Mechanizm funkcjonowania
kursów walutowych
1
Mechanizm funkcjonowania
kursów walutowych
1
Kurs walutowy
cena jednej waluty
wyrażona w innej walucie
2
Forma kursu walutowego
• Bezpośrednia –
cena jednostki
waluty zagranicznej
wyrażonej w walucie
krajowej, np.:
1 EUR = 4,00 PLN
• większy sens
ekonomiczny – na
rynku krajowym jest
towar w postaci
innej waluty, cena
wyrażona w
pieniądzu krajowym
• Pośrednia – cena
jednostki waluty
krajowej wyrażona
jest w walucie
zagranicznej, np.:
1 PLN = 0,25 EUR
3
Przykład
Jeżeli:
1 EUR = 3,5370 PLN
to:
1 PLN = 1/3,5370 = 0,2827 EUR
4
Funkcje kursu walutowego:
• funkcja informacyjna
• funkcja cenotwórcza
5
Funkcja informacyjna
• Kurs waluty informuje o cenie walut
obcych.
• Informacja bezpłatna.
• Wykorzystywana w decyzjach
eksporterów, importerów,
przedsiębiorstw przemysłowych,
handlowych i usługowych, osób
fizycznych (np. turystów) oraz w
planowaniu i zarządzaniu na szczeblu
przedsiębiorstwa i państwa.
6
Funkcja cenotwórcza
• Polega na przenoszeniu (poprzez kurs
waluty) zagranicznych układów cen
na krajowy układ cen wraz ze
wszystkimi wynikającymi stąd
ekonomicznymi konsekwencjami dla
gospodarki krajowej (np. ropa
naftowa).
• Występuje w gospodarce rynkowej
przy istnieniu wymienialności walut.
• Może być ograniczana przez system
ceł, opłat i stosowanych podatków od
importu.
7
Rodzaje kursów
walutowych
• Kurs sztywny – ustalany jest
arbitralnie przez bank centralny i
pozostaje niezmienny w długim okresie.
• Kurs stały – występuje gdy bank
centralny aktywnie uczestniczy w jego
ustalaniu, ale dopuszcza określony
margines wahań.
• Kurs płynny – kształtuje się na rynku
walutowym pod wpływem wahań
popytu i podaży na waluty obce wzgl.
waluty krajowej, obowiązuje w krajach
rozwiniętych.
8
Zmiany kursów
Kursy stałe
• Dewaluacja
• Rewaluacja
Kursy płynne
• Deprecjacja
• Aprecjacja
9
Zmiany kursu walutowego przez
władze walutowe (bank centralny)
• Dewaluacja
• Rewaluacja
Decyzja urzędowa
10
Dewaluacja
• Obniżenie kursu waluty krajowej
wobec walut obcych. Płaci się
wówczas więcej jednostek waluty
krajowej za jednostkę waluty obcej.
11
Rewaluacja
• Podwyższenie kursu waluty krajowej
wobec walut obcych. Płaci się
wówczas mniej jednostek waluty
krajowej wobec walut obcych.
12
Zmiany kursu walutowego jako
zjawisko rynkowe
• Deprecjacja
• Aprecjacja
13
Deprecjacja
• Spadek kursu waluty na rynkach
walutowych. Wówczas płaci się
więcej jednostek waluty krajowej
za jednostkę waluty obcej.
14
Aprecjacja
• Wzrost kursu waluty na rynkach
walutowych.
15
Przykład 1
Kiedy PLN słabnie (deprecjacja)?
Kiedy się umacnia (aprecjacja)?
Przykład:
• EUR/PLN = 3,70 ---> 3,75
• USD/PLN = 2,95 ---> 2,90
PLN się umocnił czy osłabił?
16
Przykład 2
Przedsiębiorstwo polskie importuje towary o
wartości 100 USD.
Kurs złotego spada: z 1 USD = 2,80 PLN do 1USD =
3 PLN.
Koszt transakcji przed deprecjacją:
100 USD × 2,80 PLN = 280 PLN.
Po deprecjacji:
100 USD × 3 PLN = 300 PLN
17
Eksport - Import
• W wyniku deprecjacji (dewaluacji)
waluty eksport z kraju staje się
tańszy, a import droższy (produkty
krajowe stają się tańsze dla
zagranicy).
