background image

Stany naglące

Stany naglące

w perinatologii

w perinatologii

background image
background image
background image
background image
background image

Wstrząs krwotoczny

background image
background image

JEŻELI MOŻLIWE, JAK NAJSZYBCIEJ 

WDROŻYĆ POSTĘPOWANIE PRZYCZYNOWE!

background image

WSTRZĄS KRWOTOCZNY w położnictwie

Masywny krwotok okołoporodowy należy do 
głównych przyczyn śmiertelności okołoporodowej 
matek ( ok. 10% zgonów).

Najczęstsze przyczyny krwotoków położniczych 
możemy podzielić na:

1. Ciążowe ( ciąża ektopowa, poronienie, łożysko 
przodujące, przedwczesne oddzielenie się łożyska, 
pęknięcie macicy)

2. Poporodowe ( atonia macicy, łożysko wrośnięte, 
resztki łożyska, obrażenia szyjki macicy, pochwy i 
krocza )

background image

ŁOŻYSKO PRZODUJĄCE ( PLACENTA PRAEVIA)

Jest to łożysko zagnieżdżone w obrębie dolnego odcinka  
macicy lub w jego okolicy, znajdujące się ponad ujściem 
wewnętrznym szyjki macicy lub w jego bliskim sąsiedztwie.
Przyczyny występowania łożyska przodującego:
- częściej w ciąży wielopłodowej
-uszkodzenia błony śluzowej jamy macicy- stany zapalne, 
przebyte poronienia i łyżeczkowania jamy macicy, przebyte 
cięcia cesarskie.
Rozpoznanie łożyska przodującego i jego objawy:
1. Krwawienie  z macicy przy zachowanym pęcherzu 
płodowym.
2. Krwawienie  najczęściej zaskakujące, na  zewnątrz, jasną 
krwią
3. Brzuch najczęściej miękki, niebolesny, napięcie macicy 
prawidłowe
4. Nieprawidłowe położenia płodu- znacznie częściej zdarzają 
się położenia poprzeczne, skośne i pośladkowe.
5. Badanie ultrasonograficzne
 Różnicowanie:
łożysko przodujące, pęknięcie macicy, krwawienie z żylaków, 
nadżerka części pochwowej, polip szyjki macicy, rak szyjki 
macicy, krwawienia z zatoki brzeżnej

background image

Postępowanie w przypadku łożyska przodującego:

1. Natychmiastowa hospitalizacja.
2.stan ciężarnej stabilny,brak cech krwawienia-przy 
podejrzeniu łożyska przodującego należy unikać badania 
wewnętrznego, obserwacja,pomiar tętna, RR, zapisy ktg, usg, 
badania gr krwi, morfologii krwi, układu krzepnięcia, 
uzupełniające przetaczanie krwi, kontrola krwawienia, 
leżenie, w przypadku wyrażonej nadmiernie kurczliwości 
macicy leczenie tokolityczne, przy niedojrzałości płodu- 
przyspieszenie dojrzewania płuc płodu. 
3. jeżeli ciąża donoszona lub płód jest dojrzały ukończenie 
ciąży lub porodu cięciem cesarskim.
4. Obfite krwawienie-pomiar tętna, RR,zapewnienie dostępu 
do dwóch oddzielnych naczyń żylnych, kontrola ilości 
wydalanego moczu przez założenie cewnika pęcherzowego 
pobranie krwi celem oznaczenia gr krwi, morfologii, układu 
krzepnięcia, próba krzyżowa, infuzja płynów elektrolitowych, 
buforowych, krwi oraz odpowiednich leków, ocena stanu 
płodu- osłuchiwanie tętna płodu, cięcie cesarskie.

background image

PRZEDWCZESNE ODDZIELENIE SIĘ ŁOŻYSKA
 ( ABLATIO PLACENTAE PRAECOX. )

Przedwczesne oddzielenie się łożyska oznacza 
częściowe lub całkowite oddzielenie się od ścian 
macicy prawidłowo usadowionego łożyska z 
wytworzeniem  krwiaka pozałożyskowego w okresie 
ciąży. Częstość występowania 0,5- 1,5 %

Przyczyny:
1. Urazy
2. Nadciśnienie ciążowe.
3. Krótka pępowina oraz nieprawidłowości w 
budowie macicy.
4. Nagła dekompresja jamy macicy- po odejściu 
płynu owodniowego w wielowodziu, po porodzie I 
bliżniaka.
5. Palenie tytoniu i zażywanie kokainy sprzyja 
występowaniu tej patologii- doprowadzają do zmian 
nekrotycznycyh w doczesnej

background image

Rozpoznanie:

