background image

 

 

ruch naturalny ludności

Wzrost liczby ludności świata

Fazy rozwoju społeczeństw

Przyczyny i skutki eksplozji 

demograficznej

Piramidy wieku

background image

 

 

Ilu będzie Polaków w 2030 roku? 

Maszyny przetworzyły dane zgromadzone przez ekspertów Głównego Urzędu 

Statystycznego, Rządowej Rady Ludnościowej i Komitetu Nauk Demograficznych 

Polskiej Akademii Nauk. Naukowcy nie mają złudzeń, że dzieci w Polsce nie 

będzie przybywać, i nie pomoże żadne "becikowe".

Obecnie na sto kobiet przypada u nas 124 dzieci; w 2010 r. liczba ta spadnie do 

110 (czyli będzie królował model rodziny 2+1). - To bardzo niepokojące, bo w 

Szwecji na 100 kobiet przypada 190 dzieci, a we Francji 180 - komentuje dla 

"Metra" Wiesław Łagodziński z GUS.

Z badań dowiadujemy się też, że średnia długość życia Polaka będzie się stale 

wydłużać, m.in. dzięki postępowi medycyny. Dziś żyjemy średnio 74,5 lat (70,4 

mężczyźni, 78,8 kobiety). W 2030 roku - nawet 80 (77,6 mężczyźni, 83,3 

kobiety).

Zdaniem ekspertów za 25 lat ubędzie z naszego kraju 2,5 mln ludzi, 

którzy znajdą miejsce do życia za granicą. Ci, którzy zostaną (ok. 35,7 

mln osób) będą coraz chętniej wyprowadzać się z dużych, drogich miast 

na wieś. To może być prawdziwa fala wewnętrznej migracji.

źródło: www.naukawpolsce.pl

background image

 

 

1. 

Wzrost liczby ludności świata

background image

 

 

Szacowny przyrost ludności na świecie do 
2050 roku

background image

 

 

Współcześnie (dane GUS z 2004 roku) na świecie mieszka około 

6 378 mln ludzi i notuje się stały wzrost tej 

liczby

. Zwiększanie się liczby ludności świata ma miejsce 

praktycznie bez przerw od prehistorii. Zmieniała się jedynie 

intensywność tego wzrostu. 

background image

 

 

przyrost naturalny

W

u = 

[urodzenia: liczba ludności]

 x 

1000 

promili

W

z = 

[zgony: liczba ludności]

 x 

1000 promili

pn

 = 

[(urodzenia – zgony): liczba ludności]

 x 

1000 promili

Przyrost naturalny ludności świata w 2004 roku wyniósł 

•według danych ONZ 13,5‰, 

•szacunkowe dane CIA za 2006 rok mówią o przyroście rzędu 
11,4‰.

background image

 

 

fazy rozwoju społeczeństw

Promile

50

40

20

0

- 10

Liczba ludności

Faza I

Faza II

Faza III

Faza IV

Faza 
V

zgon

y

urodzenia

Przyrost naturalny

background image

 

 

Dlaczego ludność na Ziemi 
wzrastała 
nierównomiernie?

Neolit  - 5 – 8 mln – ludzie żyją ze zbieractwa i myślistwa, 

niedostatek żywności, choroby, trudne warunki bytowania, 

wojny.

Umiejętność upraw roślin – rozwój rolnictwa – wzrost liczby 

ludności

XVIII w. – pierwsza rewolucja przemysłowa , 

XIX w.

-

wynalazki medyczne, 

-

polepszenie warunków życia 

-

spadek umieralności niemowląt

-

dłuższa średnia długość życia 

Powyższe czynniki doprowadziły do gwałtownego wzrostu liczby 

ludności – eksplozja demograficzna (przyrost naturalny 

powyżej 30 promili, podwojenie liczby ludności w ciągu 24 lat)

background image

 

