Zawał m. sercowego

• Śmiertelność w tej chorobie bez 

leczenia wynosi 50% w ciągu 
pierwszych godzin

• „Złota godzina” - to czas jaki 

upływa od wystąpienia objawów 
do momentu intensywnego 
leczenia w szpitalu

 

 

 

 

 

 

 

 

Przed przybyciem karetki

• Tabl. Nitrogliceryny w odstępach 

5-min.pod kontrolą ciśnienia krwi 
[SBP mniej lub równe 90 mm Hg - 
ryzyko zapaści

• tabl.Polopiryny
• uspokojenie emocjonalne - silny 

lęk

 

 

W karetce:

• Tlen 4-5 l/min
• NLA lub Dolargan, ewntualnie 

morfina

• Relanium dla opanowania lęku
• uspokojenie - rzeczowe, krótkie 

informacje na temat 
podejmowanych działań

 

 

Diagnozy pielęgniarskie:

• Ból, lęk przed śmiercią
• wysokie ryzyko powikłań groźnych 

dla życia

• Deficyt wiedzy na temat 

czynników ryzyka choroby 
niedokrwiennej i stylu życia po 
zawale

 

 

Ból, lęk przed śmiercią 

-interwencje

• Zapewnienie spokoju, ciszy [rzetelne 

informacje, leki uspokajające na zlecenie]

• tlen [wąsy - 5l/min.]
• założenie dojścia do żyły [dwa: jedno do 

podawania leków, drugie do ewentualnego 
podawania streptokinazy - każde podpisane]

• podłączenie do kardiomonitora - 

monitorowanie CTK, EKG, saturacji

• założenie karty obserwacyjnej, 

 

 

c.d

• Przygotowanie leków z grupy 

azotanów, trombolitycznych, 
antykoagulacyjnych, moczopędnych, 
antyarytmicznych

• obserwacja efektów leczenia 

trombolitycznego, antykoagulacyjnego

• pobranie krwi [Troponina, MB -CPK, 

APTT, elektrolity]

 

 

C.d.

• Analgezja wg zleceń,
• ułożenie w pozycji półsiedzącej
• posiłki lekkostrawne, częściej, 

mniejsze objętościowo,

• zapobieganie zaparciom [dieta, 

laktuloza ]

• gimnastyka oddechowa
• ćwiczenia izometryczne kk. dolnych 

 

 

C. D.

• Stopniowe uruchamianie [obserwacja 

tolerancji wysiłku - tachypnoe, 
tachykardia, zblednięcie, ból 
wieńcowy, hipotonia ortostatyczna - 
przerwać uruchamianie]

• obserwacja stanu psychicznego - 

depresja, lęk przed pełnieniem ról 
społecznych

 

 

Oczekiwane rezultaty:

• Zapobieganie poszerzeniu strefy 

zawału,

• zrównoważenie bilansu tlenowego

 

 

Wysokie ryzyko powikłań-

interwencje

• Obserwacja częstości, rytmu serca,
• oddechu,
• temperatury,
• dolegliwości bólowych,
• równowagi wodno-elektrolitowej
• obserwacja objawów zastoju 

żylnego [ryzyko zakrzepów]

 

 

Oczekiwane rezultaty:

• Pacjent nie dozna zagrożenia życia 

przez wczesną ocenę powikłań i 
szybką interwencję.

 

 

Deficyt wiedzy na temat 

czynników ryzyka 

-interwencje

• Informacje na temat istoty choroby 

[przyczyny, objawy]

• samodzielne zwalczanie dolegliwości 

[czynniki wyzwalające, objawy 
wymagające interwencji medycznej]

• farmakoterapia [nazwy leków, 

działanie, objawy uboczne, 
przechowywanie]

 

 

C.d.

• Aktywność fizyczna, rodzinna, zawodowa
• kontrolowanie wydolności fizycznej 

[3x30x130]

• rozumienie proponowanej diety
• umiejętność rozładowania napięcia 

emocjonalnego

• organizowanie wypoczynku
• badania kontrolne

 

 

Oczekiwane rezultaty:

• Zmiana motywacji w kierunku 

prozdrowotnego stylu życia

 

 

Skutki unieruchomienia:

• Spadek pojemności minutowej i 

wyrzutowej serca o 17-20%,

• tachykardia,
• gorsze ukrwienie obwodowe,
• zmniejszenie wentylacji płuc o ok.20%
• niedodma,
• zwolniony przepływ krwi [zakrzepy]

 

 

C.d.