1. Nagły, gwałtowny początek.
2. Ból o charakterze kłującym w podbrzuszu lub w okolicy krzyżowej, 
mierne wydęcie brzucha, ból zlokalizowany najczęściej w miejscu 
odklejenia się łożyska.
3. Wzmożony tonus macicy, macica twarda , wrażliwa na ucisk.
4. Rozpoczynające się krwawienie początkowo wewnętrzne , a 
następnie zewnętrzne ciemną krwią, przy zachowanym pęcherzu 
płodowym, utrzymujące się także po jego pęknięciu.
5. Ciężarna odczuwa skurcze macicy.
6. Zaburzenia czynności serca płodu lub brak akcji serca płodu, 
osłabienie ruchów płodu.
7.Objawy szybko narastającego wstrząsu niewspółmiernego do 
zewnętrznego krwawienia.
8. W wywiadzie często choroby nerek lub nadciśnienie.

Różnicowanie:
łożysko przodujące, pęknięcie macicy, krwawienie z żylaków, 
nadżerka części pochwowej, polip szyjki macicy, rak szyjki macicy, 
krwawienia z zatoki brzeżnej, ostre choroby jamy brzusznej( gdy ból 
jest objawem dominującym, a krwawienie zewnętrzne nie występuje)

background image

Postępowanie:

1. Natychmiastowa hospitalizacja.
2. Intensywny nadzór nad płodem i  matką- pomiar tętna, RR 
( u kobiet , które miały wysokie RR, prawidłowy zakres może 
być  objawem fałszywie pozytywnym, gdyż może się 
utrzymywać mimo rozwijającej się hipowolemii),zapewnienie 
dostępu do dwóch oddzielnych naczyń żylnych, kontrola ilości 
wydalanego moczu przez założenie cewnika pęcherzowego 
pobranie krwi celem oznaczenia gr krwi, morfologii, układu 
krzepnięcia, próba krzyżowa, infuzja płynów elektrolitowych, 
buforowych, krwi oraz odpowiednich leków, ocena stanu 
płodu- osłuchiwanie tętna płodu,ukończenie ciąży w 
zależności od stanu ciężarnej, płodu, zaawansowania porodu, 
objawów wstrząsu siłami natury lub cięciem cesarskim.

Powikłania:

wstrząs hiopowolemiczny, zaburzenia krzepnięcia krwi, udar 
maciczno- łożskowy, niedokrwienna martwica odległych 
narządów, zator płynem owodniowym

background image

OGÓLNE POSTĘPOWANIE W KRWOTOKACH W CIĄŻY:

1. Określenie miejsca krwawienia i jak najszybsze zapobieganie 
dalszej utracie krwi.
2. Pomiar parametrów życiowych ciężarnej (RR, tętno) oraz 
osłuchiwanie tętna płodu.
3. Zapewnienie dostępu do dwóch oddzielnych naczyń żylnych, oraz 
kontrola ilości wydalanego moczu poprzez założenie cewnika 
pęcherzowego.
Przywrócenie objętości śródnaczyniowej oraz zdolności przenoszenia 
tlenu przez krew( w pierwszej kolejności przetaczamy krystaloidy- 
płyn Ringera, 0,9% NaCl, PWE- najszybszy sposób odtworzenia 
objętości krwi krążącej, w drugiej kolejności przetaczamy koloidy-
HES, Dekstran, osocze, albumina ), krew przetaczamy po oznaczeniu 
stężenia morfologii- -prawie zawsze musimy przetoczyć krew gdy jej 
poziom jest niższy od 7 g%- bezpieczny poziom Hb to 7-8g%, musimy 
pamiętać iż krew jest uboga w płytki i czynniki układu krzepnięcia- 
przy dużych przetoczeniach można spowodować koagulopatię z 
rozcieńczenia.
4. We fazach wstrząsowych krwotoków utrzymywanie wydolności 
serca jako pompy- stosowanie czasami równoczesne dopaminy i 
dobutaminy.

background image

OGÓLNE POSTĘPOWANIE W KRWOTOKACH W CIĄŻY cd.

