background image

Zapalenia i zakażenia 

Zapalenia i zakażenia 

narządów płciowych kobiety

narządów płciowych kobiety

background image

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenie sromu (vulvitis)

Zapalenie sromu (vulvitis)

skóra sromu może być zmieniona zapalnie z 

skóra sromu może być zmieniona zapalnie z 

powodu uogólnionych chorób 

powodu uogólnionych chorób 

dermatologicznych

dermatologicznych

do zakażeń dochodzi najczęściej na drodze 

do zakażeń dochodzi najczęściej na drodze 

kontaktów płciowych oraz jako następstwo 

kontaktów płciowych oraz jako następstwo 

infekcji zstępujących z układu moczowego

infekcji zstępujących z układu moczowego

zakażenie może być spowodowane przez 

zakażenie może być spowodowane przez 

florę swoistą

florę swoistą

niekiedy zapalenia skóry mogą być 

niekiedy zapalenia skóry mogą być 

spowodowane nadwrażliwością na czynniki 

spowodowane nadwrażliwością na czynniki 

chemiczne (środki higieny intymnej, leki)

chemiczne (środki higieny intymnej, leki)

background image

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenie sromu (vulvitis)

Zapalenie sromu (vulvitis)

odporność skóry na zakażenie ulega 

odporność skóry na zakażenie ulega 

obniżeniu w przypadku

obniżeniu w przypadku

zmian degeneracyjnych lub 

zmian degeneracyjnych lub 

atroficznych spowodowanych chorobą

atroficznych spowodowanych chorobą

obniżeniem poziomu estrogenów po 

obniżeniem poziomu estrogenów po 

okresie klimakterium

okresie klimakterium

background image

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenie sromu (vulvitis)

Zapalenie sromu (vulvitis)

objawy

objawy

zaczerwienienie

zaczerwienienie

obrzęk

obrzęk

podwyższona temperatura

podwyższona temperatura

pieczenie

pieczenie

ból

ból

świąd

świąd

podział

podział

ostre

ostre

przewlekłe

przewlekłe

background image

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenia i zakażenia sromu

Zapalenie sromu (vulvitis)

Zapalenie sromu (vulvitis)

klasyfikacja

klasyfikacja

zapalenie sromu spowodowane 

zapalenie sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zapalenie sromu spowodowane 

zapalenie sromu spowodowane 

reakcjami nadwrażliwości

reakcjami nadwrażliwości

zapalenie sromu wtórne w stosunku do 

zapalenie sromu wtórne w stosunku do 

chorób pochwy lub dróg moczowych

chorób pochwy lub dróg moczowych

nienowotworowe choroby sromu

nienowotworowe choroby sromu

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia wirusowe

zakażenia wirusowe

kłykciny kończyste (condylomata 

kłykciny kończyste (condylomata 

acuminata)

acuminata)

mogą występować w każdym miejscu 

mogą występować w każdym miejscu 

sromu, mogą sięgać aż do pochwy

sromu, mogą sięgać aż do pochwy

czynniki patogenne

czynniki patogenne

60% wirus HPV 6

60% wirus HPV 6

30% wirus HPV 11

30% wirus HPV 11

okres inkubacji wynosi klika tygodni

okres inkubacji wynosi klika tygodni

mogą powiększać się w czasie ciąży

mogą powiększać się w czasie ciąży

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia wirusowe

zakażenia wirusowe

kłykciny kończyste (condylomata 

kłykciny kończyste (condylomata 

acuminata)

acuminata)

leczenie

leczenie

kłykciny można usunąć za pomocą 

kłykciny można usunąć za pomocą 

miejscowego wycięcia, krioterapii, 

miejscowego wycięcia, krioterapii, 

laseroterapii lub elektrokauteryzacji 

laseroterapii lub elektrokauteryzacji 

techniką leep-loop

techniką leep-loop

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia wirusowe

zakażenia wirusowe

kłykciny kończyste (condylomata 

kłykciny kończyste (condylomata 

acuminata)

acuminata)

leczenie miejscowe:

leczenie miejscowe:

podofilina w roztworze 5-25% raz w 

podofilina w roztworze 5-25% raz w 

tygodniu przez 6 tygodni

tygodniu przez 6 tygodni

podofilotoksyna w roztworze 0,5% w 6 

podofilotoksyna w roztworze 0,5% w 6 

cyklach 3-dniowych

cyklach 3-dniowych

kwasu trójchlorooctowego w roztworze 

kwasu trójchlorooctowego w roztworze 

80-90% raz w tygodniu w powtarzalnych 

80-90% raz w tygodniu w powtarzalnych 

cyklach (dopuszczalne u ciężarnych)

cyklach (dopuszczalne u ciężarnych)

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia wirusowe

zakażenia wirusowe

kłykciny kończyste (condylomata 

kłykciny kończyste (condylomata 

acuminata)

acuminata)

leczenie miejscowe:

leczenie miejscowe:

5-fluorouracyl w kremie 5% raz dziennie 

5-fluorouracyl w kremie 5% raz dziennie 

przez 7 dni, cykl powtarzany co 2-3 

przez 7 dni, cykl powtarzany co 2-3 

tygodni

tygodni

interferon alfa we wstrzyknięciach i.m. 

interferon alfa we wstrzyknięciach i.m. 

lub s.c. bezpośrednio w okolicę zmienioną 

lub s.c. bezpośrednio w okolicę zmienioną 

chorobowo

chorobowo

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia wirusowe

zakażenia wirusowe

opryszczka płciowa (Herpes 

opryszczka płciowa (Herpes 

genitalis)

genitalis)

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

wrzód miękki weneryczny (ulcus molle)

wrzód miękki weneryczny (ulcus molle)

spowodowany przez paciorkowce 

spowodowany przez paciorkowce 

Haemophilus ducreyi

Haemophilus ducreyi

przenoszony drogą płciową

przenoszony drogą płciową

liczne bolesne owrzodzenia na skórze 

liczne bolesne owrzodzenia na skórze 

sromu

sromu

często współistnieje zapalenie węzłów 

często współistnieje zapalenie węzłów 

chłonnych pachwinowych

chłonnych pachwinowych

wtórne zakażenia z możliwością tworzenia 

wtórne zakażenia z możliwością tworzenia 

ropni w pachwinie

ropni w pachwinie

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

wrzód miękki weneryczny (ulcus molle)

wrzód miękki weneryczny (ulcus molle)

leczenie

leczenie

Azytromycyna 1 g per os w pojedynczej dawce 

Azytromycyna 1 g per os w pojedynczej dawce 

lub

lub

Ceftriakson 250 mg i.m. w pojedynczej dawce 

Ceftriakson 250 mg i.m. w pojedynczej dawce 

lub

lub

Cyprofloksacyna 500 mg per os 2x /db przez 3 

Cyprofloksacyna 500 mg per os 2x /db przez 3 

dni lub 

dni lub 

Erytromycyna 500 mg per os 3x/db przez 7 dni

Erytromycyna 500 mg per os 3x/db przez 7 dni

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

rzeżączka (gonorrhoea)

rzeżączka (gonorrhoea)

zakażenie to nie dotyczy skóry sromu 

zakażenie to nie dotyczy skóry sromu 

ale gonokoki powodują zakażenia 

ale gonokoki powodują zakażenia 

Shene’a końcowego odcinka cewki 

Shene’a końcowego odcinka cewki 

moczowej

moczowej

mogą również spowodować ropnie 

mogą również spowodować ropnie 

gruczołu przedsionkowego większego

gruczołu przedsionkowego większego

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

kiła (syphilis)

kiła (syphilis)

zmiana pierwotna

zmiana pierwotna

ziarniniak weneryczny 

ziarniniak weneryczny 

(lymphogranuloma venerum)

(lymphogranuloma venerum)

Chlamydia trachomatis

Chlamydia trachomatis

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

leczenie zakażenia Chlamydia 

leczenie zakażenia Chlamydia 

trachomatis

trachomatis

leczenie I rzutu

leczenie I rzutu

Azytromycyna 1g per os w pojedynczej 

Azytromycyna 1g per os w pojedynczej 

dawce lub 

dawce lub 

Doksycyklina 100 mg per os 2x dziennie 

Doksycyklina 100 mg per os 2x dziennie 

przez 7 dni 

przez 7 dni 

leczenie alternatywne

leczenie alternatywne

Erytromycyna 800 mg per os 4x dziennie 

Erytromycyna 800 mg per os 4x dziennie 

przez 7 dni lub

przez 7 dni lub

Ofloksacyna 300 mg per os 2x dziennie 

Ofloksacyna 300 mg per os 2x dziennie 

przez 7 dni lub

przez 7 dni lub

Lewofloksacyna 500 mg per os przez 7 dni

Lewofloksacyna 500 mg per os przez 7 dni

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

leczenie zakażenia Chlamydia trachomatis u 

leczenie zakażenia Chlamydia trachomatis u 

ciężarnych

ciężarnych

leczenie I rzutu

leczenie I rzutu

Azytromycyna 1g per os w pojedynczej dawce lub 

Azytromycyna 1g per os w pojedynczej dawce lub 

Erytromycyna 500 mg per os 4x dziennie przez 7 

Erytromycyna 500 mg per os 4x dziennie przez 7 

dni lub

dni lub

Amoksycylina 500 mg per os 3x dziennie przez 7 

Amoksycylina 500 mg per os 3x dziennie przez 7 

dni 

dni 

leczenie alternatywne

leczenie alternatywne

Erytromycyna 800 mg per os 4x dziennie przez 7 

Erytromycyna 800 mg per os 4x dziennie przez 7 

dni lub

dni lub

Erytromycyna 400 mg per os 4x dziennie przez 14 

Erytromycyna 400 mg per os 4x dziennie przez 14 

dni

dni

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

ziarniniak pachwinowy 

ziarniniak pachwinowy 

(lymphogranuloma inguinale)

(lymphogranuloma inguinale)

choroba przenoszona drogą płciową

choroba przenoszona drogą płciową

czynnik patogenny nieznany

czynnik patogenny nieznany

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

ziarniniak pachwinowy 

ziarniniak pachwinowy 

(lymphogranuloma inguinale)

(lymphogranuloma inguinale)

leczenie I rzutu

leczenie I rzutu

Doksycyklina 100 mg per os 2x/db przez 

Doksycyklina 100 mg per os 2x/db przez 

co najmniej 3 tygodnie lub 

co najmniej 3 tygodnie lub 

Trimetoprim łącznie z sulfametoksazolem 

Trimetoprim łącznie z sulfametoksazolem 

– jedna tabl. 800 mg/160 mg per os 2x.db 

– jedna tabl. 800 mg/160 mg per os 2x.db 

przez co najmniej 3 tygodnie

przez co najmniej 3 tygodnie

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

ziarniniak pachwinowy 

ziarniniak pachwinowy 

(lymphogranuloma inguinale)

