Slajd 1

Rola organizacji

międzynarodowych w

systemie współczesnej

gospodarki światowej

Borkowska Patrycja

Barczuk Aleksandra

Organizacja międzynarodowa jest

celowym, wielostronnym związkiem

państw, utworzonym na mocy

zawartego między nimi

porozumienia, wyposażonym w

system stałych organów.

Współczesne stosunki międzynarodowe, Akademia Finasów, Warszawa 2008, Ciosek S., Gaworecki M. F.,

Za minimalne, instytucjonalne kryterium

uznania danego związku państw za

organizację przyjmuje się zazwyczaj:



regularność posiedzeń organu

plenarnego,



uzgodnienie zasad podejmowania

decyzji,



stały personel oraz siedzibę.



Istotne jest również zapewnienie

organizacji regularnego budżetu.

Współczesne stosunki międzynarodowe, Akademia Finasów, Warszawa 2008, Ciosek S., Gaworecki M. F.,

Dynamiczny rozwój organizacji

międzynarodowych jest związany ze

zjawiskiem łączenia

suwerenności

która jest celowo delegowana przez

państwo na szczebel

międzynarodowy, by zewnętrznie

wspierać przemiany w kraju.

Współczesne stosunki międzynarodowe, Akademia Finasów, Warszawa 2008, Ciosek S., Gaworecki M. F.,

Zdolność prawna

Zdolność prawna organizacji

międzynarodowej oznacza możliwość

nabywania praw i obowiązków

wynikających z litery prawa.

Współczesne stosunki międzynarodowe, Akademia Finasów, Warszawa 2008, Ciosek S., Gaworecki M. F.,

Zdolność do dokonywania czynności

prawnych uwzględnia m. in. :

•

Zdolność do zawierania umów,

•

Bierne prawo legacji,

•

Organizacyjną zdolność procesową.

Współczesne stosunki międzynarodowe, Akademia Finasów, Warszawa 2008, Ciosek S., Gaworecki M. F.,

międzynarodowe organizacje

gospodarcze wywierają wpływ na

mechanizmy międzynarodowej

współpracy gospodarczej, a także na

strukturę i charakter stosunków

ekonomicznych między podmiotami

gospodarki światowej.

Współczesna gospodarka światowa; Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, A.Kisiel-Łowczyc,

Gdańsk 1996,

Podmiot gospodarki

światowej

MOG spełniają w gospodarce światowej

przede wszystkim określone funkcje

regulacyjne i kontrolne.

Współczesna gospodarka światowa; Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, A.Kisiel-Łowczyc,

Gdańsk 1996,

Niektóre organizacje

międzynarodowe prowadzą obok

funkcji regulacyjnych również

bezpośrednią działalność

Współczesna gospodarka światowa; Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, A.Kisiel-Łowczyc,

Gdańsk 1996,

Bez MOG wiele ważnych problemów

międzynarodowych, ale także i

państwowych pozostawałoby wciąż

nierozwiązanych.

Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy - uczestnicy; T. Łoś-Nowak; Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2006

2 stanowiska



identyfikowane z nurtem

neorealistycznym,



drugie stanowisko, bliskie szeroko

pojętemu nurtowi

neoliberalnemu

Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy - uczestnicy; T. Łoś-Nowak; Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2006

OM mogą być dla państw wyzwaniem,

którego nie mogą lekceważyć. Ich

obecność w środowisku

międzynarodowym wymusza na

państwach konieczność

uruchomienia raczej mechanizmów

koordynacji, współdziałania i

adaptacji niż rywalizacji.

Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy - uczestnicy; T. Łoś-Nowak; Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2006

Sceptycy wskazują na ograniczone

możliwości państw w rozwiązywaniu

ważnych dla świata problemów.

Postrzegają OM jako miejsce

utrwalenia przewagi krajów

najsilniejszych, a tym samym forum i

narzędzie realizacji ich interesów.

Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy - uczestnicy; T. Łoś-Nowak; Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2006



Te właśnie ponadnarodowe molochy tworzą

nową jakość współczesnego systemu

międzynarodowego, „która będzie mogła

podporządkować sobie te państwa, które

pozostaną poza granicami ugrupowań

integracyjnych”.



Optymiści z kolei, podkreślają niemożliwość

rozwiązywania ważnych problemów

międzynarodowych bez pośrednictwa takich

właśnie struktur międzynarodowych,

akcentowali ich wzrastające znaczenie i rolę

we współczesnym świecie.

Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy - uczestnicy; T. Łoś-Nowak; Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2006

Przesłanki do powstawania

organizacji międzynarodowych:



Motywy ekonomiczne i polityczne, do

których należą rozwój techniki,

kształtowanie się rynku światowego,

zacieśnianie współpracy międzynarodowej i

wzrost współzależności;



Przekonanie o potrzebie i korzyściach

współpracy w danej dziedzinie;



Uświadomienie sobie przez rządy zgodności

interesów w danej dziedzinie;



Zdolność do osiągnięcia porozumienia.

E. Latoszek, M. Proczek, Organizacje międzynarodowe, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2001

Czynniki sprzyjające dynamice

wzrostu i trwałości organizacji

międzynarodowych:



Zwiększająca się populacja ludności

świata i potrzeba rozwiązywania

problemów jakie rodzi zagęszczający

się glob;



Wzrastająca liczba państw w

systemie międzynarodowym,



Rozwój współpracy międzynarodowej

E. Latoszek, M. Proczek, Organizacje międzynarodowe, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2001

BŚ zajmuje się przede wszystkim

wspieraniem długofalowego wzrostu

gospodarczego i zmniejszaniem

ubóstwa w krajach rozwijających się.

Główną przesłanką dla jego stworzenia

była chęć odbudowy zniszczonych II

wojną świtową Europy i Japonii.

Istotnym celem statutowym było

również wsparcie dla rozwijających się

krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki

Bank Światowy

http://leszek3.delfnet.com/jarosz/WSHiP_materialy

/ORG%20czesc%20druga.pdf

Inwestycje obejmują pomoc doraźna

realizowana przez budowę dróg, elektrowni,

szkół jak równie dostarczanie pomocy

merytorycznej i doradztwa fachowego przez

organizowanie różnego rodzaju służb

szkolenia rolniczego, szkoleń nauczycieli,

programów żywienia oraz poprawy sytuacji

dzieci i kobiet w krajach Trzeciego Świata.

W pierwszych latach istnienia Banku

Światowego jego działalność koncentrowała

się na finansowaniu odbudowy zniszczeń

wojennych gospodarki krajów Europy

Zachodniej. Obecnie Bank udziela pożyczek

również krajom rozwijającym sie : Afryki,

Azji, Ameryki Łacińskiej i Karaibów,

Środkowego Wschodu i Europy.

http://leszek3.delfnet.com/jarosz/WSHiP_materialy

/ORG%20czesc%20druga.pdf.

W skład grupy BŚ wchodzą

następujące organizacje:



Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe,



Międzynarodowy Bank Odbudowy i

Rozwoju,



Wielostronna Agencja Gwarancji

Inwestycji,



Międzynarodowe stowarzyszenie rozwoju,

Najwyższą władzą BŚ jest Rada

Gubernatorów, która wybierana jest na

pięcioletnia kadencję,

Biznes międzynarodowy na progu XXI wieku- kompendium, K. Osiński

Członkowstwo w BŚ



Warunkiem członkostwa w Banku
Światowym i w organizacjach afiliowanych
jest przynależność do MFW i wpłata udziału
członkowskiego. Bank ma formę spółki
akcyjnej.



W momencie powstania Bank liczył 45
członków. Do BS należą 184 kraje. Polska
jest członkiem Banku od 27 czerwca 1986r.



W zależności od wysokości udziału kraje
dysponują odpowiednia ilością głosów.

http://leszek3.delfnet.com/jarosz/WSHiP_materialy

/ORG%20czesc%20druga.pdf.

Kapitał BŚ

Bank jest zorganizowany w formie spółki

akcyjnej, a jego kapitał składa się z dwóch

części:



10% stanowi kapitał wpłacony, 1% jest

wpłacony w walutach wymiennych lub w

dolarach oraz 9% w walucie narodowej

członka,



90% to kapitał na żądanie, zwany funduszem

gwarancyjnym (zabezpieczenie Banku wobec

emitowanych obligacji i udzielanych

gwarancji), Bank w razie potrzeby może

zażądać wpłaty tej części kwoty.

http://leszek3.delfnet.com/jarosz/WSHiP_materialy

/ORG%20czesc%20druga.pdf.