5. Resuscytacja oddechowa- w łagodnych przypadkach wystarczy 
bierna tlenoterapia, przy zwiastunach ARDS  intubacja dotchawicza.
6. Korekcja kwasicy za pomocą NaHCO3
7. Stosowanie profilaktycznej antybiotykoterapii. 

background image

Ostry brzuch podczas ciąży

background image

Ostry ból brzucha podczas ciąży:

1. Zapalenie wyrostka robaczkowego
- Trudności diagnostyczne wynikają ze 
zmiany umiejscowienia wyrostka 
podczas ciąży
- Postępowanie - jak u nieciężarnej

background image
background image

2. Choroby dróg żółciowych

-Początkowo postępowanie 
zachowawcze, a następnie zabieg 
operacyjny w III-cim trymestrze ciąży 
lub po porodzie

3. Zapalenie trzustki

- leczenie zachowawcze

4. Choroba wrzodowa

- Postępowanie jak przed ciążą

i nieciężarnych

Ostry ból brzucha podczas ciąży 
(c.d.):

background image

Ostry ból brzucha podczas ciąży cd.

5. Niedrożność jelit
- Trudna do stwierdzenia w czasie ciąży 

-

Postępowanie jednakowe u ciężarnych 

6. Choroby układu moczowego
- Większa skłonność ciężarnych do infekcji
- Postępowanie jak u nieciężarnych
7. Guzy jajnika

-

postępowanie zachowawcze

-

laparoskopia

background image

CIĄŻA EKTOPOWA

Jest to każda ciąża rozwijająca się poza jamą macicy. Częstość 
występowania ciąż ektopowych w Polsce wznosi ok. 5,05 na 
1000 porodów. Śmiertelność kobiet z powodu tego powikłania 
w ostatnich latach zmalała. Zgony z powodu ciąży ektopowej 
są wynikiem  niewłaściwego postępowania i opóżnionej 
diagnostyki. Wczesną diagnostykę  z pewnością utrudnia brak 
charakterystycznych  objawów ciąży pozamacicznej.

Czynniki ryzyka występowania ciąży ektopowej:

1. Zapalenia miednicy mniejszej
2. Wykonane operacje na jajowodach
3. Leczenie niepłodności technikami wspomaganego rozrodu
4. Stosowanie wewnątrzmacicznych wkładek 
antykoncepcyjnych.

Umiejscowienie ciąży ektopowej:
jajowód( część bańkowa, cieśniowa, strzępki, część 
śródścienna) jama brzuszna, jajnik, szyjka macicy

background image
background image

Objawy ciąży ektopowej:

Brak jest charakterystycznych objawów ciąży ektopowej. Niektórymi 
z nich mogą być:
1. Zatrzymanie miesiączki.
2. Nieregularne krwawienia w postaci plamień
3. Nawracające okresowo jednostronne bóle o charakterze 
skurczowym.
4. Badaniem ginekologicznym stwierdzenie guza przydatków.
5. Wielokrotne nagłe osłabienia
6. Objawy ostrego brzucha i reakcji wstrząsowej.

Metody diagnozowania ciąży ektopowej:

1.Ilościowe oznaczanie B HCG
2.Badanie usg sondą dopochwową.
3. Oznaczanie stężenia progesteronu i estradiolu
4.Nakłucie zagłębienia odbytniczo- macicznego.
5. Wyłyżeczkowanie jamy macicy.
6. Laparoskopia.

background image
background image

Różnicowanie:
ciążą wewnątrzmaciczna, poronienie, pęknięta torbiel jajnika, 
krwawiące ciałko żółte, zapalenie przydatków, zapalenie wyrostka 
robaczkowego, endometrioza, skręcenie torbieli przydatków

Leczenie i postępowanie:

W przypadkach, gdy występuje brak krwawienia, brak wykładników 
pęknięcia jajowodu postępowanie jest zachowawcze mające na celu 
dokładną diagnostykę i leczenie. W przypadkach ostrych włączamy 
typowe leczenie przeciwstrząsowe oraz natychmiastowe wykonanie 
laparotomii.
W wybranych przypadkach ciąży ektopowej metoda terapeutyczną 
oszczędzającą chory narząd może być leczenie farmakologiczne z 
zastosowaniem ogólnym i miejscowym  cytostatyków ( metotreksat, 
actinomycyna D), jak również stosowanie etoposidu, hamującego 
rozwój komórek przez inhibicję syntezy DNA oraz podawanie 
hiperosmotycznej  glukozy do jajowodu.

background image

DIC

najczęstsze położnicze przyczyny:
•przedwczesne oddzielenie się łożyska prawidłowo 
usadowionego
•obumarcie płodu
•zator płynem owodniowym
•stan przedrzucawkowy i rzucawka
•zespół HELLP
•posocznica
•sztuczne poronienie indukowane hipertonicznym r-r 
NaCl

Najbardziej katastrofalny przebieg ma zator płynem 
owodniowym z rozwoje DIC.

