Przygotowanie
Przygotowanie
chorego do
chorego do
operacji i
operacji i
postępowanie
postępowanie
pooperacyjne.
pooperacyjne.
Katarzyna Kwaśna
Katarzyna Kwaśna
lek. 4 gr. 6
lek. 4 gr. 6
Przygotowanie
Przygotowanie
chorego do
chorego do
operacji i
operacji i
postępowanie
postępowanie
pooperacyjne.
pooperacyjne.
Katarzyna Kwaśna
Katarzyna Kwaśna
lek. 4 gr. 6
lek. 4 gr. 6
Postępowanie przedoperacyjne
Postępowanie przedoperacyjne
obejmuje:
obejmuje:
Ocenę stanu zdrowia chorego
Ocenę stanu zdrowia chorego
Przygotowanie chorego do operacji
Przygotowanie chorego do operacji
Wizyta przedoperacyjna:
Wizyta przedoperacyjna:
Nawiązanie osobistego kontaktu z
Nawiązanie osobistego kontaktu z
chorym
chorym
Zebranie wywiadu
Zebranie wywiadu
Badanie fizykalne
Badanie fizykalne
Badanie specjalistyczne
Badanie specjalistyczne
Konsultacje specjalistyczne
Konsultacje specjalistyczne
Ocena stopnia ryzyka operacji i
Ocena stopnia ryzyka operacji i
znieczulenia
znieczulenia
Nawiązanie osobistego
Nawiązanie osobistego
kontaktu z chorym:
kontaktu z chorym:
Udzielenie informacji o metodzie i
Udzielenie informacji o metodzie i
zakresie zabiegu oraz o możliwych
zakresie zabiegu oraz o możliwych
powikłaniach
powikłaniach
Odpowiedź na pytania pacjenta i
Odpowiedź na pytania pacjenta i
wszelkie jego wątpliwości
wszelkie jego wątpliwości
Uzyskanie świadomej zgody na
Uzyskanie świadomej zgody na
zabieg
zabieg
Zebranie wywiadu
Zebranie wywiadu
Na podstawie specjalnego
Na podstawie specjalnego
kwestionariusza
kwestionariusza
W szczególności pytamy o:
W szczególności pytamy o:
Dotychczasowy przebieg choroby
Dotychczasowy przebieg choroby
Poprzednie znieczulenia i operacje
Poprzednie znieczulenia i operacje
Choroby współistniejące
Choroby współistniejące
Badanie fizykalne
Badanie fizykalne
Szczególną uwagę zwracamy na:
Szczególną uwagę zwracamy na:
Stan odżywienia
Stan odżywienia
Obrzęki
Obrzęki
Miarowość skurczów serca
Miarowość skurczów serca
Ciśnienie tętnicze krwi
Ciśnienie tętnicze krwi
Zmiany zabarwienia skóry
Zmiany zabarwienia skóry
Stan uzębienia
Stan uzębienia
Badanie specjalistyczne
Badanie specjalistyczne
Wszyscy chorzy powinni mieć wykonane:
Wszyscy chorzy powinni mieć wykonane:
Oznaczanie grupy krwi
Oznaczanie grupy krwi
Morfologię
Morfologię
Podstawowe badania biochemiczne
Podstawowe badania biochemiczne
Badanie ogólne moczu
Badanie ogólne moczu
RTG klatki piersiowej
RTG klatki piersiowej
Badania dodatkowe
Badania dodatkowe
Konsultacje specjalistyczne
Konsultacje specjalistyczne
Należy zlecić konsultacje jeżeli:
Należy zlecić konsultacje jeżeli:
Jest to korzystne dla pacjenta
Jest to korzystne dla pacjenta
Prosi o to pacjent lub jego rodzina
Prosi o to pacjent lub jego rodzina
Jeśli może to mieć znaczenie medyczno-
Jeśli może to mieć znaczenie medyczno-
prawne
prawne
Proponowane leczenie jest
Proponowane leczenie jest
kontrowersyjne lub wyjątkowo ryzykowne
kontrowersyjne lub wyjątkowo ryzykowne
Istnieje duże prawdopodobieństwo
Istnieje duże prawdopodobieństwo
wystąpienia niebezpiecznych powikłań
wystąpienia niebezpiecznych powikłań
Ocena stopnia ryzyka
Ocena stopnia ryzyka
operacji
operacji
Skala ASA
Skala ASA
Wskaźnik ryzyka sercowego
Wskaźnik ryzyka sercowego
Goldmana
Goldmana
Skala ASA
Skala ASA
ASA 1
pacjent do 60 r.ż. nie obciążony chorobami
