Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne

Marek Łabaj

Metodyka

zagospodarowania

turystycznego i

rekreacyjnego w skali

lokalnej

Marek Łabaj

Etap I

Audyt turystyczny

Etap II

Funkcje

turystyczne obszaru

Etap III

Obliczenie pojemności turystycznej

Etap IV

Zagospodarowanie koncepcja

modułowa

Marek Łabaj

Audyt turystyczny

Walory i atrakcje

Infrastruktura turystyczna

Ruch turystyczny

Marek Łabaj

Walory

Przyrodnicze

Antropogeniczne

Marek Łabaj

Walory

przyrodnicze

Rzeźba

terenu

Wody

powierzchniowe

Lesistość

Klimat

Marek Łabaj

Antropogeniczne

Kultury

materialnej

Kultury

niematerialnej

Świeckie

Sakralne

Marek Łabaj

Metody waloryzacji środowiska

przyrodniczego

Metody

Opisowe

Bonitacji punktowej

Modelowe

Interpretacja zdjęć lotniczych

Marek Łabaj

Metoda bonitacji punktowej



Polega na przypisywaniu poszczególnym
cechom, występującym w obrębie badanej
jednostki

przestrzennej,

odpowiedniej

liczby punktów, ustalonej wg obranej skali
wartości.



Sumowanie punktów odnoszących się do
poszczególnych cech daje możliwość
całościowej

oceny

danej

jednostki

przestrzennej pod względem atrakcyjności
środowiska przyrodniczego.

Marek Łabaj

1 km2

5 m

5 m

Marek Łabaj

Ocena topografii

5 pkt = teren 1 km2 w którym różnica

wzniesień wynosi więcej niż 25 m

4 pkt = teren 1 km2 w którym różnica

wzniesień wynosi 21 – 25 m

3 pkt = teren 1 km2 w którym różnica

wzniesień wynosi 16 – 20 m

2 pkt = teren 1 km2 w którym różnica

wzniesień wynosi 10 – 15 m

1 pkt = teren 1 km2 w którym różnica

wzniesień wynosi 5 – 10 m

Marek Łabaj

Ocena lesistości

5 pkt = teren 1 km2 o linii brzegowej lasu

dłuższej niż 2,5 km

4 pkt = teren 1 km2 o linii brzegowej lasu

dłuższej niż 2,1 – 2,5 km

3 pkt = teren 1 km2 o linii brzegowej lasu

dłuższej niż 1,6 – 2,0 km

2 pkt = teren 1 km2 o linii brzegowej lasu

dłuższej niż 1,1 – 1,5 km

1 pkt = teren 1 km2 o linii brzegowej lasu

dłuższej niż 0,5 -1,0 km

0 pkt = brak lesistości

Marek Łabaj

Ocena wód

powierzchniowych

5 pkt = teren 1km2 o linii brzegowej

powierzchniowych zbiorników wodnych

dłuższy od 0,5 km

4 pkt = teren 1 km2 o linii brzegowej

powierzchniowych zbiorników nie dłuższy od

0,5 km

3 pkt = teren 1 km2 na powierzchni którego

występuje rzeka z wodą klasy I, II

2 pkt = teren 1 km2 przez który przepływa

rzeka o wodzie klasy III

1 pkt = teren 1 km2 na którym występują

strumyki wodne

Marek Łabaj

Atrakcyjność ogólna pola





Marek Łabaj

Metoda bonitacji punktowej

Metoda bonitacji punktowej ze względu

na dowolność doboru skali wartości i
określania kryteriów jest metodą
subiektywną.

Marek Łabaj

Metoda modelowa

Polega na przetwarzaniu informacji

ilościowej, dotyczącej
poszczególnych cech środowiska,
przez odpowiednio dobraną postać
funkcji matematycznej.

