URZĄDZENIA 
TRANSPORTUJĄCE - 
POMOCNICZE

GRZEGORZ WYTYK ZiIP SP1

Urządzenia pomocnicze

W  celu  efektywnej  realizacji  procesów  przemieszczania  ładunków 

urządzeniami 

transportu 

technologicznego 

konieczne 

jest 

stosowanie  urządzeń  pomocniczych.  Są  to  na  ogół  urządzenia 

wielokrotnego  użytku.  Umożliwiają  one  zastosowanie  daleko  idącej 

mechanizacji 

realizowanych 

czynności, 

przy 

zachowaniu 

odpowiedniego 

zabezpieczenia 

ładunków. 

W 

niektórych 

przypadkach również zachowanie bezpiecznych warunków pracy. Do 

urządzeń pomocniczych zalicza się:



Kontenery ładunkowe



Nadstawki paletowe



Pojemniki transportowo-magazynowe



Mostki i platformy ładunkowe



Urządzenia do zabezpieczanie jednostek ładunkowych



Magazyny- podajniki pustych palet



Oraz wiele innych jak np. drabiny                                                         

                magazynowe, zawiesia, urządzenia do                                 

                                         utrzymania czystości, prasy do odpadków.

Kontenery ładunkowe 

Kontenery  ładunkowe  określić  można  jako  urządzenia 

pomocnicze.  Trwałe,  wielokrotnego  użytku,  o  budowie 

przystosowanej  do  przewozu  ładunków  jednym  lub 

kilkoma  rodzajami  transportu.  Łatwa  manipulacja,  np. 

przy  przeładunku.  Przystosowane  są  do  łatwego 

napełniania  i  opróżniania.  Wewnętrzna  objętość  co 

najmniej 1m3

Podział ze względu na masę: (masą razem z załadunkiem)
Małe  –  do  2500kg;  średnie  do  10000kg;  wielkie  powyżej 

10000kg (kontenery serii 1 ISO)

Podział  ze  względu  na  rodzaj  transportu:  naziemny  i 

powietrzny.



Podstawowa klasyfikacja kontenerów ISO:



Do ładunków różnych



Do ładunków specjalnych

Kontenery do ładunków różnych są przeznaczone do transportu  

ładunków nie zaliczanych do specjalnych kategorii.  Zalicza się:



 kontenery do różnych ładunków: ogólnego przeznaczenia, 

specjalnego przeznaczenia np. z otwartym dachem



Kontenery do ładunków specjalnych – szczególnych kategorii 

np. kontrola temperatury, ładunki masowe luzem, płyny, gazy, 

zwierzęta, samochody. Dzielimy je na: izotermiczne, 

zbiornikowe, ładunków stałych masowych luzem, 

specjalizowane

Kontenery specjalizowane budowane są zgodnie z normami ISO, 

ale przystosowane do szczególnych ładunków: przewóz 

inwentarza żywego, auta, żywe ryby, składowanie i transport 

odpadów, kontenery biurowe, sanitarne itp.

W transporcie lotniczym obowiązują kontenery 
odpowiadające IATA – international Air Transport 
Association. Wymiary i kształt pozwalają na 
lepsze wykorzystanie środków transportu 
lotniczego.

Palety ładunkowe

Są to urządzenia przeznaczone do układania na nich lub w nich 

ładunków, przystosowane do zmechanizowanego transportu, jako 

paletowe jednostki ładunkowe:



Płaskie – jedno lub dwupłytowe, odwracalne lub nie, dwu lub cztero 

wejściowe, bez skrzydeł lub z. najpopularniejsze są tak zwane palety 

typu EUR: 800 x 1200, produkowane są w oparciu o wymagania 

określone w karcie Międzynarodowego Związku Kolejowego. 

Produkują je firmy posiadające licencję nadaną przez UIC. Odbiór 

poszczególnych partii jest kontrolowany.



Słupkowe- wielokrotnego użytku, posiadają słupki pozwalające na 

piętrzenie palet, bez obciążenia ładunku będącego na palecie. 