• Osłabienie i zmniejszenie masy 

mięśniowej,

• osłabienie aparatu stawowo-

więzadłowego,

• odwapnienie kości,
• hipotonia ortostatyczna,
• niepokój, depresja, niestabilność 

emocjonalna

 

 

Ryzyko wstrząsu 

kardiogennego:

• Wartość ciśnienia krwi [krytyczny 

spadek ciśnienia skurczowego < 80 
mm Hg lub spadek > 60 mm Hg od 
wartości wyjściowej

• spadek diurezy [< 20 ml/godz.],
• hipoperfuzja [chłodna, blada i wilgotna 

skóra, tachykardia,zaburzenia 
świadomości, duszność. 

 

 

Postępowanie:

• Pozycja horyzontalna,
• zapewnienie spokoju,
• minimalizowanie bodźców nasilających 

lęk,

• drożność dróg oddechowych,
• tlen przez maskę [10-15l/min] aby 

utrzymać PO2 w granicach 75-120 mm Hg

• dwa venflony do żył obwodowych

 

 

C.d.

• Płyny infuzyjne opanowujące hipowolemię,
• elektrody kardiomonitora tak umieszczone 

aby pozwalały na wykonanie 
pełnoodprowadzeniowego ekg,

• bilans płynów -cewnik,
• krew do badań [hematokryt, leukocytoza, 

elektrolity, gazometria, krzepnięcie, enzymy 
sercowe, mocznik, próby wątrobowe 

 

 

C.d.

• Pełnoodprowadzeniowe ekg 

[dokładne zaznaczenie pisakiem 
punktów przyłożenia elektrod,

• parametry życiowe co 15-30 min.
• Utrzymanie kontaktu z chorym, 

zapewniając poczucie 
bezpieczeństwa

 

 

Udział w leczeniu 

przyczynowym 

nieinwazyjnym:

• Przeciwbólowe,
• trombolityczne,
• antykoagulacyjne 

[przeciwzakrzepowe]

 

 

Leczenie przeciwbólowe:

• Według zleceń morfina
• informuje chorego o silnym działaniu 

p/bólowym, uspokajającym-
zmniejszajacym uczucie leku i 
zagrożenia,

• obserwacja działań niepożądanych 

[osłabienie czynności oddechowej, 
nudności, wymioty,bradykardia, 
zatrzymanie moczu, skurcz oskrzeli

 

 

C.d.

• Przy objawach ubocznych na 

zlecenie Naloksan [w ciągu 1-2 
min. Przywraca osłabioną 
działaniem morfiny czynność 
oddechową

 

 

Cel interwencji:

• Opanowanie bólu i lęku ma wpływ 

na zmniejszenie strefy zawału

 

 

Leczenie trombolityczne:

• W pompie infuzyjnej streptokinaza 

[najczęściej 1.5 mln j. w ciągu godz.],

• obserwacja działań ubocznych 

[krwawienia]

• kontrolne ekg po podaniu leku 

zaznaczając po streptokinazie,

• przez wkłucie dla streptokinazy nie 

podajemy innych leków

 

 

C.d.

• Nie podajemy leków drogą i.m. - 

bolesne rozległe krwiaki,

• usunięcie venflonu po 

wcześniejszej kontroli APTT - 
najczęściej po 48 godz. [długo i 
skutecznie ucisnąć miejsce 
wkłucia]

 

 

Oczekiwane rezultaty:

• Reperfuzja zamkniętej przez 

zakrzep tętnicy wieńcowej,

 

 

Leczenie 

przeciwzakrzepowe - 

antykoagulacyjne

• Podawanie heparyny wg zleceń,
• obserwacja działań ubocznych 

[krwawienia]

• Siarczan Protaminy unieczynnia 

działanie Heparyny na zlecenie - 
dożylnie, powoli w ciągu 10 min. [ na 
100j. Heparyny potrzeba 1 mg 
siarczanu protaminy, w praktyce podaje 
się 50% tak obliczonej dawki leku. 

 

 

Oczekiwane rezultaty:

• Zmniejszenie możliwości reokluzji 

po zakończonym leczeniu 
trombolitycznym

 

 

Treści uzupełniające:

• Co oznacza pojęcie „czynnik ryzyka”
• czynniki ryzyka zawału,
• czynniki wywołujące zawał,
• objawy zawału,
• postacie zawału,
• powikłania wczesne, późne
• zawał niepowikłany - kryteria

 

 

C.d.

• Fizjologiczne i psychologiczne 

konsekwencje zawału,

• zawał w ekg
• zawał w badaniach biochemicznych
• wskaźnik INR, APTT
• przygotowanie chorego do 

arteriografii i opieka po badaniu

 

 

C.d.

• Tryb życia po zawale - informacje 

dla chorego,

• przygotowanie chorego do 

echokardiografii przyłóżkowej,

• monitorowanie hemodynamiczne 

za pomocą cewnika Swan-Ganza