ASA 2
pacjent powyżej 60 r.ż. bez chorób współistniejących lub młodszy,
ze schorzeniem, które nie wpływa na jego stan ogólny (np. 40-letni
mężczyzna z dobrze kontrolowanym NT)
ASA 3
pacjent ze współistniejącą poważną choroba układową, której
zaawansowanie ogranicza jego wydolność, ale nie stwarza zagrożenia dla
życia (np 30-letni pacjent z cukrzyca, leczony insulina, obciążony dodatkowo
NT)
ASA 4
pacjent z ciężką choroba układową, której zaawansowanie stwarza
zagrożenie dla życia (np. niestabilna cukrzyca z towarzyszącymi bolami w
klatce
piersiowej
po
niewielkim
nawet
wysiłku)
ASA 5
pacjent w stanie krytycznym, którego przewidywany czas przeżycia
nie przekracza 24 godzin niezależnie od zastosowanego leczenia
W przypadku operacji wykonywanej w trybie nagłym, do oznaczenia stopnia
ryzyka operacyjnego wg ASA
dodaje się literę E
, np młody pacjent w
dobrym stanie ogólnym z pilna appendectomią - ASA 1 E
Skala Goldmana
Ocena ryzyka powikłań sercowo-
Ocena ryzyka powikłań sercowo-
naczyniowych w okresie
naczyniowych w okresie
pooperacyjnym:
pooperacyjnym:
znieczulenie chorego w fazie ostrej
znieczulenie chorego w fazie ostrej
zawału serca (do 6 tygodni) - 37%
zawału serca (do 6 tygodni) - 37%
ryzyko zgonu
ryzyko zgonu
powyżej 6 miesięcy od zawału ryzyko
powyżej 6 miesięcy od zawału ryzyko
wynosi ok. 0,7-6%
wynosi ok. 0,7-6%
Przyczyny odroczenia
Przyczyny odroczenia
operacji:
operacji:
Ostra infekcja górnych dróg
Ostra infekcja górnych dróg
oddechowych
oddechowych
Współistniejące choroby wewnętrzne w
Współistniejące choroby wewnętrzne w
okresie rozchwiania metabolizmu
okresie rozchwiania metabolizmu
Konieczność pilnej poprawy stanu
Konieczność pilnej poprawy stanu
chorego
chorego
Niedawne spożycie posiłków
Niedawne spożycie posiłków
Brak zgody pacjenta
Brak zgody pacjenta
Przygotowanie
Przygotowanie
przedoperacyjne
przedoperacyjne
Leczenia przedoperacyjne
Leczenia przedoperacyjne
Psychologiczne przygotowanie
Psychologiczne przygotowanie
chorego do operacji
chorego do operacji
Zgoda chorego na operację
Zgoda chorego na operację
Fizyczne i farmakologiczne
Fizyczne i farmakologiczne
przygotowanie chorego do operacji
przygotowanie chorego do operacji
Przygotowanie pola operacyjnego
Przygotowanie pola operacyjnego
Leczenia
Leczenia
przedoperacyjne
przedoperacyjne
Całokształt postępowania, mającego
Całokształt postępowania, mającego
na celu minimalizację ryzyka
na celu minimalizację ryzyka
związanego z operacją
związanego z operacją
Dążenie do optymalizacji stanu
Dążenie do optymalizacji stanu
zdrowia pacjenta , tak aby
zdrowia pacjenta , tak aby
podejmowany zabieg operacyjny był
podejmowany zabieg operacyjny był
przeprowadzony w czasie i warunkach
przeprowadzony w czasie i warunkach
najbardziej dla niego korzystnych
najbardziej dla niego korzystnych
Psychologiczne
Psychologiczne
przygotowanie chorego do
przygotowanie chorego do
operacji
operacji
Odpowiednio
przeprowadzona
Odpowiednio
przeprowadzona
rozmowa z chorym i z jego rodziną
rozmowa z chorym i z jego rodziną
pozwala na zmniejszenie lęku przed
pozwala na zmniejszenie lęku przed
zabiegiem. Dzięki temu pacjent jest
zabiegiem. Dzięki temu pacjent jest
bardziej zadowolony z leczenie a jego
bardziej zadowolony z leczenie a jego
rekonwalescencja
przebiega
rekonwalescencja
przebiega
sprawniej.
