Geodezja Inżynieryjno-
Przemysłowa
Rys. 1 Etapy prac geodezyjnych przy obs
łudze inwestycji inżynierskiej
OBIEKT
Prace geodezyjne na
etapie studiów
projektowych
Prace geodezyjne na
etapie projektu
szczegó
łowego
Geodezyjne
opracowanie
projektu
Tyczenie
Pomiary
kontrolne
Inwentaryzacja
powykonawcza
Pomiary w
trakcie
eksploatacji
Pozyskanie
terenu
P o m i a r y K o n t r o l n e
1.Kontrola tyczenia
-jest to ocena poprawności postępowania
geodezyjnego
-nie musi dotyczyć elementów realizowanej
konstrukcji
-nie interesuje wykonawcy obiektu
(wewnętrzna sprawa geodety)
2.Kontrola kształtu
konstrukcji
-ocena zgodności kształtu zrealizowanego z
projektowanym
-opis kształtu zrealizowanego
-opis kształtu na moment wykonywania pomiaru
(na określonym etapie realizacji lub po
zakończeniu budowy)
3.Kontrola przemieszczeń
i odkształceń budowli
-
przemieszczenie się obiektu, lub jego
fragmentu
w okresie czasu od momentu t
0
(pomiar
wyjściowy)
do momentu t
1
(pomiar aktualny)
Kontrola wytyczenia punktu
Kontrola
tyczenia
Tyczenie
A
B
C
P
1
P
2
P
3
(kontrola zadania geodezyjnego)
dp
Kontrola tyczenia(1)
1.Ponowne niezależne wytyczenie tego samego punktu lub wskaźnika
osiowego
-a) ponowne wytyczenie tylko jako kontrola wyznaczenia
-b) ponowne wytyczenie potraktowane jako tyczenie wielokrotne
Ocena poprawności tyczenia polega na ocenie wielkości różnicy z dwóch
wyznaczeń
dp < M
dp
tyczenie
kontrola tyczenie
dp
dp
II.
I.
III.
I.Wynik pomiaru kontrolnego potwierdza poprawność tyczenia,
II.Średnia z dwóch wytyczeń może wskazywać punkt wytyczony poprawnie,
(tyczenie wielokrotne)
III.Wynik pomiaru kontrolnego wskazuje na błąd gruby w tyczeniu (lub pomiarze
kontrolnym).
dp > M
dp
dp > M
dp
Kontrola wytyczenia obiektu
Tyczenie
A
B
P
1
P
2
P
3
(kontrola kształtu wytyczonego
obiektu)
a
b
c
Jeżeli warunkiem poprawności
wytyczenia obiektu jest zapewnienie
odpowiednich odległości między
punktami, to te odległości mierzymy
kontrolnie.
Kontrola tyczenia(2)
2.Pomiar kontrolny wytyczonych elementów kształtu
dp
Kontrola tyczenia osi
prostopadłych
P
1
P
2
P
3
P
4
1
2
1
+
2
= 90
O
warunek
d= 90
0
– (
1
+
2
)
Z
Y
X
Badanie płaskości
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
X
A
B
C
D
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
X
X
Y
Z
Niwelacja geometryczna
-od stałej prostej
-metodą
tachimetryczną
Odchylenia od płaszczyzny
poziomej
V
i
= h
i
- h
xxx
h
max
h
mi
n
h
ś
r
h
wy
b
h
i
V
i
= h
i
- h
xxx
n
h
h
n
i
1
i
i
śr
może być obliczone na podstawie wszystkich punktów,
lub wybranej grupy n punktów
Odchylenie od płaszczyzny
skośnej
+
+
+
+
+
+
+
+
+ +
+
+
+
+
+
V
i
+
+
+
V
i
V
i
V
i
Definiowanie płaszczyzny skośnej
1. Wybrany punkt i zadane
spadki w dwóch kierunkach
2. Trzy wybrane punkty
powierzchni
3. Dowolna wybrana ilość
punktów
Badanie płaskości
X
Y
Z
Obiekt położony dowolnie w stosunku
do „instrumentalnego” układu współrzędnych
Z
X
Y
d , k
Y
X
Z
ze
ro
li
m
bu
sa
-
niwelacja geometryczna,
-niwelacja geometryczna od zadanej
powierzchni,
-tachimetrycznie
Budowle wysmukłe-badanie
pionowości
wiat
r
wiat
r
I
1
I
2
naciąg lin
SZYBY WINDOWE
100
cm
Badanie pionowości- określenie
kształtu
poziom „zerowy”
poziom „n -ty”
b
a
d
a
n
y
e
le
m
e
n
t
ko
n
st
ru
kc
ji
Badany element jest pionowy,
kształt nie jest prostoliniowy
poziom „zerowy”
poziom „n -ty”
Badany element nie jest pionowy,
kształt jest prostoliniowy
b
a
d
a
n
y
e
le
m
e
n
t
ko
n
st
ru
kc
ji
Kontrola pionowości krawędzi
I
1
I
2
90
0
Na stanowiskach są rejestrowane kierunki do punktów
kontrolnych na kolejnych poziomach.