(lymphogranuloma inguinale)

leczenie alternatywne

leczenie alternatywne

Cyprofloksacyna 750 mg per os 2x/db 

Cyprofloksacyna 750 mg per os 2x/db 

przez co najmniej 3 tygodnie lub

przez co najmniej 3 tygodnie lub

Azytromycyna 1 g per os 1x w tygodniu 

Azytromycyna 1 g per os 1x w tygodniu 

przez co najmniej 3 tygodnie

przez co najmniej 3 tygodnie

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia bakteryjne

zakażenia bakteryjne

gruźlica

gruźlica

bardzo rzadko

bardzo rzadko

zmiany sromu są wtórne w stosunku do 

zmiany sromu są wtórne w stosunku do 

umiejscowionych w wyższych piętrach dróg 

umiejscowionych w wyższych piętrach dróg 

płciowych

płciowych

wrzód o zatartych sinawych granicach

wrzód o zatartych sinawych granicach

czyraczność (furunculosis)

czyraczność (furunculosis)

flora bakteryjna (najczęściej Staphylococci)

flora bakteryjna (najczęściej Staphylococci)

infekuje mieszki włosowe na zewnętrznej stronie 

infekuje mieszki włosowe na zewnętrznej stronie 

wargi sromowej większej

wargi sromowej większej

dobór antybiotyku na podstawie badań 

dobór antybiotyku na podstawie badań 

bakteriologicznych

bakteriologicznych

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia grzybicze

zakażenia grzybicze

drożdżakowe zapalenie sromu (candidiosis 

drożdżakowe zapalenie sromu (candidiosis 

vulvae)

vulvae)

szczególnie często u chorych z cukrzycą, 

szczególnie często u chorych z cukrzycą, 

glikozurią

glikozurią

cały srom jest zmieniony zapalnie

cały srom jest zmieniony zapalnie

należy zlecić badanie ogólne moczu, stężenie 

należy zlecić badanie ogólne moczu, stężenie 

glukozy we krwi

glukozy we krwi

częste zakażenie w ciąży

częste zakażenie w ciąży

może dotyczyć pacjentek przyjmujących doustne 

może dotyczyć pacjentek przyjmujących doustne 

środki antykoncepcyjne lub zażywających 

środki antykoncepcyjne lub zażywających 

antybiotyki

antybiotyki

najczęściej pierwotnym miejscem zakażenia jest 

najczęściej pierwotnym miejscem zakażenia jest 

pochwa

pochwa

leczenie: wyrównanie cukrzycy, leczenie zakażeń 

leczenie: wyrównanie cukrzycy, leczenie zakażeń 

grzybiczych pochwy

grzybiczych pochwy

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia pasożytnicze

zakażenia pasożytnicze

wszawica łonowa (pediculosis pubis)

wszawica łonowa (pediculosis pubis)

może wywołać zapalenie sromu

może wywołać zapalenie sromu

rozpoznanie potwierdza obecność wszy lub 

rozpoznanie potwierdza obecność wszy lub 

jej jaj we włosach łonowych

jej jaj we włosach łonowych

leczenie

leczenie

Permetryna w kremie 1% 1x przez 10 min. 

Permetryna w kremie 1% 1x przez 10 min. 

(można w ciąży) lub

(można w ciąży) lub

Lindan w płynie, kremie lub szamponie 1% 

Lindan w płynie, kremie lub szamponie 1% 

jednorazowo przez 4 minuty

jednorazowo przez 4 minuty

owłosienie łonowe nie musi być usuwane

owłosienie łonowe nie musi być usuwane

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia pasożytnicze

zakażenia pasożytnicze

świerzb (scabies)

świerzb (scabies)

wywołany przez pasożyta z rodzaju 

wywołany przez pasożyta z rodzaju 

Sarcoptes scabiei

Sarcoptes scabiei

drąży tunele w skórze

drąży tunele w skórze

silny świąd jest powodem powstawania 

silny świąd jest powodem powstawania 

zadrapań i późniejszego tworzenia się 

zadrapań i późniejszego tworzenia się 

stanów zapalnych

stanów zapalnych

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia pasożytnicze

zakażenia pasożytnicze

świerzb (scabies)

świerzb (scabies)

leczenie

leczenie

Permetryna w kremie 5% 1x /db przze 8-

Permetryna w kremie 5% 1x /db przze 8-

14 godzin lub

14 godzin lub

Lindan w emulsji, żelu lub maści 0,3% 

Lindan w emulsji, żelu lub maści 0,3% 

przez 3 dni przez 12 godzin

przez 3 dni przez 12 godzin

leczenie alternatywne

leczenie alternatywne

Novoscabin, 10% krotamin lub maść 

Novoscabin, 10% krotamin lub maść 

Wilkinsona

Wilkinsona

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

zakażeniami swoistymi

zakażeniami swoistymi

zakażenia pasożytnicze

zakażenia pasożytnicze

owsica 

owsica 

powoduje ją Enterobius vermicularis 

powoduje ją Enterobius vermicularis 

przeniesiony z okolic odbytu

przeniesiony z okolic odbytu

wywołuje podrażnienie sromu, 

wywołuje podrażnienie sromu, 

szczególnie u dzieci

szczególnie u dzieci

background image

Zapalenia sromu spowodowane 

Zapalenia sromu spowodowane 

reakcjami nadwrażliwości

reakcjami nadwrażliwości

czynniki wywołujące

czynniki wywołujące

leki

leki

detergenty

detergenty

pudry

pudry

kremy antykoncepcyjne

kremy antykoncepcyjne

krążki dopochwowe

krążki dopochwowe

prezerwatywy

prezerwatywy

leczenie

leczenie

kremy cynkowe

kremy cynkowe

betametazon

betametazon

maść hydrokortyzonowa

maść hydrokortyzonowa

leki antyhistaminowe

leki antyhistaminowe

leki sedatywne

leki sedatywne

background image

Zapalenia sromu wtórne w stosunku 

Zapalenia sromu wtórne w stosunku 

do chorób pochwy lub dróg 

do chorób pochwy lub dróg 

moczowych

moczowych

uporczywy świąd wywołany przez 

uporczywy świąd wywołany przez 

nie jest przyczyną zadrapań, 

nie jest przyczyną zadrapań, 

następowych infekcji

następowych infekcji

długotrwałe zapalenie skóry 

długotrwałe zapalenie skóry 

przyczynia się do jej ścieńczenia i 

przyczynia się do jej ścieńczenia i 

przebarwienia

przebarwienia

dolegliwości ustępują po 

dolegliwości ustępują po 

usunięciu przyczyny 

usunięciu przyczyny 

background image

Nienowotworowe nabłonkowe 

Nienowotworowe nabłonkowe 

choroby sromu

choroby sromu

rozrost płaskonabłonkowy sromu 

rozrost płaskonabłonkowy sromu 

(dystrophia hyperplastica vulvae)

(dystrophia hyperplastica vulvae)

nie jest to stan przedrakowy

nie jest to stan przedrakowy

przyczyną jest duża wrażliwość i narażenie 

przyczyną jest duża wrażliwość i narażenie 

tkanek sromu na czynniki drażniące

tkanek sromu na czynniki drażniące

mikrourazy

mikrourazy

reakcje uczuleniowe

reakcje uczuleniowe

wysoka wilgotność

wysoka wilgotność

przewlekłe infekcje

przewlekłe infekcje

zakażenia grzybicze

zakażenia grzybicze

zakażenia przenoszone drogą płciową

zakażenia przenoszone drogą płciową

background image

Nienowotworowe nabłonkowe 

Nienowotworowe nabłonkowe 

choroby sromu

choroby sromu

rozrost płaskonabłonkowy sromu 

rozrost płaskonabłonkowy sromu 

(dystrophia hyperplastica vulvae)

(dystrophia hyperplastica vulvae)

skóra sromu pokryta jest białym, 

skóra sromu pokryta jest białym, 

nadmiernie pogrubiałym 

nadmiernie pogrubiałym 

rogowaciejącym nabłonkiem

rogowaciejącym nabłonkiem

często w wyniku licznych urazów 

często w wyniku licznych urazów 

spowodowanych drapaniem 

spowodowanych drapaniem 

towarzyszy im odczyn zapalny

towarzyszy im odczyn zapalny

background image

Nienowotworowe nabłonkowe 

Nienowotworowe nabłonkowe 

choroby sromu

choroby sromu

rozrost płaskonabłonkowy sromu (dystrophia 

rozrost płaskonabłonkowy sromu (dystrophia 

hyperplastica vulvae)

hyperplastica vulvae)

objawy kliniczne

objawy kliniczne

świąd

świąd

bolesne oddawanie moczu

bolesne oddawanie moczu

leczenie

leczenie

eliminacja czynników drażniących

eliminacja czynników drażniących

leczenie stanów zapalnych pochwy i sromu

leczenie stanów zapalnych pochwy i sromu

leki poprawiające trofikę tkanek

leki poprawiające trofikę tkanek

leki przeciwświądowe

leki przeciwświądowe

leki uspokajające

leki uspokajające

u starszych kobiet okresowa estrogenoterapia 

u starszych kobiet okresowa estrogenoterapia 

doustna i miejscowa

doustna i miejscowa

leczenie co najmniej 6 miesięcy

leczenie co najmniej 6 miesięcy

background image

Nienowotworowe nabłonkowe 

Nienowotworowe nabłonkowe 

choroby sromu

choroby sromu

liszaj twardzinowy (lichen 

liszaj twardzinowy (lichen 

sclerosus)

sclerosus)

nie jest stanem przedrakowym

nie jest stanem przedrakowym

występuje w różnym wieku

występuje w różnym wieku

etiologia

etiologia

czynnik genetyczny

czynnik genetyczny

autoagresja

autoagresja

czynniki zewnętrzne

czynniki zewnętrzne

background image

Nienowotworowe nabłonkowe 

Nienowotworowe nabłonkowe 

choroby sromu

choroby sromu

liszaj twardzinowy (lichen sclerosus)

liszaj twardzinowy (lichen sclerosus)

skóra jest cienka, pergaminowa o odcieniu 

skóra jest cienka, pergaminowa o odcieniu 

perłowym

perłowym

liszaj może obejmować cały srom i 

liszaj może obejmować cały srom i 

przechodzić na okolicę krocza i 

przechodzić na okolicę krocza i 

okołoodbytniczą

okołoodbytniczą

zanikowi mogą ulegać wargi sromowe 

zanikowi mogą ulegać wargi sromowe 

mniejsze, większe oraz łechtaczka

mniejsze, większe oraz łechtaczka

zwęża się wejście do pochwy

zwęża się wejście do pochwy

background image

Nienowotworowe nabłonkowe 

Nienowotworowe nabłonkowe 

choroby sromu

choroby sromu

liszaj twardzinowy (lichen sclerosus)

liszaj twardzinowy (lichen sclerosus)

objawy

objawy

ból przy mikcji

ból przy mikcji

świąd

świąd

dyspaurenia

dyspaurenia

wrażliwość na mikrourazy

wrażliwość na mikrourazy

leczenie

leczenie

eliminacja czynników drażniących

eliminacja czynników drażniących

zapobieganie wysychaniu tkanek sromu

zapobieganie wysychaniu tkanek sromu

1-3% maść testosteronowa stosowana 

1-3% maść testosteronowa stosowana 

przez okres 6 miesięcy codziennie i 

przez okres 6 miesięcy codziennie i 

następnie 2 razy w tygodniu do końca 

następnie 2 razy w tygodniu do końca 

życia

życia

background image

Zapalenie gruczołu 

Zapalenie gruczołu 

przedsionkowego większego

przedsionkowego większego

gruczoły Bartholina położone są 

gruczoły Bartholina położone są 

poniżej 1/3 wargi mniejszej

poniżej 1/3 wargi mniejszej

ich przewody uchodzą do tylnej części 

ich przewody uchodzą do tylnej części 

przedsionka pochwy

przedsionka pochwy

najczęściej dochodzi do ich zakażenia 

najczęściej dochodzi do ich zakażenia 

przez

przez

Gonococcus

Gonococcus

Staphylococcus

Staphylococcus

Streptococcus

Streptococcus

E.coli

E.coli

florę mieszaną

florę mieszaną

background image

Zapalenie gruczołu 

Zapalenie gruczołu 

przedsionkowego większego

przedsionkowego większego

wynikiem zakażenia jest ropień 

wynikiem zakażenia jest ropień 

powodujący uwypuklenie skóry 

powodujący uwypuklenie skóry 

leżącej nad nim, zaczerwienienie, 

leżącej nad nim, zaczerwienienie, 

pieczenie, ból w obrębie tylnej 

pieczenie, ból w obrębie tylnej 

części wargi mniejszej

części wargi mniejszej

uczucie dyskomfortu w czasie 

uczucie dyskomfortu w czasie 

siedzenia i chodzenia

siedzenia i chodzenia

background image

Zapalenie gruczołu 

Zapalenie gruczołu 

przedsionkowego większego

przedsionkowego większego

leczenie

leczenie

we wczesnym etapie 

we wczesnym etapie 

antybiotykoterapia

antybiotykoterapia

niestety większość chorych zgłasza 

niestety większość chorych zgłasza 

się w późnym etapie choroby

się w późnym etapie choroby

drenaż ropnia

drenaż ropnia

wycięcie elementów skóry i ropnia

wycięcie elementów skóry i ropnia

antybiotykoterapia po badaniu 

antybiotykoterapia po badaniu 

bakteriologicznym

bakteriologicznym

background image

Stany zapalne pochwy 

Stany zapalne pochwy 

(vaginitis)

