background image

Dr M. Chrzanowska

Prognozowanie na podstawie 

modelu ekonometrycznego

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Prognozowanie

Pod pojęciem prognozowania w ekonometrii 

rozumie się proces wnioskowania w 
przyszłość na podstawie ekstrapolacji 
prawidłowości zjawisk zaobserwowanych w 
przyszłości i opisanych za pomocą modelu 
ekonometrycznego. 

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Prognoza

Przez prognozę najczęściej rozumie się 

osąd o następujących właściwościach:

ma charakter ilościowy 

jest sformułowany z wykorzystaniem dorobku 

nauki,

jest weryfikowalny empirycznie,

jest niepewny, ale akceptowalny.

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Prognoza na podstawie modelu 
ekonometrycznego

Dla modelu ekonometrycznego opisanego 

wzorem 

prognozę za okres T oznaczymy jako         a 
jej estymator jako

           , gdzie 

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

P

T

y

1

P

T

y

1

a

1

1

T

P

T

y

X

a

T

T

y

X

background image

Modele ekonometryczne należą do grupy 

modeli formalnych prognozowania. Modele te, 
nazywane również predykcją 
(ekonometryczną) to inaczej wnioskowanie na 
podstawie oszacowanych modeli, 
wyjaśniających kształtowanie się zmiennej 
prognozowanej. 

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Założenia predykcji

Proces predykcji (prognozowania) wymaga 

spełnienia kilku warunków:

Znana jest postać modelu ekonometrycznego 

dla zmiennej prognozowanej.

Znane są wartości zmiennych objaśniających 

w okresie prognozowania

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Założenia predykcji

Model jest stabilny w czasie (tzn. nie ulega 

zmianom jego postać analityczna i wartości 
parametrów strukturalnych), bądź też zmiany są 
powolne i na tyle regularne, aby można je z 
dostateczną dokładnością przewidzieć.

Rozkład składnika losowego modelu jest 

stacjonarny, bądź zmiany tego rozkładu są 
powolne i na tyle regularne, że umożliwiają 
odpowiednio dokładne ekstrapolacje.

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

UWAGA

Niespełnienie pierwszych dwóch założeń 

wyklucza budowę prognozy, zaś brak 
założenia trzeciego i czwartego znacznie 
ogranicza jej dokładność. 

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

UWAGA

Wraz z wydłużaniem się okresu prognozowania 

(horyzontu prognozy) wzrasta 
prawdopodobieństwo zmiany zarówno postaci  
modelu, jak i wartości estymatorów parametrów, 
co prowadzi do błędnych prognoz. Trafność 
prognozy jest tym lepsza, im bardziej dokładnie i 
obiektywnie zostały uwzględnione warunki 
badanego procesu

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Aby zbudować prognozę ekonometryczną, 

należy w pierwszej kolejności dokonać 
wyboru modelu, na podstawie, którego 
będzie konstruowana prognoza. 

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Najczęściej stosuje się: klasyczne modele tendencji 
rozwojowej i modele typu przyczynowo – skutkowego, 
modele rekurencyjne, modele symptomatyczne o 
charakterze autoregresyjnym i modele adaptacyjne.

Wnioskowanie ekonometryczne na podstawie 
klasycznych modeli tendencji rozwojowej i modeli 
przyczynowo - skutkowych wiąże się z ryzykiem, iż 
prognozy będą oparte na modelu nieaktualnym, 
który już nie odzwierciedla rzeczywistych relacji 
ilościowych między poszczególnymi zmiennymi. To z 
kolei spowoduję zwiększanie błędów wnioskowania w 
przyszłość typu systematycznego

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Prognoza punktowa

Wyznaczenie prognozy jest ściśle związane 

z zadaniem prognostycznym oraz wybraną 
metodą prognozowania. Choć prognozy 
zawsze obejmują okres nie objęty próbą, na 
podstawie której oszacowano parametry 
modelu, to ze względu na rodzaj posiadanej 
informacji, wyróżnia się prognozy

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Rodzaje prognoz

ex ante, w przypadku których wartości zmiennych 

objaśniających nie są znane, a prognoza nie może 
być porównana z wartościami zaobserwowanymi, 
wtedy otrzymana prognoza nosi nazwę warunkowej 
(względem zmiennych objaśniających). W tych 
prognozach dostępność informacji o zmiennych 
objaśniających zależy od długości i struktury 
występujący h opóźnień oraz charakteru zjawisk

ex post, w przypadku których wartości zmiennych 

objaśniających są znane, a prognoza może być 
porównana z wartościami zaobserwowanymi.

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A

background image

Rodzaje prognoz

METODY PROGNOZOWANIA wykład 7A


Document Outline