k
1
0
k
1
i
Dokładność pomiaru zależy od dokładności identyfikacji celu
- wielokrotne celowanie ma głównie poprawić dokładność identyfikacji
łata
Osnowa do badania pionowości osi
budowli wysmukłych
d
1
d
2
I
II
III
l
III
l
II
l
I
s
1
s
2
s
3
d
1
d
2
I
II
III
l
III
l
II
l
I
III
s
2
d
2
d
1
s
1
s
3
s
4
s
5
l
I
l
II
l
III
II
I
osnowa
I
osnowa
I
osnowa
III
Kolorem czerwonym
oznaczono mierzone
elementy w różnych
wersjach osnowy
Kolorem czerwonym
oznaczono mierzone
elementy w różnych
wersjach osnowy
0
1
2
3
4
komin
Identyfikacja osi komina, masztu
Kształt teoretyczny
projektowany
Kształt rzeczywisty
Pomiar powinien być tak zorganizowany aby w maksymalnym stopniu
odtworzyć rzeczywistą oś obiektu.
Jako standard przyjmuje się, że pomiar powinien być wykonany:
-co najmniej z trzech stanowisk,
-punkty celowania na lewej i prawej krawędzi powinny być na tej samej
wysokości,
-z każdego stanowiska należy celować na punkty na tej samej wysokości
Celowanie na obiekt
poziom nacelowania z I stanowiska
poziom nacelowania z II stanowiska
poziom nacelowania z III stanowiska
k
l
k
p
k
śr
Lewa krawędź
Prawa krawędź
Pomiar pionowości osi komina
metodą kierunkową
0
1
2
3
4
A
B
C
k
A
l
k
A
p
k
B
p
k
B
l
k
C
l
k
C
p
k
A
s
= ½(k
A
l
+k
A
p
)
k
B
s
k
C
s
0
Przedstawiony schemat obserwacji powtarzany jest dla
każdego kontrolowanego poziomu
a
1
a
2
Odchylenie od pionu osi
komina
dPI
1
dPII
1
dPIII
1
P
0
P
1
St. I
St. III
dPi=
(ki
1
–ki
o
)*d
i
Odchylenie od pionu osi
komina
dPI
i
dPII
i
dPIII
i
P
0
P
1
St. I
St. III
dPi=
(ki
1
–ki
o
)*d
i
1
2
Odchylenie od pionu osi
komina
w pł.XoY
Y
dx
4
X
P
3
P
4
P
2
P
1
P
0
dy
4
dp
4
X
P
3
P
4
P
2
P
1
P
0
Y
dy
3-4
dx
3-
4
Odchylenie od pionu osi
komina
w pł.XoY i ZoY
h
1
h
2
h
3
h
4
h
0
Z
Z
Y
X
P
2
P
0
P
0
P
1
P
3
P
4
dY
1
dX
1
dX
1
dX
2
dX
3
dX
4
dY
2
dY
3
dY
4
Kontrola osiadania fundamentu
komina
fundament
repery kontrolne
dh
1
o
dh
2
o
dh
3
o
dh
4
1
dh
5
o
dh
5
1
dh
4
o
dh
3
1
dh
2
1
dh
1
1
reper odniesienia
W pomiarze wyjściowym
pomierzymy dh
i
o
W pomiarze aktualnym pomierzymy
dh
i
1
Rp O
1
2
3
4
Rp O
Osiadanie reperu 1 w stosunku do
reperu O
h1 =dh
1
1
– dh
1
o
Osiadanie reperu 2 w stosunku do
reperu O
h2 = h1 +(dh
2
1
– dh
2
o
)
itd
Interpretacja wyników pomiaru
kontrolnego osiadania fundamentu
Rp O
h1
h2
h3
h4
h5
Na podstawie pomierzonych
osiadań fundamentu można
obliczyć jego pochylenie i
kierunek tego pochylenia a na
tej podstawie interpretować
jaka część odchylenia osi
komina wywołana została
nieprawidłowym osiadaniem
fundamentu a jaka deformacją
jego trzonu
Rp O
h1
h2
h3
h4
h5
-1
0
-2
-3
-4
-5
-6
-7
+1
Az
i
Pomiar kontrolny ugięcia przęsła
l
0
1
Rp1
Δp=l
’
-l
0
t
0
t
’
l’
1
Rp1
l
0
1
l
0
2
h
l’
1
l’
2
t
0
t
’
Δp= h
’
1
-
h
0
1
h
’
1
=l
’
2
-l
’
1
h
0
1
=l
0
2
-l
0
1
Repery
kontrolowa
ne
Repery
odniesie
nia