(vaginitis)

kwaśne środowisko pochwy stanowi 

kwaśne środowisko pochwy stanowi 

ochronną barierę przed inwazją 

ochronną barierę przed inwazją 

patogenów chorobotwórczych

patogenów chorobotwórczych

za zakażeniem w obrębie pochwy 

za zakażeniem w obrębie pochwy 

przemawia pojawienie się dużej ilości 

przemawia pojawienie się dużej ilości 

ropnej, żółtawej, o zmienionym 

ropnej, żółtawej, o zmienionym 

zapachu wydzieliny

zapachu wydzieliny

towarzyszyć może temu podrażnienie 

towarzyszyć może temu podrażnienie 

sromu

sromu

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

bakteryjna waginoza (BW, bacterial 

bakteryjna waginoza (BW, bacterial 

vaginosis) – zmiany zapalne nabłonka 

vaginosis) – zmiany zapalne nabłonka 

pochwy o etiologii bakteryjnej

pochwy o etiologii bakteryjnej

zaburzenia prawidłowego składu flory 

zaburzenia prawidłowego składu flory 

pochwy pod wpływem

pochwy pod wpływem

zmian hormonalnych

zmian hormonalnych

antybiotykoterapii

antybiotykoterapii

napromieniania

napromieniania

stresu

stresu

zwyczajów higienicznych i seksualnych

zwyczajów higienicznych i seksualnych

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

w typowej BW dochodzi do 

w typowej BW dochodzi do 

przerostu flory beztlenowej

przerostu flory beztlenowej

Gardnerella vaginalis

Gardnerella vaginalis

Prevotella spp

Prevotella spp

Peptostreptococcus spp

Peptostreptococcus spp

Bacteroides spp

Bacteroides spp

czemu niejednokrotnie towarzyszy 

czemu niejednokrotnie towarzyszy 

zmniejszenie lub całkowity zanik 

zmniejszenie lub całkowity zanik 

populacji Lactobacillus spp

populacji Lactobacillus spp

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

nowa postać bakteryjnego 

nowa postać bakteryjnego 

zapalenia pochwy – AV (abnormal 

zapalenia pochwy – AV (abnormal 

vaginitis), wywołana jest przez 

vaginitis), wywołana jest przez 

bakterie tlenowe

bakterie tlenowe

Streptococcus agalactiae

Streptococcus agalactiae

E.coli

E.coli

Enterococcus faecalis

Enterococcus faecalis

Klebsiella pneumoniae

Klebsiella pneumoniae

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

diagnostyka

diagnostyka

kliniczne kryteria Amsela

kliniczne kryteria Amsela

10-stopniowa skala Nugenta

10-stopniowa skala Nugenta

wynik badania mikrobiologicznego 

wynik badania mikrobiologicznego 

materiału wyjściowego pobranego z 

materiału wyjściowego pobranego z 

tylnego sklepienia pochwy na 

tylnego sklepienia pochwy na 

podłoża wzrostowe dla bakterii i 

podłoża wzrostowe dla bakterii i 

grzybów

grzybów

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

diagnostyka

diagnostyka

kliniczne kryteria Amsela stanu zapalnego

kliniczne kryteria Amsela stanu zapalnego

zwiększenie pH > 4,5

zwiększenie pH > 4,5

pojawienie się jednorodnej wydzieliny o 

pojawienie się jednorodnej wydzieliny o 

charakterystycznym rybim zapachu (test z 

charakterystycznym rybim zapachu (test z 

dodatkiem KOH)

dodatkiem KOH)

w preparacie bezpośrednim barwionym 

w preparacie bezpośrednim barwionym 

metodą Papanicolaou oglądanym w 200-

metodą Papanicolaou oglądanym w 200-

krotnym powiększeniu stwierdza się 

krotnym powiększeniu stwierdza się 

obecność clue cells – fragmentów 

obecność clue cells – fragmentów 

nabłonka oklejonych bakteriami

nabłonka oklejonych bakteriami

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

diagnostyka

diagnostyka

mikrobiologiczna ocena stanu pochwy wg 

mikrobiologiczna ocena stanu pochwy wg 

skali Nugenta na podstawie preparatu 

skali Nugenta na podstawie preparatu 

barwionego metodą Grama (1000-krotne 

barwionego metodą Grama (1000-krotne 

powiększenie)

powiększenie)

określa się proporcje pomiędzy 

określa się proporcje pomiędzy 

następującymi morfotypami bakterii

następującymi morfotypami bakterii

morfotyp I – laseczki Gram (+) 

morfotyp I – laseczki Gram (+) 

(Lactobacillus spp)

(Lactobacillus spp)

morfotyp II – pałeczki G(-) i G zmienne (G. 

morfotyp II – pałeczki G(-) i G zmienne (G. 

vaginalis, Bacteroides spp)

vaginalis, Bacteroides spp)

morfotyp III – zakrzywione G zmienne 

morfotyp III – zakrzywione G zmienne 

pałeczki (Mobiluncus spp) i ziarenkowce G 

pałeczki (Mobiluncus spp) i ziarenkowce G 

(+)

(+)

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

diagnostyka

diagnostyka

po obliczeniu liczby określonych 

po obliczeniu liczby określonych 

morfotypów w 3 polach widzenia, 

morfotypów w 3 polach widzenia, 

wynik uśrednia się a otrzymanej 

wynik uśrednia się a otrzymanej 

liczbie przyporządkowywuje się daną 

liczbie przyporządkowywuje się daną 

wartość punktową

wartość punktową

7-10 = potwierdzenie rozpoznania BV

7-10 = potwierdzenie rozpoznania BV

4-6 = wynik wątpliwy, flora 

4-6 = wynik wątpliwy, flora 

przejściowa

przejściowa

0-3 = flora prawidłowa

0-3 = flora prawidłowa

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

diagnostyka AV

diagnostyka AV

ocena preparatu bezpośredniego z 

ocena preparatu bezpośredniego z 

wymazu z pochwy barwionego 

wymazu z pochwy barwionego 

metodą Grama

metodą Grama

hodowla ilościowa bakterii 

hodowla ilościowa bakterii 

tlenowych

tlenowych

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

leczenie BV

leczenie BV

kobiety nieciężarne

kobiety nieciężarne

Klindamycyna w kremie 2% 5g 

Klindamycyna w kremie 2% 5g 

dziennie przez 7 dni lub

dziennie przez 7 dni lub

Metronidazol 500 mg per os 2x 

Metronidazol 500 mg per os 2x 

dziennie przez 7 dni lub

dziennie przez 7 dni lub

Metronidazol 2g per os jednorazowo

Metronidazol 2g per os jednorazowo

leczenie alternatywne

leczenie alternatywne

Klindamycyna 300 mg per os 2 x dziennie 

Klindamycyna 300 mg per os 2 x dziennie 

przez 7 dni

przez 7 dni

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

leczenie BV

leczenie BV

kobiety ciężarne

kobiety ciężarne

Metronidazol 250 mg per os 3x 

Metronidazol 250 mg per os 3x 

dziennie przez 7 dni lub

dziennie przez 7 dni lub

Klindamycyna w kremie 2% 5g 

Klindamycyna w kremie 2% 5g 

dziennie przez 7 dni lub

dziennie przez 7 dni lub

Klindamycyna 300 mg per os 2 x 

Klindamycyna 300 mg per os 2 x 

dziennie przez 7 dni

dziennie przez 7 dni

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

grzybicze zapalenie pochwy

grzybicze zapalenie pochwy

zakażenie to dotyczy najczęściej

zakażenie to dotyczy najczęściej

chorujących na cukrzycę

chorujących na cukrzycę

ciężarnych (obniżony próg wydzielania 

ciężarnych (obniżony próg wydzielania 

nerkowego glukozy)

nerkowego glukozy)

stosujących antykoncepcję doustną

stosujących antykoncepcję doustną

pacjentek w trakcie antybiotykoterapii

pacjentek w trakcie antybiotykoterapii

zakażenie przekazywane jest także 

zakażenie przekazywane jest także 

na drodze płciowej

na drodze płciowej

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

grzybicze zapalenie pochwy

grzybicze zapalenie pochwy

objawy

objawy

współtowarzyszące stany zapalne 

współtowarzyszące stany zapalne 

sromu

sromu

zmienna ilość gęstej, białawej 

zmienna ilość gęstej, białawej 

wydzieliny

wydzieliny

zaczerwienienie ściany pochwy

zaczerwienienie ściany pochwy

wzmożone napięcie w trakcie badania 

wzmożone napięcie w trakcie badania 

ginekologicznego

ginekologicznego

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

grzybicze zapalenie pochwy

grzybicze zapalenie pochwy

rozpoznanie

rozpoznanie

ocena preparatu bezpośredniego z 

ocena preparatu bezpośredniego z 

wymazu z pochwy barwionego metodą 

wymazu z pochwy barwionego metodą 

Grama

Grama

hodowla grzybów drożdżopodobnych

hodowla grzybów drożdżopodobnych

leczenie

leczenie

miejscowe preparaty przeciwgrzybicze z 

miejscowe preparaty przeciwgrzybicze z 

zawartością natamycyny, imidazolu, 

zawartością natamycyny, imidazolu, 

ketokonazolu, mykonazolu, amfoterycyny

ketokonazolu, mykonazolu, amfoterycyny

ogólne leczenie przeciwgrzybicze

ogólne leczenie przeciwgrzybicze

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

Trichomonas vaginalis (rzęsistek 

Trichomonas vaginalis (rzęsistek 

pochwowy)

pochwowy)

do zakażenia dochodzi najczęściej na 

do zakażenia dochodzi najczęściej na 

drodze płciowej oraz na skutek 

drodze płciowej oraz na skutek 

nieprzestrzegania zasad higieny osobistej

nieprzestrzegania zasad higieny osobistej

objawy kliniczne

objawy kliniczne

obfita wydzielina (rzadko jej brak), rzadka, 

obfita wydzielina (rzadko jej brak), rzadka, 

zielonożółtawa o charakterystycznym 

zielonożółtawa o charakterystycznym 

zapachu, z obecnością gazu

zapachu, z obecnością gazu

zaczerwienione ściany pochwy, liczne 

zaczerwienione ściany pochwy, liczne 

punkcikowate owrzodzenia 

punkcikowate owrzodzenia 

wzmożone napięcie w trakcie badania 

wzmożone napięcie w trakcie badania 

ginekologicznego

ginekologicznego

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

Trichomonas vaginalis (rzęsistek 

Trichomonas vaginalis (rzęsistek 

pochwowy)

pochwowy)

rozpoznanie

rozpoznanie

ocena wydzieliny pod mikroskopem 

ocena wydzieliny pod mikroskopem 

świetlnym (kropla wydzielny 

świetlnym (kropla wydzielny 

zmieszana z kroplą 0,9% NaCl)

zmieszana z kroplą 0,9% NaCl)

leczenie

leczenie

Metronidazol

Metronidazol

należy pamiętać o leczeniu partnera

należy pamiętać o leczeniu partnera

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

Gardnerella vaginalis

Gardnerella vaginalis

pałeczki G(-)

pałeczki G(-)

objawy kliniczne

objawy kliniczne

wydzielina o charakterystycznym zapachu; nie 

wydzielina o charakterystycznym zapachu; nie 

wywołuje podrażnień sromu, szarobiaława z 

wywołuje podrażnień sromu, szarobiaława z 

obecnością małych pęcherzyków

obecnością małych pęcherzyków

rozpoznanie

rozpoznanie

test Amiesa – kropla wydzieliny zmieszana z 

test Amiesa – kropla wydzieliny zmieszana z 

kroplą 10% KOH – zapach amoniaku

kroplą 10% KOH – zapach amoniaku

rozmaz – obecność komórek nabłonkowych

rozmaz – obecność komórek nabłonkowych

badanie bakteriologiczne

badanie bakteriologiczne

leczenie jak w Trichomonas vaginalis

leczenie jak w Trichomonas vaginalis

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

inne przyczyny stanów zapalnych 

inne przyczyny stanów zapalnych 

pochwy

pochwy

pozostawione tampony, krążki 

pozostawione tampony, krążki 

dopochwowe itp.

