www.dhlgf.pl
Page
1
Dangerous Goods
1. Definicja materiału niebezpiecznego
2. Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych
3. Ukryte materiały niebezpieczne
4. Stawki frachtowe i opłaty dodatkowe
5. Dokumenty
6. Opakowania
8. Podsumowanie
7. Gdzie szukać pomocy
www.dhlgf.pl
Page
2
Definicja
Dangerous Goods
Materiały niebezpieczne to artykuły lub substancje, których właściwości
mogą spowodować zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa, mienia lub
środowiska i które są wymienione na liście materiałów niebezpiecznych
DGR lub są klasyfikowane zgodnie z tymi przepisami.
Przewóz materiałów niebezpiecznych podlega specjalnym przepisom
IATA Dangerous Goods Regulations (które są wykładnią przepisów
opracowywanych przez Komitet Ekspertów ICAO, International Civil
Aviation Organization).
Niektóre materiały zostały określone w ogóle jako zbyt niebezpieczne
do przewozu lotniczego, inne mogą być dopuszczone jedynie pod
warunkiem zgód państw zaangażowanych w przewóz; niektóre
natomiast są dozwolone tylko w samolotach cargo.
www.dhlgf.pl
Page
3
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Podręcznik IATA DGR zawiera wykaz około 3000 wyspecyfikowanych
przez ONZ materiałów niebezpiecznych z podaniem ich
charakterystyki oraz warunków, pod jakimi mogą być przyjęte do
transportu lotniczego. Wykaz ulega ciągłym modyfikacjom. Można w
nim spotkać także materiały określane jako „nie nazwane inaczej”
(n.o.s.) – mające cechy charakterystyczne dla którejś z 9-u grup.
Rozróżnia się 9 grup (klas) materiałów niebezpiecznych. Biorąc pod
uwagę ich charakterystyczne właściwości mogące stanowić
zagrożenie w transporcie lotniczym i tak:
www.dhlgf.pl
Page
4
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Klasa 1 – Materiały Wybuchowe (w tym 6
Podklas)
Przykłady:
amunicja myśliwska lub do broni
osobistej, bezpieczniki, fajerwerki
(niektóre)
Klasa 2 – Gazy w tym 3 Podklasy:
Gaz Palny np.
propan, butan, acetylen
www.dhlgf.pl
Page
5
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Klasa 2 – Gazy w tym 3 Podklasy:
Gaz niepalny, nietrujący np.
neon, dwutlenek
węgla, hel, płynny azot
Klasa 2 – Gazy w tym 3 Podklasy:
Gazy Toksyczne
Klasa 3 – Ciecze Palne
np.
farby, alkohole, kleje, aceton, paliwo
www.dhlgf.pl
Page
6
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Klasa 4 – Ciała Stałe Palne w tym 3
Podklasy
Ciała Łatwopalne np.
zapałki, siarka
Podatne na samozapalenie się np.
biały lub
żółty fosfor, magnez
Palne w kontakcie z wodą np.
sód, karbit
www.dhlgf.pl
Page
7
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Klasa 5 – Substancje Utleniające w tym 2
Podklasy:
Utleniacze np.
wybielacze, wapno, nawozy
Nadtlenki organiczne
www.dhlgf.pl
Page
8
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Klasa 6 – Substancje Trujące i Zakaźne w tym 2
Podklasy:
Substancje Trujące np.
cyjanek, arszenik,
strychnina
Substancje Zakaźne np.
wirusy, bakterie,
szczepionki lub produkty biologiczne znane
jako powodujące choroby ludzi lub zwierząt
(HIV, grzybice, wścieklizny); zalicza się tu też
odpady medyczne
www.dhlgf.pl
Page
9
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Klasa 7 – Materiały Radioaktywne
Materiały Radioaktywne
Kategoria I - białe
Materiały Radioaktywne
Kategoria II - żółte
Materiały Radioaktywne
Kategoria III - żółte
www.dhlgf.pl
Page 10
Klasyfikacja
Dangerous Goods
Materiały żrące np.
kwas siarkowy, rtęć, kwas
do akumulatorów
Materiały niebezpieczne różne np.
azbest,
środki zapachowe, środki do znieczuleń,
dwutlenek węgla w postaci stałej tzw suchy
lód
Materiały magnetyczne
Materiały niebezpieczne różne:
www.dhlgf.pl
Page 11
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Aerozole - zmiana ciśnienia i temperatury w kabinie samolotu może wywołać
wyciek, jeśli pojemnik nie jest prawidłowo zamknięty/ zaklejony. Zdarzały się
przypadki wybuchu pojemników na skutek przegrzania.
