Slajd 1

1. Rodzaje ćwiczeń ruchowych.



Ćwiczenia fizyczne;

czynności ruchowe wielokrotnie powtarzane, w celu

nabycia wprawy i uzyskania sprawności w

funkcjonowaniu organizmu. W wychowaniu fizycznym

stosuje się różne rodzaje ćwiczeń, które można

podzielić ze względu na:

•

strukturę wykonywanych ruchów; - na cykliczne i

acykliczne;

•

charakter rozwijanych zdolności motorvcznvch: - na

ćwiczenia szybkości, siły,

wytrzymałości, zwinności /koordynacji

ruchowej/, mocy, gibkości;

•

charakter pracy mięśniowej; - na ćwiczenia

statyczne i dynamiczne;

•

intensywność wykonywanej pracy: - na ćwiczenia o

umiarkowanej, dużej,

submaksymalnej i

maksymalnej intensywności;

•

w treningu sportowym: - na ćwiczenia ogólne,

ukierunkowane i specjalne.



Ćwiczenia kształtujące

•

To ćwiczenia, za pomocą, których można wpłynąć na

prawidłowy rozwój, całego organizmu, a zwłaszcza

układu mięśniowego, kształtowanie prawidłowej

postawy ciała ucznia oraz na rozwój jego zdolności

motorycznych.

•

Prowadzone są najczęściej w początkowej części lekcji

zgodnie z tokiem gimnastyki podstawowej. Dzielimy je

schematycznie według części ciała:/ ćwiczenia ramion,

ćwiczenia szyi,- ćwiczenia nóg, ćwiczenia tułowia/.

•

Wszystkie ćwiczenia kształtujące uczeń wykonać może

w formie wolnej /przez siebie samego/, z przyborem lub

na przyrządach stanowiących podstawowe wyposażenie

sali gimnastycznej, z udziałem muzyki mechanicznej,

instrumentami perkusyjnymi, z akompaniamentem itp...

„

Ćwiczenia kształtujące

w lekcji wychowania fizycznego

Zadania ćwiczeń kształtujących.

Ćwiczenia kształtujące pełnią funkcję ćwiczeń

ogólnorozwojowych. Do ich podstawo wych zadań

można zaliczyć:



wszechstronne rozwijanie mięśni szkieletowych pod

względem siły, długości i elastyczności,



wyrabianie obszerności ruchów poprzez zwiększenie

ruchomości w stawach,



zwiększanie elastyczności wiązadeł, torebek

stawowych i ścięgien,



kształtowanie prawidłowej postawy ciała,



przygotowanie organizmu do wysiłku czekającego

go w głównej części lekcji [Jezierski 1996].



ćwiczenia kształtujące mogą być także źródłem

wiadomości o wpływie ruchu na organizm,

poznawania poszczególnych partii mięśniowych -

„uczenia się własnego ciała". Samodzielne

przygotowywanie ich przez uczniów stanowi

doskonałą formą współpracy nauczyciela z

wychowankiem poprzez wdrażanie go do

współtworzenia lekcji.



Ćwiczenia porządkowe;

Wchodzą w skład ćwiczeń gimnastycznych, mają duże

znaczenie wychowawcze oraz pomocnicze w prawidłowej

organizacji i przeprowadzeniu zajęć gimnastycznych.

Do ćwiczeń porządkowych zalicza się:

•

ćwiczenia musztry -komendy, zbiórki, odliczania, zwroty

w miejscu

i w marszu, zmiany szyków, marsze, bieg, kolumny

ćwiczebne w rzędzie, w szeregu, w dwurzędzie, w

dwuszeregu itd...,

•

zabawy i gry ruchowe, elementy tańców, korowody, kroki

taneczne itp.,

•

ćwiczenia te przyczyniają się do wyrabiania nawyku

dobrej postawy, prawidłowego chodu i biegu oraz

dyscypliny ćwiczących.

•

występują przeważnie w części wstępnej lekcji i podczas

czynności organizatorskich przy tzw. „ rozgrzewce",,



Ćwiczenia stosowane (użytkowo-

sportowe)

•

Są to naturalne ruchy i czynności występujące w

życiu codziennym oraz ruchy celowo skonstruowane,

wyrozumowane, stosowane tylko w gimnastyce

/ćwiczenia zwinnościowe, akrobatyczne/.

•

Zadaniem ich jest ogólny rozwój organizmu ucznia

oraz wyrobienie u ćwiczących podstawowych

zdolności motorycznych.

•

Rodzaje ćwiczeń to.: - ćwiczenia równoważne na

przyrządach, zwisy i podpory, ćwiczenia

zwinnościowo-akrobatyczne, skoki.

•

W skład ćwiczeń stosowanych wchodzą podstawowe

funkcje użytkowe jak: rzuty, chwyty, dźwigania, różne

odmiany biegu i chodu.