dopochwowe itp.

polipy szyjkowe

polipy szyjkowe

rak szyjki macicy

rak szyjki macicy

postać wczesna – plamienie po 

postać wczesna – plamienie po 

stosunku

stosunku

postać późna – duża ilość ropnej, 

postać późna – duża ilość ropnej, 

krwisto podbarwionej wydzieliny

krwisto podbarwionej wydzieliny

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

atroficzne zapalenie pochwy / 

atroficzne zapalenie pochwy / 

starcze

starcze

spowodowane atrofią pochwy i 

spowodowane atrofią pochwy i 

sromu

sromu

dochodzi do ścieńczenia nabłonka, 

dochodzi do ścieńczenia nabłonka, 

utraty glikogenu w komórkach 

utraty glikogenu w komórkach 

nabłonkowych pochwy, zaburzenia 

nabłonkowych pochwy, zaburzenia 

pH pochwy

pH pochwy

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

atroficzne zapalenie pochwy / starcze

atroficzne zapalenie pochwy / starcze

objawy

objawy

obfita wydzielina, ropna, krwisto 

obfita wydzielina, ropna, krwisto 

podbarwiona wywołująca dyskomfort i 

podbarwiona wywołująca dyskomfort i 

pieczenie okolicy sromu

pieczenie okolicy sromu

zaczerwienione ściany pochwy

zaczerwienione ściany pochwy

często współistniejące zmiany o 

często współistniejące zmiany o 

charakterze nowotworowym w macicy

charakterze nowotworowym w macicy

leczenie

leczenie

po wykluczeniu procesu nowotworowego 

po wykluczeniu procesu nowotworowego 

estrogenoterapia

estrogenoterapia

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

zapalenia pochwy i sromu u dzieci 

zapalenia pochwy i sromu u dzieci 

(vulvovaginitis)

(vulvovaginitis)

często w tym okresie współistnienie tych 

często w tym okresie współistnienie tych 

stanów zapalnych

stanów zapalnych

barierą ochronną jest obecność błony 

barierą ochronną jest obecność błony 

dziewiczej

dziewiczej

przyczyny

przyczyny

nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej

nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej

obecność ciała obcego w pochwie

obecność ciała obcego w pochwie

molestowanie seksualne

molestowanie seksualne

zakażenia paciorkowcowe (współistnieją z 

zakażenia paciorkowcowe (współistnieją z 

zapaleniem gardła lub płonicą)

zapaleniem gardła lub płonicą)

zakażenia grzybicze, Trichomonas vaginalis – 

zakażenia grzybicze, Trichomonas vaginalis – 

bardzo rzadko

bardzo rzadko

background image

Stany zapalne pochwy

Stany zapalne pochwy

zapalenia pochwy i sromu u dzieci 

zapalenia pochwy i sromu u dzieci 

(vulvovaginitis)

(vulvovaginitis)

objawy

objawy

bolesność, dyskomfort w czasie mikcji

bolesność, dyskomfort w czasie mikcji

zaczerwieniona skóra sromu, pieczenie

zaczerwieniona skóra sromu, pieczenie

wydzielina 

wydzielina 

świąd

świąd

rozpoznanie

rozpoznanie

badanie bakteriologiczne

badanie bakteriologiczne

badanie per rectum (obecność ciała obcego)

badanie per rectum (obecność ciała obcego)

leczenie 

leczenie 

przyczynowe

przyczynowe

przestrzeganie zasad higieny osobistej

przestrzeganie zasad higieny osobistej

background image

Gruźlica narządów płciowych

Gruźlica narządów płciowych

bardzo rzadka choroba

bardzo rzadka choroba

najczęściej spotykana w krajach 

najczęściej spotykana w krajach 

rozwijających się

rozwijających się

dotyczy młodych kobiet oraz 

dotyczy młodych kobiet oraz 

dziewcząt w okresie pokwitania

dziewcząt w okresie pokwitania

zakażenie wtórne w stosunku do 

zakażenie wtórne w stosunku do 

ogniska pierwotnego 

ogniska pierwotnego 

zlokalizowanego w płucach

zlokalizowanego w płucach

background image

Gruźlica narządów płciowych

Gruźlica narządów płciowych

zmiana zapalna umiejscowiona 

zmiana zapalna umiejscowiona 

jest najczęściej w jajowodzie

jest najczęściej w jajowodzie

do zakażenia dochodzi na drodze 

do zakażenia dochodzi na drodze 

krwiopochodnej (z płuca) albo 

krwiopochodnej (z płuca) albo 

przez ciągłość (z otrzewną, z 

przez ciągłość (z otrzewną, z 

węzłów chłonnych)

węzłów chłonnych)

organizm patogenny – prątek 

organizm patogenny – prątek 

gruźliczy typu ludzkiego

gruźliczy typu ludzkiego

background image

Gruźlica narządów płciowych

Gruźlica narządów płciowych

objawy kliniczne

objawy kliniczne

w zmianach niezaawansowanych

w zmianach niezaawansowanych

przebieg często bezobjawowy

przebieg często bezobjawowy

rzadziej niepłodność (badanie 

rzadziej niepłodność (badanie 

ginekologiczne bez odchyleń)

ginekologiczne bez odchyleń)

stany ostre

stany ostre

przebieg o charakterze ostrego zapalenia 

przebieg o charakterze ostrego zapalenia 

jajników

jajników

silne dolegliwości bólowe

silne dolegliwości bólowe

gorączka

gorączka

w badaniu ginekologicznym obrzmienie 

w badaniu ginekologicznym obrzmienie 

jajowodów i otaczających struktur

jajowodów i otaczających struktur

rzadko wodobrzusze

rzadko wodobrzusze

background image

Gruźlica narządów płciowych

Gruźlica narządów płciowych

objawy kliniczne

objawy kliniczne

stany przewlekłe

stany przewlekłe

przebieg o charakterze przewlekłego 

przebieg o charakterze przewlekłego 

zapalenia jajników

zapalenia jajników

okresowy ból i dyskomfort w obrębie 

okresowy ból i dyskomfort w obrębie 

miednicy

miednicy

stany podgorączkowe

stany podgorączkowe

podwyższone OB.

podwyższone OB.

limfocytoza

limfocytoza

opóźnienie pierwszej miesiączki, 

opóźnienie pierwszej miesiączki, 

zaburzenia miesiączkowania, sporadycznie 

zaburzenia miesiączkowania, sporadycznie 

wtórny brak miesiączki

wtórny brak miesiączki

background image

Gruźlica narządów płciowych

Gruźlica narządów płciowych

rozpoznanie

rozpoznanie

wywiad

wywiad

badanie histologiczne

badanie histologiczne

badanie bakteriologiczne

badanie bakteriologiczne

próba biologiczna

próba biologiczna

badanie Rtg klatki piersiowej

badanie Rtg klatki piersiowej

diagnostyka układu moczowego

diagnostyka układu moczowego

background image

Gruźlica narządów płciowych

Gruźlica narządów płciowych

leczenie

leczenie

rifampicyna + izoniazyd przez miesiąc doustnie

rifampicyna + izoniazyd przez miesiąc doustnie

w ostrej fazie choroby dodatkowo etambutol

w ostrej fazie choroby dodatkowo etambutol

po zakończeniu leczenia badania kontrolne co 6 

po zakończeniu leczenia badania kontrolne co 6 

miesięcy

miesięcy

uzyskanie dwukrotnie ujemnego wyniku 

uzyskanie dwukrotnie ujemnego wyniku 

badania (histologicznego i bakteriologicznego) 

badania (histologicznego i bakteriologicznego) 

pozwala uznać pacjenta za wyleczonego

pozwala uznać pacjenta za wyleczonego

w przypadku reaktywacji zakażenia, alternatywą 

w przypadku reaktywacji zakażenia, alternatywą 

pozostaje leczenie chirurgiczne (usunięcie 

pozostaje leczenie chirurgiczne (usunięcie 

jajników, jajowodów, macicy)

jajników, jajowodów, macicy)

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

zapalenie szyjki macicy jest 

zapalenie szyjki macicy jest 

najczęstszą, zwykle przewlekłą i 

najczęstszą, zwykle przewlekłą i 

nawracającą chorobą narządów 

nawracającą chorobą narządów 

płciowych

płciowych

występuje u ponad 50% kobiet w 

występuje u ponad 50% kobiet w 

różnym okresie ich życia

różnym okresie ich życia

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

patogeneza

patogeneza

najczęstszą przyczyną jest zakażenie 

najczęstszą przyczyną jest zakażenie 

wstępujące z pochwy wywołane

wstępujące z pochwy wywołane

chlamydiami

chlamydiami

pałeczką okrężnicy

pałeczką okrężnicy

dwoinkami rzeżączki

dwoinkami rzeżączki

paciorkowcami

paciorkowcami

gronkowcami

gronkowcami

wirusami (HPV typ 2)

wirusami (HPV typ 2)

grzybami

grzybami

bakteriami beztlenowymi

bakteriami beztlenowymi

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

często do przewlekłych postaci dochodzi 

często do przewlekłych postaci dochodzi 

wskutek poporodowych pęknięć szyjki

wskutek poporodowych pęknięć szyjki

schorzenie to można stwierdzić u ponad 60% 

schorzenie to można stwierdzić u ponad 60% 

kobiet, które przebyły przynajmniej jeden poród

kobiet, które przebyły przynajmniej jeden poród

zapalenie szyjki macicy może być także 

zapalenie szyjki macicy może być także 

skutkiem poronienia samoistnego lub 

skutkiem poronienia samoistnego lub 

przerwania ciąży

przerwania ciąży

inne czynniki

inne czynniki

zmniejszona odporność na zakażenie 

zmniejszona odporność na zakażenie 

wynikające z hipoestrogenizmu

wynikające z hipoestrogenizmu

drażnienie szyjki macicy przez nitki wkładki 

drażnienie szyjki macicy przez nitki wkładki 

wewnątrzmacicznej

wewnątrzmacicznej

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

rozpoznanie

rozpoznanie

wywiad

wywiad

gęste, często cuchnące upławy ropne, świąd, 

gęste, często cuchnące upławy ropne, świąd, 

pieczenie sromu

pieczenie sromu

nawroty po leczeniu występują najczęściej po 

nawroty po leczeniu występują najczęściej po 

miesiączce

miesiączce

bóle w okolicy krzyżowej, wynikające z odczynu 

bóle w okolicy krzyżowej, wynikające z odczynu 

zapalnego naczyń chłonnych okolicy krzyżowo-

zapalnego naczyń chłonnych okolicy krzyżowo-

macicznej

macicznej

bóle w podbrzuszu, podczas stosunków, 

bóle w podbrzuszu, podczas stosunków, 

spowodowane przekrwieniem miednicy mniejszej

spowodowane przekrwieniem miednicy mniejszej

częste i bolesne oddawanie moczu, powstałe 

częste i bolesne oddawanie moczu, powstałe 

wskutek zapalenia tylnej części cewki moczowej

wskutek zapalenia tylnej części cewki moczowej

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

rozpoznanie

rozpoznanie

badanie ginekologiczne

badanie ginekologiczne

zawsze badanie we wziernikach oraz 

zawsze badanie we wziernikach oraz 

pobranie wymazu bakteriologicznego z 

pobranie wymazu bakteriologicznego z 

ujścia zewnętrznego szyjki oraz z tylnego 

ujścia zewnętrznego szyjki oraz z tylnego 

sklepienia pochwy

sklepienia pochwy

oglądanie szyjki

oglądanie szyjki

zaczerwienienie tarczy części pochwowej

zaczerwienienie tarczy części pochwowej

gęsta, śluzowo-ropna wydzielina wypływająca 

gęsta, śluzowo-ropna wydzielina wypływająca 

z kanału szyjki

z kanału szyjki

mogą być widoczne stare pęknięcia szyjki, 

mogą być widoczne stare pęknięcia szyjki, 

nadżerka, przerost szyjki, pęcherzyki Nabotha

nadżerka, przerost szyjki, pęcherzyki Nabotha

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

powikłania

powikłania

upławy

upławy

zwłóknienie i stwardnienie szyjki

zwłóknienie i stwardnienie szyjki

niepłodność wynikająca z właściwości śluzu szyjkowego 

niepłodność wynikająca z właściwości śluzu szyjkowego 

(gęsty, lepki, zawierający dużo leukocytów; 