Państwa członkowskie,



Jednostki administracyjne



Przedsiębiorstwa- przemysłowe,
rolnicze i inne- pod warunkiem, że
Bank Centralny albo inny organ
państwowy udzieli dłużnikowi pełnej
gwarancji;

http://leszek3.delfnet.com/jarosz/WSHiP_materialy

/ORG%20czesc%20druga.pdf.

Z kredytu BŚ mogą

korzystać

Chiny pożyczyły krajom rozwijającym się

ciągu ostatnich dwóch lat więcej

pieniędzy niż Bank Światowy. China

Development Bank i China Export-

Import Bank podpisały umowy na

kredyty o wartości 110 mld dol. dla

rządów i firm prywatnych.

http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,8964286,Chiny_sa_wiekszym_pozyczkodawca_niz_Bank_Swiatowy.html

CHINY

Analogiczne oddziały Banku

Światowego pożyczyły, nawet w nieco

dłuższym okresie, 100,3 mld dol., co

samo w sobie stanowi rekordową

wielkość w związku kryzysem

finansowym.

Skala chińskich kredytów pokazuje, że

Pekin rozpoczyna nową erę globalizacji,

w której będzie mniej uzależniony od

zachodnich rynków eksportowych.

http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,8964286,Chiny_sa_wiekszym_pozyczkodawca_niz_Bank_Swiatowy.html

Międzynarodowy Fundusz

Walutowy



To niezależna międzynarodowa

organizacja w ramach ONZ,

założona na podstawie decyzji

konferencji w Bretton Woods w

dniach 1-22 lipca 1994 roku. Liczba

państw założycielskich wyniosła

44, w tym Polska. Aktualna liczba

państw to 186 członków.



MFW dostarcza pomocy finasowej

zadłużonym krajom członkowskim,

które w zamian sa zobowiązane do

dokonywania reform

ekonomicznych i innych działań

stabilizacyjnych.

Biznes międzynarodowy na progu XXI wieku- kompendium, K. Osiński

Zadania prowadzonej przez MFW

polityki to:



Tworzenie warunków ułatwiających wymianę towarów,

usług i kapitału pomiędzy krajami członkowskimi,



Dążenie do stabilizacji gospodarczej i finansowej

krajów członkowskich,



Dążenie do stabilizacji kursów walutowych

poszczególnych krajów członkowskich,



Popieranie międzynarodowej współpracy walutowej

oraz ustalanie wspólnej polityki dotyczącej

rozwiązywania problemów walutowych,



Unikanie nadmiernych wahań kursowych,



eliminowanie ograniczeń wymiany walutowej

zmniejszających rozwój handlu międzynarodowego,



Udzielanie pożyczek krajom członkowskim w celu

wyrównania przejściowych problemów nierównowagi w

bilansie płatniczym,



Wsparcie dla krajów przechodzących transformację

ustrojową.

Biznes międzynarodowy na progu XXI wieku- kompendium, K. Osiński

Współpraca krajów

członkowskich z MFW dotyczy:



Kierowania swoją polityką gospodarczą i

finansową tak, aby utrzymać zrównoważony

wzrost gospodarczy,



Dążenie do stabilizacji gospodarczej przez

uporządkowanie warunków gospodarczych i

finansowych,



Unikanie manipulowania kursem

walutowym,



Stosowanie polityki kursowej zgodnie z

zasadami MFW

Zadania



Sprawowanie ścisłego nadzoru nad

polityką kursową krajów członkowskich,



Przeprowadzanie corocznych

konsultacji z krajami członkowskimi,



Dokonywanie analizy ich sytuacji

gospodarczej, politycznej, kursowej,

fiskalnej oraz stanu bilansu

płatniczego.

Biznes międzynarodowy na progu XXI wieku- kompendium, K. Osiński

W celu realizacji wymienionych zadań

MFW pełni cztery istotne funkcje:



regulacyjną

– polegającą na ustanawianiu norm i

wzorców działania w sferze międzynarodowych

stosunków finansowych



kredytową

– przez dostarczenie krajom członkowskim

dodatkowych źródeł finansowania w postaci różnych

kredytów;



konsultacyjną

– przez usługi konsultacyjne i

współpracę krajów członkowskich oraz jako forum

wymiany doświadczeń między krajami w radzeniu sobie

z problemami natury gospodarczej, m.in. plan

Balcerowicza był konsultowany z ekspertem MFW, prof.