background image

DIC

minimalne kryteria do rozpoznania to obecność 
układowej choroby krwotoczno – zakrzepowej 
towarzyszącej określonym sytuacjom klinicznym i 
laboratoryjna obecność wykładników:
•aktywacji układu krzepnięcia (D-dimerów)
•aktywacji układu fibrynolizy (D-dimerów, FDP)
•zużycia inhibitorów krzepnięcia i fibrynolizy (AT - III)
•uszkodzenia lub niewydolności narządowej (LDH, 
kreatyniny, pH)

background image

DIC

objawy kliniczne sugerujące DIC:
•plamica i wybroczyny
•krwiaki podskórne
•krwawienia z ran chirurgicznych, pourazowych, wkłuć
•objawy krwawienia do OUN, z PP, dróg rodnych, krwiomocz
•pęcherze krwotoczne
•sinica kończyn
•uszkodzenie narządów
•spadek RR i wstrząs

background image

DIC

występuje również:
 liczby płytek
 czasu trombinowego, protrombinowego, aPTT
 stężenia fibrynogenu
należy również wykonać:
•stężenie hemoglobiny
•ocenę czynności nerek i wątroby
•gazometrię krwi tętniczej

background image

DIC

podstawą postępowania jest zwalczanie 
przyczyny:

•opróżnienie jamy macicy (ew. usunięcie macicy)
•zahamowanie krwawienia
•antybiotyki o szerokim spektrum działania
•opanowanie wstrząsu (płyny, glikokortykosterydy, leki 
inotropowe)
•zahamowanie wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

background image

DIC

•heparyna: 20 000 do 30 000 j.m./dobę we wlewie iv, 
lub w małych dawkach sc 

(przeciwwskazania: 

piorunująca postać DIC, ciężki stan przedrzucawkowy, 
rzucawka, objawy z OUN, ostra niewydolność wątroby)

•heparyny drobnoczęsteczkowe
•koncentraty AT-III (zalecane przy przeciwwskazaniach 
do heparyny)
•uzupełnienie elementów układu krzepnięcia

background image

DIC

preparaty,które mogą być podane na każdym etapie DIC:
•koncentraty AT-III
•płukane krwinki czerwone
•koncentrat płytkowy
•albuminy
•krystaloidy i koloidy w zależności od sytuacji klinicznej

background image

ZATOR PŁYNEM OWODNIOWYM

Elementy płynu owodniowego przedostają się do 
krążenia matki, gdzie powodują powstanie 
piorunującej postaci DIC

Objawy kliniczne:

•nagła i znacznie nasilona duszność

tachypnoe

•sinica obwodowa

•przyspieszenie czynności serca i spadek RR

•krwotok z dróg rodnych, a następnie uogólniona 
skaza krwotoczna

•w późniejszym okresie - niewydolność 
wielonarządowa

background image

ZATOR PŁYNEM OWODNIOWYM

Nie istnieje leczenie przyczynowe!

Nie istnieje leczenie przyczynowe!

Postępowanie:

•opróżnienie jamy macicy

•tlenoterapia - intubacja i mechaniczna wentylacja

•resuscytacja krążeniowo - oddechowa

•monitorowanie układu krążenia, płyny, czynność 
nerek, wątroby, rk-z

•leki obkurczające macicę

•leczenie DIC (preferowany koncentrat AT-III)

background image

zespół HELLP

• hemoliza,  enzymy wątrobowe, małopłytkowość
• 0,2 – 0,6% ciężarnych
• 4 – 12% ciężarnych ze stanem 
przedrzucawkowym
• patogeneza – niejasna: końcowa manifestacja 
zmian wynikających z uszkodzenia śródbłonka 
naczyniowego i aktywacji płytek krwi

background image

zespół HELLP

czynniki ryzyka:
•nieródki
•wiek > 25 lat
•rasa biała
•obciążony wywiad położniczy

zespół może wystąpić zarówno w ciąży, jak i we 
wczesnym połogu – najczęściej do 48 godzin po 
porodzie (ale max. do 7 dni)

background image

zespół HELLP

powikłania dla matki:

•napad rzucawkowy

•zgon

•DIC

•przedwczesne oddzielenie łożyska

•obrzęk płuc

•ARDS

•niewydolność narządowa: nerek i wątroby

•podtorebkowy krwiak wątroby

•pęknięcie wątroby
powikłania dla płodu:

•zgon okołoporodowy (10 – 60%)