(gęsty, lepki, zawierający dużo leukocytów; 

nieprzenikliwy dla plemników, uniemożliwia 

nieprzenikliwy dla plemników, uniemożliwia 

zapłodnienie)

zapłodnienie)

zakażenia układu moczowego

zakażenia układu moczowego

zakażenie wstępujące

zakażenie wstępujące

do endometrium

do endometrium

przydatków

przydatków

otrzewnej miednicy mniejszej

otrzewnej miednicy mniejszej

zakażenie zstępujące

zakażenie zstępujące

zapalenie pochwy

zapalenie pochwy

zakażenie szerzące się do przymacicz

zakażenie szerzące się do przymacicz

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

leczenie

leczenie

metoda leczenia uzależniona jest od

metoda leczenia uzależniona jest od

stopnia nasilenia odczynu zapalnego

stopnia nasilenia odczynu zapalnego

wieku pacjentki

wieku pacjentki

istniejących powikłań

istniejących powikłań

stosowanego uprzednio leczenia

stosowanego uprzednio leczenia

leczenie ostrego zapalenia powinno zawsze 

leczenie ostrego zapalenia powinno zawsze 

obejmować swoiste czynniki przyczynowe

obejmować swoiste czynniki przyczynowe

w ostrym okresie unika się zabiegów na 

w ostrym okresie unika się zabiegów na 

szyjce macicy

szyjce macicy

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

leczenie

leczenie

stosuje się leczenie miejscowe

stosuje się leczenie miejscowe

globulki, kremy, maści

globulki, kremy, maści

leki zakłada się do sklepień pochwy, 

leki zakłada się do sklepień pochwy, 

wieczorem

wieczorem

leczenie ogólne antybiotykami lub 

leczenie ogólne antybiotykami lub 

sulfonamidami w zależności od rodzaju 

sulfonamidami w zależności od rodzaju 

stwierdzanego drobnoustroju

stwierdzanego drobnoustroju

niezbyt nasilony stan zapalny szyjki 

niezbyt nasilony stan zapalny szyjki 

wymaga leczenia przez 4-6 tygodni, a 

wymaga leczenia przez 4-6 tygodni, a 

ciężkie przewlekłe zapalenie może 

ciężkie przewlekłe zapalenie może 

wymagać leczenia przez 2-3 miesiące

wymagać leczenia przez 2-3 miesiące

background image

Zapalenie szyjki macicy 

Zapalenie szyjki macicy 

(cervicitis)

(cervicitis)

leczenie

leczenie

w leczeniu ciężkich, przewlekłych 

w leczeniu ciężkich, przewlekłych 

stanów zapalnych

stanów zapalnych

konizacja

konizacja

kriokauteryzacja

kriokauteryzacja

elektrokauteryzacja, elektrokoagulacja

elektrokauteryzacja, elektrokoagulacja

waporyzacja laserem

waporyzacja laserem

konizacja „leep-loop”

konizacja „leep-loop”

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

w okresie rozrodczym nie jest to 

w okresie rozrodczym nie jest to 

schorzenie częste

schorzenie częste

barierą ochronną stanowią bakterie 

barierą ochronną stanowią bakterie 

kwasu mlekowego pochwy oraz śluz 

kwasu mlekowego pochwy oraz śluz 

szyjkowy

szyjkowy

endometritis następuje 

endometritis następuje 

najczęściej na drodze wstępującej

najczęściej na drodze wstępującej

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

drobnoustroje wywołujące 

drobnoustroje wywołujące 

zapalenie

zapalenie

paciorkowce

paciorkowce

gronkowce

gronkowce

pałeczka okrężnicy

pałeczka okrężnicy

beztlenowe gronkowce

beztlenowe gronkowce

pałeczka odmieńca

pałeczka odmieńca

dwoinki rzeżączki

dwoinki rzeżączki

chlamydie

chlamydie

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

endometritis sprzyjają

endometritis sprzyjają

zakażenia po poronieniach

zakażenia po poronieniach

zakażenie podczas porodu i połogu

zakażenie podczas porodu i połogu

zakażenie wstępujące z kanału szyjki 

zakażenie wstępujące z kanału szyjki 

(głównie dwoinki rzeżączki, chalmydie)

(głównie dwoinki rzeżączki, chalmydie)

jatrogenne zapalenie powstałe podczas 

jatrogenne zapalenie powstałe podczas 

zabiegu wewnątrzmacicznego

zabiegu wewnątrzmacicznego

biopsja endometrium, HSG, persuflacja, 

biopsja endometrium, HSG, persuflacja, 

założenie wkładki wewnątrzmacicznej)

założenie wkładki wewnątrzmacicznej)

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

rozpoznanie

rozpoznanie

znaczna część zapaleń nieswoistych 

znaczna część zapaleń nieswoistych 

przebiega bezobjawowo

przebiega bezobjawowo

wywiad

wywiad

nieprawidłowe krwawienia

nieprawidłowe krwawienia

plamienia pomiesiączkowe

plamienia pomiesiączkowe

przedłużone i obfite krwawienia 

przedłużone i obfite krwawienia 

miesiączkowe oraz międzymiesiączkowe

miesiączkowe oraz międzymiesiączkowe

niekiedy krwawienie przez cały cykl 

niekiedy krwawienie przez cały cykl 

miesiączkowy

miesiączkowy

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

rozpoznanie

rozpoznanie

badanie ginekologiczne

badanie ginekologiczne

nie można w ten sposób rozpoznać 

nie można w ten sposób rozpoznać 

zapalenia błony śluzowej macicy

zapalenia błony śluzowej macicy

powiększenie macicy, bolesność – 

powiększenie macicy, bolesność – 

endomyometritis

endomyometritis

zapalenie jajowodów (podczas 

zapalenie jajowodów (podczas 

miesiączki lub tuż po niej), 

miesiączki lub tuż po niej), 

maskowanie objawów endometritis

maskowanie objawów endometritis

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

rozpoznanie

rozpoznanie

w ustaleniu rozpoznania pomocne 

w ustaleniu rozpoznania pomocne 

jest USG oraz histeroskopia

jest USG oraz histeroskopia

rozpoznanie opiera się na badaniu 

rozpoznanie opiera się na badaniu 

histopatologicznym wyskrobin z 

histopatologicznym wyskrobin z 

jamy macicy, abrazję wykonuje się 

jamy macicy, abrazję wykonuje się 

po ustąpieniu ostrych objawów 

po ustąpieniu ostrych objawów 

zapalnych

zapalnych

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

leczenie ostrego endometritis

leczenie ostrego endometritis

leżenie w łóżku

leżenie w łóżku

dieta lekko strawna, leki rozkurczowe, 

dieta lekko strawna, leki rozkurczowe, 

przeciwbólowe

przeciwbólowe

antybiotyki o szerokim spektrum działania, 

antybiotyki o szerokim spektrum działania, 

najlepiej zgodnie z antybiogramem z 

najlepiej zgodnie z antybiogramem z 

wymazu z szyjki macicy 

wymazu z szyjki macicy 

temperatura powyżej 38 st. – heparyna w 

temperatura powyżej 38 st. – heparyna w 

celu profilaktyki wstrząsu septycznego

celu profilaktyki wstrząsu septycznego

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

leczenie przewlekłego endometritis

leczenie przewlekłego endometritis

estrogeny – mają właściwości 

estrogeny – mają właściwości 

regeneracyjne (szybsze gojenie się zmian 

regeneracyjne (szybsze gojenie się zmian 

zapalnych); stosowane są głównie po 

zapalnych); stosowane są głównie po 

poronieniach lub porodzie

poronieniach lub porodzie

w celu uzyskania przemiany wydzielniczej 

w celu uzyskania przemiany wydzielniczej 

w endometrium stosuje się preparaty 

w endometrium stosuje się preparaty 

gestagenne, których odstawienie powoduje 

gestagenne, których odstawienie powoduje 

krwawienia z odstawienia oraz wydalenie 

krwawienia z odstawienia oraz wydalenie 

błony śluzowej wraz ze zmianami 

błony śluzowej wraz ze zmianami 

zapalnymi

zapalnymi

gdy po leczeniu hormonalnym 

gdy po leczeniu hormonalnym 

nieprawidłowe krwawienia utrzymują się – 

nieprawidłowe krwawienia utrzymują się – 

abrazja

abrazja

background image

Zapalenie błony śluzowej 

Zapalenie błony śluzowej 

macicy (endometritis)

macicy (endometritis)

W OKRESIE PRZEKWITANIA PRZED 

W OKRESIE PRZEKWITANIA PRZED 

LECZENIEM HORMONALNYM 

LECZENIEM HORMONALNYM 

NALEŻY ZAWSZE WYKLUCZYĆ 

NALEŻY ZAWSZE WYKLUCZYĆ 

RAKA ENDOMETRIUM

RAKA ENDOMETRIUM

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

jajowód i jajnik położone są blisko 

jajowód i jajnik położone są blisko 

siebie, tak że częściowo stykają się

siebie, tak że częściowo stykają się

stan zapalny jednego narządu prawie 

stan zapalny jednego narządu prawie 

zawsze obejmuje drugi

zawsze obejmuje drugi

zapaleniem przydatków nazywa się 

zapaleniem przydatków nazywa się 

łączne zapalenie jajowodów i jajników, 

łączne zapalenie jajowodów i jajników, 

ponieważ kliniczne rozgraniczenie tych 

ponieważ kliniczne rozgraniczenie tych 

jednostek jest niemożliwe

jednostek jest niemożliwe

zapalenie przydatków następuje 

zapalenie przydatków następuje 

najczęściej u kobiet w okresie 

najczęściej u kobiet w okresie 

dojrzałości płciowej

dojrzałości płciowej

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

zapalenie przydatków rozwija się 

zapalenie przydatków rozwija się 

zarówno

zarówno

na drodze wstępującej

na drodze wstępującej

z pochwy przez kanał szyjki i jamę macicy

z pochwy przez kanał szyjki i jamę macicy

na drodze zstępującej

na drodze zstępującej

drogą krwi lub bezpośredniego przejścia 

drogą krwi lub bezpośredniego przejścia 

na przydatki (z jelita lub otrzewnej)

na przydatki (z jelita lub otrzewnej)

po operacjach brzusznych lub pochwowych

po operacjach brzusznych lub pochwowych

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

drobnoustroje wywołujące 

drobnoustroje wywołujące 

zakażenia

zakażenia

dwoinki rzeżączki

dwoinki rzeżączki

bakterie beztlenowe

bakterie beztlenowe

paciorkowce

paciorkowce

gronkowce

gronkowce

chlamydie

chlamydie

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

zakażenie zstępujące 

zakażenie zstępujące 

krwiopochodne

krwiopochodne

prątki gruźlicy

prątki gruźlicy

dur brzuszny

dur brzuszny

dur rzekomy

dur rzekomy

angina

angina

błonica

błonica

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

wstępującemu zapaleniu przydatków sprzyjają

wstępującemu zapaleniu przydatków sprzyjają

miesiączka

miesiączka

poronienie

poronienie

poród, połóg

poród, połóg

abrazja

abrazja

wkładka wewnątrzmaciczna

wkładka wewnątrzmaciczna

HSG, persuflacja

HSG, persuflacja

proces zapalny może ograniczyć się tylko do 

proces zapalny może ograniczyć się tylko do 

błony jajowodu, najczęściej obejmuje on jednak 

błony jajowodu, najczęściej obejmuje on jednak 

także błonę mięśniową i surowiczą = 

także błonę mięśniową i surowiczą = 

uszkodzenie jajowodów

uszkodzenie jajowodów

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

rozpoznanie ostrego zapalenia 

rozpoznanie ostrego zapalenia 

przydatków

przydatków

triada objawów

triada objawów

ból w podbrzuszu

ból w podbrzuszu

gorączka

gorączka

zapalenie otrzewnej miednicy 

zapalenie otrzewnej miednicy 

mniejszej

mniejszej

objawy rozpoczynają się najczęściej 

objawy rozpoczynają się najczęściej 

po miesiączce lub poronieniu

po miesiączce lub poronieniu

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

rozpoznanie ostrego zapalenia 

rozpoznanie ostrego zapalenia 

przydatków

przydatków

badanie ginekologiczne

badanie ginekologiczne

żywa bolesność uciskowa oraz zapalne 

żywa bolesność uciskowa oraz zapalne 

nacieki okolicy przydatków

nacieki okolicy przydatków

bolesne badanie macicy, poruszanie nią

bolesne badanie macicy, poruszanie nią

bolesność uciskowa tylnego sklepienia 

bolesność uciskowa tylnego sklepienia 

pochwy

pochwy

bóle są tak silne a podbrzusze tak mocno 

bóle są tak silne a podbrzusze tak mocno 

napięte, że badanie palpacyjne jest 

napięte, że badanie palpacyjne jest 

niemożliwe

niemożliwe

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

rozpoznanie ostrego zapalenia 

rozpoznanie ostrego zapalenia 

przydatków

przydatków

badanie laboratoryjne

badanie laboratoryjne

leukocytoza

leukocytoza

wzrost OB.

