randze ustaw



Prawo bankowe określa katalog czynności, do których wykonywania upoważnione są wyłącznie banki

Jest to spowodowane charakterem tych

podmiotów jako instytucji finansowych. Czynnościami tymi, określanymi jako

sensu stricto

, są:

- Umowa rachunku bankowego

- Umowa kredytu

- Umowa gwarancji bankowej

- Potwierdzenie gwarancji bankowej

- Otwieranie i potwierdzanie akredytowy

- Umowa o instrument pieniądza elektronicznego

[1] www. lexpolonica.

Poza wykonywaniem

czynności bankowych banki

mogą:

1) obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej

i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,

2) zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych,

3) dokonywać obrotu papierami wartościowymi,

4) dokonywać, na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem, zamiany

wierzytelności na składniki majątku dłużnika,

5) nabywać i zbywać nieruchomości,

6) świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych,

6a) świadczyć usługi certyfikacyjne w rozumieniu przepisów o podpisie

elektronicznym, z wyłączeniem wydawania certyfikatów kwalifikowanych

wykorzystywanych przez banki w czynnościach, których są stronami,

7) świadczyć inne usługi finansowe,

8) wykonywać inne czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je

do tego.

Sposoby klasyfikowania

czynności bankowych



Uwzględniając pozycje banku wobec klienta

- Czynności bankowe aktywne( bank występuje w roli

wierzyciela)

- Czynności bankowe bierne (bak jest dłużnikiem)

Czynności bankowe pośredniczące ( świadczenie usług przez

bank różnego rodzaju klientom)



Uwzględniając w czyim interesie czynności są

dokonywane

- We własnym interesie banku

W interesie klientów



Uwzględniając przedmiot

- Czynności o charakterze pieniężnym

- Czynności o charakterze niepieniężnym

Bank może, w drodze umowy zawartej na piśmie, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy

zagranicznemu, z zastrzeżeniem zawartym w art. 6d, wykonywanie wyłącznie w imieniu i na rzecz

banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych na podstawie umowy agencyjnej, polegającego

na:

zawieraniu i zmianie umów rachunków bankowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 3, według wzoru

zatwierdzonego przez bank,

b) zawieraniu i zmianie umów kredytu na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych

potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób

fizycznych,

c) zawieraniu i zmianie umów kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o

kredycie konsumenckim

d) zawieraniu i zmianie umów ugody w sprawie spłaty kredytów, o których mowa

e) zawieraniu i zmianie umów dotyczących ustanowienia prawnego zabezpieczenia kredytów,

f) zawieraniu i zmianie umów o kartę płatniczą, których stroną jest konsument w rozumieniu ustawy,

g) przyjmowaniu wpłat, dokonywaniu wypłat oraz obsłudze czeków związanych z prowadzeniem rachunków

bankowych przez ten bank,

h) dokonywaniu wypłat i przyjmowaniu spłat udzielonych przez ten bank kredytów i pożyczek pieniężnych,

przyjmowaniu wpłat na rachunki bankowe prowadzone przez inne banki,

j) przyjmowaniu dyspozycji przeprowadzania bankowych rozliczeń pieniężnych związanych z prowadzeniem

rachunków bankowych przez ten bank,

k) wykonywaniu innych czynności, po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego[1]

[1]

WWW.lexpolonica.pl

W katalogu czynności bankowych występują zarówno umowy jaki

jednostronne czynności prawne. Takie umowy należy nazwać umowami

bankowymi, ponieważ jedną ze stron zawsze musi być bank. Pozostałe

czynności bankowe zastrzeżone dla banków , obejmujące jednostronne

czynności prawne, mogą otrzymać wspólną nazwę pozostałych

czynności zastrzeżonych wyłącznie dla banków.

Prawo bankowe wyróżnia także czynności bankowe, określane jako sensu

largo, czyli typowe dla działalności banków, które mogą być legalnie

wykonywane zarówno przez banki, jak i przez podmioty nie posiadające

statusu banku

W przypadku tej drugiej grupy są one traktowane jako

bankowe tylko wtedy, gdy realizowane są przez podmiot będący w myśl

obowiązujących przepisów bankiem. Do umów bakowych

sensu larg)

można zaliczyc :

-Umowa pożyczki pieniężnej

-Terminowe operacje finansowe

-Umowa cesji wierzytelności

-Umowa o przechowanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz

udostępnianie skrytek sejmowych

-Umowa o kartę płatniczą

-Udzielanie poręczeń

-Umowy sejmowych

-Umowa o kartę płatniczą udzielani poręczeń

-W ramach których następuje skup i sprzedaż wartości dewizowych

-Umowy o pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych i rozliczeń

Umowa kredytu

bankowego

jest porozumieniem określającym warunki, na jakich kredytodawca zobowiązuje

się postawić do dyspozycji kredytobiorcy określoną kwotę środków pieniężnych

na podany w umowie czas oraz cel, a kredytobiorca - do korzystania z niej na

warunkach określonych w umowie, do zwrotu kwoty uzyskanego kredytu wraz

z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz do zapłaty prowizji.