sprawniej.
Zgoda chorego na
Zgoda chorego na
operację
operację
Chory lub jego ustawowy opiekun, musi
Chory lub jego ustawowy opiekun, musi
podpisać z wyprzedzeniem zgodę na każdy
podpisać z wyprzedzeniem zgodę na każdy
rodzaj postępowania anestezjologicznego oraz
rodzaj postępowania anestezjologicznego oraz
chirurgicznego, zarówno operację, jak i
chirurgicznego, zarówno operację, jak i
wszelkie inwazyjne procedury diagnostyczne i
wszelkie inwazyjne procedury diagnostyczne i
lecznicze.
lecznicze.
Jedynie nagłe, ratujące życie operacje i
Jedynie nagłe, ratujące życie operacje i
procedury mogą zostać wykonane bez
procedury mogą zostać wykonane bez
uzyskania zgody chorego i jedynie wtedy, gdy
uzyskania zgody chorego i jedynie wtedy, gdy
z uwagi na konieczny pośpiech uzyskanie
z uwagi na konieczny pośpiech uzyskanie
zgody nie jest możliwe.
zgody nie jest możliwe.
Fizyczne i farmakologiczne
Fizyczne i farmakologiczne
przygotowanie chorego do
przygotowanie chorego do
operacji
operacji
Zalecenia przedoperacyjne
Zalecenia przedoperacyjne
dotyczą przeważnie:
dotyczą przeważnie:
Diety
Diety
Dekontaminacji osmotycznej
Dekontaminacji osmotycznej
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Fizyczne i farmakologiczne
Fizyczne i farmakologiczne
przygotowanie chorego do
przygotowanie chorego do
operacji
operacji
Zalecenia specjalne to:
Zalecenia specjalne to:
Przetoczenie krwi
Przetoczenie krwi
Założenie zgłębnika żołądkowego
Założenie zgłębnika żołądkowego
Założenie cewnika do pęcherza moczowego
Założenie cewnika do pęcherza moczowego
Wykonanie dostępu naczyniowego i
Wykonanie dostępu naczyniowego i
monitorowanie hemodynamiczne
monitorowanie hemodynamiczne
Wykonanie kaniulacji tętnicy
Wykonanie kaniulacji tętnicy
Nawodnienie przedoperacyjne
Nawodnienie przedoperacyjne
Wstępne przygotowanie skóry chorego
Wstępne przygotowanie skóry chorego
Kontynuacja podawanie leków
Kontynuacja podawanie leków
Premedykacja
Premedykacja
Leki, których podawanie w
Leki, których podawanie w
okresie okołooperacyjnym
okresie okołooperacyjnym
powinno być kontynuowane:
powinno być kontynuowane:
obniżajace nadkwaśność,
przeciwpadaczkowe,
przeciwnadciśnieniowe,
przeciwdusznicowe, antyarytmiczne,
przeciwparkinsoidalne
antypsychotyczne i anksjolityczne,
kortykosteroidy,
przeciwastmatyczne,
immunosupresyjne.
