background image

Analiza rynku 

konsumenckiego

Marketing usług

wykład 6

Dr hab. prof. Anna Dąbrowska

background image

Konsument – czyli kto?

Konsument – podmiot i cel funkcjonowania 

współczesnego rynku; podmiot 

ekonomiczny, który spożywa nabyte 

produkty;  

Nabywca – może być reprezentantem 

konsumenta, 

prosument…

e-konsument

e-prosument 

Kim właściwie jest….? Dlaczego ewaluuje?

background image

Konsument

Jako istota ekonomiczna;

Jako istota społeczna – rozumna, zdolna do 
podejmowania decyzji celem zaspokojenia 
potrzeb;

Jako „król rynku”.

background image

Konsument - rynek

background image

Czym są zachowania 

konsumenta?

W jaki sposób ludzie nabywają towary i 
usługi, a następnie jak z nich korzystają?

Jak reagują na ceny, reklamy i wnętrza 
sklepów, nowe produkty?

Jakie podświadome mechanizmy 
powodują wystąpienie tych reakcji?

Wiedza ta jest potrzebna do 

rozwiązywania problemów 
marketingowych

.

background image

Definicje zachowań

Zachowania konsumentów - ogół działań 

zawiązanych z uzyskaniem i 

użytkowaniem dóbr i usług oraz 

dysponowanie nimi, wraz z decyzjami 

poprzedzającymi i warunkującymi te 

działania. (

R. D. Blackwell, J. F. Engel i P. 

W. Miniard

)

Zachowanie konsumenta - ogół działań i 

percepcji konsumenta składających się na 

przygotowanie decyzji wyboru produktu, 

dokonanie owego wyboru oraz 

konsumowanie. (

F. Hansen

)

background image

Zachowania 

konsumentów

Teoria preferencji i wyboru (Pareto) 

Użyteczność nie jest mierzalna; 

Preferencje wyrażają to jak bardzo 
poszczególne dobra są pożądane 
przez konsumenta; 

Aksjomat zgodności preferencji; 

Jeśli konsument przedkłada zestaw A 
nad zestaw B to nigdy nie wybierze 
zestawu B.

background image

Implikacje dla sprzedaży 
usług

Należy zidentyfikować styl życia 
konsumenta aby poznać jego 
preferencje; 

Należy budować (zmieniać) 
preferencje klientów, np. poprzez 
wizerunek marki; 

Należy umiejętnie plasować produkt 
w polu produktów konkurencyjnych

.

background image

Teoria zachowania 
konsumenta (Katony)

 

Najważniejszą rolę odgrywają czynniki psychiczne 

konsumenta a zwłaszcza postawy:

 Często negatywna postawa wobec produktu nie 

pozwala na zakup nawet wtedy gdy potrzeba jest silnie 

odczuwana; 

 Pozytywna postawa może natomiast doprowadzić do 

zakupu wtedy gdy potrzeba jest odczuwana bardzo słabo; 

 Zachowanie konsumenta jest racjonalne (przemyślane) 

tylko w nielicznych przypadkach (przeważają zachowania 

zwyczajowe i impulsywne); 

 Potrzeby i preferencje konsumenta zmieniają się w 

czasie 

 Implikacje dla sprzedaży. 

Sprzedaż oparta na znajomości postaw i kreowaniu 

wizerunku produktu zgodnego z postawą.

background image

Znaczenie wiedzy o 
konsumencie i jego 
zachowaniach

podstawa działań przedsiębiorstw w 

gospodarce rynkowej. Menedżerowie i 

pracownicy !!!!

działalność marketingowa (instytucje 

non-profit, przedsiębiorstwa itp.)

polityka konsumpcji, społeczna, 

gospodarcza, prawna

konsument – wiedza o podstawach 

działań podmiotów rynkowych

Wzrost znaczenia badań nad 

zachowaniem konsumentów!!!!

background image

Motto

Nabywca jest ikoną 

działań marketingowych 

Przedsiębiorstwa

Decyzja należy do … konsumenta

background image

Kwestie występujące na poszczególnych 

etapach procesu konsumpcji

 

 

Perspektywa konsumenta

 

Perspektywa marketingowca

 

   

 

 

Kwestie 
przed 
zakupem

 

W jaki sposób konsument 
decyduje o tym, że potrzebuje 
produktu?
Jakie są najlepsze źródła 
informacji, dzięki którym 
można się dowiedzieć o innych 
opcjach?

 

W jaki sposób są kształtowane 
lub zmieniane nastawienia 
konsumenta do produktów? 
Jakich wskazówek używa 
konsument, aby 
wywnioskować, które produkty 
są lepsze od innych?