wzrost OB.

czasem objawy ze strony narządów 

czasem objawy ze strony narządów 

sąsiednich

sąsiednich

zaparcia, biegunka, kolka jelitowa

zaparcia, biegunka, kolka jelitowa

dolegliwości z pęcherza moczowego

dolegliwości z pęcherza moczowego

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

rozpoznanie podostrego 

rozpoznanie podostrego 

zapalenia przydatków

zapalenia przydatków

możliwe staje się dokładne badanie

możliwe staje się dokładne badanie

bóle podbrzusza

bóle podbrzusza

temp. do 38 st.

temp. do 38 st.

brak objawów podrażnienia 

brak objawów podrażnienia 

otrzewnej

otrzewnej

trwa tyle tygodni ile dni trwał stan 

trwa tyle tygodni ile dni trwał stan 

ostry

ostry

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

rozpoznanie przewlekłego 

rozpoznanie przewlekłego 

zapalenia przydatków

zapalenia przydatków

niewielka bolesność uciskowa 

niewielka bolesność uciskowa 

przydatków

przydatków

zrosty unieruchamiają przydatki

zrosty unieruchamiają przydatki

jajowód staje się gruby i sztywny

jajowód staje się gruby i sztywny

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

zapalenie przydatków to klasyczny 

zapalenie przydatków to klasyczny 

przykład choroby nawracającej

przykład choroby nawracającej

miesiączka i towarzyszące jej 

miesiączka i towarzyszące jej 

przekrwienie wszystkich narządów 

przekrwienie wszystkich narządów 

miednicy oraz oziębienie stanowią 

miednicy oraz oziębienie stanowią 

szczególne zagrożenie, podobne 

szczególne zagrożenie, podobne 

niebezpieczeństwo niesie nadmierny 

niebezpieczeństwo niesie nadmierny 

wysiłek fizyczny

wysiłek fizyczny

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

przewlekłe zapalenie przydatków

przewlekłe zapalenie przydatków

dolegliwości podczas współżycia 

dolegliwości podczas współżycia 

płciowego

płciowego

upławy

upławy

zaburzenia miesiączkowania

zaburzenia miesiączkowania

bolesne miesiączkowanie

bolesne miesiączkowanie

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

powikłania zapalenia przydatków

powikłania zapalenia przydatków

ropniak jajowodu

ropniak jajowodu

ropień jajnika

ropień jajnika

ropień jajowodowo-jajnikowy

ropień jajowodowo-jajnikowy

pęknięcie w/w

pęknięcie w/w

powstanie przetok

powstanie przetok

ropień zatoki Douglasa

ropień zatoki Douglasa

zapalenie przymacicz

zapalenie przymacicz

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

skutki przebytego zapalenia 

skutki przebytego zapalenia 

przydatków

przydatków

niepłodność – niedrożność obu 

niepłodność – niedrożność obu 

jajowodów

jajowodów

ciąża jajowodowa

ciąża jajowodowa

utrwalone tyłozgięcie macicy

utrwalone tyłozgięcie macicy

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

różnicowanie

różnicowanie

zapalenie wyrostka robaczkowego

zapalenie wyrostka robaczkowego

ciąża jajowodowa

ciąża jajowodowa

endometrioza

endometrioza

rak jajnika

rak jajnika

skręt szypuły jajnika

skręt szypuły jajnika

krwawienie z pęcherzyka jajnikowego

krwawienie z pęcherzyka jajnikowego

zapalenie uchyłka jelita krętego (Meckela)

zapalenie uchyłka jelita krętego (Meckela)

zapalenie pęcherzyka żółciowego

zapalenie pęcherzyka żółciowego

kamica moczowodowa

kamica moczowodowa

zakrzepowe zapalenie żył miednicy

zakrzepowe zapalenie żył miednicy

zapalenie przymacicz

zapalenie przymacicz

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

leczenie stanu ostrego

leczenie stanu ostrego

hospitalizacja

hospitalizacja

reżim łóżkowy

reżim łóżkowy

regulacja wypróżnień

regulacja wypróżnień

kontrola gospodarki wodnej

kontrola gospodarki wodnej

dieta lekko strawna

dieta lekko strawna

leki przeciwbólowe

leki przeciwbólowe

wysoka temperatura – heparyna

wysoka temperatura – heparyna

antybiotyki o szerokim spektrum działania, 

antybiotyki o szerokim spektrum działania, 

początkowo pozajelitowo, potem per os

początkowo pozajelitowo, potem per os

dodatkowo można podać 

dodatkowo można podać 

glikokortykosterydy

glikokortykosterydy

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

leczenie stanu podostrego

leczenie stanu podostrego

cel – wywołanie przekrwienia przez 

cel – wywołanie przekrwienia przez 

intensywne ogrzanie – rozpuszczenie 

intensywne ogrzanie – rozpuszczenie 

włóknikowych zlepów, resorpcja wysięku, 

włóknikowych zlepów, resorpcja wysięku, 

wygojenie zmian; ciepłe, wilgotne okłady

wygojenie zmian; ciepłe, wilgotne okłady

leżenie w łóżku

leżenie w łóżku

lekka dieta

lekka dieta

regulacja wypróżnień

regulacja wypróżnień

gdy gorączka konieczne wznowienie 

gdy gorączka konieczne wznowienie 

antybiotykoterapii

antybiotykoterapii

leki przeciwzapalne, przeciwbólowe

leki przeciwzapalne, przeciwbólowe

background image

Zapalenie przydatków 

Zapalenie przydatków 

(adnexitis)

(adnexitis)

leczenie stanu przewlekłego

leczenie stanu przewlekłego

leczenie uzdrowiskowe przez okres 

leczenie uzdrowiskowe przez okres 

4-6 tygodni w miejscowościach 

4-6 tygodni w miejscowościach 

oferujących kąpiele borowinowe 

oferujących kąpiele borowinowe 

(Krynica, Cieplice, Kołobrzeg)

(Krynica, Cieplice, Kołobrzeg)

leki przeciwzapalne, rozkurczowe

leki przeciwzapalne, rozkurczowe

czasem konieczność leczenia 

czasem konieczność leczenia 

chirurgicznego

chirurgicznego

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzeżączka

rzeżączka

zakażenie spowodowane przez 

zakażenie spowodowane przez 

dwoinki rzeżączki (Neisseria 

dwoinki rzeżączki (Neisseria 

gonorrhoea)

gonorrhoea)

można je stwierdzić w

można je stwierdzić w

wydzielinie cewki moczowej

wydzielinie cewki moczowej

szyjki macicy

szyjki macicy

odbytu lub gardła

odbytu lub gardła

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzeżączka

rzeżączka

głównym miejscem inwazji jest 

głównym miejscem inwazji jest 

nabłonek walcowaty i przejściowy 

nabłonek walcowaty i przejściowy 

dróg moczowo-płciowych

dróg moczowo-płciowych

zakażenie może obejmować także 

zakażenie może obejmować także 

inne części układu płciowego – 

inne części układu płciowego – 

zapalenie jajowodów

zapalenie jajowodów

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzeżączka

rzeżączka

objawy

objawy

pieczenie cewki moczowej podczas 

pieczenie cewki moczowej podczas 

mikcji

mikcji

w okresie ostrego zakażenia z cewki 

w okresie ostrego zakażenia z cewki 

moczowej oraz z szyjki macicy 

moczowej oraz z szyjki macicy 

wypływa ropna wydzielina

wypływa ropna wydzielina

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzeżączka

rzeżączka

leczenie

leczenie

Ceftriakson 250 mg i.m. w pojedynczej 

Ceftriakson 250 mg i.m. w pojedynczej 

dawce lub

dawce lub

Ciprofloksacyna 500 mg p.o. w pojedynczej 

Ciprofloksacyna 500 mg p.o. w pojedynczej 

dawce lub

dawce lub

Spektynomycyna 2 g i.m. w pojedynczej 

Spektynomycyna 2 g i.m. w pojedynczej 

dawce lub

dawce lub

Cefiksym 400 mg p.o. w pojedynczej dawce 

Cefiksym 400 mg p.o. w pojedynczej dawce 

lub

lub

Ofloksacyna 400 mg p.o. w pojedynczej 

Ofloksacyna 400 mg p.o. w pojedynczej 

dawce

dawce

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzeżączka

rzeżączka

leczenie alternatywne

leczenie alternatywne

Amoksycylina 2 lub 3 g p.o. 

Amoksycylina 2 lub 3 g p.o. 

Probenecid 1 g p.o. w pojedynczej dawce

Probenecid 1 g p.o. w pojedynczej dawce

ciąża i karmienie piersią

ciąża i karmienie piersią

Ceftriakson 250 mg i.m. w pojedynczej 

Ceftriakson 250 mg i.m. w pojedynczej 

dawce lub

dawce lub

Spektynomycyna 2 g i.m. w pojedynczej 

Spektynomycyna 2 g i.m. w pojedynczej 

dawce lub

dawce lub

Amoksycylina 2 lub 3 g p.o.  + Probenecid 

Amoksycylina 2 lub 3 g p.o.  + Probenecid 

1 g p.o. w pojedynczej dawce

1 g p.o. w pojedynczej dawce

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

czynnikiem wywołującym kiłę jest krętek 

czynnikiem wywołującym kiłę jest krętek 

blady (Treponema pallidum)

blady (Treponema pallidum)