3. Struktura rozgrzewki:



podział ćwiczeń kształtujących, ze względu na:



charakter pracy mięśniowej;



anatomicznej budowy ciała;



na rodzaj ćwiczeń kształtujących;



kształtowanie sprawności motorycznej;



zasady prowadzenia ćwiczeń ruchowych /pozycje

wyjściowe, kierunki ruchu, płaszczyzny ruchu i osie

ruchu/;



dobór i uszeregowanie ćwiczeń, ze względu na:



warunki zewnętrzne;



diagnozy indywidualnej i grupowej klasy;



wykorzystanie przyborów i przyrządów;



kolejność ćwiczeń kształtujących do rozgrzewki

ogólnorozwojowej;



wg. Haliny Młokosiewicz;



wg. Anny Ciechalewskiej i Ewy Kolarczyk;



wg. A. Kalinowskiego;



analiza zadań dydaktycznych;



zewnętrzna;



wewnętrzna;



układanie ćwiczeń kształtujących

układanie ćwiczeń kształtujących;

;

Podział ćwiczeń kształtujących, ze względu na:



charakter pracy mięśniowej;



Ćwiczenia statyczne, charakteryzują się

utrzymaniem przyjętych pozycji lub położeń przy

zachowaniu izometrycznego skurczu mięśni,



Ćwiczenia dynamiczne, charakteryzują się

zmianami pozycji i położeń przy izotonicznym

skurczu mięśni



Ćwiczenia mieszane – łącza prace dynamiczną i

statyczną mięśni



Z punktu widzenia anatomicznej budowy ciała

można dokonać podziału:



Ćwiczenia ramion i obręczy barkowej – wznosy,

opusty, przenosy, ugięcia, wyprosty, skurcze,

wymachy, skręty, krążenia, odrzuty



Ćwiczenia tułowia i szyi – skłony, opady, skręty,

skrętoskłony



Ćwiczenia nóg i obręczy biodrowej – wspięcia, obroty,

przysiady, uniki, wypady, podskoki, przeskoki, skurcze,

wymachy, odrzuty, wyprosty, wznosy, przenosy,

krążenia



Pod względem rodzaju ćwiczenia kształtujące

dzielimy na:



Ćwiczenia wolne indywidualne,



Ćwiczenia ze współćwiczącymi



Ćwiczenia z przyborem



Ćwiczenia na przyrządach szwedzkich



Biorąc pod uwagę oddziaływanie na

organizm oraz kształtowanie sprawności

motorycznej ćwiczenia kształtujące dzielimy:



Siłowe i skocznościowe



Zwinnościowo-zręcznościowe



Gibkościowe



Wytrzymałościowe



Szybkościowe



Ze względu na intensywność wykonywanej

pracy dzielimy na:



Ćwiczenia o małej intensywności – tętno jest

nieco większe od wartości spoczynkowej (70-

100 uderzeń na min). Spacery, zabawy



Ćwiczenia o umiarkowanej intensywności –

tętno jest wyższe i wynosi 100-130 uderzeń

na min. Praca może trwać kilkadziesiąt minut.

Gry sportowe



Ćwiczenia o dużej intensywności – tętno 130-

160 uderzeń na min. Praca trwa od kilku do

kilkunastu minut



Ćwiczenia o submaksymalnej intensywności –

tętno 160-180 uderzeń na min. Są to

obciążenia na poziomie wysokiego

wytrenowania.



Ćwiczenia o maksymalnej intensywności –

tętno ponad 180 uderzeń na min.

Wykonywane są przez dłuższy czas w treningu

sportowym



Z zastosowaniem muzyki dzielimy na:



Ćwiczenia rytmiczno taneczne – kojarzenie

ruchu z muzyką, kształcą świadomość

muzyczną i poczucie estetyki ruchu



Ćwiczenia gimnastyczno – taneczne -

(aerobic)



Ćwiczenia taneczne rytmiczno – muzyczne –

(jazz - gimnastyka)



Ćwiczenia z przyborami – gimnastyka

artystyczna

Zasady prowadzenia ćwiczeń kształtujących

Duże znaczenie dla poprawnego przeprowadzenia ćwiczeń ma

odpowiednio dobrana pozycja wyjściowa.



Główne pozycje wyjściowe do ćwiczeń to:



pozycja wyjściowa w staniu – postawa zasadnicza,

swobodna, równoważna, w rozkroku, wykroku, zakroku



pozycja wyjściowa w przysiadzie,



pozycja wyjściowa w klęku – klęk obunóż, jednonóż,

jednonóż w rozkroku, w wykroku, zakroku



pozycja wyjściowa w siadzie – okroczny, skrzyżny,

klęczny, prosty, prosty w rozkroku, rozkroczny, płotkarski



pozycja wyjściowa w leżeniu- tyłem, przodem, bokiem,

przerzutny,



pozycja wyjściowa w podporze.



Z głównych pozycji wyjściowych wywodzą się pozycje

pochodne, tworzone na przykład przez zmianą ustawienia nóg

(w staniu w wykroku, w staniu w wypadzie itp.) lub

ustawienia nóg i ramion (w przysiadzie podpartym, w siadzie

skulonym, w leżeniu przewrotnym itp.).