 

 

 

 

 

Kwestie 
pojawiające się 
przy 
dokonywaniu 
zakupu

 

Czy kupowanie produktu jest 
stresującym czy przyjemnym 
przeżyciem? Co dany zakup 
mówi o konsumencie?

 

W jaki sposób czynniki 
sytuacyjne, takie jak presja 
czasu czy wystawy sklepowe 
wpływają na decyzje nabywcę 
konsumentów? 

 

 

 

 

 

Kwestie po 
zakupie

 

Czy produkt dostarcza 
przyjemności, czy spełnia 
zakładane funkcje?
W jaki sposób można 
ostatecznie pozbyć się 
produktu i jakie są 
konsekwencje tego czynu?

 

Co decyduje o tym, że 
konsument będzie zadowolony 
z produktu i czy zechce 
ponownie kupić ten produkt? 
Czy osoba podzieli się swoimi 
doświadczeniami i czy będzie 
miała wpływ na decyzje 
nabywcze innych osób?

background image

Rozprzestrzenianie się 

informacji od liderów opinii

MASS MEDIA

FACHOWCY

IDOLE

LIDERZY OPINNI

NAŚLADOWCY

Informacje 

o produkcie

Kreowanie 

zachowań

background image

Proces decyzyjny

background image

Proces decyzyjny nabywcy

Uświadamianie potrzeby

Poszukiwanie informacji 
(identyfikacja sposobów 
zaspokajania)

Ocena porównawcza (ocena 
alternatyw)

Decyzja zakupu

Zachowania pozakupowe

background image

Preferencje

Preferencje konsumenta odzwierciedlają 

i formalizują gusty konsumenta. 

Preferencje pozwalają konsumentowi 

dokonywać wyborów w obliczu 

rozmaitych alternatyw.

Preferuje on jedne kombinacje (koszyki) 

dóbr nad innymi - w szczególności 

preferuje takie koszyki dóbr, które 

maksymalizują jego użyteczność (czyli 

satysfakcję czerpaną z ich konsumpcji). 

background image

Rodzaje decyzji

Decyzje rozważne
Decyzje nierutynowe
Decyzje nawykowe
Decyzje impulsywne/emocjonalne

- czyste decyzje impulsywne
- decyzje impulsywne przez przypominanie
- zasugerowane decyzje impulsywne

.

Zaufanie: w

spółczesna ekonomia, a praktycznie 

neuroekonomia dowodzi, iż istnieje silny 

związek pomiędzy decyzjami konsumenckimi, a 

czynnikami emocjonalnymi, takimi jak zaufanie.

background image

Rodzaje ryzyk:

Ryzyko fizyczne (phisical risk) – konsekwencje odbijają się na zdrowiu 

czy życiu konsumenta; 

dotyczy bezpieczeństwa użytkowania 

produktu

; wyższe utechnicznienie produktu – większe zagrożenie dla 

konsumenta.
Ryzyko funkcjonalne (performance risk)- obawa o to, czy zakupione 

dobro lub usługa będzie służyć złożonemu celowi, dla którego została 

zakupiona – funkcje podstawowe (związane z funkcjonalnością) i 

dodatkowe (wygoda użytkowania, estetyka produktu).
Ryzyko  psychologiczne  (psychological  risk)  –  wpływ  zakupu  na 

indywidualne  poczucie  własnej  wartości,  godności  czy  na  sposób 

myślenia  konsumenta  o  sobie  samym  (postrzeganie  własnego 

wizerunku).
Ryzyko społeczne (social risk) – odnosi się do postaw i reakcji rodziny, 

znajomych i członków grup społecznych, w których dany konsument tkwi 

lub do których aspiruje. Ważne są  opinie kształtowane przez środowisko.

Ryzyko  finansowe  (financial  risk)  –  możliwość  wystąpienia 

straty  pieniężnej  w  sytuacji,  gdyby  zakup  okazał  się  zakupem 

nietrafionym.

background image

Inne ryzyka:

Ryzyko utraty czasu – Ile czasu zabiera 
poszukiwanie i wybór usługi? Czy istnieje 
ryzyko straty czasu w związku z reklamacją 
usługi, zwrotem usługi? 

Ryzyko utraconych możliwości 

Redukcja ryzyka

Postawy

Ryzykant – akceptuje wysoki poziom ryzyka 
(motywacja, umiejscowienie kontroli, potrzeba 
stymulacji);

Asekurant – niski poziom skłonności do ryzyka

Obojętny wobec ryzyka

background image

Wpływ konsumentów 

na strategię marketingową 

Zrozumienie zachowań i zwyczajów 
konsumentów jest podstawą 
skutecznego marketingu.

 

Reakcja konsumenta jest 
ostatecznym testem na to, czy 
strategia marketingowa odniesie 
sukces.

background image

Zakupy szczęścia nie dają, ale ??????

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ


Document Outline