krętki mogą przenikać zarówno przez 

krętki mogą przenikać zarówno przez 

uszkodzone jak i nieuszkodzone błony 

uszkodzone jak i nieuszkodzone błony 

śluzowe

śluzowe

zakażenie następuje najczęściej przez 

zakażenie następuje najczęściej przez 

kontakt seksualny, jednakże może być 

kontakt seksualny, jednakże może być 

także przekazywane z krwią chorych osób

także przekazywane z krwią chorych osób

zakażenie kiłowe matki może być 

zakażenie kiłowe matki może być 

przekazane przez łożysko na płód już w 10 

przekazane przez łożysko na płód już w 10 

Hbd

Hbd

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

objaw pierwotny rozwija się w 10-90 

objaw pierwotny rozwija się w 10-90 

dni od wtargnięcia krętków do 

dni od wtargnięcia krętków do 

organizmu, utrzymuje 1-5 tygodni, 

organizmu, utrzymuje 1-5 tygodni, 

następnie samoistnie goi

następnie samoistnie goi

kiłowe odczyny serologiczne 

kiłowe odczyny serologiczne 

początkowo ujemne, stają się 

początkowo ujemne, stają się 

dodatnie w 1-4 tygodni po 

dodatnie w 1-4 tygodni po 

pojawieniu się objawu pierwotnego

pojawieniu się objawu pierwotnego

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

w okresie 2 tygodni do 6 miesięcy po 

w okresie 2 tygodni do 6 miesięcy po 

ustąpieniu objawu pierwotnego pojawiają 

ustąpieniu objawu pierwotnego pojawiają 

się charakterystyczne dla kiły wtórnej 

się charakterystyczne dla kiły wtórnej 

wykwity na skórze

wykwity na skórze

zmiany skórne goją się samoistnie w ciągu 

zmiany skórne goją się samoistnie w ciągu 

2-6 tygodni po pojawieniu się objawu 

2-6 tygodni po pojawieniu się objawu 

pierwotnego

pierwotnego

w okresie kiły wtórnej odczyny 

w okresie kiły wtórnej odczyny 

serologiczne prawie zawsze są dodatnie

serologiczne prawie zawsze są dodatnie

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

po ustąpieniu objawów kiły wtórnej 

po ustąpieniu objawów kiły wtórnej 

może się rozpocząć okres kiły 

może się rozpocząć okres kiły 

utajonej, która może trwać całe 

utajonej, która może trwać całe 

życie lub też kiła wtórna może 

życie lub też kiła wtórna może 

przechodzić w kiłę III okresu

przechodzić w kiłę III okresu

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

rozpoznanie

rozpoznanie

objaw pierwotny

objaw pierwotny

nacieczone, twarde, niebolesne 

nacieczone, twarde, niebolesne 

owrzodzenie, rozwijające się głównie w 

owrzodzenie, rozwijające się głównie w 

okolicy przedsionka pochwy

okolicy przedsionka pochwy

węzły pachwinowe twarde, 

węzły pachwinowe twarde, 

powiększone, niebolesne

powiększone, niebolesne

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

leczenie

leczenie

kiła wczesna

kiła wczesna

terapia I rzutu

terapia I rzutu

penicylina benzatynowa i.m. 2,4 mln. j. 

penicylina benzatynowa i.m. 2,4 mln. j. 

w jednej dawce lub

w jednej dawce lub

penicylina prokainowa i.m. 600 000 

penicylina prokainowa i.m. 600 000 

j./db przez 10-14 dni lub

j./db przez 10-14 dni lub

penicylina benzylowa i.m. 1 mln. j. /db 

penicylina benzylowa i.m. 1 mln. j. /db 

przez 10-14 dni

przez 10-14 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

leczenie

leczenie

kiła wczesna

kiła wczesna

uczulenie na penicyliny

uczulenie na penicyliny

doksycyklina 200 mg/db przez 14 dni 

doksycyklina 200 mg/db przez 14 dni 

lub

lub

tetracyklina 500 mg 4x dziennie przez 

tetracyklina 500 mg 4x dziennie przez 

14 dni lub

14 dni lub

azytromycyna 500 mg / db przez 10 dni

azytromycyna 500 mg / db przez 10 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

leczenie

leczenie

kiła późna

kiła późna

terapia I rzutu

terapia I rzutu

penicylina benzatynowa i.m. 2,4 mln. j. 

penicylina benzatynowa i.m. 2,4 mln. j. 

na tydzień, podawane w 1, 8, 15 dniu 

na tydzień, podawane w 1, 8, 15 dniu 

lub

lub

penicylina prokainowa i.m. 600 000 

penicylina prokainowa i.m. 600 000 

j./db przez 17-21 dni lub

j./db przez 17-21 dni lub

penicylina benzylowa i.m. 1 mln. j. /db 

penicylina benzylowa i.m. 1 mln. j. /db 

przez 21 dni

przez 21 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

leczenie

leczenie

kiła późna

kiła późna

uczulenie na penicyliny

uczulenie na penicyliny

doksycyklina 200 mg/db przez 21-28 

doksycyklina 200 mg/db przez 21-28 

dni lub

dni lub

tetracyklina 500 mg 4x dziennie przez 

tetracyklina 500 mg 4x dziennie przez 

28 dni lub

28 dni lub

erytromycyna 500 mg 4x dziennie 

erytromycyna 500 mg 4x dziennie 

przez 28 dni

przez 28 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

kiła

kiła

leczenie

leczenie

ciężarne

ciężarne

penicylina benzatynowa i.m. 2,4 mln. j. / 

penicylina benzatynowa i.m. 2,4 mln. j. / 

tydzień podając w 1 i 8 dniu lub

tydzień podając w 1 i 8 dniu lub

penicylina prokainowa i.m. 600 000-1,2 

penicylina prokainowa i.m. 600 000-1,2 

mln. j. / dobę przez 10-14 dni

mln. j. / dobę przez 10-14 dni

w przypadku uczulenia na penicyliny

w przypadku uczulenia na penicyliny

azytromycyna 500 mg/dobę przez 10 

azytromycyna 500 mg/dobę przez 10 

dni lub ceftriakson i.m. 250-500 

dni lub ceftriakson i.m. 250-500 

mg/dobę przez 10 dni

mg/dobę przez 10 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

czynnik etiologiczny to najczęściej Candida 

czynnik etiologiczny to najczęściej Candida 

albicans

albicans

powoduje najczęściej grzybicze zapalenie 

powoduje najczęściej grzybicze zapalenie 

pochwy i sromu

pochwy i sromu

najczęściej występuje u kobiet o osłabionej 

najczęściej występuje u kobiet o osłabionej 

odporności

odporności

cukrzyca

cukrzyca

antybiotykoterapia

antybiotykoterapia

napromieniowania

napromieniowania

niedobór witaminy B

niedobór witaminy B

ciąża

ciąża

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

rozpoznanie

rozpoznanie

palenie, swędzenie przedsionka 

palenie, swędzenie przedsionka 

pochwy i sromu

pochwy i sromu

upławy serowate, białe, grudkowate

upławy serowate, białe, grudkowate

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

leczenie

leczenie

preparaty dopochwowe

preparaty dopochwowe

Nystatyna 100 000 j. 1 tabl. przez 14 dni 

Nystatyna 100 000 j. 1 tabl. przez 14 dni 

lub 

lub 

Natamycyna 100 mg 1 tabl. przez 3-6 dni 

Natamycyna 100 mg 1 tabl. przez 3-6 dni 

lub

lub

Klotrimazol 100 mg 1 tabl. przez 6 dni lub

Klotrimazol 100 mg 1 tabl. przez 6 dni lub

Klotrimazol krem 1% przez 14 dni lub

Klotrimazol krem 1% przez 14 dni lub

Ekonazol 500 mg 1 tabl. przez 7-14 dni lub

Ekonazol 500 mg 1 tabl. przez 7-14 dni lub

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

leczenie

leczenie

preparaty dopochwowe

preparaty dopochwowe

Ekonazol 150 mg 1 tabl. przez 3 dni lub 

Ekonazol 150 mg 1 tabl. przez 3 dni lub 

Izokonazol 300 mg 2 tabl. jednorazowo 

Izokonazol 300 mg 2 tabl. jednorazowo 

lub

lub

Tiokonazol 300 mg 1 tabl. jednorazowo 

Tiokonazol 300 mg 1 tabl. jednorazowo 

lub

lub

Mikonazol 100 mg 1 tabl. przez 8-15 dni 

Mikonazol 100 mg 1 tabl. przez 8-15 dni 

lub

lub

Ketokonazol 200 mg 1 tabl. przez 10 dni

Ketokonazol 200 mg 1 tabl. przez 10 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