Akumulatory - akumulatory bez elektrolitu (dry cells) jakkolwiek nie są mat.
niebezpiecznym, muszą być tak opakowane aby uniemożliwić zwarcie.
Aparatura dentystyczna - może zawierać rozpuszczalniki i żywice.
Aparaty elektryczne - aparaty z napędem elektrycznym takie jak wózki, kosiarki,
wózki golfowe, inwalidzkie mogą mieć akumulatory „mokre”.
Artykuły gospodarstwa domowego - mogą zawierać farby, aerozole, palne płyny,
chemiczne środki czyszczące .
Butle z gazem - jeśli są napełnione, mogą być przyjęte do przewozu wyłącznie jako
cargo.
www.dhlgf.pl
Page 12
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Chemikalia - większość art. chemicznych kwalifikuje się jako mat. niebezpieczne
i wyłącznie wykwalifikowany personel podejmuje decyzję, czy można przewieźć je
jako cargo. Nigdy nie wolno przyjąć tych materiałów do przewozu jako bagaż.
Chemikalia do basenów pływackich - mogą zawierać kwasy oraz chlorki w
stanie
płynnym lub stałym.
Części lotnicze - części zapasowe, wyposażenie samolotu tzw. COMAT (company
materials i AOG) mogą zawierać materiały spełniające kryteria materiałów
niebezpiecznych np. sprężony gaz, farby, aerozole, zestawy ratownicze.
Części maszyn - mogą zawierać rozpuszczalniki, farby, chemikalia.
Części samochodowe - w tym także do silników, motocykli – mogą zawierać
mokre akumulatory, amortyzatory gazowe, poduszki powietrzne
www.dhlgf.pl
Page 13
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Fajerwerki - są one silnie wybuchowe.
Farby - w większości farby są płynami palnymi i mogą być przyjęte do przewozu
wyłącznie jako cargo. Emalie, lakiery, pokosty, bejce, politury, rozpuszczalniki także
podlegają tym restrykcjom. Obniżenie ciśnienia w samolocie może spowodować
otwarcie wieczka pojemnika i wyciek.
Gaz schłodzony w stanie płynnym - schłodzone gazy (cryogenic liquid) takie jak
azot, hel, argon są niebezpieczne w przypadku zetknięcia ze skórą oraz grożą
uduszeniem w zamkniętym pomieszczeniu (przy wycieku).
Instrumenty / przyrządy - mogą zawierać rtęć.
Mrożona żywność - może być pakowana w suchy lód, co mogłoby mieć negatywny
wpływ na pasażerów lub zwierzęta.
www.dhlgf.pl
Page 14
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Narzędzia podręczne - narzędzia takie jak np. piły łańcuchowe mogą mieć silnik
spalinowy z paliwem w baku.
Paliwo do zapalniczek - zapalniczki z płynem mogą przeciekać podczas
transportu
wytwarzając wybuchowe opary w kabinie oraz bagażnikach samolotu.
Pojazdy samojezdne - pojazdy samojezdne jak samochody, motocykle mogą
zawierać paliwo, akumulatory, gaśnice, poduszki powietrzne itp.
Próbki diagnostyczne - mogą zawierać substancje zakaźne.
Rtęć - w wysokiej temperaturze i przy niskim ciśnieniu wydziela trujące opary.
W stanie płynnym (tj. do – 38 C) b. szybko działa na aluminium osłabiając jego
strukturę. W przypadku wycieku w samolocie b. trudna do wykrycia i usunięcia,
powoduje duże szkody w konstrukcji samolotu
www.dhlgf.pl
Page 15
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Skrzynki z narzędziami - mogą zawierać mat. wybuchowe (nity z nabojami),
sprężony gaz, kleje lub farby w aerozolach, płyny żrące (kwasy, środki czyszczące).
Sprzęt do nurkowania - może zawierać butle ze sprężonym gazem. Puste butle,
z manometrem w pozycji „0” można przyjąć do przewozu. Lampy do nurkowania
mogą zawierać baterie kwasowo – ołowiowe wielokrotnego użytku.
Sprzęt campingowy - należy uważać na możliwość znajdowania się w nim butli
z gazem i płynami palnymi jak: butan, płyny korodujące, oleje palne.
Sprzęt do odwiertów górniczych - może zawierać materiały wybuchowe.
Sprzęt ratunkowy - może zawierać urządzenia działające na baterie/
akumulatory:
sprzęt ratujący życie lub nawigacyjny-boje , sprzęt pływający, zapałki itp.
www.dhlgf.pl
Page 16
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Środki czystości - mogą zawierać chlorki, amoniak (np. niektóre detergenty lub
odplamiacze zawierają amoniak , który jest silnie
korodujący i wydziela trujące opary ), utleniacze.