Leki, których podawanie w
Leki, których podawanie w
okresie okołooperacyjnym
okresie okołooperacyjnym
powinno być wstrzymane:
powinno być wstrzymane:
przeciwkrzepliwe i przeciwpłytkowe,
przeciwcukrzycowe,
aspiryna i inne leki przeciwzapalne,
moczopędne,
doustne antykoncepcyjne i zastępcza
terapia hormonalna
Premedykacja
Premedykacja
Zmniejszenie lęku i niepokoju chorego
Zmniejszenie lęku i niepokoju chorego
Zmniejszenie wydzielanie w drogach
Zmniejszenie wydzielanie w drogach
oddechowych
oddechowych
Nasilenie hipnotycznego działania środków
Nasilenie hipnotycznego działania środków
anestetycznych oraz ułatwienie wprowadzenia
anestetycznych oraz ułatwienie wprowadzenia
indukcji do znieczulenia
indukcji do znieczulenia
Zahamowanie nudności i wymiotów w okresie
Zahamowanie nudności i wymiotów w okresie
pooperacyjnym
pooperacyjnym
Uzyskanie amnezji
Uzyskanie amnezji
Zmniejszenie objętości soku żołądkowego i
Zmniejszenie objętości soku żołądkowego i
zwiększenie jego pH
zwiększenie jego pH
Osłabienie odpowiedzi współczulno-nadnerczowej
Osłabienie odpowiedzi współczulno-nadnerczowej
Zapobieganie zmianom uczuleniowym
Zapobieganie zmianom uczuleniowym
Przygotowanie pola
Przygotowanie pola
operacyjnego:
operacyjnego:
Mycie przy użyciu 70% alkoholu lub
Mycie przy użyciu 70% alkoholu lub
2% roztworu jodu w 90% alkoholu
2% roztworu jodu w 90% alkoholu
przez 1 min
przez 1 min
Nałożenie poliestrowej folii
Nałożenie poliestrowej folii
samoprzylepnej
samoprzylepnej
Postępowanie
Postępowanie
pooperacyjne
pooperacyjne
Powinno obejmować:
Powinno obejmować:
Monitorowanie podstawowych parametrów
Monitorowanie podstawowych parametrów
życiowych chorego
życiowych chorego
Terapię tlenową i rehabilitację oddechową
Terapię tlenową i rehabilitację oddechową
Monitorowanie gospodarki płynowej
Monitorowanie gospodarki płynowej
Badania laboratoryjne i obrazowe
Badania laboratoryjne i obrazowe
Zwalczanie bólu
Zwalczanie bólu
Leczenie chorób współistniejących
Leczenie chorób współistniejących
Ułożenie chorego
Ułożenie chorego
Postępowanie z drenami
Postępowanie z drenami
Odżywianie chorego
Odżywianie chorego
Opieka nad raną operacyjną
Opieka nad raną operacyjną
Monitorowanie
Monitorowanie
podstawowych parametrów
podstawowych parametrów
życiowych
życiowych
Częstość
pomiaru
parametrów
Częstość
pomiaru
parametrów
życiowych zależy głównie od typu
życiowych zależy głównie od typu
wykonanej operacji, wieku chorego i
wykonanej operacji, wieku chorego i
jego stanu podczas pobytu na sali
jego stanu podczas pobytu na sali
wybudzeń.
wybudzeń.