Ponadto mogą być stosowane:



pozycje izolowane, w których określony układ ciała

ćwiczącego zapewnia ustalenie pewnych odcinków ciała,

wykluczających zbędne ruchy utrudniające jego

wykonanie,



pozycje równoważne (chwiejne) charakteryzujące się.

zmniejszeniem płaszczyzny podparcia

Kolejność ćwiczeń kształtujących

Kolejność ćwiczeń kształtujących do rozgrzewki

ogólnorozwojowej przyjęto z godnie z tokiem lekcji

gimnastyki podstawowej:

Według Haliny Młokosiewicz /1985/:

1. ćwiczenia ramion /RR/;

2. ćwiczenia nóg /NN/;

3. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

czołowej;

4. ćwiczenia ramion i nóg łącznie /RR i NN

łącznie/;

5. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

strzałkowej;

6. ćwiczenia nóg /NN/;

7. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

poprzecznej;

8. ćwiczenia tułowia /T/ o większym

natężeniu;

9. ćwiczenia ramion

/RR/',

10.ćwiczenia tułowia /T/;

11.ćwiczenia równoważne wolne;

12. ćwiczenia nóg /NN/ - podskoki.

Według Anny Ciechalewskiej i Ewy Kolarczyk /

1992/:

1. ćwiczenia ożywiające;

2. ćwiczenia ramion /RR/;

3. ćwiczenia szyi;

4. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

strzałkowej w przód;

5. ćwiczenia nóg /NN/;

6. ćwiczenia tułowia /T/;

7. ćwiczenia równoważne;

8. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

strzałkowej w tył;

9. ćwiczenia mięśni brzucha;

10. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

poprzecznej;

11. ćwiczenia tułowia /T/ w płaszczyźnie

złożonej;

12.ćwiczenia w podporach;

13.ćwiczenia w podskokach;

14.ćwiczenia korektywne, uspakajające i

relaksacyjne.

Analiza zadań dydaktycznych



Analiza zadań dydaktycznych - głównego i

dodatkowego:



zewnętrzna; - polega na rozkładaniu ćwiczenia

będącego aktualnym

zadaniem lekcji na poszczególne elementy - fazy

ruchu -/czyli dokładne zastanowienie się nad

określeniem ćwiczenia/



wewnętrzna: - podczas, której rozpatrywane jest

zaangażowanie aparatu ruchowego / mięśni,

więzadeł i stawów biorących udział w wykonywaniu

nauczanego ćwiczenia.



Układanie ćwiczeń kształtujących:

a/ kolejność ćwiczeń kształtujących powinien być

według toku gimnastyki podstawowej z

uwzględnieniem wyników analizy wewnętrznej:

b/ ćwiczenia kształtujące powinny być tak dobrane,

by przygotowywa y do zadań lekcji, uwzględniały

specyfikę poszczególnych rodzajów lekcji,

wszechstronnie „rozgrzewały" organizm, zapewniały

utrzyma nie prawidłowej postawy.

Metodyka nauczania ćwiczeń

kształtujących
–

polega na opanowaniu poszczególnych ruchów

początkowo w pozycji izolowanych, w dalszym
etapie w trudniejszych pozycjach wyjściowych.
-Utrudnieniem prostego ćwiczenia może być:



Zmiana pozycji wyjściowych



Zróżnicowanie rytmu, tempa



Zmienność pracy mięśniowej – napinanie,

rozciąganie



Łączenie różnych ruchów, zastosowanie

przyborów



Ćwiczenia z współćwiczącym

- Formę urozmaicenia ćwiczeń kształtujących
może być wprowadzenie zmiany ustawień,
połączeń ruchu, wykorzystanie przyborów
typowych (szarfa, woreczek) i nietypowych
(gazeta, butelka plastikowa)

Dobór i uszeregowanie ćwiczeń

O doborze ćwiczeń do danej jednostki metodycznej w

znacznej mierze decydują warunki zewnętrzne, w

więc:

•

klasa,

•

płeć ćwiczących,

•

poziom rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej,

•

miejsce ćwiczeń,

•

warunki pogodowe,

•

przyrządy i przybory, którymi dysponuje nauczyciel

nauczyciel powinien planować zadania tak, aby

wszystkie wprowadzone na lekcji przybory i przyrządy

znalazły zastosowanie. Należy przy tym pamiętać, że

zbyt częsta zmiana przyborów może zaburzyć

sprawną organizację lekcji. Stosując na lekcji

przybory i przyrządy trzeba pa miętać, aby były one

maksymalnie wykorzystane. W miarę możliwości

każdą zmianę trzeba łączyć z wykonywaniem przez

uczniów zadań ruchowych. Sposób rozdawania i

zbierania przyborów oraz rozstawiania i usuwania

przyrządów należy precyzyjnie określić, gdyż właśnie

wtedy najczęściej tworzą się chaos i bałagan. Sprzęt

i przybory muszą być przygotowane przez nauczyciela

przed

lekcją

przed

lekcją

i powinny się znaleźć

w pobliżu miejsca ich

wykorzystania.

Document Outline