leczenie

leczenie

preparaty doustne

preparaty doustne

Flukonazol tabl. 100 mg 1x dziennie przez 

Flukonazol tabl. 100 mg 1x dziennie przez 

14 dni lub

14 dni lub

Flukonazol tabl. 150 mg jednorazowo (w 

Flukonazol tabl. 150 mg jednorazowo (w 

razie potrzeby można powtórzyć po 3 i 14 

razie potrzeby można powtórzyć po 3 i 14 

dniach) lub 

dniach) lub 

Itrakonazol 100 mg 2 tabl. 2x dziennie 

Itrakonazol 100 mg 2 tabl. 2x dziennie 

przez 1 dzień

przez 1 dzień

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

leczenie ciężarnych

leczenie ciężarnych

preparaty miejscowe

preparaty miejscowe

Nystatyna 100 000 j. 1 tabl. przez 10-14 

Nystatyna 100 000 j. 1 tabl. przez 10-14 

dni lub

dni lub

Natamycyna 100 mg 1 tabl. przez 3-6 dni 

Natamycyna 100 mg 1 tabl. przez 3-6 dni 

lub 

lub 

Klotrimazol 100 mg 1 tabl. przez 6 dni lub

Klotrimazol 100 mg 1 tabl. przez 6 dni lub

Klotrimazol 500 mg 1 tabl. jednorazowo 

Klotrimazol 500 mg 1 tabl. jednorazowo 

lub

lub

inne preparaty zawierające azole przez 7 

inne preparaty zawierające azole przez 7 

dni

dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

grzybica narządów płciowych

grzybica narządów płciowych

leczenie ciężarnych

leczenie ciężarnych

preparaty doustne

preparaty doustne

Flukonazol tabl. 150 mg jednorazowo

Flukonazol tabl. 150 mg jednorazowo

leczenie doustne u kobiet karmiących 

leczenie doustne u kobiet karmiących 

piersią jest przeciwwskazane

piersią jest przeciwwskazane

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

nawrotowe grzybicze zapalenie 

nawrotowe grzybicze zapalenie 

pochwy i sromu

pochwy i sromu

Flukonazol 150 mg per os 

Flukonazol 150 mg per os 

jednorazowo, powtórzyć po 3 i 14 

jednorazowo, powtórzyć po 3 i 14 

dniach, następnie powtarzane w 

dniach, następnie powtarzane w 

okresie okołomiesiączkowym przez 6 

okresie okołomiesiączkowym przez 6 

kolejnych miesięcy

kolejnych miesięcy

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzęsistkowica

rzęsistkowica

zakażenie wywołane przez 

zakażenie wywołane przez 

Trichomonas vaginalis

Trichomonas vaginalis

najczęstsza choroba pasożytnicza u 

najczęstsza choroba pasożytnicza u 

człowieka przenoszona drogą 

człowieka przenoszona drogą 

kontaktów płciowych

kontaktów płciowych

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzęsistkowica

rzęsistkowica

rozpoznanie

rozpoznanie

w stanie ostrym

w stanie ostrym

obfite, szarożółte, wodniste i pieniste 

obfite, szarożółte, wodniste i pieniste 

upławy

upławy

świąd, pieczenie sromu, szczególnie 

świąd, pieczenie sromu, szczególnie 

dotkliwie odczuwalne podczas mikcji

dotkliwie odczuwalne podczas mikcji

zakażenie może przebiegać również 

zakażenie może przebiegać również 

bezobjawowo

bezobjawowo

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

rzęsistkowica

rzęsistkowica

leczenie

leczenie

Metronidazol 500 mg per os 2x 

Metronidazol 500 mg per os 2x 

dziennie przez 7-10 dni lub

dziennie przez 7-10 dni lub

Metronidazol 2 g per os jednorazowo

Metronidazol 2 g per os jednorazowo

leczenie ciężarnych

leczenie ciężarnych

Metronidazol 2 g per os jednorazowo

Metronidazol 2 g per os jednorazowo

Metronidazol 500 mg per os 2x 

Metronidazol 500 mg per os 2x 

dziennie przez 7 dni

dziennie przez 7 dni

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

opryszczka płciowa

opryszczka płciowa

wywołana przez wirusy Herpes 

wywołana przez wirusy Herpes 

drogą płciową HSV-2

drogą płciową HSV-2

wykwity powstają na sromie, części 

wykwity powstają na sromie, części 

pochwowej, w pochwie

pochwowej, w pochwie

wirusy usadawiają się po zakażeniu w 

wirusy usadawiają się po zakażeniu w 

zwojach krzyżowych, skąd pod wpływem 

zwojach krzyżowych, skąd pod wpływem 

uogólnionych zakażeń, zapaleń płuc, 

uogólnionych zakażeń, zapaleń płuc, 

stanów grypowych, miesiączki, stresów są 

stanów grypowych, miesiączki, stresów są 

stale reaktywowane

stale reaktywowane

rozpoznanie na podstawie obrazu 

rozpoznanie na podstawie obrazu 

klinicznego lub izolacji wirusa z treści 

klinicznego lub izolacji wirusa z treści 

pęcherzyków

pęcherzyków

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

opryszczka płciowa

opryszczka płciowa

objawy

objawy

pęcherzyki na podłożu rumieniowym

pęcherzyki na podłożu rumieniowym

świąd

świąd

pieczenie

pieczenie

upławy

upławy

neuralgia

neuralgia

ból przy mikcji

ból przy mikcji

dyspaurenia

dyspaurenia

po pęknięciu i zakażeniu pęcherzyków może 

po pęknięciu i zakażeniu pęcherzyków może 

dojść do powstania bolesnych owrzodzeń

dojść do powstania bolesnych owrzodzeń

wykwity skórne ustępują po 10-20 dniach 

wykwity skórne ustępują po 10-20 dniach 

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

opryszczka płciowa

opryszczka płciowa

leczenie

leczenie

epizod pierwszy

epizod pierwszy

Acyklowir 400 mg per os 3x /db przez 7-10 

Acyklowir 400 mg per os 3x /db przez 7-10 

dni lub

dni lub

Acyklowir 200 mg per os 5x/db przez 7-10 

Acyklowir 200 mg per os 5x/db przez 7-10 

dni lub

dni lub

Famcyklowir 250 mg per os 3x/db przez 7-

Famcyklowir 250 mg per os 3x/db przez 7-

10 dni lub

10 dni lub

Walacyklowir 1 g per os 2x/db przez 7-10 

Walacyklowir 1 g per os 2x/db przez 7-10 

dni 

dni 

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

opryszczka płciowa

opryszczka płciowa

leczenie

leczenie

zakażenie nawracające

zakażenie nawracające

Acyklowir 400 mg per os 3x /db przez 5 

Acyklowir 400 mg per os 3x /db przez 5 

dni lub

dni lub

Acyklowir 200 mg per os 4x/db przez 5 dni 

Acyklowir 200 mg per os 4x/db przez 5 dni 

lub

lub

Famcyklowir 125 mg per os 2x/db przez 5 

Famcyklowir 125 mg per os 2x/db przez 5 

dni lub

dni lub

Walacyklowir 500 mg per os 1x/db przez 5 

Walacyklowir 500 mg per os 1x/db przez 5 

dni 

dni 

background image

Choroby przenoszone drogą 

Choroby przenoszone drogą 

płciową

płciową

opryszczka płciowa

opryszczka płciowa

leczenie ciężarnych

leczenie ciężarnych

w I i II trymestrze ciąży zaleca się per 

w I i II trymestrze ciąży zaleca się per 

os lub i.v. stosowanie Acyklowiru w 

os lub i.v. stosowanie Acyklowiru w 

standardowych dawkach

standardowych dawkach

kontynuacja leczenia acyklowirem do 

kontynuacja leczenia acyklowirem do 

czasu porodu zapobiega nawrotom 

czasu porodu zapobiega nawrotom 

gdy zakażenie nastąpiło w ciągu 6 

gdy zakażenie nastąpiło w ciągu 6 

tygodni poprzedzających poród należy 

tygodni poprzedzających poród należy 

zastosować leczenie acyklowirem u 

zastosować leczenie acyklowirem u 

matki i noworodka

matki i noworodka

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

dotyczy głównie jajowodów, chociaż 

dotyczy głównie jajowodów, chociaż 

zwykle procesem zapalnym objęte są 

zwykle procesem zapalnym objęte są 

również inne narządy miednicy 

również inne narządy miednicy 

mniejszej oraz otrzewna

mniejszej oraz otrzewna

zaburza prawidłową funkcję jajowodów 

zaburza prawidłową funkcję jajowodów 

oraz może prowadzić do przerwania 

oraz może prowadzić do przerwania 

ciągłości oraz destrukcji ścian 

ciągłości oraz destrukcji ścian 

jajowodu

jajowodu

w bardzo zaawansowanych 

w bardzo zaawansowanych 

przypadkach dochodzi do powstawania 

przypadkach dochodzi do powstawania 

ropni jajowodów oraz jajników

ropni jajowodów oraz jajników

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

etiologia

etiologia

wielobakteryjna

wielobakteryjna

najczęściej mikroorganizmy przenoszone 

najczęściej mikroorganizmy przenoszone 

drogą płciową

drogą płciową

Neisseria gonorrhoeae

Neisseria gonorrhoeae

Chlamydia trachomatis

Chlamydia trachomatis

Mycoplasma hominis

Mycoplasma hominis

rzadziej

rzadziej

gronkowce

gronkowce

paciorkowce

paciorkowce

E.coli

E.coli

Ureaplasma

Ureaplasma

inne

inne

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

etiologia

etiologia

do zakażenia dochodzi na drodze 

do zakażenia dochodzi na drodze 

wstępującej przez szyjkę macicy i 

wstępującej przez szyjkę macicy i 

endometrium lub drogą 

endometrium lub drogą 

przymacicznych naczyń 

przymacicznych naczyń 

krwionośnych i limfatycznych

krwionośnych i limfatycznych

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

czynniki zwiększające zagrożenie

czynniki zwiększające zagrożenie

okres dojrzewania

okres dojrzewania

wielu partnerów seksualnych

wielu partnerów seksualnych

przebyte wcześniej zapalenia narządów 

przebyte wcześniej zapalenia narządów 

miednicy mniejszej lub choroby 

miednicy mniejszej lub choroby 

przenoszone drogą płciową

przenoszone drogą płciową

wkładka wewnątrzmaciczna

wkładka wewnątrzmaciczna

inwazyjne zabiegi ginekologiczne

inwazyjne zabiegi ginekologiczne

partner z zapaleniem cewki moczowej lub 

partner z zapaleniem cewki moczowej lub 

chorobą przenoszoną drogą płciową

chorobą przenoszoną drogą płciową

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

czynniki zmniejszające 

czynniki zmniejszające 

zagrożenie

zagrożenie

doustne środki antykoncepcyjne

doustne środki antykoncepcyjne

mechaniczne środki 

mechaniczne środki 

antykoncepcyjne

antykoncepcyjne

dopochwowe środki plemnikobójcze

dopochwowe środki plemnikobójcze

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

rozpoznanie

rozpoznanie

ból i tkliwość w podbrzuszu

ból i tkliwość w podbrzuszu

tkliwość palpacyjna przydatków

tkliwość palpacyjna przydatków

bolesność przy poruszaniu części 

bolesność przy poruszaniu części 

pochwowej szyjki macicy

pochwowej szyjki macicy

objaw Blumberga w podbrzuszu

objaw Blumberga w podbrzuszu

występowanie 3 z w/w upoważnia do 

występowanie 3 z w/w upoważnia do 

rozpoznania

rozpoznania

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

rozpoznanie – inne objawy

rozpoznanie – inne objawy

temperatura > 38 st.

temperatura > 38 st.

leukocytoza > 10 500/mm3

leukocytoza > 10 500/mm3

obecność nalotów i wydzieliny ropnej 

obecność nalotów i wydzieliny ropnej 

stwierdzona w laparoskopii

stwierdzona w laparoskopii

leukocyty 15-30 tys./mm3 i bakterie w płynie 

leukocyty 15-30 tys./mm3 i bakterie w płynie 

uzyskanym z zatoki Douglasa

uzyskanym z zatoki Douglasa

obecność G(-) dwoinek w komórkach 

obecność G(-) dwoinek w komórkach 

uzyskanych z wymazu z kanału szyjki macicy

uzyskanych z wymazu z kanału szyjki macicy

zespół okołowątrobowy – ból w prawym 

zespół okołowątrobowy – ból w prawym 

nadbrzuszu spowodowany zrostami pomiędzy 

nadbrzuszu spowodowany zrostami pomiędzy 

przeponą a wątrobą oraz nieznacznie zmienione 

przeponą a wątrobą oraz nieznacznie zmienione 

wyniki badań funkcji wątroby

wyniki badań funkcji wątroby

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

NAJBARDZIEJ PRZYDATNĄ 

NAJBARDZIEJ PRZYDATNĄ 

METODĄ ROZPOZNAWANIA 

METODĄ ROZPOZNAWANIA 

ZESPOŁU JEST LAPAROSKOPIA

ZESPOŁU JEST LAPAROSKOPIA

podstawowe kryteria 

podstawowe kryteria 

laparoskopowe

laparoskopowe

przekrwienie i zaczerwienienie 

przekrwienie i zaczerwienienie 

jajowodów

jajowodów

obrzęk i obrzmienie jajowodów

obrzęk i obrzmienie jajowodów

otrzewna pokryta wysiękiem

otrzewna pokryta wysiękiem

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

podział

podział

postać lekka

postać lekka

obecność podstawowych kryteriów

obecność podstawowych kryteriów

jajowody swobodnie ruchome i drożne

jajowody swobodnie ruchome i drożne

postać średnio ciężka

postać średnio ciężka

kryteria podstawowe bardziej zaznaczone

kryteria podstawowe bardziej zaznaczone

ograniczona ruchomość jajowodów, 

ograniczona ruchomość jajowodów, 

drożność niepewna

drożność niepewna

postać ciężka

postać ciężka

przydatki nieruchome, pokryte nalotami 

przydatki nieruchome, pokryte nalotami 

zapalanymi

zapalanymi

treść ropna w zatoce Douglasa

treść ropna w zatoce Douglasa

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

powikłania

powikłania

wodniak jajowodu

wodniak jajowodu

ropień jajowodowo-jajnikowy

ropień jajowodowo-jajnikowy

nawroty choroby

nawroty choroby

przewlekły ból w obrębie miednicy 

przewlekły ból w obrębie miednicy 

mniejszej

mniejszej

niepłodność

niepłodność

ciąża ektopowa

ciąża ektopowa

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

leczenie

leczenie

zaleca się hospitalizację

zaleca się hospitalizację

leczenie ambulatoryjne

leczenie ambulatoryjne

konieczna kontrola

konieczna kontrola

Cefoksytyna 2 g i.m. + 1 g probenecidu 

Cefoksytyna 2 g i.m. + 1 g probenecidu 

per os jednorazowo lub

per os jednorazowo lub

Ceftriakson 250 mg i.m. lub inna 

Ceftriakson 250 mg i.m. lub inna 

cefalosporyna III generacji + doksycyklina 

cefalosporyna III generacji + doksycyklina 

100 mg 2x dziennie przez dalsze 2 

100 mg 2x dziennie przez dalsze 2 

tygodnie lub

tygodnie lub

Ofloksacyna 400 mg per os 2x dziennie 

Ofloksacyna 400 mg per os 2x dziennie 

przez 2 tygodnie + Metronidazol 500 mg 

przez 2 tygodnie + Metronidazol 500 mg 

per os 2x dziennie przez 14 dni

per os 2x dziennie przez 14 dni

background image

Zespół zapalenia miednicy 

Zespół zapalenia miednicy 

mniejszej

mniejszej

leczenie

leczenie

leczenie szpitalne

leczenie szpitalne

Cefoksytyna 2 g i.v. co 6 godzin lub 

Cefoksytyna 2 g i.v. co 6 godzin lub 

inne cefalosporyny 2 g i.v. co 12 

inne cefalosporyny 2 g i.v. co 12 

godzin i dodatkowo Doksycyklina 100 

godzin i dodatkowo Doksycyklina 100 

mg co 12 godzin per os lub i.v. lub

mg co 12 godzin per os lub i.v. lub

Klindamycyna 900 mg i.v. co 8 godzin i 

Klindamycyna 900 mg i.v. co 8 godzin i 

dodatkowo Gentamycyna i.m. lub i.v. 2 

dodatkowo Gentamycyna i.m. lub i.v. 2 

mg/kg a następnie 1,5 mg/kg co 8 

mg/kg a następnie 1,5 mg/kg co 8 

godzin

godzin


Document Outline