• W wyniku aprecjacji (rewaluacji)
waluty eksport z kraju staje się
droższy, a import tańszy.
18
Rola kursu walutowego
• Przeliczanie jednej waluty na drugą
• Ważna kategoria ekonomiczna
• Instrument polityki gospodarczej
• Ważny parametr decyzyjny
• Jeden z najważniejszych instrumentów
pośredniego zarządzania handlu
zagranicznego
• Wpływa na koszty i dochody
przedsiębiorstw biorących udział w
wymianie międzynarodowej, (zarówno
po stronie importu, jak i eksportu)
19
Czynniki oddziałujące na
wysokość i zmiany kursu
walutowego:
• ekonomiczne
- o charakterze
strukturalnym
- o charakterze
technicznym
- o charakterze
koniunkturalnym
• pozaekonomiczne
- polityczne
- instytucjonalne
- psychologiczne
20
Czynniki ekonomiczne
21
Czynniki ekonomiczne
22
Czynniki ekonomiczne
23
Czynniki ekonomiczne
24
Czynniki
pozaekonomiczne
25
Czynniki
pozaekonomiczne
26
Czynniki
pozaekonomiczne
27
Czynniki
pozaekonomiczne
28
• Spółka handluje panelami LCD,
kupując je od zagranicznych
producentów i sprzedając w Polsce.
Przelicz ceny paneli na PLN.
29
Produce
nt
Cena
Kurs
wymiany
Cena
w
PLN
Maxdata
(Niemcy)
337 EUR
1 PLN = 0,288
EUR
Sharp
(Japonia)
50925 JPY 100 JPY = 2,16
PLN
TCL Corp
(Chiny)
3281 CNY
CNY/PLN =
0,32
• Przypuśćmy, że za miesiąc kursy
wymienne będą się kształtowały tak,
jak podano niżej. Czy nowe kursy
stanowią aprecjację czy deprecjację
PLN w stosunku do każdej waluty?
Czy cena paneli LCD w PLN spada czy
wzrasta?
30
Waluta
1 EUR
100 JPY
1 CNY
Kurs wymiany
3,50 PLN
2,20 PLN
0,30 PLN
Aprecjacja czy
deprecjacja PLN
Cena w PLN:
wzrost czy spadek
Wpływ zmian kursu walutowego na
opłacalność eksportu
Cena
w PLN
Cena
w EUR
Dochód w PLN za 1 EUR w eksporcie* według
kursu:
1 EUR = 4 PLN
1 EUR = 3
PLN
1 EUR = 5
PLN
2
1
6
2
4
4
8
2
12
2
20
2
*obliczony wg wzoru: (cena w EUR x kurs walutowy – cena w PLN)
/ cena w EUR
31
Cena
w
PLN
Cena
w
EUR
Dochód w PLN za 1 EUR w eksporcie według
kursu:
1 EUR = 4 PLN
1 EUR = 3
PLN
1 EUR = 5
PLN
2
1
+2
6
2
+1
4
4
+3
8
2
0
12
2
-2
20
2
-6
32
Cena
w
PLN
Cena
w
EUR
Dochód w PLN za 1 EUR w eksporcie według
kursu:
1 EUR = 4 PLN
1 EUR = 3
PLN
1 EUR = 5
PLN
2
1
+2
+1
6
2
+1
0
4
4
+3
+2
8
2
0
-1
12
2
-2
-3
20
2
-6
-7
33
Cena
w
PLN
Cena
w
EUR
Dochód w PLN za 1 EUR w eksporcie według
kursu:
1 EUR = 4 PLN
1 EUR = 3
PLN
1 EUR = 5
PLN
2
1
+2
+1
+3
6
2
+1
0
+2
4
4
+3
+2
+4
8
2
0
-1
+1
12
2
-2
-3
-1
20
2
-6
-7
-5
34