Monitorowanie
Monitorowanie
podstawowych parametrów
podstawowych parametrów
życiowych
życiowych
Ciśnienie tętnicze krwi, tętno i
Ciśnienie tętnicze krwi, tętno i
częstość oddechów powinny być
częstość oddechów powinny być
zapisywane:
zapisywane:
Co 15-30 minut aż do ustabilizowania
Co 15-30 minut aż do ustabilizowania
stanu chorego
stanu chorego
Następnie co 1
Następnie co 1
godzinę do chwili
godzinę do chwili
przeniesienia z oddziału
przeniesienia z oddziału
wybudzeniowego na oddział
wybudzeniowego na oddział
pooperacyjny
pooperacyjny
Monitorowanie
Monitorowanie
podstawowych parametrów
podstawowych parametrów
życiowych
życiowych
Ośrodkowe ciśnienie żylne trzeba
Ośrodkowe ciśnienie żylne trzeba
okresowo oceniać (4-8h), gdy:
okresowo oceniać (4-8h), gdy:
Operacja spowodowała znaczną
Operacja spowodowała znaczną
utratę krwi lub przesunięcia płynowe
utratę krwi lub przesunięcia płynowe
Stan chorego podczas operacji nie
Stan chorego podczas operacji nie
był stabilny
był stabilny
Monitorowanie
Monitorowanie
podstawowych parametrów
podstawowych parametrów
życiowych
życiowych
W
zależności
od
rodzaju
operacji
i
W
zależności
od
rodzaju
operacji
i
przedoperacyjnego stanu chorego mogą być
przedoperacyjnego stanu chorego mogą być
niezbędne inne rodzaje monitorowania np.:
niezbędne inne rodzaje monitorowania np.:
Monitorowanie
tętna
na
obwodzie
Monitorowanie
tętna
na
obwodzie
operowanych kończyn, a w przypadku dużych
operowanych kończyn, a w przypadku dużych
zabiegów
naczyniowych
na
wszystkich
zabiegów
naczyniowych
na
wszystkich
kończynach
kończynach
Po operacjach neurochirurgicznych konieczna
Po operacjach neurochirurgicznych konieczna
jest ocena stanu świadomości przeprowadzana
jest ocena stanu świadomości przeprowadzana
co 30 minut oparta na skali Glasgow oraz
co 30 minut oparta na skali Glasgow oraz
pomiar ciśnienia wewnątrzczaszkowego
pomiar ciśnienia wewnątrzczaszkowego
Terapia tlenowa i
Terapia tlenowa i
rehabilitacja oddechowa
rehabilitacja oddechowa
We wczesnym okresie pooperacyjnym
We wczesnym okresie pooperacyjnym
mogą występować zaburzenia wentylacji.
mogą występować zaburzenia wentylacji.
Jeśli operacja była przeprowadzona z
Jeśli operacja była przeprowadzona z
intubacją, należy sprawdzić:
intubacją, należy sprawdzić:
wydolność oddechową pacjenta,
wydolność oddechową pacjenta,
chorym
zaintubowanym
i
sztucznie
chorym
zaintubowanym
i
sztucznie
wentylowanym trzeba wykonywać toaletę
wentylowanym trzeba wykonywać toaletę
drzewa oskrzelowego oraz inne formy
drzewa oskrzelowego oraz inne formy
terapii oddechowej,
terapii oddechowej,
po rozintubowaniu chorego może być
po rozintubowaniu chorego może być
konieczne wsparcie maską lub „wąsami”
konieczne wsparcie maską lub „wąsami”
tlenowymi.
tlenowymi.
Terapia tlenowa i
Terapia tlenowa i
rehabilitacja oddechowa
rehabilitacja oddechowa
Chorych oddychających samodzielnie
Chorych oddychających samodzielnie
należy zachęcać do głębokich
należy zachęcać do głębokich
oddechów
oddechów
Monitorowanie gospodarki
Monitorowanie gospodarki
płynowej
płynowej
U każdego chorego powinien być prowadzony
U każdego chorego powinien być prowadzony
bilans płynowy. Należy odnotować rodzaj i
bilans płynowy. Należy odnotować rodzaj i
objętość przetaczanych płynów oraz objętość
objętość przetaczanych płynów oraz objętość
i rodzaj płynów traconych.
i rodzaj płynów traconych.
Niedobory płynowe uzupełnia się najczęściej
Niedobory płynowe uzupełnia się najczęściej
roztworami
krystaloidów.
Po
dużych
roztworami
krystaloidów.
Po
dużych
operacjach konieczna jest kontrola wartości
operacjach konieczna jest kontrola wartości
morfotycznych krwi oraz jonogramu.
morfotycznych krwi oraz jonogramu.
Wszelkie
niedobory
należy
uzupełniać
Wszelkie
niedobory
należy
uzupełniać
równocześnie
monitorując
skuteczność
równocześnie
monitorując
skuteczność
takiego postępowania.
takiego postępowania.