Jeffrey'em Sachsem.



kontrolną

– polegającą na nadzorowaniu przez MFW

uzgodnionych programów dostosowawczych i weryfikacji

celów, na jakie przeznaczane są środki kredytowe

http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Fundusz_Walutowy

Podstawowe elementy krytyki

Stiglitza:



MFW prezentuje jako fakty coś,

co jest tylko ideologią

(neoliberalną);



MFW postrzega światową

gospodarkę tylko i wyłącznie z

punktu widzenia specyficznego

środowiska finansjery;



Wymuszanie na uzależnionych od

pomocy MFW państwach

liberalizacji rynków finansowych,

nadmiernej dyscypliny

budżetowej, nadmiernego

wyczulenia na utrzymanie bardzo

niskiego stopnia inflacji



Nieprzejrzystość i brak

procedur

demokratycznych w

podejmowaniu decyzji

przez MFW;



Stosowanie podwójnych

standardów;



Niedopuszczanie do

procesu decyzyjnego

państw najbardziej

zainteresowanych;



Sprzeniewierzenie się

ideom Keynesa;

Zob. Joseph Stiglitz, Globalization and Its Discontents, polski przekład: Globalizacja, Warszawa 2005.

Pakiet pożyczek

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

pracuje nad uruchomieniem swego

pakietu pożyczek udzielanych na

wypadek kryzysu. Działania te mają

dowieść, że Fundusz dysponuje

dostateczną ilością środków, aby

udzielać pomocy krajom znajdującym

się w potrzebie i w celu

stabilizowania globalnej gospodarki.

http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/499340,miedzynarodowy_fundu
sz_walutowy_aktywizuje_fundusz_antykryzysowy.html

Warto wiedzieć



Po II Wojnie Światowej pożyczanie pieniędzy

stało się normalna praktyką światowej

ekonomii;



Lata 70- gwałtowny wzrost cen ropy na

światowych giełdach i nie tylko…



Kraje lepiej usytuowane ukróciły swe wydatki

i zaprzestały pożyczek…



Kryzys zaatakował z zdwojona siłą biedne

kraje…



"Góra długów…”



Ustępstwa…

(The Wall Street Journal)

Heritage Foundation z Waszyngtonu

opublikowała wyniki badan przeprowadzonych

wśród 68 krajów rozwijających się, które

dostają ogromne zastrzyki gotówki z Banku

Światowego. Okazało się, że od 1970 roku do

1997 wzrost produktu narodowego brutto w

39 państwach tej grupy wyniósł średnio 1 %

rocznie. Wzrost gospodarczy 20 innych krajów

został wręcz spowolniony, mimo wsparcia

finansowego Banku Światowego.

(The Wall Street Journal)

Grupa ośmiu najbardziej

wpływowych państw świata

(G8)

- forum polityczno-gospodarcze

zrzeszające państwa:

Wielka Brytania,

Francja,

Niemcy,

Włochy,

Japonia

Stany Zjednoczone (G6, od 1975),

Kanada (G7, od 1976)

Rosja (od 1997).

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8

Lokalizacja szczytu zmienia się

rotacyjnie według następującej

kolejności: Francja, Stany

Zjednoczone, Wielka Brytania,

Niemcy, Japonia, Włochy, Kanada,

Rosja. Przyjmuje się, że w skład G8

wchodzą państwa najbardziej

wpływowe i najbogatsze.

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8

Na szczyty G8 zapraszany jest także

przedstawiciel Przewodniczący

Komisji Europejskiej z ramienia Unii

Europejskiej. Przywódcy państw G8

spotykają się na corocznych

szczytach gospodarczych i

politycznych. Szczyty te są okazją do

protestów organizowanych przez

antyglobalistów.

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8

W celu zwiększenia

reprezentatywności forum, od 2005

odbywają się spotkania określane

jako G8+5, z udziałem

przedstawicieli Chin, Brazylii,

Meksyku, Indii i RPA.

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8

Grupa G8+5 została

utworzona w 2005

roku. Powiększenie

grupy G8 o kolejne

państwa miało

spowodować, że

silniejsza i lepiej

reprezentowana grupa

będzie mogła sprawniej

i lepiej działać wobec

problemu ocieplania

się klimatu i

globalizacji.

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8

G8 nie jest organizacją

międzynarodową a tylko grupą

państw spotykających się na

szczytach gospodarczo-

ekonomicznych.

