Przedmiot:
Rachunkowość
Rachunkowość
Prowadzący:
dr Magdalena
dr Magdalena
Ossowska
Ossowska
Przedmiot:
Rachunkowość
Rachunkowość
Prowadzący:
dr Magdalena
dr Magdalena
Ossowska
Ossowska
szczególny rodzaj jednostkowej ewidencji
gospodarczej stanowiącej system ciągłego
w
czasie
obserwowania,
mierzenia,
prezentowania
i
interpretowania
wyrażonych
w mierniku pieniężnym i bilansujących się
ogólnych
i szczegółowych danych liczbowych o
działalności
gospodarczej
i
sytuacji
majątkowej
oraz
finansowej
przedsiębiorstwa
Rachunkowość
Rachunkowość
to
system
informacyjno-kontrolny
odzwierciedlający
dokonania i potencjał gospodarczy jednostek.
CEL:
odzwierciedlenie w formie pieniężnej zjawisk i procesów
gospodarczych, które przedstawiają stany i zmiany w sytuacji
majątkowej,
finansowej
oraz
osiąganych
wynikach
podmiotów gospodarczych
dostarczenie prawdziwego i rzetelnego obrazu sytuacji
majątkowej i finansowej firmy
przekazywanie informacji ekonomicznej pozwalającej na
formułowanie opinii i sądów oraz podejmowanie decyzji przez
użytkowników tych informacji
dostarczanie informacji do zarządzania finansami, a w dalszej
kolejności do zarządzania przedsiębiorstwem jako całością
Odbiorcy informacji pochodzących z rachunkowości
Zewnętrzni
udziałowcy,
akcjonariusze i inni
inwestorzy
pracownicy
kredytodawcy
kontrahenci
agendy rządowe
społeczności lokalne
Wewnętrzni
zarządzający daną
jednostką
gospodarczą
Cechy rachunkowości
Głównie wartościowe opisywanie działalności
gospodarczej
Stosowanie
metody
bilansowej
i
zasady
podwójnego zapisu
Wykorzystywanie
specyficznego
urządzenia
ewidencyjnego o nazwie „konto”
Obowiązek udokumentowania zapisów
Weryfikacja zapisów za pomocą inwentaryzacji
Przestrzeganie zasady ciągłości
Podział rachunkowości
Ze względu na rodzaj czynności:
ewidencję
kalkulację
sprawozdawczość
Ze względu na cel:
finansowa
zarządcza
Podstawowym aktem prawnym
regulującym
zasady
prowadzenia
rachunkowości
w
Polsce
jest
ustawa o rachunkowości z dnia 29
września 1994 roku, która obowiązuje
od
1995
roku,
ze
znaczącą
nowelizacją z dnia 9 listopada 2000
roku i ze stanem obowiązującym od
2002 roku
Ponadto,
w
sprawach
nieuregulowanych
„polskim
prawem
bilansowym” stosuje się KSR, MSR oraz MSSF.
Zastosowanie
MSR
i
MSSF
umożliwia
inwestorom i innym użytkownikom dostęp do
informacji,
która
jest
porównywalna
w skali międzynarodowej.
Podmioty objęte ustawą o rachunkowości to w
szczególności:
spółki handlowe
osoby fizyczne oraz spółki cywilne osób fizycznych, jeżeli ich przychody
netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za
poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie
polskiej 800 000 EURO
jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, Prawa
o
publicznym
obrocie
papierami
wartościowymi
i
funduszach
powierniczych, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o
działalności
ubezpieczeniowej
lub
przepisów
o
organizacji
i
funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość
przychodów
państwowe i samorządowe jednostki budżetowe, ich gospodarstwa
pomocnicze, zakłady budżetowe, fundusze celowe oraz jednostki
samorządu
terytorialnego
i ich związki
zagraniczne osoby prawne i jednostki nie posiadające osobowości prawnej
Księgi rachunkowe
to zestaw urządzeń ewidencyjnych stosowanych w
jednostkach prowadzących rachunkowość. Służą one do
rejestracji
operacji
gospodarczych
w
porządku
chronologicznym i systematycznym oraz do trwałego
przechowywania,
w określonym porządku zapisów księgowych i sald;
Zakres ksiąg rachunkowych obejmuje:
dziennik,
księgę główną,
księgi pomocnicze,
zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald
kont ksiąg pomocniczych,
inwentarz;
majątek trwały + majątek obrotowy = majątek własny
(czysty) + majątek obcy
m a ją te k tr w a ły
m a ją te k o b ro to w y
w u ję c iu rze c zo w y m
m a ją te k w ła sn y
m a ją te k o b c y
w u ję c iu fi n a n so w y m
M a ją te k p r ze d się b io r stw a
Zadanie 1
Majątek rzeczowy firmy wynosi 8 000 zł. a
majątek
własny
3 000 zł. W jakiej wysokości został
zaangażowany majątek obcy?