•IUGR

•RDS

background image

zespół HELLP

objawy kliniczne:
•ból w nadbrzuszu lub prawym podżebrzu
•nudności, wymioty
•objawy niespecyficznej infekcji wirusowej z ogólnie 
złym samopoczuciem
•krwinkomocz
•krwawienie z przewodu pokarmowego
•nadciśnienie tętnicze: ciężkie 50%, łagodne 30%, 
brak 20%

background image

zespół HELLP

badania laboratoryjne:
•płytki < 100 000/mm

3

•hemoliza: nieprawidłowy rozmaz krwi obwodowej – 
rozfragmentowane erytrocyty, sferocytoza
•bilirubina > 1,2 mg% i/lub LDH > 600 j./l
•AspAT > 70 j./l

background image

zespół HELLP

postępowanie:
•Hbd  34 i/lub ciężki stan pacjentki, objawy zagrożenia 
płodu  zakończenie ciąży
•Hbd < 34  ciągłe monitorowanie stanu pacjetnki (HR, 
temp., RR, bilans płynów), wyrównanie koagulopatii 
(ME, FFP), profilaktyka drgawek rzucawkowych, leczenie 
ciężkiego nadciśnienia, USG (wykluczenie krwiaka 
podtorebkowego wątroby), monitorowanie stanu płodu, 
profilaktyka RDS

background image

zespół HELLP

sposób ukończenia ciąż:
•poród drogami natury: dobry stan rodzącej i płodu, 
dobre warunki do porodu, > 32 Hbd, łagodna lub 
umiarkowana postać, brak zaburzeń krzepnięcia
•cięcie cesarskie

Najlepszymi laboratoryjnymi wykładnikami postępu 
lub cofania się choroby jest ocena stężenia LDH i 
liczby płytek.

background image

CHOROBA ZAKRZEPOWO – 
ZATOROWA W PRZEBIEGU CIĄŻY

•częstość: 1 – 3 na 10 000 porodów
•najczęściej w postaci zakrzepowego zapalenia żył 

głębokich kończyn dolnych

•zatorowość płucna rozwija się w 24% przypadków nie 

leczonego zakrzepowego zapalenia żył głębokich 

kończyn dolnych

background image

CHOROBA ZAKRZEPOWO – 
ZATOROWA W PRZEBIEGU CIĄŻY

ciąża stanowi czynnik ryzyka rozwoju chzz:

 stężenia czynników krzepnięcia

 aktywności fibrynolitycznej osocza

•zastój żylny

•cięcie cesarskie

ryzyko rozwoju chzz jest podobne przez całą 
ciążę, rozwój zatorowości płucnej występuje 
najczęściej w okresie przed i poporodowym, 
najbardziej narażone są pacjentki po CC

background image

CHOROBA ZAKRZEPOWO – 
ZATOROWA W PRZEBIEGU CIĄŻY

inne czynniki ryzyka:
•wrodzone zaburzenia krzepnięcia
•znacznego stopnia otyłość
•przebyty epizod chzz (nie związany z urazem)
•mechaniczna zastawka serca
•długie unieruchomienie
•migotanie przedsionków
•zespół antyfosfolipidowy

background image

CHOROBA ZAKRZEPOWO – 
ZATOROWA W PRZEBIEGU CIĄŻY

objawy kliniczne chzz kończyn dolnych:

•ból kończyny

•zmiana koloru: zaczerwienienie lub bladość

•nadmierne ocieplenie kończyny

•przeczulica skóry

•jednostronny obrzęk

•badalna napięta bolesna żyła na części przebiegu

•różnica w obwodzie między kończynymi na tym 
samym poziomie > 2 cm

•USG

background image

CHOROBA ZAKRZEPOWO – 
ZATOROWA W PRZEBIEGU CIĄŻY

objawy kliniczne zatorowości płucnej:

•przyspieszenie oddechu

•duszność

•ból w klatce piersiowej

•kaszel

•niepokój

•tachykardia

•gorączka

•objawy osłuchowe, powiększenie wątroby
EKG, gazometria,RTG płuc, scyntygrafia perfuzyjna płuc, 
CT, MRI

RR i objawy niewydolności krążenia są objawami 

masywnej zatorowości płucnej

background image

CHOROBA ZAKRZEPOWO – 
ZATOROWA W PRZEBIEGU CIĄŻY

leczenie czynnej chzz:
•heparyna w bolusie 5 000 do 10 000 jm, a następnie 
we wlewie ciągłym min. 30 000 jm/dobę (do uzyskania 
aPTT 1,5 – 2,5 raza – ocena co 12 – 24 godziny, 5 do 
10 dni
•min. 3 miesiące heparyna sc lub heparyny 
drobnocząsteczkowe

w profilaktyce podczas ciąży lekiem z wyboru są 
heparyny drobnocząsteczkowe

background image

Internistyczne stany nagłe u 
ciężarnych:

1. Zatorowość płucna
2. Astma oskrzelowa
3. Kwasica ketonowa
4. Drgawki

background image

Zatorowość płucna

1. Objawy:
- ból zamostkowy
- duszność
- spadek RR
- nagła utrata wzroku
2. Badania diagnostyczne:
- gazometria krwi tętniczej ( wzrost pCO2 i 
spadek pO2 )
- RTG klatki piersiowej ( przy osłonięciu płodu 
)
- scyntygrafia wentylacyjno - perfuzyjna płuc
- angiografia naczyń płucnych

background image

Zatorowość płucna cd.