Wyposażenie elektryczne - może zawierać rtęć lub materiały o właściwościach
magnetycznych.
Wyposażenie laboratoryjne - może zawierać chemikalia, rozpuszczalniki, farby.
Wyposażenie do efektów specjalnych, pokazów, filmów - mogą zawierać
substancje łatwopalne, wybuchowe lub dymy sceniczne (suchy lód).
Wyposażenie fotograficzne - może zawierać chemikalia korodujące, które
reagują z większością stopów i metali używanych w samolocie. Mogą także
powodować oparzenia skóry .
www.dhlgf.pl
Page 17
Ukryte materiały niebezpieczne
Dangerous Goods
Zapalniczki do papierosów - zapalniczki z płynnym gazem pod ciśnieniem mogą
spowodować zagrożenie pod wpływem zmniejszonego ciśnienia. Popularne
zapalniczki
jednorazowe nie są natomiast dostatecznie zabezpieczone przed przypadkowym
zadziałaniem co może uwolnić całą zawartość zapalniczki – wystarcza ona do
spowodowania eksplozji.
Zapałki - wszystkie rodzaje – dopuszcza się jedynie przy sobie, do użytku
osobistego ; zapałki książeczkowe przewożone w bagażu b.łatwo otwierają się
powodując zagrożenie.
Zestawy naprawcze - mogą zawierać kleje, celulozę, farbę, nadtlenki
organiczne, rozpuszczalniki
www.dhlgf.pl
Page 18
Stawki frachtowe i opłaty dodatkowe
Dangerous Goods
Większość linii lotniczych rozróżnia stawki frachtowe płacone za przewóz
general cargo od tych płaconych za przewóz towarów niebezpiecznych
dlatego każdorazowo należy sprawdzić z przewoźnikiem jakie stawki
mają zastosowanie.
Niektóre linie lotnicze w ogóle nie akceptują towarów niebezpiecznych.
Opłaty dodatkowe:
-
RAC
– wysokość i zasady zastosowania zależą od linii lotniczej
-
Opłata za sporządzenie Check Listy
– która bardzo często jest robiona
przez agenta handlingowego na zlecenie linii lotniczej
-
dodatkowa opłata handlingowa
– należy sprawdzić czy agent
handlingowy obok standardowej opłaty za handling nie pobiera
dodatkowej.
www.dhlgf.pl
Page 19
Dokumenty
Dangerous Goods
„
Shipper’s Declaration for Dangerous Goods” – „Deklaracja Nadawcy”
Dla każdej przesyłki zawierającej materiały niebezpieczne zdefiniowane i
sklasyfikowane w DGR, nadawca
MUSI
wypełnić dokument:
„Shipper’s Declaration for Dangerous Goods” – „Deklaracja Nadawcy”
(chyba że zgodnie z przepisami DGR Deklaracja nie jest wymagana).
DGF oferuje, jako usługę dodatkową, pomoc merytoryczną przy
wypełnianiu Deklaracji.
Deklaracja Nadawcy musi być wypełniona w języku angielskim, w dwóch
egz.; wszystkie błędy muszą być poprawione i podpisane przez wystawce
dokumentu.
www.dhlgf.pl
Page 20
Opakowania
Dangerous Goods
Do celów przewozu materiałów niebezpiecznych wyróżnia się 4 typy
- ze Specyfikacją UN; oznakowanie specyfikacją UN musi być trwałe,
czyli drukowane lub wytłoczone bezpośrednio na opakowaniu,
czytelne i umieszczone w widocznym miejscu.
- dla ograniczonych ilości – LTD QTY (LIMITED QUANTITY”
- bez specyfikacji UN
- dla bardzo małych ilości ( EXCEPTED QUANTITY)
www.dhlgf.pl
Page 21
Podsumowanie
Dangerous Goods
Kilka przykładów wypadków z materiałami niebezpiecznymi, które
pokazują jak istotne jest przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa.
1987 Katastrofa samolotu Boeing 747 nad Oceanem Indyjskim (140
osób zabitych, 19 osób z załogi) – kwas azotowy (Nitric acid)
1990 Katastrofa samolotu Boeing 727 (2 pasażerów zabitych, 2
osoby z załogi) – kwas azotowy
1996 Katastrofa samolotu Valujet, transportujacego generatory
tlenowe jako cargo – 110 ofiar śmiertelnych. Generatory
zadeklarowane były jako puste, a w rzeczywistości były
przeterminowane.