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:

1) strony umowy,

2) kwotę i walutę kredytu,

3) cel, na który kredyt został udzielony,

4) zasady i termin spłaty kredytu,

5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,

6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,

7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,

8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,

9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje,

10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

[1]

www.lexpolonica.

ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U.

2002 r., Nr 72, poz. 665 )

Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej

kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do

spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach

określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć

na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania

oceny tej zdolności osobie fizycznej, prawnej lub jednostce

organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, o ile posiada

zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może

udzielić kredytu pod warunkiem:

-ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu,

-przedstawienia niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu

programu

naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni - według

oceny banku - uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie.

Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank

czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej

oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu. Na wniosek

ubiegającego się o kredyt przedsiębiorcy, bank przekazuje, w

formie pisemnej, wyjaśnienie dotyczące dokonanej przez siebie

oceny zdolności kredytowej. Opłata za sporządzenie takiego

wyjaśnienia powinna być odpowiednia do wysokości kredytu.

Pożyczki udzielane na podstawie umowy uruchamiane są albo

na odrębnym rachunku pożyczkowym, albo w tzw. rachunku

otwartym. Przy pożyczkach udzielanych na podstawie umowy

kredytowej często stosuje się różne formy zabezpieczenia

spłaty: weksel finansowy poręczony przez inną osobę,

zabezpieczenie hipoteczne na nieruchomość, zastaw

papierów wartościowych oraz zastaw towarowy. Pożyczki

uzyskane na podstawie umowy kredytowej są najwyżej

oprocentowaną formą kredytu. Drugą formą udzielania

kredytów przez banki jest dyskonto weksli towarowych, czyli

wystawionych w związku z zawartą na kredyt transakcją

towarową pomiędzy dostawcą towaru a jego nabywcą.

Wierzyciel może czekać na spłatę długu, może tym wekslem

zapłacić swojemu dostawcy towarów, jak również sprzedać

weksel bankowi handlowemu. Trzecią formą udzielania

kredytów przez banki jest zakup obligacji publicznych oraz

prywatnych Emisja obligacji jest formą zaciągania kredytu

przez emitenta od nabywcy. Obligacje są formą zaciągania

kredytu długoterminowego. Kredyt ten charakteryzuje się

stałym oprocentowaniem, płatnym w stałych terminach do

czasu wykupu obligacji przez emitenta

Banki w celu wspólnego udzielenia kredytu mogą zawrzeć umowę o utworzeniu

konsorcjum bankowego. W umowie tej banki ustalają warunki udzielenia

kredytu i jego zabezpieczenia oraz wyznaczają bank umocowany do zawarcia

umowy kredytu.

Banki, ponoszą ryzyko związane z udzielonym kredytem proporcjonalnie do

wysokości wniesionych środków finansowych do wspólnie udzielonego kredytu.

W czasie obowiązywania umowy kredytu kredytobiorca jest obowiązany

przedstawić - na żądanie banku - informacje i dokumenty niezbędne do oceny

jego sytuacji finansowej i gospodarczej oraz umożliwiające kontrolę

wykorzystania i spłaty kredytu.

W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu

albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć

kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu. Termin

wypowiedzenia, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30

dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Wypowiedzenie

umowy kredytu z powodu utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub

zagrożenia jego upadłością nie może nastąpić, jeżeli bank zgodził się na

realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego. Przepis ten stosuje się

przez cały okres realizacji programu naprawczego, chyba że bank stwierdzi, iż

program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany. O ile umowa

kredytu nie nie mówi inaczej, termin spłaty kredytu jest terminem zastrzeżonym

na rzecz obu stron. W przypadku gdy strony ustaliły termin spłaty kredytu

dłuższy niż rok, kredytobiorca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem

terminu trzymiesięcznego.

Umowa kredytu może

określać

że od kredytu postawionego do dyspozycji

kredytobiorcy i przez niego nie wykorzystanego

przysługuje bankowi odrębna prowizja.

Bank może przyjąć zlecenie udzielenia kredytu osobie

trzeciej. Zlecenie powinno być złożone w formie

pisemnej pod rygorem nieważności. W takim

przypadku, jeśli umowa nie stanowi inaczej, dający

zlecenie staje się poręczycielem za dług przyszły.