Zadanie 2
Majątek trwały firmy wynosi 6 000 zł. Majątek obrotowy
2 500 zł., zobowiązania zaś 3 000 zł. Ile wynosi majątek
własny ?
Zadanie 3
Majątek obrotowy firmy wynosi 2 000 zł. Jest on w 80 %
pokryty zobowiązaniami. Majątek trwały pokrywają kapitały
własne. Ich wysokość kształtuje się na poziomie
7 400 zł. Jaka jest wartość majątku trwałego ?
Bilans
dwustronne, usystematyzowane w mierniku
pieniężnym zestawienie posiadanych przez
jednostkę środków gospodarczych (składników
majątku) oraz ich źródeł finansowania,
sporządzone w określonej formie (regulowanej
przez ustawę o rachunkowości) na ściśle
określony dzień, nazywany
momentem lub dniem bilansowym,
którym zwykle jest dzień kończący rok obrotowy.
środki
gospodarcze
=
majątek
jednostki
gospodarczej
=
AKTYWA
- w myśl ustawy o rachunkowości to
kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe
o wiarygodnie określonej wartości, powstałe
w wyniku przeszłych zdarzeń, które w przyszłości
spowodują
wpływ
do
jednostki
korzyści
ekonomicznych.
źródła finansowania
= kapitały jednostki
gospodarczej
=
PASYWA
- w myśl ustawy o rachunkowości stanowią
równowartość aktywów rozpatrywanych z punktu
widzenia prawa własności i konieczności zwrotu
oraz wyrażają źródła pochodzenia (finansowania)
majątku.
AKTYWA
A. Aktywa trwałe
I. Wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
1. Środki trwałe
2. Środki trwałe w budowie
III. Należności długoterminowe
IV. Inwestycje długoterminowe
1. Wartości niematerialne i prawne
2. Nieruchomości
3. Długoterminowe aktywa
finansowe
B. Aktywa obrotowe
I. Zapasy
1. Materiały
2. Półprodukty i produkcja w toku
3. Produkty gotowe
4. Towary
II. Należności krótkoterminowe
III. Inwestycje krótkoterminowe
1. Krótkoterminowe aktywa
finansowe
2. Środki pieniężne
PASYWA
A. Kapitał (fundusz) własny
I. Kapitał (fundusz)
podstawowy
II. Kapitał (fundusz) rezerwowy
III. Kapitał (fundusz) zapasowy
IV. Zysk netto
V. Strata netto
B. Zobowiązania i rezerwy na
zobowiązania
I. Rezerwy na zobowiązania
II. Zobowiązania
długoterminowe
III. Zobowiązania
krótkoterminowe
Zasada równowagi
bilansowej
aktywów = pasywów
czyli
Majątek (trwały i obrotowy) = Kapitał
(własny + obcy)
Rodzaje bilansów
Bilans początkowy – sporządzany w momencie rozpoczęcia
działalności firmy, stanowi podstawę otwarcia jej ksiąg
Bilans zamknięcia – sporządzany jest wraz z rachunkiem
zysków i strat na koniec każdego roku obrotowego
Bilans otwarcia – bilans zamknięcia jest jednocześnie bilansem
otwarcia następnego roku obrotowego
Bilans okresowy – sporządzany na potrzeby wewnętrzne firmy
przeważnie na koniec trzech pierwszych kwartałów
Bilans likwidacyjny – sporządzany w przypadku ogłoszenia
upadłości firmy lub otwarcia postępowania likwidacyjnego
Bilans publikacyjny – przeważnie w skróconej formie dla
prezentacji
w prasie lub w informatorach
Bilans zawiera dane umożliwiające
stwierdzenie
miedzy innymi:
czy przedsiębiorstwo osiągnęło zysk, czy poniosło stratę