3. Leczenie
- Heparyna 

- wstępna dawka 70 IU/kg m.c.
- ciągły wlew dożylny 1000 IU/h

kontynuacja leczenia przez ok. 10 dni pod 
kontrolą APTT ( powinien być ok. 2 x dłuższy od 
prawidłowego )
oraz stanu klinicznego ciężarnej - obserwacja 
ewentualnych krwawień

background image

Astma

 

oskrzelowa

1. Objawy:
- silna duszność 
- osłabienie
- niepokój 
- sinica obwodowa
2. Badania diagnostyczne:
- gazometria krwi tętniczej ( spadek pCO2 
27 - 32 mmHg oraz wzrost pH do ok. 7,45 )
- określenie jednosekundowej nasilonej 
objętości wydechowej FEV1 ( niższa niż 1 l. lub 
spadek poniżej 20% wartości prawidłowej )

background image

Astma

 

oskrzelowa cd.

3. Leczenie:
- zabezpieczenie dostępu do żyły
- szybkie przetoczenie 1000 ml płynów 
- tlenoterapia 3 - 5 l./min pod kontrolą 
pulsoksymetru
- środki farmakologiczne

- Adrenalina 0,3 ml w roztworze 1:1000 s.c 

(można

powtarzać co 20 min.)
- β mimetyki (np. Fenoterol wziewnie lub 

dożylnie  we wlewie kroplowym)

- Glikokortykosteroidy i.v. - Hydrokortyzon 
2mg/kg m.c. co 4 godz. lub Metyloprednizolon 
60 - 100 mg co 6 - 8 godz.

background image

Astma

 

oskrzelowa cd.

3. Leczenie 

- Aminofilina - początkowo i.v. 6mg/kg - 

dawka

wysycająca, następnie. 0,5 - 0,7 mg/kg na 

godz. 

w dożylnym wlewie kroplowym

Leczenie stanu astmatycznego j.w. oraz intubacja 

transport do Oddziału Intensywnej Opieki 
Medycznej!

background image

Przełom tarczycowy

1. Objawy:
- gwałtowny początek 
- nagły wzrost temperatury ciała do 41°C
- tachykardia
- objawy tyreotoksykozy

- ze strony układu sercowo - naczyniowego:

- migotanie przedsionków 
- dodatkowe skurcze komorowe
- wzrost amplitudy tętna
- objawy lewokomorowej 

niewydolności 

serca

- obrzęk płuc i wstrząs kardiogenny

background image

Przełom tarczycowy cd.

1. Objawy
- objawy tyreotoksykozy

- ze strony ośrodkowego układu nerwowego:

- niepokój
- lęk
- pobudzenie
- delirium
- zaburzenia orientacji
- psychozy
- śpiączka

background image

Przełom tarczycowy cd.

2. Badania diagnostyczne:
- poziom glikemii - hiperglikemia
- stężenie wapnia w surowicy - hiperkalcemia
- badania hormonalne TSH, T3, T4 - wyniki 
zwykle z opóźnieniem!!!
3. Leczenie:
a. Ogólne leczenie wspomagające:

- dożylna podaż płynów
- ciągłe monitorowanie czynności serca
- zwalczanie hiperglikemii i hiperkalcemii
- zwalczanie gorączki - leki p. gorączkowe i 

zimne kompresy

background image

Przełom tarczycowy cd.

3. Leczenie
a. Ogólne leczenie wspomagające:

- leczenie lewokomorowej niewydolności 

krążenia - digoksyna
b. Identyfikacja i leczenie czynnika wyzwalającego:  

- antybiotykoterapia - antybiotyki o 

szerokim 

spektrum

c. Hamowanie syntezy hormonów tarczycy:

- Propylotiouracyl - dawka nasycająca 900-

1200mg,

kontynuacja leczenia 300-600mg/24h

d. Hamowanie uwalniania hormonów tarczycy:

- Płyn Lugola - 5 kropli p.o.
- Jodek sodu 1g co 24h

background image

Przełom tarczycowy cd.

