Kręgosłup

Kręgosłup



Długość kręgosłupa wynosi ok. 2/5

wysokości ciała (ok.40%), ¾ to

wysokość trzonów, ¼ to wysokość

krążków międzykręgowych



W pozycji stojącej kręgosłup jest o

1,5 – 3,0 cm krótszy niż w leżącej



Wysokość trzonów kręgów od C3

do L5 wzrasta dwukrotnie, wymiar

strzałkowy – mniej więcej dwa i pół

razy, poprzeczny – prawie

trzykrotnie

Kanał kręgowy



Światło kanału jest największe w części

szyjnej i lędźwiowej, i ma kształt

trójkątny. W części piersiowej jest na

przekroju okrągłe i znacznie węższe.



Obszerne światło kanału jest

czynnikiem istotnym w ochronie

rdzenia.



Czasami łuki kręgów są nie zrośnięte,

powstaje szczelina przez którą wystają

opony i rdzeń –

spina bifida

(rozszczep

kręgosłupa)

Krzywizny kręgosłupa



Wężowato wygięty kręgosłup człowieka

jest związany z jego pionową postawą

ciała.



Mają istotne znaczenie w przenoszeniu

obciążeń i wstrząsów. Tylman i wsp.

określają, że odporność kręgosłupa jest

proporcjonalna do kwadratu liczby

krzywizn „+1”.



Pionowa postawa doprowadziła do

przesunięcia się punktu ciężkości ciała

powyżej punktu podpory.



Wraz z dwunożnym chodem człowiek

zdobył równowagę chwiejną, co wymaga

szeregu specjalnych urządzeń aparatu

więzadłowego i mięśniowego.

Rusztowanie kostne

kręgosłupa



Łańcuch kinematyczny zbudowany z 24

kręgów.



Rozmiary kręgów zwiększają się od góry

ku dołowi

–

(przyczyna statyczna i

dynamiczna)



Trójkątny kształt kości krzyżowej związany jest

z brakiem udziału jej w dźwiganiu kręgosłupa.

Siła ciężkości ciała przenosi się przez

kręgosłup lędźwiowy i stawy krzyżowo-

biodrowe na kończyny dolne.

Czynność kręgosłupa



narząd ochronny rdzenia



amortyzacja



narząd podpory ciała (siła nośna to ok.

350kg- Macalister), najsłabszym

miejscem jest kręg 5 i przejścia

krzywizn (bardziej ruchome odcinki

łącza się z mniej ruchomymi)



narząd ruchu – ruchomość końca

dolnego wskutek obciążenia zmniejsza

się, moc

i odporność wzrastają, odwrotnie niż

końca górnego.

Połączenia kręgosłupa



Kościozrosty



Chrząskozrosty



Więzadła długie i krótkie

kręgosłupa



Stawy

Ruch zgięcia i

wyprostu



W płaszczyźnie strzałkowej wokół osi

poprzecznej biegnącej przez środek

jądra miażdżystego



Największe w części szyjnej

i lędźwiowej z tym ze zakres ruchu

zgięcia jest mniejszy niż wyprostu



W części piersiowej – odwrotnie



W wyproście lordozy się

powiększają, natomiast kifoza się

tylko spłaszcza

Zgięcia boczne

kręgosłupa



W płaszczyźnie czołowej wokół osi

strzałkowej.



Najobszerniejsze są w odcinku

piersiowym (powierzchnie

stawowe ustawione są w

płaszczyźnie czołowej).



W odcinku szyjnym ruch ten łączy

się z ruchem obrotowym (skośnie

ustawione powierzchnie stawowe).

Ruchy obrotowe



W płaszczyźnie poprzecznej wokół

osi pionowej.



Największe w odcinku szyjnym.



W lędźwiowym prawie nie

występują.