W porównaniu z metodą bonitacji punktowej

metoda modelowa znacznie uściśla ocenę
atrakcyjności turystycznej środowiska
geograficznego lecz należy ona do metod
pracochłonnych

Marek Łabaj

W przyjętej metodologii

zagospodarowania turystycznego

zastosowano metodę modelową,

której obrazem jest model funkcji

wykładniczej:

y 

Marek Łabaj

Metoda modelowa

•

W modelu tym podstawa funkcji „x” -

charakteryzuje ilościowe cechy

środowiska, natomiast „z” – jego

cechy jakościowe.

•

Założono, że cechy wartości „y” będą

się zmieniały w przedziale od 0 do 1.

•

Wartość 0 oznacza całkowity brak

korzystnych cech środowiska, a 1 –

stan idealny.

Marek Łabaj

•

Aby przyjęte założenie zostało

spełnione, wartości „x” muszą także

znajdować się w obszarze od 0 do 1.

•

Wartości „z” mogą przyjmować
dowolne wartości od 0 do +

∞

•

Przy „z” = 0 (maksymalne korzystne

cechy jakościowe) i „x” = 1

(maksymalne korzyści ilościowe) „y”

przyjmuje wartość 1.

Metoda modelowa

Marek Łabaj

•

Cechy ilościowe i jakościowe
wskaźników wyznaczono za pomocą
fizycznego modelu sprawności
układu (S):





Metoda modelowa

Marek Łabaj

Gdzie:
P – potencjał
O – opór
Jako potencjał traktowano korzystne dla

wypoczynku człowieka cechy środowiska.

jako opór – takie warunki, które znacznie

utrudniają lub uniemożliwiają realizację

zamierzeń rekreacyjnych w środowisku

przyrodniczym.

Metoda modelowa

Marek Łabaj











Metoda modelowa

Marek Łabaj

Gdzie:
Pi – potencjał cech ilościowych
Oi – opór cech ilościowych
Pj – potencjał cech ilościowych
Oj – opór cech ilościowych

Metoda modelowa

Marek Łabaj

W ocenie środowiska przyrodniczego

uwzględniono cztery komponenty:

•

urzeźbienie,

•

lesistość,

•

wody powierzchniowe,

•

bioklimat.

Metoda modelowa

Marek Łabaj















Metoda modelowa

Marek Łabaj

125







Metoda modelowa

Lesistość - przykład

Marek Łabaj

Poszczególne przedziały

wartości sklasyfikowano

następująco:

•

y ≤ 0,200 – warunki nieatrakcyjne

•

y = 0,201 – 0,400 – mało atrakcyjne

•

y = 0,401 – 0,600 – przeciętnie
atrakcyjne

•

y = 0,601 – 0,800 – atrakcyjne

•

y ≥ 0,801 – bardzo atrakcyjne

Marek Łabaj

Interpretacja zdjęć

lotniczych

Interpretacja zdjęć lotniczych

(jako pomocna metoda w
badaniach nad możliwością
lokalizacji obiektów
zagospodarowania turystycznego
pozwalająca określić warunki
hydrologiczne terenu)

Marek Łabaj

Rozmieszczenie przestrzenne

ruchu turystycznego uzależnione

jest od:

•

Rozmieszczenia usług turystycznych

•

Wielkości i struktury ruchu

•

Dostępności komunikacyjnej

•

Rozmieszczenia walorów krajoznawczych i
stopnia atrakcyjności

•

Ilości czasu jakim dysponują turyści na
realizację celów krajoznawczych i
wypoczynkowych

Marek Łabaj

Wskaźniki

Funkcji turystycznej

obszaru

Intensywności ruchu

turystycznego

Wykorzystania pojemności

noclegowej

Gęstości ruchu

turystycznego

Gęstości bazy

noclegowej

Rozwoju bazy

noclegowej

Rozwoju bazy

gastronomicznej

Marek Łabaj

Wskaźnik funkcji

turystycznej

Wskaźnik funkcji turystycznej Baretje’a

tmn

100

)

(





Marek Łabaj

•

–

wskaźnik funkcji turystycznej

Baretje’a

•

tmn

– liczba turystycznych miejsc

noclegowych,

•

– liczba ludności miejscowej.