3. Leczenie:
e. Przeciwdziałanie obwodowym skutkom 
hipertyreozy

- Glikokortykosteroidy
- Radykalne leczenie chirurgiczne po 

porodzie

background image

Kwasica ketonowa

1. Objawy:
- spadek samopoczucia
- nudności, wymioty
- zaburzenia świadomości do śpiączki
 - oddech kwasiczy
2. Badania diagnostyczne:
- Obecność ciał ketonowych w surowicy
- pH poniżej 7,3
- wzrost glikemii powyżej 300 mg/dl

background image

Kwasica ketonowa cd.

3. Leczenie:
- Uzupełnienie płynów ( 4-10 l. w I-wszej dobie)
- Bilans płynów
- Kontrola glikemii i ciał ketonowych
- Insulina szybkodziałająca 0,1 jedn./kg m.c. w 
bolusie, a następnie 8-10 jedn./h, przy glikemii 
150mg/dl 
1-2 jedn./h
- Uzupełnianie niedoboru elektrolitów
- Uzupełnianie wodorowęglanów - tylko przy 
pH<7,1
- Zabezpieczenie materiału do badań 
mikrobiologicznych i podaż antybiotyków o 
szerokim spektrum

background image

Drgawki

1. Przyczyny:
a. Rzucawka ciężarnych
b. O nieznanej etiologii
c. Napady padaczkowe 
2. Postępowanie:
Brak możliwości zróżnicowania drgawek bez 
wywiadu i wykonania badań diagnostycznych!
Postępowanie jak podczas rzucawki
- zapobieganie urazowi matki
- utrzymywanie drożności dróg oddechowych - 
ułożenie na lewym boku oraz odsysanie treści z 
gardła

background image

Drgawki cd.

2. Postępowanie:
- Leczenie farmakologiczne

- Siarczan magnezu iv. 6 g przez 15-20 min.
- Relanium lub inne leki z tej grupy iv.
- Obniżanie RR (np. Nepresol 25mg w dawkach 

frakcjonowanych)

Dążenie do ukończenia ciąży przy osiągnięciu 
dojrzałości przez płód.
Postępowanie jak przy padaczce
- Leczenie farmakologiczne

- Fenobarbital
- Fenytoina 10 - 15 mg/kg m.c. przez godz.

Kontrola stanu płodu po napadzie drgawek!

background image

STAN 

STAN 

PRZEDRZUCAWKOWY

PRZEDRZUCAWKOWY

background image

Ciężki stan przedrzucawkowy

RR skurczowe > 160 mm Hg lub rozkurczowe > 110 mm Hg

białkomocz dobowy > 5 g

skąpomocz (< 500 ml/dobę)

bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, zaburzenia 
świadomości

obrzęk płuc lub sinica

bóle w nadbrzuszu lub prawym podżebrzu

małopłytkowość

IUGR

background image

Wskazania do ukończenia 
ciąży

background image

matczyne

Hbd  38 (34)

nieskuteczność farmakologicznej kontroli RR

płytki < 100 tyś/mm

3

postępujące pogorszenie czynności wątroby

postępujące pogorszenie czynności nerek

podejrzenie ablacji

utrzymujący: się silny ból głowy lub zaburzenia 
widzenia, silny ból w nadbrzuszu, nudności lub 
wymioty

background image

płodowe

Znaczne ograniczenie wzrostu płodu

niezadowalające wyniki 
monitorowania płodu

małowodzie

background image

Postępowanie 
farmakologiczne

Celem jest utrzymanie 
wartości ciśnienia 
rozkurczowego poniżej 105 
mm Hg

background image

Stan nagły

Nifedypina: 5-10 mg s.l.; ew. 
powtórzyć po 30 min, nie łączyć z 
MgSO

4

labetalol: pierwsza dawka 20 mg 
i.v.; ew. kolejne dawki wzrastające: 
40, 80 mg co 10 min do 
maksymalnej 300 mg

background image

Stan nagły

diazoksyd: bolusy po 30 - 75 mg i.v. 
(w 300 ml) do osiągnięcia 
skutecznego obniż. RR (max. 5 
mg/kg m.c.) (standardowa dawka 
internistyczna 300 mg jest za duża! 
Nagły zbyt duży spadek RR może 
spowodować niedotlenienie płodu. 
Hamuje czynność skurczową macicy.)

background image

Stan nagły

nitrogliceryna: w ciągłej infuzji i.v. Od 
dawki 5 µg/min, zwiększanej co 3 - 5 min 
do max 100 µg/min

