Polska polityka 

zagraniczna oraz jej 

wpływ na politykę 

bezpieczeństwa państwa

 

 

Polityka zagraniczna to 

proces formułowania i 

realizacji interesów 

narodowo-państwowych w 

stosunku do innych państw i 

uczestników systemu 

międzynarodowego

 

 

Racja stanu

• Priorytet dla interesu państwowego
•   naczelny interes państwa ponad 

innymi

•   posiadający względną wyższość
•   zawierający autonomiczny interes 

państwa, niezależny od innych 
interesów cząstkowych

 

 

Zasady polskiej polityki 

bezpieczeństwa

-traktowanie bezpieczeństwa w sposób 

kompleksowy, uwzględniający 

znaczenie 
i wpływ różnorodnych czynników 

politycznych, militarnych, 

ekonomicznych, środowiskowych, 

energetycznych i innych
-realizacja polityki bezpieczeństwa 

zgodnie z Konstytucją RP,  z 

poszanowaniem prawa 

międzynarodowego, zgodnie z celami
i zasadami Karty Narodów 

zjednoczonych oraz dokumentów 

OBWE

 

 

   

-na arenie międzynarodowej 

kierowanie się wartościami, 

ideałami i zasadami ujętymi w 

Traktacie Północnoatlantyckim i 

Traktatach Europejskich,czyli 

realizacja wizji wolnej i 

demokratycznej Europy, gdzie 

bezpieczeństwo, dobrobyt i 

sprzyjające warunki rozwoju 

kulturowego i zachowania 

tożsamości narodowej stanowią 

wspólne i niepodzielne dobro 

jednoczącego się kontynentu

 

 

Strategiczne cele 

polskiej polityki 

bezpieczeństwa

 

 

 

-stworzenie jak najlepszych 
warunków dla 
wszechstronnego 
i stabilnego rozwoju 
społecznego i gospodarczego 
kraju, dobrobytu jego 
obywateli, a także dla 
zachowania dziedzictwa 
narodowego i rozwoju 
narodowej tożsamości

 

 

-wnoszenie wkładu w 
budowę trwałego, 
sprawiedliwego ładu 
pokojowego w Europie i na 
świecie, opartego na 
wartościach 
demokracji,praw 
człowieka,praworządności 
oraz solidarności

 

 

-wiązanie bezpieczeństwa 
Polski z bezpieczeństwem 
państw NATO i członków UE

 

 

   -realizacja własnych interesów bezpieczeństwa 

narodowego przede wszystkim w ramach 
przestrzeni euroatlantyckiej, przy jednoczesnym 
wspieraniu wysiłków społeczności 
międzynarodowej w umacnianiu bezpieczeństwa 
w Europie i na świecie,ochronie podstawowych 
wartości ludzkich i zapewnieniu warunków dla 
stabilnego

   i swobodnego współistnienia
   i rozwoju wszystkich państw

 

 

•   

-dążenie do tego,aby użycie 

siły na arenie międzynarodowej 

było wyłącznie realizacją prawa 

do obrony; pragnienie życia w 

pokoju ze wszystkimi narodami

  i rozwiązywania wszelkich 

sporów międzynarodowych 

środkami pokojowymi przy 

jednoczesnym sprzeciwie wobec 

wszystkich tych, którzy 

dokonują agresji

  i łamią prawa człowieka

 

 

Zewnętrzne 
uwarunkowania polskiej 
polityki zagranicznej

 -bezpośrednie otoczenie 
Polski(Europa Srodkowa)
-strefa euroatlantycka 
-wymiar globalny 

 

 

Bezpośrednie otoczenie 
Polski

-zmiany w bezpośrednim 
sąsiedztwie:
-do 1989r.trzech ,a po 1 
stycznia 1993r.siedmiu; 
-reunifikacja Niemiec( od 
pażdziernika 1990 roku) 
(formuła 2+4). Postawa Francji 
i Wielkiej Brytanii

 

 

-polsko-niemiecki układ 
graniczny (listopad 1990r.)
-”aksamitna rewolucja” w 
Pradze(jesień 1989r.)
-stosunki z Litwą(nie 
przystąpiła do WNP)
-”niepodległa 
Ukraina”=nieimperialna Rosja

 

 

-maj 1992r.- wynegocjowanie 
porozumienia o wyprowadzeniu 
wojsk rosyjskich z Polski i traktatu 
o stosunkach dwustronnych
-wyrzeczenie się przez Moskwę 
grożby użycia siły
-wyłonienie się Europy Środkowej 
(różnice cywilizacyjne pomiędzy 
zachodnią a wschodnią częścią 
byłej Europy Wschodniej.Grupa 
Wyszehradzka(luty 1991r.)
-państwa Europy Środkowej 
pierwszymi kandydatami do 
członkostwa:RE, OECD, NATO, UE

• -

 

 

• -w pierwszym okresie po 1989r. 

