Dokumentacja opracowana w
okresie przygotowania produkcji
określa kształty, wymiary i
jakość powierzchni części
maszyn i urządzeń. W praktyce
warsztatowej problem sprowadza
się do pomiaru lub sprawdzenia
wymiarów liniowych lub
kątowych wyrobu.
Narzędzia stosowane w
pomiarach warsztatowych
można podzielić na:
›
wzorce miary;
›
przyrządy pomiarowe;
›
sprawdziany.
Wzorce miary to:
›
wzorce długości: przymiary,
płytki wzorcowe;
›
wzorce kształtu:
promieniomierze;
›
wzorce kątów: płytki kątowe i
kątowniki.
Przymiar kreskowy
Płytki wzorcowe
Szczelinomierz
WZORCE DŁUGOŚCI
Kątowniki:
a)krawędziowy, b) walcowy
Płytki kątowe
Wzorce kątów
WZORCE KĄTÓW
Przyrządy pomiarowe stanowią
znacznie większą od poprzedniej i bardziej
od niej zróżnicowaną grupę. Wymienić tu
można: przyrządy suwmiarkowe i
mikrometryczne, różnego rodzaju czujniki,
mikroskopy pomiarowe, projektory i inne.
Są to przyrządy o charakterze
uniwersalnym, mające szerokie
zastosowanie w praktyce warsztatowej
przy produkcji jednostkowej i seryjnej.
Sprawdziany są przyrządami
pomiarowymi używanymi do
sprawdzania, czy wartość mierzonej
wielkości nie wykracza poza
dopuszczalne granice tolerancji.
Mają one głównie zastosowanie w
produkcji masowej i niekiedy w
produkcji wyrobów
znormalizowanych (gwintów,
stożków).
Własności metrologiczne
narzędzi pomiarowych:
›
podziałka narzędzia
pomiarowego
›
zakres podziałki
›
działka elementarna
›
zakres pomiarowy
narzędzia pomiarowego
Podziałka narzędzia
pomiarowego jest
uporządkowanym zbiorem
wskazów - kresek lub innych
znaków - naniesionych na
podzielnię urządzenia
wskazującego.
Zakres podziałki jest to
przedział zawarty między
skrajnymi wskazami podziałki,
odpowiadającymi dolnej i górnej
granicy zakresu wskazań.
Przedział między dwoma
dowolnymi sąsiednimi wskazami
podziałki nosi nazwę działki
elementarnej.
Zakres pomiarowy narzędzia
pomiarowego jest to zakres
wartości wielkości, których
pomiar może być dokonany z
błędem nie większym niż błąd
graniczny dopuszczalny.