W

ydział 

P

sychologii 

 

Uniwersytetu Warszawskiego

Wpływ utajonych informacji na 

zachowanie- dwustronne wpływy 

dążenia i unikania

Karolina Jakim

Ewa Łuczyk

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

2

WZAJEMNE POWIĄZANIA AFEKTU I 
ZACHOWANIA

•

 Powiązania afektu i zachowania są wzajemne

•

 Pierwotny afekt o znaku negatywnym jest 
wzajemnie powiązany z ruchem oddalania, 
natomiast pierwotny afekt o znaku pozytywnym 
z ruchem zbliżania

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

3

Pierwotny charakter afektu i 
zachowania

•

 Znak afektywny bodźca jest podstawowym 
wymiarem, za pomocą którego nasz mózg 
przetwarza informacje. Aktywizacja systemów 
dążenia i unikania przez odpowiedni bodziec 
afektywny wywołuję tzw. dyspozycję do 
działania.

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

4

•

 Najprostszą i najbardziej prymitywną formą 
reakcji unikania są bezwarunkowe i warunkowe 
odruchy obronne. 

•

 Badanie Langa i innych 1988r.

•

 Na podstawie m.in. tego badania można 
wnioskować o pierwotnie bezpośrednim i 
automatycznym związku afektu i zachowań 
typu dążenie- unikanie

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

5

Automatyczna klasyfikacja afektywna a 
wzorce motoryczne

•

 Wynikiem oceny pozytywnej jakiegoś bodźca 
jest natychmiastowe powstanie tendencji do 
dążenia do bodźca, zaś wynikiem oceny 
negatywnej bodźca jest reakcja unikania 
obiektu

•

 Eksperyment Solarz-1960

•

 Eksperyment Chen i Bargh -1999

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

6

Automatyczna aktywacja systemów 
motywacyjnych na skutek zainicjowania 
zachowania

•

 Zainicjowanie zachowania, np. ruch typu 
dążenia lub unikania powoduje aktywację 
odpowiednich systemów motywacyjnych, co 
wpływa na afektywną ocenę bodźca. 

•

 Okazuje się, że to czy mamy zgięte czy 
wyprostowane ramię wpływa na dokonywaną 
przez przez nas ocenę obiektu- Pochwatko, Lejk

•

 Badanie Wells i Petty 1980

•

 Badanie Foerster i Strack

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

7

Aktywacja systemów dążenia – unikania 
pod wpływem bodźców społecznych

•

Wpływ przekazów telewizyjnych zawierających 
złość, strach lub wstręt na zachowania typu d-u 
oraz pamiętanie faktów

•

Najlepiej zapamiętywane obrazy wywołujące 
złość, najsłabiej - wstręt

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

8

Przejawy aktywacji systemów d-u 

na skutek ekspozycji bodźców 

nieuświadamianych

•

Uruchomienie systemów motywacyjnych d-u 
może zajść poza świadomością

•

badania:

-

Poprzedzanie ekspresjami złości prowadziło do 
rzadszego wybierania reakcji „atak” niż w 
przypadku braku reakcji poprzedzania

-

Facylitacyjny wpływ pozycji ciała na 
przetwarzanie nieuświadamianych 
bodźców afektywnych

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

9

 

-

Wpływ afektywnych bodźców 
poprzedzających na oceny neutralnych 
ideogramów w warunkach zgodności 
motoryczno – ewaluacyjnej

-

Wnioski: istotne znaczenie wzorca 
behawioralnego w systemie powiązań 
afekt – reakcja motoryczna - ocena

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

10

Odroczone efekty 

nieuświadomionych bodźców 

afektywnych

•

Badanie: warunkowanie bodźca 
neutralnego prezentowanego 
podprogowo w zestawieniu z bodźcami 
afektywnymi
- bodziec nabrał znaczenia afektywnego
o określonym znaku

  

 S

kr

ó

co

n

y

 t

y

tu

ł 

p

re

ze

n

ta

cj

i 

– 

w

p

is

u

je

m

y

 w

 s

za

b

lo

n

ie

11

Podsumowanie

•

Uchwycenie zmian w ocenach i reakcjach 

behawioralnych, powstałych na skutek 

manipulacji nieuświadamionymi bodźcami 

afektywnymi 

•

Różnorodność automatycznych następstw 

behawioralnych reakcji afektywnych

•

Odroczone następstwa nieuświadomionego 

afektu 

•

Istnienie podobnych mechanizmów w 

prawdziwym życiu