Wskaźnik funkcji

turystycznej

Marek Łabaj

Wskaźnik funkcji turystycznej Deferta

tmn

lmo

tmn







100

)

(

Wskaźnik funkcji

turystycznej

Marek Łabaj

- wskaźnik funkcji turystycznej Deferta

tmn

– liczba turystycznych miejsc noclegowych,

lmo

– liczba ludności stałej nie związanej z

działalnością na rzecz turystów,

k – wskaźnik ludności zatrudnionej w usługach

turystycznych, uzależniony od liczby turystycznych

miejsc noclegowych oraz od kategorii hoteli.. Waha

się od 0-1 (dla kategorii Lux równa się 1).

•

1000 – 1500 łóżek 0,10

•

3000 – 5000 łóżek 0,15

•

10 000 – 15 000 łóżek 0,20

•

30 000 – 50 000 łóżek 0,25

Marek Łabaj

Wskaźnik rozwoju funkcji turystyczne

T 

Wskaźnik funkcji

turystycznej

Marek Łabaj

Wskaźnik rozwoju funkcji turystyczne

•

- wskaźnik rozwoju funkcji turystyczne

•

– wielkość dochodów z turystyki,

•

– liczba ludności miejscowej.

Wskaźnik funkcji

turystycznej

Marek Łabaj

Wskaźnik intensywności ruchu

turystycznego Schneidera

100





Marek Łabaj

Wskaźnik intensywności ruchu turystycznego

Schneidera

•

- wskaźnik intensywności ruchu

turystycznego Schneidera

•

– liczba gości (turystów)

•

– liczba ludności miejscowej.

Marek Łabaj

Wskaźnik intensywności ruchu turystycznego

Charvata

100





Marek Łabaj

Wskaźnik intensywności ruchu

turystycznego Charvata

•

- wskaźnik intensywności ruchu

turystycznego Charvata

•

– liczba udzielonych noclegów,

•

– liczba ludności miejscowej.

Marek Łabaj

Wskaźnik wykorzystania pojemności

noclegowej

 

tmn



Marek Łabaj

Wskaźnik wykorzystania pojemności

noclegowej

•

– wskaźnik wykorzystania

pojemności noclegowej,

•

– liczba udzielonych noclegów w

czasie t,

•

tmn

– liczba turystycznych miejsc

noclegowych w czasie t,

Marek Łabaj

Wskaźnik gęstości ruchu

turystycznego

G 

Marek Łabaj

Wskaźnik gęstości ruchu

turystycznego

•

– gęstość ruchu turystycznego,

•

– powierzchnia gminy w km

•

– liczba turystów.

Marek Łabaj

Wskaźnik gęstości bazy

noclegowej

tmn

G 

Marek Łabaj

Wskaźnik gęstości bazy

noclegowej

•

– gęstość bazy noclegowej,

•

tmn

– liczba turystycznych miejsc

noclegowych,

•

– powierzchnia gminy w km

Marek Łabaj

Wskaźnik rozwoju bazy

noclegowej

tmn

R 

Marek Łabaj

Wskaźnik rozwoju bazy

noclegowej

•

– wskaźnik rozwoju bazy

noclegowej,

•

– liczba turystów,

•

tmn

– liczba turystycznych miejsc

noclegowych.

Marek Łabaj

Wskaźnik rozwoju bazy

gastronomicznej





Marek Łabaj

Wskaźnik rozwoju bazy

gastronomicznej

•

– wskaźnik rozwoju bazy

gastronomicznej,

•

– liczba turystów,

•

– liczba ludności miejscowej,

•

= liczba miejsc konsumpcyjnych.

Document Outline