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8%2B5

To jedyna w swoim rodzaju instytucja

kontrolowana przez osiem osób. Kraje

wchodzące w skład grupy G8 stanowią

zaledwie 14% ludności świata, ale

dysponują jednocześnie 65% bogactwa

świata. Mając pieniądze, kraje te mogą

wywierać znaczący wpływ na gospodarkę

i politykę światową. Grupa G8 wyznacza

kierunek polityki takich instytucji

globalnych, jak Bank Światowy,

Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF)

i Światowa Organizacja Handlu (WTO).

http://pl.wikipedia.org/wiki/G8

W Genui w 2001 po raz pierwszy od

dziesiątków lat na ulice wyszła ilość

demonstrantów, która nie mogła

zostać niezauważona czy

zignorowana. Policja i władze

przedstawiały mediom

manifestujących jako groźnych

terrorystów, prowokowały, robiły

naloty na miejsca, w których

zatrzymali się aktywiści.

http://cia.bzzz.net/carlo_giuliani_pamietamy

W 2001 roku jeden z demonstrantów,

działacz anarchistyczny, został

zastrzelony przez policjanta. Duże

protesty także odbyły się podczas

szczytu G8 w 2005 roku w Szkocji.



Niedemokratyczność,



jednostronnie

decyzje,



krytyka dotyczy

odpowiedzialności za

problemy związane z

globalizacją

ekonomiczną

KRYTYKA

Organizacja Narodów Zjednoczonych

do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

utworzona z inicjatywy 44 państw koalicji

antyhitlerowskiej uczestniczących w

konferencji poświęconej problemom rolnictwa i

wyżywienia, która odbyła się w maju 1943

roku.

16 października 1945 roku rozpoczęła się

pierwsza sesja konferencji FAO w mieście

Québec, na której tego samego dnia podpisano

umowę założycielską, noszącą nazwę

konstytucji. Weszła ona w życie w dniu jej

podpisania. Siedzibą FAO jest Rzym

Cele FAO są następujące:



polepszanie wytwarzania, wymiany i

dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa i

rybołówstwa;



odnoszenie poziomu wyżywienia narodów;



polepszenie warunków życia ludności

wiejskiej;



zapewnienie niezbędnego kredytu rolnego;



popieranie zawierania porozumień w sprawie

międzynarodowego handlu produktami

rolnymi oraz udzielanie pomocy technicznej.

W sierpniu 1946 FAO

przyjęła funkcję

utworzonego w 1905

roku Międzynarodowego

Instytutu Rolnego, które

sprowadzały się przede

wszystkim do zbierania i

rozpowszechniania

informacji na temat

stanu i osiągnięć

rolnictwa w państwach

członkowskich.

Działalność

FAO przede wszystkim zbiera i

opracowuje informacje oraz prowadzi

badania na temat produkcji w

rolnictwie, hodowli zwierzęcej,

rybołówstwie i leśnictwie oraz

dystrybucji i konsumpcji surowców i

produktów.

Ponadto FAO inicjuje i koordynuje oraz

realizuje lub uczestniczy w realizacji

wielu różnego typu ogólnoświatowych

lub regionalnych programów, których

celem jest podnoszenie wydajności

produkcji żywności oraz walką z

głodem.

Z inicjatywy ONZ od 1960 roku FAO wspólnie z

ta organizacją realizuje Światowy Program

Wyżywienia, którego celem jest udzielanie

pomocy żywnościowej krajom rozwijającym

się oraz krajom dotkniętym klęskami

żywiołowymi. Również od 1960 roku FAO

kieruje programem Kampania Walki z

Głodem. Celem jego jest zmobilizowanie sił i

środków niepaństwowych do walki z głodem,

propagowanie wiedzy na temat problemów

rolnictwa i produkcji zwierzęcej na świecie

oraz sposobów ich rozwiązywania,

podejmowanie różnego typu akcji na rzecz

rozwoju rolnictwa w krajach rozwijających się.

Finanse

Działalność FAO jest

finansowana ze składek

członkowskich, a działalność

operacyjna także z dotacji

Programu Organizacji Narodów

Zjednoczonych do Spraw

Rozwoju, Międzynarodowego

Funduszu Rozwoju Rolnictwa

oraz wielu innych instytucji

międzynarodowych.

Document Outline