background image

POMÓC ALBO NIE 
POMÓC 

OTO JEST PYTANIE 

 

                                   Marta Kupis

Joanna Malińska 

background image

Rozproszenie 
odpowiedzialności

Zjawisko polegające na tym, że im więcej 

osób jest obecnych w sytuacji 

wymagającej udzielenia komuś pomocy, 

tym mniejsze prawdopodobieństwo, że 

ktoś to zrobi. Badania nad efektem 

rozproszonej odpowiedzialności 

prowadzili między innymi dwaj 

amerykańscy psychologowie społeczni 

John Darley i Bibb Latane.

background image

Zabójstwo Kitty Genoves 
(13 marzec 1964 r.)

38 osób patrzyło jak zabójca goni ofiarę, 

zadając jej ciosy nożem, aż umrze i nikt nie 

zareagował

W obecności innych świadków zmniejsza się nasza 

gotowość do pomocy, ponieważ spada poczucie 

osobistej odpowiedzialności 

Dwa tygodnie później w „The New York Times” 

ukazał się artykuł opisujący morderstwo, który 

zainspirował dwóch psychologów społecznych 

do przeprowadzenia badań 

background image

Bibb Latane, John Darley

Trzy eksperymenty

wyjaśniające zjawisko rozproszenia odpowiedzialności

background image

Eksperyment pierwszy 

Krytyczna sytuacja 
następowała w 
momencie, kiedy 
osoby badane po 
chwili rozmowy 
usłyszały 
informację, że 
partner czuje się 
źle oraz, że cierpi 
on na epilepsję i 
za chwilę będzie 
miał atak choroby. 
Po chwili głos 
rozmówcy 
załamywał się i 
wydawał dźwięki 
przypominające 
duszenie się. 
Słychać było też 
wołanie o pomoc.

W badaniu wzięli udział studenci psychologii
(59 osób – studentki i studenci z New York 

University).

Studentów umieszczono w osobnych 

pomieszczeniach i podzielono na 3 grupy:

1.

Badany sądził, że rozmawia z jedną osobą.

2.

Badany sądził, że rozmawia z dwiema 

osobami.

3.

Badany sądził, że rozmawia z pięcioma 

osobami.

W rzeczywistości zawsze była to 1 osoba, 

inne głosy puszczano z taśmy

   

background image

Wyniki badań

Wynik eksperymentu potwierdza hipotezę: im więcej 

świadków, tym mniejsza gotowość do niesienia pomocy.

background image

Dam się żywcem spalić

Pytanie: 

Jak szybko 

badani 

powiadomi

ą o dymie 

osobę 

prowadząc

ą badania? 

W kolejnym badaniu studenci 
mieli rozmawiać na temat 
problemów związanych z 
życiem uniwersyteckim. 
Kiedy czekali na badanie z 
otworu wentylacyjnego 
zaczął wydobywać się dym. 
Po chwili dym zgęstniał tak, 
że niewiele było widać. 

background image

Wyniki badania

Kiedy badani czekali sami, aż 75% z nich 
wszczęło alarm przed upływem kilku minut

Kiedy przebywali w grupach trzyosobowych 
na dym zareagowało zaledwie 38% badanych

Kiedy dwie pozostałe osoby w grupie były 
współpracownikami eksperymentatora i z 
założenia zachowywały się tak, jakby nic się 
nie działo, tylko co dziesiąta osoba 
interweniowała w zadymionym 
pomieszczeniu

background image

Trzeci eksperyment 

Badani studenci wypełniali 
kwestionariusze pojedynczo lub w 
towarzystwie obcej osoby

W tym czasie kobieta prowadząca 
badanie wchodziła do pokoju obok. 
Studenci słyszeli rumor, upadek i jej 
jęki

background image

Wyniki badania

Wniosek: jeśli obecni przy wypadku widzą innych ludzi 
którzy nie reagują, to każdy z obecnych skłania się ku 
interpretacji całej sytuacji jako mniej groźnej niż faktycznie.

Wśród tych, którzy czekali w pojedynkę, 
aż 70% próbowało pomóc kobiecie

Kiedy byli w parach, tylko 8 z 40 osób 
podjęło jakieś działanie. Uznali bowiem, 
że nie stało się nic poważnego

background image

Pomóc czy nie pomóc?

background image

Czynniki wpływające na 
nieświadome uleganie 
uprzedzeniom

background image

Schemat procesów prowadzących do 
podjęcia interwencji przez 
przygodnego świadka

background image

Schemat procesów prowadzących do 
podjęcia interwencji przez 
przygodnego świadka

1.

Zauważenie zdarzenia 

2.

Zinterpretowanie zdarzenia jako nagły 
wypadek

3.

Branie odpowiedzialności

4.

Znajomość właściwych form udzielania 
pomocy

5.

Realizacja decyzji

background image

Jak zredukować efekt 
widza?

Wystarczy wybić osoby z ich poczucia 

braku osobistej odpowiedzialności. 

Zamiast krzyczeć „pomocy” lepiej wybrać 

sobie „ofiarę”, która nam pomoże.

 Zwrócenie się bezpośrednio do konkretnej 

osoby - wskazanie na nią palcem, podanie 

jej opisu - obarcza ta osobę 

odpowiedzialnością i znacznie zwiększa 

szanse na to, że uzyskamy od niej pomoc.

background image

Pytania

1.

Podaj przykład eksperymentu Johna 
Darleya i Bibba Latane (dot. 
zachowania człowieka w obliczu 
wypadku).

2.

Jakie czynniki mogą spowodować brak 
interwencji świadka wypadku?

3.

Na czym polega rozproszenie 
odpowiedzialności? Podaj przykład.

background image

http://forum.cdrinfo.pl/f5/efekt-rozprosz
enia-odpowiedzialnosci-i-efekt-widza-8877
6/


Document Outline