 

skutki eksplozji demograficznej

Przyrost naturalny może być wyższy od tempa przyrostu PKB – 

stagnacja i obniżenie stopy życiowej społeczeństwa

Rośnie zapotrzebowanie na infrastrukturę – duże obciążenie dla 

budżetu; brak infrastruktury – ogranicza możliwości rozwoju 

państwa

Zapewnienie bytu wielodzietnym rodzinom – ograniczenie 

wydatków na edukację – duży analfabetyzm , znikomy odsetek 

osób z wyższym wykształceniem – słaba zachęta dla inwestorów

Duże bezrobocie, szczególnie na wsi

Przeludnienie wsi – migracje ludności do miast – wzrost patologii 

społecznych, rozrastanie się dzielnic nędzy, zanieczyszczenie 

powietrza, śmieci, postępujące skażenie wody

Mało środków na opiekę zdrowotną – szerzenie groźnych chorób

Degradacja obszarów rolniczych (głód ziemi), wycinanie lasów, 

melioracja obszarów podmokłych, brak odłogowania, zmianowania 

kultur

background image

 

 

Zmiany liczby ludności 
według kontynentów

Wzrost w 
latach 1950 – 
2000 

Europa 34%

Azja 160%

Afryka 256%

background image

 

 

społeczeństwo młode

Wysoki przyrost naturalny

Bangladesz 16,8
Indie 17,4
Nigeria 27
Niger 28,5

Wysoki współczynnik dzietności

Bangladesz 2,9
Indie 3,2
Nigeria 5,7
Niger 7,2

Krótka średnia długość życia

Bangladesz 57
Indie 58,5
Nigeria 54
Niger 40

Wysoka umieralność niemowląt 

(zgony do 5 lat na 1000 

mieszkańców)

Bangladesz 89
Indie 90
Nigeria 151
Niger 252

Duża liczba kobiet w wieku 

rozrodczym

Niski poziom wykształcenia, brak 

świadomego planowania rodziny

Najszybciej rosnącą grupą są 

ludzie do 15 roku życia

USA, Kanada są krajami wysoko rozwiniętymi i 
maja dodatni przyrost naturalny (około 6 
promili), ponieważ

-W 1/3 jest to zasługa imigrantów

-- polityka wielodzietności ludności białej- reakcja na 
dużą dzietność ludności czarnej

background image

 

 

społeczeństw
o starzejące 
się

•Ograniczenie przyrostu 
naturalnego – polityka 1 
dziecka w Chinach (8,4 
promila w 1999 z 20,9 promila 
w 1960 r)

•Spadek dzietności z 5,9 
dziecka w 1960 do 1,8 dziecka 
w 1999 (Chiny)

•Krótka średnia długość życia 
Chiny 71 lat

•Wysoka umieralność dzieci  - 
Chiny 37 na 1000 urodzeń

background image

 

 

społeczeństw
o stare

Niski (zerowy lub ujemny) przyrost 

naturalny

Niemcy – 0,8 promila
Szwecja – 0,5
Rosja – 4,8
Ukraina – 7,5
Polska – 0,2

Niski współczynnik dzietności

Niemcy 1,4
Szwecja 1,5
Rosja 1,3
Polska 1,3

 

długość życia – w państwach dobrze 

rozwiniętych długa, w słabo 

rozwiniętych krótka

Niemcy 75 lat
Szwecja 77
Rosja 74
Polska74

Niska umieralność niemowląt (zgony do 

5 lat na 1000 mieszkańców)

Niemcy 5
Szwecja 4
Rosja 20
Polska 10

Najszybciej rosnącą grupą są ludzie w 

wieku poprodukcyjnym (powyżej 60 / 65 

lat)

background image

 

 

http://kmsid.ae.poznan.pl/dokumenty/prognozy_ludno
sci.pdf

background image

 

 

Wyż kompensacyjny

- dzietność 3,6

- p. n.  19 promili, 

-Odrabianie strat 
wojennych

-Wzrost bezpieczeństwa,

-Poprawa warunków życia

Echo wyżu 

kompensacyjnego

- dzietność 2,3
 - p. n.  9,6 promili,

Niż demograficzny
- dzietność 2,3
 - p. n.  8,5 promila, 
Wiek dojrzały osiągnęły 
osoby urodzone podczas 
wojny

1950

1965 - 70

1980 - 85

Niż demograficzny
- dzietność 1,3
 - p. n.  - 0,2 promila
Zmiana stylu życia
Zanik rodzin 
wielodzietnych


Document Outline