Monitorowanie gospodarki
Monitorowanie gospodarki
płynowej
płynowej
Zazwyczaj dziennie podaje się 1000-
Zazwyczaj dziennie podaje się 1000-
1500ml fizjologicznego roztworu NaCl lub
1500ml fizjologicznego roztworu NaCl lub
mleczanowy płyn Ringera z około 1000ml
mleczanowy płyn Ringera z około 1000ml
5% roztworu glukozy.
5% roztworu glukozy.
W ciągu pierwszych 24h po operacji
W ciągu pierwszych 24h po operacji
bardzo ostrożnie podajemy potas.
bardzo ostrożnie podajemy potas.
Ilość przetaczanych płynów powinna być
Ilość przetaczanych płynów powinna być
dostosowana do wielkości utraty.
dostosowana do wielkości utraty.
Zapotrzebowanie płynowe powinno być
Zapotrzebowanie płynowe powinno być
kontrolowane co 8 – 24 h.
kontrolowane co 8 – 24 h.
Badania laboratoryjne i
Badania laboratoryjne i
obrazowe
obrazowe
Podstawowe badania wykonywane po
Podstawowe badania wykonywane po
operacjach to oznaczenie morfologii gł.
operacjach to oznaczenie morfologii gł.
hemoglobiny, stężenia jonów sodu i
hemoglobiny, stężenia jonów sodu i
potasu, mocznika, kreatyniny i glukozy.
potasu, mocznika, kreatyniny i glukozy.
Wskazane jest również oznaczenie INR i
Wskazane jest również oznaczenie INR i
APTT.
APTT.
W razie podejrzenia powikłań należy
W razie podejrzenia powikłań należy
wykonać
badanie
rentgenowskie
lub
wykonać
badanie
rentgenowskie
lub
ultrasonograficzne.
ultrasonograficzne.
Zwalczanie bólu
Zwalczanie bólu
Ból
pooperacyjny
może
powodować
Ból
pooperacyjny
może
powodować
zaburzenia funkcji układów: oddechowego,
zaburzenia funkcji układów: oddechowego,
pokarmowego, krążenia a także mięśni
pokarmowego, krążenia a także mięśni
szkieletowych
co
zwiększa
częstość
szkieletowych
co
zwiększa
częstość
występowania powikłań pooperacyjnych.
występowania powikłań pooperacyjnych.
Wywołane bólem ograniczenie ruchomości
Wywołane bólem ograniczenie ruchomości
powoduje zastój żylny, zakrzepicę i
powoduje zastój żylny, zakrzepicę i
zatorowość.
zatorowość.
Skuteczne zmniejszanie bólu poprawia
Skuteczne zmniejszanie bólu poprawia
proces zdrowienia po operacjach.
proces zdrowienia po operacjach.
Leczenie chorób
Leczenie chorób
współistniejących
współistniejących
W zależności od typu choroby w okresie
W zależności od typu choroby w okresie
okołooperacyjnym stosuje się odpowiednią
okołooperacyjnym stosuje się odpowiednią
substytucję farmakologiczną, podawaną
substytucję farmakologiczną, podawaną
najczęściej w formie dożylnej, zgodnie z
najczęściej w formie dożylnej, zgodnie z
zaleceniami ustalonymi przedoperacyjnie.
zaleceniami ustalonymi przedoperacyjnie.
W razie wystąpienia nowych chorób,
W razie wystąpienia nowych chorób,
konieczne jest przeprowadzenie szybkiej
konieczne jest przeprowadzenie szybkiej
diagnostyki dodatkowej i konsultacji ze
diagnostyki dodatkowej i konsultacji ze
specjalistą w danej dziedzinie.
specjalistą w danej dziedzinie.
Ułożenie chorego
Ułożenie chorego
Jeśli nie ma przeciwwskazań chory
Jeśli nie ma przeciwwskazań chory
powinien być odwracany z boku na
powinien być odwracany z boku na
bok, początkowo co 30 minut, a
bok, początkowo co 30 minut, a
potem co godzinę przez pierwsze 8-
potem co godzinę przez pierwsze 8-
12h.