Ładunek przechowywany na tej palecie również powinien być 

stabilny. Tego typu palety na ogół są z metalu, słupki mogą być na 

stałe lub zdejmowane



Skrzyniowe- posiadają ścianki umożliwiające piętrzenie i składowanie 

ładunków o nieregularnych kształtach i różnych wymiarach, luzem, w 

opakowaniach. Palety skrzyniowe możemy jeszcze podzielić na: pełne 

(szczelne), ażurowe (siatka), składane, z demontowanymi ściankami, 

ścianki na zawiasach, z wiekiem zabezpieczającym. W tej grupie 

produkowane są palety EUR



Specjalizowane- dostosowane do składowanego na nich asortymentu 

o specyficznych warunkach transportu, załadunku, rozładunku

Nadstawki i pojemniki



Nadstawki

Stanowią konstrukcję nakładaną na palety płaskie, umożliwiające tworzenie 

paletowych jednostek ładunkowych uformowanych z ładunków, których 

właściwości nie pozwalają na piętrzenie. Nadstawki zapobiegają również 

zdeformowaniu ładunku, zniszczeniu. Dzielimy je na: słupkowe, skrzyniowe, 

ażurowe



Pojemniki transportowo magazynowe
W skrócie pojemniki, urządzenia pomocnicze do transportu i składowania 

towarów, czasem ich ekspozycji. Dzielimy ja na przejezdne i nieprzejezdne.
Pojemniki przejezdne- przemieszczane są ręcznie na kołach jezdnych, czasem 

mechanicznie. Wśród nich: rozbieralne (można zakładać                                       

             i zdejmować np. półki, słupki, ramy); składane (charakteryzują                

                           się budową, która po uniesieniu podłogi umożliwia przegubowe 

                                         składanie do wewnątrz bocznych elementów 

nośnych- tworzy się                                                     zwarty zestaw); wsuwane 

(gniazdowe- po odchyleniu                                         niektórych elementów 

mogą wsuwać się jeden w drugi.                                                                    

Odmiany określane są na podstawie ukształtowania ramy                                    

                podwozia w chwili wsuwania: A, C, Z, V, L); o konstrukcji                       

                                   sztywnej (bezpieczne piętrzenie z ładunkiem lub bez.

 

Do budowy pojemników przejezdnych stosowane są 

elementy z różnych materiałów (metal, tworzywa sztuczne, 

drewnopochodne) ale dominujące są metalowe. Istotną 

zaletą jest możliwość ich złożenia w stanie pustym, 

pozwalająca na oszczędność powierzchni.



Pojemniki nieprzejezdne
W zależności od masy dzielimy na przenośne lub 

przewoźne przystosowane do piętrzenia w stosach. Stosy 

również do transportu. Wykonywane z metalu lub tworzyw 

sztucznych. Tego typu pojemniki szeroko są stosowane w 

obrocie wewnątrz-zakładowym. 



Mostki i platformy ładunkowe
Mają na celu pomoc  i ułatwienie prac                       

przeładunkowych. Wykorzystywane są przy                           

            rampowych i bezlampowych frontach                        

przeładunkowych.

Urządzenia do zabezpieczania 
jednostek ładunkowych

Jednym z najczęściej stosowanych zabezpieczeń jest taśma 

metalowa lub z tworzywa sztucznego. Przy sporadycznym 

wykonywaniu czynności  stosowane są ręczne zabezpieczenia. 

Przy częstym stosuje się półautomaty lub automaty z większą 

wydajnością. Coraz częstsze zastosowanie znajduje folia 

rozciągliwa typu Strech oraz folia termokurczliwa. W zależności 

od natężenia pracy stosowane są mniej lub bardziej 

skomplikowane urządzenia do zabezpieczania folią.



Magazyny podajniku pustych palet
Stosowane do składowania określonej ilości pustych palet i 

wydawania ich pojedynczo. Urządzenia te są wykorzystywane 

w ramach różnych procesów technologicznych. Między innymi 

w automatycznych systemach paletyzacji. Puste palety 

dostarczane są do magazynu-podajnika przez przenośnik 

wałkowy i wydawane są na tego typu przenośnik, po którym 

przemieszczane są na stanowisko formowania jednostek 

paletyzacji.

Inne urządzenia 
pomocnicze



Zawiesia: używane przy dźwignicach z hakiem do 
podtrzymywania, obwiązywania, zawieszania ładunków. 
Występują w postaci cięgien linowych, łańcuchów lub 
pasów.



Sprzęt do wózków podnośnikowych:  montowany głównie 
na płycie czołowej wózka w miejscu standardowych wideł: 
widły wielozębne, chwytaki ściskające, przesuwana płyta 
czołowa, trzpień do transportu rulonów, szuflada do 
materiałów sypkich i inne.



Drabiny magazynowe: stosowane w magazynach o niskiej 
rotacji dla wysokości większej niż 1,8m, umożliwiają 
układanie oraz pobieranie materiałów z półek regałów. 
Dzielimy na przenośne i przejezdne.