Bank nie może stosować korzystniejszych warunków,

oraz stóp oprocentowania niż stosowane przez bank

dla danego rodzaju umowy przy prowadzeniu

rachunków bankowych oraz przy udzielaniu

kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji

bankowych, poręczeń:



Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia

członkowi zarządu albo rady nadzorczej banku lub osobie zajmującej

stanowisko kierownicze w banku następuje zgodnie z regulaminem

uchwalonym przez radę nadzorczą.



Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia

członkowi zarządu albo członkowi rady nadzorczej banku w kwocie łącznego

zobowiązania przekraczającej 10 000 euro, obliczonej w złotych według kursu

średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień udzielenia

kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia, wymaga

zgody wyrażonej w uchwale zarządu oraz uchwale rady nadzorczej banku.



Obecnie suma kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i

poręczeń, o których mowa w nie może przekroczyć:



w banku w formie spółki akcyjnej i w banku państwowym - 10 % sumy

funduszy podstawowych,



w banku spółdzielczym - 25 % sumy funduszy podstawowych



przy czym ich wartość jest ustalana zgodnie z obowiązującymi zasadami

[7]

www.lexpolonica.

ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U.

2002 r., Nr 72, poz. 665 )

Po udzieleniu kredytu bank powiadamia Komisję Nadzoru Finansowego o fakcie

udzielenia kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia

członkowi zarządu albo rady nadzorczej, osobie zajmującej stanowisko

kierownicze w banku, akcjonariuszowi banku i członkowi banku

spółdzielczego oraz podmiotowi powiązanemu z nimi kapitałowo lub

organizacyjnie, jeżeli w pojedynczym przypadku wartość zobowiązania

przekracza równowartość 30 000 euro, obliczoną w złotych według kursu

średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dzień udzielenia

kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej lub poręczenia. Przepis

ten nie ma zastosowania do akcjonariusza posiadającego wyłącznie akcje

dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w ilości uprawniającej do

wykonywania nie więcej niż 5 % głosów na walnym zgromadzeniu.

[8]

Banki mogą na zlecenie udzielać i potwierdzać gwarancje bankowe,

poręczenia, a także otwierać i potwierdzać akredytywy.

Banki mogą prowadzić tytułem przykładu

następujące rodzaje rachunków

bankowych



rachunki bieżące,



rachunki pomocnicze,



rachunki lokat terminowych,



rachunki oszczędnościowe - wkłady oszczędnościowe

[8]

www.lexpolonica.

ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe

(Dz. U. 2002 r., Nr 72, poz. 665 )

Rachunek

oszczędnościowy

Zgodnie z treścią ustawy prawo bankowe, dowodem zawarcia umowy

rachunku oszczędnościowego może być książeczka lub inny dokument

potwierdzający zawarcie umowy. Rachunki oszczędnościowe nie mogą być

wykorzystywane przez ich posiadaczy do przeprowadzania rozliczeń

pieniężnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Rozwiązanie umowy rachunku oszczędnościowego w sytuacji, gdy w ciągu

pięciu lat nie dokonano na rachunku żadnych obrotów poza okresowym

dopisywaniem odsetek, a stan środków na rachunku nie przekracza kwoty

minimalnej ustalonej w umowie skutkuje powstaniem stanu wymagalności

roszczenia posiadacza rachunku o zwrot środków zgromadzonych na

rachunku. Roszczenie podlega przedawnieniu z upływem lat 10 Osoba

małoletnia nie jest uprawniona do dokonywania dyspozycji powodujących

powstanie tzw. salda debetowego na rachunku, chyba że umowa rachunku

stanowi inaczej. W razie zgłoszenia bankowi utraty dowodu zawarcia

umowy rachunku oszczędnościowego, czeku lub blankietu czeku, bank jest

odpowiedzialny za wypłaty gotówkowe, a także za przelewy dokonane w

jednostce organizacyjnej banku prowadzącej rachunek oszczędnościowy,

od chwili otrzymania przez tę jednostkę zgłoszenia, natomiast sama

umowa zawarta pomiędzy posiadaczem rachunku a bankiem powinna być

określona odpowiedzialność banku za dokonane w innych przypadkach

wypłaty gotówkowe po otrzymaniu zgłoszenia utraty dokumentów.



Czynność prowadzenia

innych rachunków bankowych

oznacza prowadzenie innych rachunków bankowych, które

nie są rachunkami wkładów pieniężnych płatnych na

żądanie lub z nadejściem określonego terminu.



Umowa

rachunku powierniczego

nie jest umową

nazwaną, a zatem nie jest szczegółowo regulowana

przepisami prawa. Rachunek powierniczy może mieć

zastosowanie w sytuacji powiernictwa zarządczego albo

ustanawianego celem zabezpieczenia. W obu przypadkach

występuje osoba trzecia zwana powierzającym, posiadacz

rachunku nazywany powiernikiem oraz bank. Taka umowa

jest umową podmiotowo kwalifikowaną

Document Outline