Nitroprusydek sodu: wlew 0,25 
mg/kg/min,  co 5 min do normalizacji RR 

(przy dłuższym leczeniu może 
powodować u płodu objawy zatrucia 
cjankiem - stosować przy oporności na 
inne leki)

background image

Profilaktyka napadu rzucawki

MgSO

4

 4 - 5 g i.m. (2 - 2,5 g i.m. do 

każdego pośladka)

po napadzie: i.v. 1-2 (3) g na godzinę 
przez co najmniej 24 godziny

background image

MgSO

4

Leczenie kontynuować przynajmniej 24 h po 
porodzie

stężenie terapeutyczne 4-7 mEq/l

zanik odruchu kolanowego 7-10 mEq/l

ciężka niewydolność oddechowa 12 mEq/l

zatrucie (niewydolność oddechowa)  10-20 ml 

10% glukonianu wapnia powoli i.v.

Odruch kolanowy, oddechy (16), diureza (25 

ml/h)

background image

Reanimacja w ciąży

background image

Główne przyczyny zatrzymania 
krążenia podczas ciąży:

 

-

krwotoki- 30,2%

-

atonia macicy –34%

-

pęknięcie macicy 21%

-

oddzielenie łożyska-17%

-

krwotok pozamaciczny- 12%

-

zatrzymanie łożyska – 10%

-

łożysko przodujące- 6,0%

background image

Główne przyczyny zatrzymania 
krążenia podczas ciąży cd:

-

zator płuc- 23,4%

-

nadciśnienie ciążowe-18,1%

-

urazy ciężarnej-8%

-

zator płynem owodniowym 8%

-

zakażenia- 7,6%

-

kardiomiopatia-3,4%

-

powikłania znieczulenia- 3,3%

-

inne – 14%

background image

Zmiany dotyczące układu 
krążenia podczas ciąży:

1. Wzrost objętości krążącej krwi do 40%, w 
porównaniu z nieciężarną
2. Wzrost pojemności wyrzutowej serca od 30 
do 45%
3. Spadek oporu naczyniowego - spadek RR 
przez pierwsze dwa trymestry ciąży, 
stabilizacja RR blisko terminu porodu
4. Ucisk żyły głównej dolnej przez ciężarną 
macicę - spadek powrotu krwi żylnej do serca i 
spadek objętości wyrzutowej serca o 10 - 25%

background image

Zmiany dotyczące układu 
oddechowego podczas ciąży:

1. Wzrost wentylacji o 48% w stosunku do 
wartości sprzed ciąży - zasadowica 
oddechowa częściowo wyrównywana
2. Wzrost zużycia tlenu o 20%
3. Wzrost podstawowej przemiany materii o 
14%
4. Zwiększenie ciśnienia wewnątrz klatki 
piersiowej wywołane powiększeniem się 
macicy ciężarnej

background image
background image

Jeśli zatrzymanie krążenia nastąpi w 
czasie, gdy płód nie jest zdolny do 
przeżycia (przed 24 Hbd), reanimację 
krążeniowo - oddechową należy 
skupić tylko na matce

w tym wieku ciążowym skuteczna 
reanimacja jest najlepszym 
gwarantem przeżycia płodu

background image

Po 24 Hbd podczas reanimacji należy 
również uwzględnić płód, potencjalnie 
zdolny do przeżycia

konieczne jest wtedy przemieszczenie 
ciężarnej macicy, aby zwolnić ucisk na 
aortę i żyłę główną dolną i poprawić 
powrót żylny - w tym celu jedna osoba z 
zespołu ręcznie przesuwa macicę na 
lewą stroną i w kierunku głowy

background image

Podczas ciąży nie ma 
przeciwwskazań do defibrylacji 
zewnętrznej

background image
background image

Cięcie cesarskie na zmarłej i 
umierającej

Przeżycie noworodka jest mało 
prawdopodobne z ciąży trwającej krócej 
niż 28 Hbd lub przy masie poniżej 1000g

najlepsze rokowanie gdy CC wykonane 
do 5 min od zgonu matki

nie opisano przypadku przeżycia 
noworodka jeżeli CC wykonano po 
upływie 25 min od zgonu ciężarnej

background image

W czasie CC należy kontynuować 
reanimację ciężarnej

istnieją sugestię że CC może 
poprawić stan matki i tym samym 
stać się elementem postępowania 
reanimacyjnego

Cięcie cesarskie na zmarłej i 
umierającej

background image
background image

Rzeczy, których nie 
bierzesz pod uwagę 
zdarzają się częściej, niż 
te o których myślisz.

Titus Maccius Plautus
254-184 p.n.e.


Document Outline