Moskwa uważała  nasz region za
„historycznie ukształtowaną 
strefę swoich wpływów” za 
„strefę uzasadnionych interesów 
bezpieczeństwa

”

 

 

-powstanie ugrupowań 
subregionalnych:Rada Państw 
Morza Bałtyckiego,Inicjatywa 
Środkowoeuropejska(16 
państw)
-szara strefa bezpieczeństwa 
do szczytu madryckiego NATO 
(lipiec 1997r.)
-przewaga komparatywna 
Polski(integralność państwa)

 

 

• -

Polska w strefie „rozrzedzonego 

bezpieczeństwa”-między NATO i 
Rosją(do grudnia1991 ZSRR)
-rola dyplomacji na rzecz 
układania stosunków z sąsiadami 
poszukiwania sojuszy 
dwustronnych

 

 

Strefa euroatlantycka

-przyjęcie orientacji zachodniej
-stosunek państw Zachodu do 
dynamiki zmian i tempa 
środkowoeuropejskich 
rewolucji(grożba chaosu)
-”uzasadniona historycznie strefa 
bezpieczeństwa Rosji”

 

 

• -”historyczne pięć minut dla 

Polski(otwarcie politycznego i 
gospodarczego parasola nad polskimi 
zmianami lat 80 i 90
-znaczenie wsparcia Waszyngtonu
-rola Niemiec
-Mitterrand:”Polska jako kraj leżący w 
niemieckiej strefie wpływów będący 
ponadto koniem trojańskim Ameryki w 
Europie

 

 

-znaczenie członkostwa w RE 
(Polska-listopad 1991r.
-zainteresowanie Sojuszu 
Atlantyckiego kwestią 
bezpieczeństwa Europy Środkowej
-Rada Współpracy  
Północnoatlantyckiej (jesień 
1991r.)
-Program Partnerstwa dla Pokoju 
(jesień 1993r.)
-lipiec 1997r. Decyzja NATO o 
przyjęciu Polski,Czech i Węgier do 
Sojuszu

 

 

• -grudzień 1991r. Zawarcie Układu 

Stowarzyszeniowego ze Wspólnotami 
Europejskimi
-Francja-sprawa członkostwa w Unii to 
sprawa „wielu dziesiątków lat” (propozycja 
konfederacji europejskiej
-Rosja-współpraca w ramach G-8 oraz z NATO
-stanowisko Polski wobec USA i Unii 
Europejskiej
-zmiana geopolitycznego położenia Polski

 

 

Wymiar globalny

-okres przejściowy po upadku 
dwubiegunowego systemu 
międzynarodowego(brak 
wyrażnej cezury-Kongres 
Wiedeński,Traktat Wersalski 
czy Karta Narodów 
Zjednoczonych)

 

 

•-erozja systemu ONZ w 

dwóch aspektach:jako 
systemu bezpieczeństwa 
międzynarodowego i jako 
systemu uniwersalnych zasad 
i praw

 

 

-wejście społeczności i 
porządku międzynarodowego  
w stan fragmentacji(rynek i 
demokracja jako czynniki 
stabilizacji)
-w latach 90 oś podziału w 
świecie zmieniła się z 
horyzontalnego Wschód-
Zachód na wertykalny Północ-
Południe(uważano jednak,że 
bardziej prawidłowy podział to 
„the West and the Rest”)

 

 

•-Rosja do 11 września 

2001r. Uczestniczyła 
wspólnie z Indiami czy 
Chinami w próbach 
równoważenia USA

 

 

• Tendencje w kształtowaniu się porządku 

międzynarodowego: Francis Fukuyama 

(liberalizm i demokracja) oraz Samuela 

P.Huntingtona (zderzenie cywilizacji)

• Wnioski dla Polski:
    -USA jako zwornik systemu 

międzynarodowego 
 -dążność szybkiego członkostwa w UE

    -rozluźnienie kontaktów z państwami Południa
    -sprzyjające zmiany dla realizacji przez Polskę 

narodowych interesów w skali regionalnej i 

euroaltantynckiej

.

 

 

                          

Bezpieczeństwo Polski

       Kalendarium wydarzeń

8.10.1989r.-Delegacja Sejmu RP 

została zaproszona do 

uczestnictwa w obradach Komisj 

Politycznej Zgromadzenia 

Parlamentarnego NATO

21.02.1990r.-Przyjęcie przez KOK 

Doktryny obronnej RP

21.03.1990r.-Pierwsza wizyta 

ministra Krzysztofa 

Skubiszewskiego w Kwaterze 

Głównej NATO

 

 

• -9.08.1990r.-Nawiązanie stosunków 

dyplomatycznych między Polską i NATO

-13.09.1990r.-Wizyta Manfreda Woernera w 
Polsce

-20.03.1991r.-Podpisanie w Waszyngtonie 
Deklaracji o stosunkach między RP a USA

-3.04.1991r.-Prezydent RP Lech Wałęsa 
złożył wizytę w siedzibie NATO w Brukseli 

 

 

• 2.11.1992r.-Przyjęcie przez KOK :Założenia 

polskiej polityki bezpieczeństwa.Polityka 
bezpieczeństwa i strategia obronna 
RP.Stwierdzenie po raz pierwszy ,że 
członkostwo w NATO jest celem polskiej 
polityki zagranicznej

9.03.1993r.-Spotkanie ministra Krzysztofa 
Skubiszewskiego w Brukseli z sekretarzem 
generalnym NATO :celem Polski jest 
członkostwo  w NATO

 

 

•1.09.1993r.-List Lecha Wałęsy 

do sekretarza generalnego 
NATO –członkostwo w Sojuszu 
jest jednym z podstawowych 
celów polskiej polityki 
zagranicznej