1
DECYDOWANIE
DECYDOWANIE
.
.
PROCES PODEJMOWANIA
PROCES PODEJMOWANIA
DE
DE
CYZJI
CYZJI
.
.
1
DECYDOWANIE
DECYDOWANIE
.
.
PROCES PODEJMOWANIA
PROCES PODEJMOWANIA
DE
DE
CYZJI
CYZJI
.
.
2
DECYDOWANIE
DECYDOWANIE
3
To dokonywanie świadomego,
To dokonywanie świadomego,
nielosowego wyboru z minimum
nielosowego wyboru z minimum
dwóch wariantów, mające na celu
dwóch wariantów, mające na celu
redukcję i zmianę stanu
redukcję i zmianę stanu
niepożądanego w ramach
niepożądanego w ramach
przedmiotu wyboru.
przedmiotu wyboru.
4
PROCES
PROCES
PODEJMOWANIA
PODEJMOWANIA
DECYZJI
DECYZJI
5
To rozpoznawanie i
To rozpoznawanie i
zdefiniowanie istoty sytuacji
zdefiniowanie istoty sytuacji
decyzyjnej, zidentyfikowanie
decyzyjnej, zidentyfikowanie
alternatywnych możliwości,
alternatywnych możliwości,
wybór „najlepszej” z nich i
wybór „najlepszej” z nich i
wprowadzenie jej w życie.
wprowadzenie jej w życie.
6
TYPY DECYZJI
TYPY DECYZJI
7
decyzje zaprogramowane:
decyzje zaprogramowane:
to decyzje mające kompletną
to decyzje mające kompletną
strukturę lub powtarzające
strukturę lub powtarzające
się z pewną częstotliwością
się z pewną częstotliwością
(albo i jedno, i drugie),
(albo i jedno, i drugie),
8
decyzje
decyzje
niezaprogramowane:
niezaprogramowane:
to decyzje o niezbyt wyra
to decyzje o niezbyt wyra
źn
źn
ej
ej
strukturze, podejmowane
strukturze, podejmowane
znacznie rzadziej niż decyzje
znacznie rzadziej niż decyzje
zaprogramowane.
zaprogramowane.
9
WARUNKI
WARUNKI
PODEJMOWANIA
PODEJMOWANIA
DECYZJI
DECYZJI
10
pewność:
pewność:
znane są możliwe warianty
znane są możliwe warianty
decyzji i ich skutki
decyzji i ich skutki
(dobrze ustrukturalizowane),
(dobrze ustrukturalizowane),
11
ryzyko:
ryzyko:
znane są warianty decyzji
znane są warianty decyzji
i ich skutki ale z
i ich skutki ale z
szacunkowym podobieństwem
szacunkowym podobieństwem
(słabo ustrukturalizowane),
(słabo ustrukturalizowane),
12
niepewność:
niepewność:
nie są znane wszystkie
nie są znane wszystkie
warianty decyzji,
warianty decyzji,
a skutki trudno oszacować
a skutki trudno oszacować
(niestrukturalizowane).
(niestrukturalizowane).
13
FAZY PROCESU
FAZY PROCESU
DECYZYJNEGO
DECYZYJNEGO
14
FAZA 1:
ROZPOZNANIE
FAZA 2:
PROJEKTOWANIE
FAZA 5:
OCENA WYNIKÓW I KOREKTA
FAZA 4:
WDRAŻANIE
FAZA 3:
WYBÓR
15
faza rozpoznania:
faza rozpoznania:
jakiś bodziec
jakiś bodziec
(pozytywny lub negatywny)
(pozytywny lub negatywny)
wskazuje na konieczność
wskazuje na konieczność
podjęcia decyzji,
podjęcia decyzji,
16
faza projektowania:
faza projektowania:
każdy podany wariant
każdy podany wariant
podlega ocenie z punktu
podlega ocenie z punktu
widzenia wykonalności,
widzenia wykonalności,
wystarczalności i
wystarczalności i
następstw,
następstw,
17
faza wyboru:
faza wyboru:
należy ocenić wszystkie
należy ocenić wszystkie
elementy sytuacji i wybrać
elementy sytuacji i wybrać
najlepszy wariant,
najlepszy wariant,
18
TWÓRCZE
MYŚLENIE
DWA
WARIANTY
TRZY
WARIANTY
REALNE
WARIANTY
WYBRANE
ROZWIĄZANIE
19
faza wdrażania:
faza wdrażania:
wybrany wariant
wybrany wariant
zostaje wdrożony,
zostaje wdrożony,
20
faza oceny wyników i
faza oceny wyników i
korekta:
korekta:
ocena zakresu, w jakim wybrany
ocena zakresu, w jakim wybrany
i wdrożony wariant
i wdrożony wariant
sprawdza się w
sprawdza się w
praktyce.
