METODY ANALIZY 

UDZIAŁÓW RYNKOWYCH

I GRUP STRATEGICZNYCH

Wykład 9

 

 

POJEMNOŚĆ RYNKU



ilość dóbr i usług o odpowiedniej 
strukturze i jakości, które przy 
danych cenach i dochodach mogą 
zostać sprzedane w określonym 
czasie i przestrzeni

 

 

CZYNNIKI DETERMINUJĄCE 
POJEMNOŚĆ RYNKU



potrzeby nabywców



cechy danego dobra lub usługi



dochody potencjalnych nabywców

 

 

OSZACOWANIE POJEMNOŚCI RYNKU DLA 
DÓBR SPOŻYWANYCH POWSZECHNIE

S

N

Q

*



Q – pojemność danego rynku
N – liczba ludności zamieszkująca dany obszar
S – wskaźnik spożycia danego dobra na jednego 

mieszkańca

 

 

OSZACOWANIE POJEMNOŚCI RYNKU DLA DÓBR 
SPOŻYWANYCH PRZEZ OKREŚLONĄ GRUPĘ 
LUDNOŚCI

Q = K • p • q 



Q –  pojemność rynku



K –  liczba konsumentów (osób bądź gospodarstw 

domowych, które należą do grupy potencjalnych 

konsumentów)



p –  proporcja (prawdopodobieństwo) zakupu (% 

konsumentów, którzy spożywają dane dobro)



q –  liczba jednostek dobra spożywana przez 

przeciętnego konsumenta

 

 

OSZACOWANIE POJEMNOŚCI RYNKU DLA DÓBR 
SPOŻYWANYCH PRZEZ OKREŚLONE GRUPY 
LUDNOŚCI W RÓŻNYCH ILOŚCIACH

Q

i

 = k

i

 • p

i

 • q

i

 



Q

i

 – pojemność części „i” rynku



k

i

 – liczba konsumentów (osób bądź gospodarstw 

domowych, które należą do grupy potencjalnych 

konsumentów)



p

i 

– proporcja (prawdopodobieństwo) zakupu w i-tej 

grupie jednostek



q

i 

– liczba jednostek produktu nabywanego przez i-tą 

grupę jednostek konsumujących

Pojemność całego rynku

jest sumą pojemności poszczególnych jego części.

 

 

POJEMNOŚĆ RYNKU W UJĘCIU 
WARTOŚCIOWYM

Q

1 

= Q 

*

 P



Q1 – pojemność rynku w ujęciu wartościowym



Q – pojemność rynku w ujęciu ilościowym



P – przeciętna cena towaru

 

 

CHŁONNOŚĆ RYNKU



poziom natężenia potrzeb, 
intensywność zapotrzebowania na 
konkretne dobra w porównaniu z 
możliwościami bieżącego ich 
zaspokajania



badając chłonność rynku i znając 
wielkość sprzedaży danego produktu 
można określić popyt niezaspokojony

 

 

WSKAŹNIKI CHŁONNOŚCI RYNKU:



wskaźnik zaspokojenia popytu



wskaźnik niezaspokojenia popytu



wielkość braków

 

 

ANALIZA UDZIAŁÓW RYNKOWYCH 
WYMAGA OKREŚLENIA:



rynku



okresu, dla którego udziały w rynku 
zostały obliczone



jednostek udziału (udziały ilościowe 
i wartościowe)

 

 

UDZIAŁY W RYNKU ILOŚCIOWE I 
WARTOŚCIOWE

Źródło: Raport o książce turystycznej 2010. Fatalny rok, Ł. Gołębiewski, http://najlepsze-przewodniki.pl/analizy-

rynku/raport-2010_327.html

 

 

UDZIAŁY W RYNKU PRZEWODNIKÓW ILOŚCIOWE 
I WARTOŚCIOWE

 

Wartość 

sprzedaży

Liczba sprzedanych 

egzemplarzy

Pascal

46,5%

57,1%

Hatchette

8,0%

4,6%

Bezdroża

7,5%

5,2%

Carta Blanca

5,9%

7,1%

Demart

4,1%

3,8%

National Geographic

3,6%

2,5%

Langen-scheidt

3,4%

2,7%

Global PWN

3,2%

2,8%

Muza

3,1%

2,2%

Pozostali

14,7%

12,0%

 

 

MIARY UDZIAŁU W RYNKU:



absolutny udział w rynku



udział w rynku docelowym



relatywny udział w rynku



względny udział w rynku

 

 

GRUPA STRATEGICZNA TO GRUPA 
PRZEDSIĘBIORSTW, KTÓRE:



oferują produkty porównywalne pod względem 

jakości, poziomu technicznego oraz nowoczesności



używają podobnych kanałów dystrybucji



w takim samym stopniu są zintegrowane pionowo



oferują porównywalne usługi, serwis i pomoc 

techniczną



są nastawione na zaspokojenie potrzeb tych 

samych grup klientów



w podobny sposób prowadzą kampanie reklamowe



stosują identyczne technologie produktu



oferują produkty po zbliżonych cenach

 

 

PROCEDURA BUDOWY MAPY GRUP 
STRATEGICZNYCH



identyfikacja kryteriów różnicujących 
przedsiębiorstwa w sektorze



wyznaczenie miejsca każdej firmy
w przestrzeni strategicznej



narysowanie koła wokół każdej grupy, 
proporcjonalnie do wielkości tej grupy



zaznaczenie barier mobilności 
wewnątrzsektorowej

 

 

ANALIZA STRATEGICZNA



ocena pozycji konkurencyjnej każdej 
z grup strategicznych



określenie konkurentów w grupach 
strategicznych wyodrębnionych na 
podstawie różnych kryteriów

 

 

OCENA POZYCJI KONKURENCYJNEJ DANEJ 
GRUPY STRATEGICZNEJ



Czy dana grupa ma znaczący udział w sektorze?



Czy jest niebezpieczeństwo zagrożenia 

konkurencją ze strony innych grup strategicznych?



Jak duże są bariery mobilności?



W jakim kierunku dążą poszczególne grupy 

strategiczne i jak będzie wyglądała mapa za kilka 

lat?



Jaką siłę przetargową ma grupa strategiczna 

wobec dostawców i klientów?



W jakim stopniu grupa strategiczna jest wrażliwa 

na wyroby substytucyjne?