Ostra niewydolność nerek
Jest to nagle występująca, z reguły
odwracalna
niewydolność
nerek.
Głównym objawem jest zmniejszająca
się objętość wydalanego moczu, co
wyraża
się
skąpomoczem
lub
bezmoczem oraz wzrostem stężenia
we krwi mocznika oraz kreatyniny.
Oliguria mniej niż 500 ml moczu na
dobę.
Anuria mniej niż 200 ml moczu na
dobę.
Ostra niewydolność nerek
Etiologia:
1) postać przednerkowa
2) postać nerkowa
3) postać zanerkowa
Ostra niewydolność nerek
Postać przednerkowa:
• zmniejszenie efektywnej objętości krwi
krążącej
• mały rzut serca
• zaburzenia napięcia naczyń nerkowych
• zespół wzmożonej lepkości krwi
• niedrożność
naczyń
nerkowych
(obustronna lub jedynej nerki)
Ostra niewydolność nerek
Postać nerkowa (miąższowa):
• choroby kłębuszków i małych naczyń
nerkowych
• ostre uszkodzenie cewek nerkowych (w tym
toksyny: egzogenne [radiologiczne środki
cieniujące,
cisplatyna,
glikol
etylowy,
metanol]; endogenne [mioglobina, białko
monoklonalne])
• cewkowo-śródmiąższowe zapalenia nerek
• ostre odrzucenie przeszczepionej nerki
Ostra niewydolność nerek
Postać zanerkowa:
• niedrożność
moczowodów
lub
moczowodu jedynej czynnej nerki
• choroby pęcherza moczowego
• choroby gruczołu krokowego
• choroby cewki moczowej
Ostra niewydolność nerek
Objawy:
- początkowo nie stwierdza się żadnych
objawów
- następnie w szybkim tempie narasta
osłabienie, utrata łaknienia, nudności i
wymioty
- zmniejszenie objętości wydalanego
moczu (~w 50% przypadków dochodzi
do skąpomoczu)
Ostra niewydolność nerek
Badania pomocnicze:
- badania moczu:
• gęstość względna
• białkomocz
• osad moczu
• stężenie sodu w moczu
Ostra niewydolność nerek
- badania krwi:
• morfologia
• mocznik, kreatynina
• hiperurykemia
• hiperkaliemia
• stężenie sodu
• stężenie wapnia i fosforanów
• zwiększenie aktywności kinazy kreatyninowej i
mioglobiny
• gazometria krwi tętniczej
Ostra niewydolność nerek
Inne badania pomocnicze:
- EKG
- USG nerek
- RTG klatki piersiowej
Ostra niewydolność nerek
Okresy zachorowania:
1) wstępny - od zadziałania czynnika
szkodliwego do uszkodzenia nerek
2) skąpomoczu lub bezmoczu
3) wielomoczu
4) zdrowienia
Ostra niewydolność nerek
Leczenie – zalecenia ogólne:
- usunięcie przyczyny
- usunięcie czynników pogarszających
czynność nerek
- kontrola bilansu płynów
- dostosowanie dawkowania leków do
stopnia niewydolności nerek
Ostra niewydolność nerek
Leczenie nerkozastępcze - wskazania:
- kliniczne:
• przewodnienie (obrzęk płuc)
• encefalopatia mocznicowa
• mocznicowe zapalenie osierdzia
• skaza krwotoczna
- biochemiczne:
• mocznik > 33,2 mmol/l (200 mg/dl)
• kreatynina > 884 μmol/l (10mg/dl)
• potas > 6,5 mmol/l
• HCO3- we krwi tętniczej < 13 mmol/l
• pH < 7,2
• sód > 155 mmol/l lub < 120 mmol/l
Ostra niewydolność nerek
Techniki leczenia nerkozastępczego:
- przerywane hemodializy
- dializy otrzewnowe
- techniki ciągłego oczyszczania krwi:
• hemofiltracja: ciągła hemofiltracja tętniczo-
żylna (CAVH) lub żylno-żylna (CVVH)
• hemodiafiltracja
Ostra niewydolność nerek
Powikłania ONN:
- sercowo-naczyniowe
- neurologiczne
- ze strony przewodu pokarmowego
- hematologiczne
- płucne
- zakażenia
- PNN
Przewlekła niewydolność
nerek
Jest to zespół chorobowy rozwijający się w
następstwie postępującego i nieodwracalnego
upośledzenia
czynności
nerek,
głównie
przesączania kłębuszkowego.
GFR < 90ml/min/1,73m2.
(5 stadiów niewydolności nerek w zależności
od GFR glomerular filtration rate –
przesączanie kłębuszkowe)
Przewlekła niewydolność
nerek
PNN jest wynikiem znacznego zmniejszenia liczby
czynnych nefronów w następstwie stwardnienia
kłębuszków,
zaniku
cewek
nerkowych
i
włóknienia tkanki śródmiąższowej nerek.
Najczęstsze przyczyny:
-nefropatia cukrzycowa
-nefropatia nadciśnieniowa
-KZN
-cewkow-śródmiąższowe choroby nerek
-wielotorbielowate zwyrodnienia nerek
Przewlekła niewydolność
nerek
Rzadsze przyczyny:
• nefropatia niedokrwienna
• nefropatia zaporowa
• układowe choroby tkanki łącznej
• sarkoidoza
• skrobiawica
• szpiczak plazmocytowy
• zespół hemolityczno-mocznicowy
• nefropatia HIV
Przewlekła niewydolność
nerek
Obraz kliniczny:
- objawy ogólne
- objawy skórne
- zaburzenia w układzie krążenia
- zaburzenia w układzie oddechowym
- zaburzenia w układzie pokarmowym
- zaburzenia czynności układu nerwowego i mięśni
- zaburzenia hormonalne i metaboliczne
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i
kwasowo-zasadowej
- zaburzenia morfologii krwi i odporności
- osteodystrofia nerkowa