praktyce.
21
Ograniczenia sprawności
Ograniczenia sprawności
dec
dec
1.Zmienne niezależne ( ceny,
1.Zmienne niezależne ( ceny,
środki, zasoby, przepisy prawne)
środki, zasoby, przepisy prawne)
2. Zmienne pośredniczące ( cechy
2. Zmienne pośredniczące ( cechy
osobowości decydenta,
osobowości decydenta,
kompetencje, system wartości)
kompetencje, system wartości)
3. Zmienne zależne ( trafność,
3. Zmienne zależne ( trafność,
racjonalność decyzji, informacja)
racjonalność decyzji, informacja)
22
Informacja – szumy
Informacja – szumy
organizacyjne zakłócające
organizacyjne zakłócające
racjonalność decyzji
racjonalność decyzji
a)
a)
Dezaktualizacja
Dezaktualizacja
b)
b)
Przeciiążenie
Przeciiążenie
c)
c)
Niewłaściwa redukcja
Niewłaściwa redukcja
23
Przyczyny osobowościowe
Przyczyny osobowościowe
szumów organizacyjnych
szumów organizacyjnych
1.
1.
Złudzenie perspektywiczne
Złudzenie perspektywiczne
2.
2.
Rzutowanie interesu własnego na
Rzutowanie interesu własnego na
percepcję informacji,
percepcję informacji,
eksponowanie korzystnych
eksponowanie korzystnych
3.
3.
Optymistyczna tendencja pamięci
Optymistyczna tendencja pamięci
latwość eliminowania
latwość eliminowania
negatywnych informacji
negatywnych informacji
historycznych
historycznych
24
cd.
cd.
4. Z góry powziete uprzedzenie
4. Z góry powziete uprzedzenie
5. Sugestia stereotypu
5. Sugestia stereotypu
6. Naginanie informacji do własnych
6. Naginanie informacji do własnych
przewidywań
przewidywań
7. Kumulacja negatywów i pozytywów
7. Kumulacja negatywów i pozytywów
8. Brak precyzji w przedstawiani opinii
8. Brak precyzji w przedstawiani opinii
9. Pochopna generalizacja
9. Pochopna generalizacja
25
Metody podejmowania
Metody podejmowania
decyzji
decyzji
-
Burza mózgów
Burza mózgów
-
Metoda Gordona
Metoda Gordona
-
Metoda 66 (
Metoda 66 (
6 zespołów 6 osob. X 15min)
6 zespołów 6 osob. X 15min)
-
Metoda 635 (
Metoda 635 (
6 osób, 3 pomysły,5 min x 5
6 osób, 3 pomysły,5 min x 5
przekazań swoich pomysłów
przekazań swoich pomysłów
)
)
-
Metoda Delficka
Metoda Delficka
26
DECYZJE
DECYZJE
JEDNOOSOBOWE
JEDNOOSOBOWE
27
wady:
wady:
decyzje oparte o małą
decyzje oparte o małą
liczbę informacji oraz
liczbę informacji oraz
możliwość nieakceptowania
możliwość nieakceptowania
przez podwładnych.
przez podwładnych.