12h.
Aby zapobiec zastojowi żylnemu i
Aby zapobiec zastojowi żylnemu i
powikłaniom
zakrzepowo-
powikłaniom
zakrzepowo-
zatorowym zalecane jest wczesne
zatorowym zalecane jest wczesne
uruchomienie chorego i chodzenie.
uruchomienie chorego i chodzenie.
Chorzy którzy nie mogą chodzić
Chorzy którzy nie mogą chodzić
powinni samodzielnie wykonywać
powinni samodzielnie wykonywać
ćwiczenia w łóżku lub korzystać z
ćwiczenia w łóżku lub korzystać z
pomocy rehabilitantów.
pomocy rehabilitantów.
Postępowanie z drenami
Postępowanie z drenami
Jeśli spodziewamy się, że drenaż jest
Jeśli spodziewamy się, że drenaż jest
większy niż 50ml w ciągu 8h, dren powinien
większy niż 50ml w ciągu 8h, dren powinien
być zaopatrzony w worek, dzięki któremu
być zaopatrzony w worek, dzięki któremu
minimalizuje się skażenie i możliwa jest
minimalizuje się skażenie i możliwa jest
ocena ilości i jakości wydzieliny.
ocena ilości i jakości wydzieliny.
Jeśli drenaż jest mało wydolny, dren może
Jeśli drenaż jest mało wydolny, dren może
zostać pokryty opatrunkiem- powinien być
zostać pokryty opatrunkiem- powinien być
zmieniany nie rzadziej niż raz na dobę
zmieniany nie rzadziej niż raz na dobę
Dren powinien być usunięty natychmiast
Dren powinien być usunięty natychmiast
kiedy nie jest potrzebny
kiedy nie jest potrzebny
Dreny nie powinny być pozostawione na
Dreny nie powinny być pozostawione na
miejscu dłużej niż 14 dni.
miejscu dłużej niż 14 dni.
Odżywianie chorego
Odżywianie chorego
Chorzy
poddani
operacjom,
które
Chorzy
poddani
operacjom,
które
naruszają ciągłość przewodu pokarmowego
naruszają ciągłość przewodu pokarmowego
oraz chorzy w stanie krytycznym nie
oraz chorzy w stanie krytycznym nie
powinni być żywieni doustnie dopóki nie
powinni być żywieni doustnie dopóki nie
powróci prawidłowa czynność przewodu
powróci prawidłowa czynność przewodu
pokarmowego.
pokarmowego.
Jeśli rodzaj przeprowadzonej operacji
Jeśli rodzaj przeprowadzonej operacji
pozwala, można chorych odżywiać przez
pozwala, można chorych odżywiać przez
sondę dożołądkowo lub dojelitowo.
sondę dożołądkowo lub dojelitowo.
Odżywianie chorego
Odżywianie chorego
Chorzy,
którzy nie mogą
być
Chorzy,
którzy nie mogą
być
odżywiani dojelitowo i u których nie
odżywiani dojelitowo i u których nie
przewiduje się możliwości takiego
przewiduje się możliwości takiego
odżywiania przez kolejnych 7 dni,
odżywiania przez kolejnych 7 dni,
powinni być odżywiani pozajelitowo.
powinni być odżywiani pozajelitowo.
Także chorych, którzy byli żywieni
Także chorych, którzy byli żywieni
przed operacją pozajelitowo należy tą
przed operacją pozajelitowo należy tą
drogą odżywiać również po zabiegu.
drogą odżywiać również po zabiegu.
