System dydaktyczny
szkoły współczesnej
Mirosława Żurawska
System dydaktyczny
szkoły współczesnej
Mirosława Żurawska
System dydaktyczny
• System jest to zbiór elementów
wyróżnionych ze względu na zachodzące
między nimi powiązania (Encyklopedia
PWN - wersja elektroniczna).
• Elementami systemu w procesie
kształcenia są: materiał nauczania
(treść), nauczyciel, uczeń, metody
nauczania, środki dydaktyczne
• Z poprzednich systemów
pozostawiono niektóre postulaty:
1.Zaznajamianie uczniów z
podstawami usystematyzowanej
wiedzy (system tradycyjny)
2.Aktywizowanie uczniów w procesie
kształcenia (system
progresywistyczny)
Współczesny system
kształcenia
• Podejście do procesu poznania:
1.Przedmiot poznania – otaczająca
rzeczywistość wraz z ludźmi,
2.Zdobywanie doświadczenia podczas
interakcyjnych kontaktów z rzeczywistością,
3.Odzwierciedlenie rzeczywistości
w świadomości ucznia,
4.Formułowane sądy są zgodne z
rzeczywistością
i możliwe do zweryfikowania,
5.Współdziałanie zmysłów, różnego rodzaju
rozumowań (wnioskowanie, dowodzenie,
tłumaczenie, sprawdzanie) oraz czynności
praktycznych.
cd
• Rola psychologii:
1.Nauka o wyższych czynnościach
istot żywych,
2.Konieczność regulowania przez
człowieka stosunków łączących go
ze światem zewnętrznym (zabawa,
uczenie się, praca),
3.Właściwa organizacja zajęć.
cd
• Zmiana roli nauczyciela
:
1.Inspirowanie i kierowanie procesem
poznawczym
uczniów,
2.Sprzężenie zwrotne nauczyciel –
uczeń,
3.Koncepcja ogniw lub momentów
nauczania – uczenia się.
Czynności nauczycieli i
uczniów
1.
Uświadomienie
uczniom celów i
zadań kształcenia,
2.
Zaznajamianie
uczniów z nowymi
rzeczami
i zdarzeniami,
3.
Kierowanie
procesem
nabywania pojęć,
1. Wytwarzanie
pozytywnej
motywacji,
2. Poznawanie nowych
rzeczy i zdarzeń,
3. Procesy uogólniania
służące
wytworzeniu pojęć
cd
4. Kierowanie procesem
poznawania
prawidłowości i praw
naukowych,
5. Kierowanie procesem
przechodzenia od
teorii do praktyki,
6. Organizowanie zajęć
praktyczno-
wytwórczych,
7. Sprawdzanie i ocena
kompetencji uczniów.
4. Poznawanie
prawidłowości i praw
naukowych, systema
-tyzowanie wiedzy,
5. Nabywanie
umiejętności
i nawyków
6. Wytwarzanie
przedmiotów i zmian
w otoczeniu,
7. Samokontrola osiąg-
nięć uzyskiwanych
w procesie uczenia
się.
Model B. Niemierko
Treść kształcenia
Wyposażenie
Organizacja
dydaktyczne
kształcenia
Nauczyciel Uczeń
Próby modyfikacji współczesnego
procesu kształcenia
1. Raport Faure’a - 1972,
2. Raport Botkina (Klubu Rzymskiego) – 1979,
3. Raport Delorsa – 1996,
4. Raport Komisji Europejskiej (Biała Księga
Kształcenia) – 1995,
5. Raport Mayora – 2001,
6. Koncepcja Blooma (mastery teaching)~ 1960
7. Koncepcja Okonia – 2001.
Literatura: Cz.Kupisiewicz –Podstawy dydaktyki
(s.63- 66),
F. Bereźnicki – Dydaktyka kształcenia ogólnego
(s.482- 485).
Cechy dobrego systemu
kształcenia
• Określony zakres wiedzy
i odpowiedni do treści sposób
prezentacji.
• Możliwość utrwalania materiału
i sprawdzenia stopnia jego
opanowania.
• Ukazanie związku prezentowanej
wiedzy z zastosowaniami.
cd
• Aktywna postawa ucznia
w opanowaniu wiadomości.
• Możliwość kontaktu ucznia
z nauczycielem i nauczyciela
z uczniem.
• Kontakt ten nie zawsze musi być
„twarzą w twarz”.
Społeczeństwo informacyjne a
proces kształcenia
• Dynamiczny rozwój technologii
informacyjno – komunikacyjnych –
ICT,
• Tworzenie nowych możliwości
dostępu do wiedzy,
• Nowe narzędzia : komputer, Internet,
oprogramowanie,
• Nowy system kształcenia – e-learning
Model zdalnego kształcenia
Treść kształcenia
Wyposażenie
dydaktyczne
Nauczyciel
Uczeń
Organizacja
kształcenia