28
zalety:
zalety:
decyzje podejmowane
decyzje podejmowane
szybko i z konkretną
szybko i z konkretną
odpowiedzialnością,
odpowiedzialnością,
30
grupa interaktywna:
grupa interaktywna:
grupa podejmująca decyzję,
grupa podejmująca decyzję,
której członkowie otwarcie
której członkowie otwarcie
dyskutują, spierają się i
dyskutują, spierają się i
uzasadniają najlepsze
uzasadniają najlepsze
rozwiązanie,
rozwiązanie,
31
grupa delficka:
grupa delficka:
forma grupowego
forma grupowego
podejmowania decyzji, w której
podejmowania decyzji, w której
grupa jest wykorzystywana
grupa jest wykorzystywana
do osiągnięcia zgodnej
do osiągnięcia zgodnej
opinii ekspertów,
opinii ekspertów,
32
grupa nominalna:
grupa nominalna:
uporządkowana technika
uporządkowana technika
używana do uzyskiwania
używana do uzyskiwania
twórczych lub nowatorskich
twórczych lub nowatorskich
rozwiązań lub pomysłów.
rozwiązań lub pomysłów.
34
jest więcej informacji i wiedzy,
jest więcej informacji i wiedzy,
może powstać więcej wariantów,
może powstać więcej wariantów,
prawdopodobny jest wyższy
prawdopodobny jest wyższy
stopień akceptacji
stopień akceptacji
ostatecznej decyzji,
ostatecznej decyzji,
35
może dojść do poprawy
może dojść do poprawy
w porozumiewaniu się,
w porozumiewaniu się,
ogólnie rzecz biorąc,
ogólnie rzecz biorąc,
pojawiają się lepsze decyzje.
pojawiają się lepsze decyzje.
37
proces trwa dłużej, a więc
proces trwa dłużej, a więc
jest bardziej kosztowny,
jest bardziej kosztowny,
mogą się pojawić
mogą się pojawić
decyzje kompromisowe
decyzje kompromisowe
wynikające z niezdecydowania,
wynikające z niezdecydowania,
38
grupa może zostać
grupa może zostać
zdominowana przez
zdominowana przez
jedną osobę,
jedną osobę,
może się pojawić
może się pojawić
myślenie grupowe.
myślenie grupowe.
40
niskie kwalifikacje
niskie kwalifikacje
decydentów,
decydentów,
mała liczba osób
mała liczba osób
uczestniczących w procesie
uczestniczących w procesie
podejmowania decyzji,
podejmowania decyzji,
41
niestosowanie faz procesu
niestosowanie faz procesu
decyzyjnego (chaos),
decyzyjnego (chaos),
niestosowanie technik
niestosowanie technik
organizatorskich,
organizatorskich,
brak twórczości i wyobraźni.
brak twórczości i wyobraźni.
42
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
decyzje są integralną częścią
decyzje są integralną częścią
wszelkiej działalności
wszelkiej działalności
kierowniczej, jednakże
kierowniczej, jednakże
największe znaczenie mają dla
największe znaczenie mają dla
procesu planowania,
procesu planowania,
podejmowanie decyzji jest
podejmowanie decyzji jest
aktem wyboru jednej
aktem wyboru jednej
możliwości
możliwości
spośród ich zestawu,
spośród ich zestawu,
proces podejmowania decyzji
proces podejmowania decyzji
obejmuje:
obejmuje:
rozpoznanie i zdefiniowanie
rozpoznanie i zdefiniowanie
charakteru sytuacji decyzyjnej,
charakteru sytuacji decyzyjnej,
zidentyfikowanie alternatywnych
zidentyfikowanie alternatywnych
wariantów, wybór rozwiązania
wariantów, wybór rozwiązania
„
„
najlepszego” i w końcu jego
najlepszego” i w końcu jego
praktyczne zastosowanie,
praktyczne zastosowanie,
decyzje występują
decyzje występują
powszechnie
powszechnie
w dwóch typach: decyzji
w dwóch typach: decyzji
zaprogramowanych i
zaprogramowanych i
niezaprogramowanych,
niezaprogramowanych,
decyzje mogą być
decyzje mogą być
podejmowane
podejmowane
w warunkach pewności, ryzyka
w warunkach pewności, ryzyka
i
i
niepewności,
niepewności,
w celu zwiększenia
w celu zwiększenia
skuteczności
skuteczności
podejmowania decyzji
podejmowania decyzji
wykorzystuje się grupy
wykorzystuje się grupy
interaktywne, metodę delficką
interaktywne, metodę delficką
oraz grupy nominalne.
oraz grupy nominalne.
KONIEC
KONIEC