Odżywianie chorego
Odżywianie chorego
W
bezpośrednim
przebiegu
W
bezpośrednim
przebiegu
pooperacyjnym żołądek może być
pooperacyjnym żołądek może być
odbarczony przez sondę. Należy
odbarczony przez sondę. Należy
jednak
pamiętać
o
utrzymaniu
jednak
pamiętać
o
utrzymaniu
drożności
sondy
i
często
ją
drożności
sondy
i
często
ją
przepłukiwać. Sonda powinna być
przepłukiwać. Sonda powinna być
pozostawiona na miejscu przez 2-
pozostawiona na miejscu przez 2-
3dni
lub
do
czasu
powrotu
3dni
lub
do
czasu
powrotu
prawidłowej perystaltyki.
prawidłowej perystaltyki.
Opieka nad raną
Opieka nad raną
operacyjną
operacyjną
Opatrunki z ran zamkniętych powinny być
Opatrunki z ran zamkniętych powinny być
usuwane dopiero 3 lub 4 dnia po operacji.
usuwane dopiero 3 lub 4 dnia po operacji.
Odstępstwem od tego są sytuacje, gdy
Odstępstwem od tego są sytuacje, gdy
opatrunek przesiąka treścią surowiczą,
opatrunek przesiąka treścią surowiczą,
krwistą
lub
ropną.
Zmiana
takiego
krwistą
lub
ropną.
Zmiana
takiego
opatrunku
likwiduje
pożywkę
dla
opatrunku
likwiduje
pożywkę
dla
potencjalnego ogniska infekcji bakteryjnej.
potencjalnego ogniska infekcji bakteryjnej.
Opatrunek powinien być także usunięty,
Opatrunek powinien być także usunięty,
gdy u chorego wystąpią objawy zakażenia.
gdy u chorego wystąpią objawy zakażenia.
Wtedy należy ranę skontrolować i delikatnie
Wtedy należy ranę skontrolować i delikatnie
ucisnąć obszar do niej przylegający.
ucisnąć obszar do niej przylegający.
Wydzielina z rany powinna zostać zbadana.
Wydzielina z rany powinna zostać zbadana.
Opieka nad raną
Opieka nad raną
operacyjną
operacyjną
W razie skażenia rany podczas operacji:
W razie skażenia rany podczas operacji:
Należy pozostawić skórę lub tkankę
Należy pozostawić skórę lub tkankę
podskórną otwartą i wykonać szew pierwotny
podskórną otwartą i wykonać szew pierwotny
odroczony lub pozostawić ranę do zagojenia
odroczony lub pozostawić ranę do zagojenia
przez ziarninowanie
przez ziarninowanie
Jeśli po upływie 4-5 dni rana zawiera tylko
Jeśli po upływie 4-5 dni rana zawiera tylko
płyn surowiczy lub niewielką ilość wysięku,
płyn surowiczy lub niewielką ilość wysięku,
brzegi rany można zbliżyć szwami
brzegi rany można zbliżyć szwami
Jeśli wyciek z rany jest znaczny lub
Jeśli wyciek z rany jest znaczny lub
występuje zakażenie, rana powinna być
występuje zakażenie, rana powinna być
pozostawiona do zamknięcia przez
pozostawiona do zamknięcia przez
ziarninowanie
ziarninowanie
-
-
ranę należy pokryć
ranę należy pokryć
wilgotnym opatrunkiem i zmieniać 1-2 razy
wilgotnym opatrunkiem i zmieniać 1-2 razy
dziennie.
dziennie.
Opieka nad raną
Opieka nad raną
operacyjną
operacyjną
Gojenie się ran przebiega
Gojenie się ran przebiega
szybciej, jeśli stan odżywienia
szybciej, jeśli stan odżywienia
jest prawidłowy i jeśli nie
jest prawidłowy i jeśli nie
występują niedobory białka,
występują niedobory białka,
witamin, zwłaszcza C i A, oraz
witamin, zwłaszcza C i A, oraz
miedzi, magnezu i innych
miedzi, magnezu i innych
pierwiastków śladowych.
pierwiastków śladowych.
Jeśli spodziewany jest deficyt
Jeśli spodziewany jest deficyt
witamin lub mikroelementów,
witamin lub mikroelementów,
należy
wprowadzić
należy
wprowadzić
pooperacyjną suplementację.
pooperacyjną suplementację.
Dziękuję
Dziękuję