w jakim stosunku do kapitałów własnych ukształtował się wynik
finansowy
czy przedsiębiorstwo było w stanie regulować na bieżąco swoje
zobowiązania
jaka jest wartość majątku przedsiębiorstwa
Majątek netto
Kapitały własne
Majątek netto
Wartość księgowa
przedsiębiorstwa
Zobowiązania
Aktywa ogółem -
=
=
=
Aktywa i pasywa ujmuje się w bilansie
wg następujących kryteriów:
wzrastającej płynności – kolejne pozycje aktywów
prezentowane są według zdolności zamiany danego
składnika majątkowego na gotówkę (wg zwiększającego się
stopnia płynności)
wzrastającej wymagalności – kolejne pozycje pasywów
wykazywane są według zmniejszających się terminów ich
zwrotu do wierzycieli jednostki (kapitał własny jest
„wymagalny” bezterminowo) (wg zwiększającego się
stopnia pilności)
Zadanie 4
Pan Kowalski dysponuje oszczędnościami w wysokości 6 000
zł., za które nabył wyposażenie sklepu. Jednocześnie
uzyskał kredyt w wysokości 4 000 zł. i kupił do sklepu
towary. Jak będzie wyglądał jego bilans?
Zadanie 5
Dane są następujące pozycje bilansowe:
- materiały
1 300
- zobowiązania wobec dostawców 2 500
- należności od odbiorców
1 800
- produkty gotowe
?
- środki trwałe
5 500
- kredyty bankowe
3 100
- kasa
400
- rachunek bankowy
2 000
- kapitał podstawowy
?
Polecenia:
1. Uzupełnij brakujące kwoty.
2. Jaki % w ogólnej strukturze aktywów stanowią aktywa
obrotowe, jeżeli
suma bilansowa wynosi 12 000 zł. ?
3. Ile wynosi udział kapitału podstawowego ?
Przedsiębiorstwo produkcyjne „Słowik” posiadało na dzień 31 grudnia następujące składniki majątkowe (w
złotych):
Dwa zestawy komputerowe
Zakupione prawo do użytkowania programu komputerowego
Środki pieniężne w banku
Należności od kontrahentów z tytułu sprzedanych produktów płatne w terminie 6 miesięcy
Weksle obcy o terminie wykupu 4 miesięcy
Produkty gotowe
Maszyny i urządzenia produkcyjne
Opał do ogrzewania
Środki pieniężne w kasie
Czeki obce otrzymane tytułem zapłaty za dostawy produktów gotowych
Zakupione prawo do licencji technologicznej
Opakowania
Budynek administracji
Artykuły nabyte z przeznaczeniem do sprzedaży
Kwoty należne od Urzędu Skarbowego tytułem zwrotu podatku VAT
Samochód dostawczy
Kwoty należne od innych podmiotów z tytułu sprzedanych środków trwałych, płatne w okresie 20 miesięcy
Udziały w obcych jednostkach
Zaliczki wypłacone pracownikom na poczet wynagrodzeń
Grunt zakupiony celem budowy magazynu
Surowce zakupione do produkcji
Nabyte prawo wieczystego użytkowania gruntu
Trzy letnie obligacje Skarbu Państwa
Zakupiona maszyna produkcyjna z przeznaczeniem do montażu
Części zamienne do maszyn i urządzeń
Produkty znajdujące się w toku procesu produkcyjnego
Budynek gospodarczy zakupiony celem dzierżawy innym podmiotom
Akcje z przeznaczeniem do obrotu
Artykuły budowlane celem budowy magazynu
Nabyty znak towarowy celem wzrostu jego wartości rynkowej
Półfabrykaty obcej produkcji
Dokonaj klasyfikacji zasobów majątkowych.