Ruch ten hamują krążki

międzykręgowe, torebki stawowe

oraz mięśnie antagonistyczne

Radiogram w projekcji

bocznej odcinka szyjnego

kręgosłupa



Ocena krzywizny



Kształt kręgów –

porównując je ze sobą



Położenie kręgów

względem sąsiednich



Ocena przestrzeni

międzykręgowych oraz

krawędzi trzonów



Obecność zrostu

międzykręgowego



Ocena łuku kręgu

szczytowego

Radiogramy odcinka

szyjnego kręgosłupa



Przy podejrzeniu

niestabilności

powinno się

wykonać zdjęcie

w wyproście

i zgięciu w celu

wykrycia ukrytej

niestabilności

Przyczepy

mięśni na

czaszce:

m. trapezius,

m. semispinalis

capitis,

m. sternocleido

-mastoideus,

m. splenius

capitis,

m. longissimus

capitis,

m. longus

capitis oraz

(mm.

podpotyliczne)

Mięśni

Ruchy głowy i odcinka szyjnego

kręgosłupa

wypro

zgięci

Skręt

swoją

stronę

Skręt w

przeciw.

stronę

Zgięci

boczn

M-O-S

P-

przed

P-środ

P-tylny

D-gł

D-szyi

P-P-G

Posturalny ból odcinka

szyjnego kręgosłupa



Stan w którym ból karku i ramion

pojawia się w związku z

utrzymywaniem szyi w

nieprawidłowej pozycji (praca

przy komputerze, stomatolog itp.)

Cervikalgia



Zespół bólu i sztywności szyi i karku,

którego przyczyna są skręcenia

kręgosłupa szyjnego.



Niektóre przyczyny:

–

Zwężenie (stenoza) szpar

międzytrzonowych

–

Kifoza

–

Spondyloza - usztywnienie

–

Zespół „przedwczesnego zużycia” –

choroba krążka międzykręgowego,

zwyrodnienie stawów

unkowertebralnych

–

Radikulopatia – choroba korzeni

nerwowych

Zespół

„przedwczesnego

zużycia” (Dziak)



Następstwo naturalnego starzenia

się dotyka ludzi już w 4 dekadzie

życia



W 7 dekadzie zmiany

zwyrodnieniowe ma 75%

populacji

Spondyloza (Dziak)



Rozpoczyna się z reguły uszkodzeniem

pierścienia włóknistego i następczym

osłabieniem

i fragmentacją jądra miażdżystego. Jądro

traci funkcję poduszki hydraulicznej, przez co

dochodzi do osiadania przyległych trzonów

i przenoszenia szkodliwych obciążeń na

stawy unkowertebralne i stawy

międzywyrostkowe. Więzadło podłużne ulega

zwiotczeniu, zaś uwypuklające jądro

miażdżyste odrywa ich przyczepy kostne.

Stopniowe wapnienie oderwanych więzadeł

daje w obrazie rentgenowskim tzw. wyrośla.

Zwiotczeniu ulega także więzadło żółte, które

wpukla się do kanału kręgowego. Osiadanie

sąsiadujących trzonów kręgowych powoduje,

że stawy unkowertebralne Luschki ulegają

zmianom przerostowym, w wyniku czego

dochodzi do powstania wyrośli.

Ruch zgięcia w przód

kręgosłupa w odcinku

piersiowo-lędźwiowym



W pozycji pionowej zapoczątkowany

jest działaniem koncentrycznym

mięśni brzucha. Po „wychwianiu”

środka ciężkości poza położenie

równowagi dalszy ruch regulowany

jest działaniem ekscentrycznym

prostowników kręgosłupa.

Mięśnie grzbietu



Działają na zasadzie dźwigni dwustronnych.



Kręgosłup na stronie tylnej ma na całej

długości „obudowę mięśniową wyprostną”,

rozwiniętą szczególnie w części szyjnej

i lędźwiowej.



Po stronie przedniej – zginacze znajdują się

tylko na wysokości lordozy szyjnej i lordozy

lędźwiowej. W odcinku piersiowym

w związku z budową klatki piersiowej

zginacze kręgosłupa nie występują.

Literatura



Podręczny atlas anatomii

człowieka – W. Kahle



Kliniczne badanie ortopedyczne –

R. McRae Urban & Partner



Atlas Ćwiczeń Korekcyjnych –

S. Owczarek WSiP (uwaga

podejście krytyczne!!!)

Document Outline