Przez stulecia wszystkie rządy państwa
akceptowały swą odpowiedzialność za
systematyczny rozwój ochrony zdrowia i opieki
medycznej nad swoimi obywatelami.

Dotyczyło to zarówno opieki profilaktycznej jak i
leczniczej i miało na celu zapewnienie
bezpieczeństwa zdrowotnego wszystkim
obywatelom

Hipokrates (ur. około 460

p.n.e.): "ojciec" medycyny

racjonalnej. Hipokrates

uchodzi za "ojca

medycyny", gdyż dokonał

syntezy wszystkich

wcześniejszych usiłowań,

aby nadać medycynie

racjonalną postać.

Hipokrates
- Odrzuca stosowanie w medycynie
praktyk
wróżbiarskich i magicznych oraz
uciekanie się do obrzędów religijnych.
-  Wbrew zdaniu wielu filozofów
i sofistów
oddziela medycynę od filozofii,
oświadczając, że poznanie istoty
człowieka nie jest konieczne do tego,
żeby
zostać lekarzem

.

Hipokrates
- precyzyjnie ustala, na czym polega
stanowisko kliniczne (bezpośrednia
relacja
między lekarzem a pacjentem), oraz
głosi,
że istotą medycyny jest praxis
(traktująca
jako jedność chorobę, ciało
i pacjenta).
- nadaje medycynie charakter etyczny
(leczy
się człowieka, z czego wynika nakaz:
przede wszystkim nie szkodzić).

Hipokrates twierdził, iż zdrowie to
dobre samopoczucie, choroba to złe
samopoczucie i jest zależne od
równowagi między tym, co nas
otacza, a nami samymi

W czasach Hipokratesa lekarz był
znawcą chorób, a po części był
mędrcem i filozofem (właśnie taką
postawę prezentował Hipokrates).

Wiedza merytoryczna oraz mądrość
życiowa pomagały mu w pracy z ludźmi,
ponieważ ludzie nigdy nie będą tylko
maszynami.

gdy dusza choruje, to i ciało niedomaga.

KONCEPCJA DOBREGO I ZŁEGO
SAMOPOCZUCIA POPRZEZ SUBIEKTYWIZM
INDYWIDUALNEGO ODCZUWANIA I ODBIERANIA
OTOCZENIA ZAWĘŻA POJĘCIE ZDROWIA,
JEDNAK W SFORMUŁOWANIU ZALEŻNOŚCI
ZDROWIA OD RÓWNOWAGI MIĘDZY
CZŁOWIEKIEM, A OTOCZENIEM POJAWIA SIĘ
OBIEKTYWNOŚĆ

POGLĄDY HIPOKRATESA FUNKCJONOWAŁY
PRAWIE W NIEZMIENIONEJ POSTACI, AŻ DO
CZASU POWSTANIA NOWEJ FILOZOFII
KARTEZJAŃSKIEJ OKREŚLANEJ JAKO
MECHANISTYCZNE WIDZENIE ŚWIATA I
CZŁOWIEKA

René Descartes (Kartezjusz) urodził się 31 marca 1596 roku
zapadłszy na zapalenie płuc, umiera zimą 1650 roku [3].

W dawnych Chinach i w

medycynie chińskiej pacjent

płacił swojemu lekarzowi za

bycie zdrowym, jeśli

zachorował - przestawał mu

płacić.

Mobilizowało to wszystkich

lekarzy, by ich pacjenci byli

zdrowi.

Ostania koncepcja określana jest mianem
egzystencjalnej koncepcji zdrowia. Autorem
jest K. Popielski, który poszerza płaszczyznę
zdrowia o wymiar egzystencjalny

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO -
World Health Organization)  jest
międzynarodową komórką (agencją
zdrowia) działającą przy ONZ. W 1946
roku ONZ zwołała Międzynarodową
Konferencję Zdrowia w Nowym Jorku
gdzie 61 krajów ratyfikowało konwencję
WHO.
Bez żadnej przesady można powiedzieć,
że w bardzo istotny i podstawowy sposób
nadaje ona ton i kierunek trendom
współczesnej medycyny. 

W 1948 roku ratyfikowano

powstanie WHO

i obecnie WHO zrzesza 192

państwa członkowskie

Obecna definicja zdrowia
przyjęta przez Światową
Organizację Zdrowia jest
następująca:

Zdrowie to nie tylko całkowity
brak choroby, czy kalectwa, ale
także stan pełnego, fizycznego,
umysłowego i społecznego
dobrostanu (dobrego
samopoczucia). 

Światowa Organizacja Zdrowia od lat 70-tych całkowicie
zmieniła swój model (paradygmat) rozumienia troski o
zdrowie człowieka i funkcjonowania medycyny. 
Od modelu socjomedycznego, który podkreślał podejście
czysto medyczne i inżynieryjne, w którym znawcą
wszystkiego w tym obszarze był lekarz (inżynier od spraw
organizmu i zdrowia), przeszła do modelu socjo-
ekologicznego, w którym liczy się współpraca z pacjentem
w trosce o jego zdrowie, a lekarz (i personel medyczny) nie
jest już tylko inżynierem leczącym maszynę ludzkiego
organizmu, ale jest jednocześnie w jakimś stopniu
psychologiem, rozumiejącym, że ma do czynienia z żywym i
konkretnym człowiekiem i jego osobowością. 
Zatem współczesny model medyczny (przyjęty przez WHO),
znacznie bardziej traktuje człowieka podmiotowo (jako
osobowość, rozumiejąc jego cierpienie) a nie
przedmiotowo, jakbyśmy mieli do czynienia z bezduszną
uszkodzoną maszyną.

Mierniki zdrowia:

- pozytywne określają sprawność i prawidłowość
poszczególnych narządów, sprawność całego ustroju

(np. EKG serca, stężenie glukozy we krwi itd.) oraz
kondycje społeczeństwa (np. Liczebność urodzeń
żywych)

- mierniki negatywne stanu zdrowia stosuje się do
oceny
stanu zdrowia całej populacji, często ze względu na
brak
danych dotyczących mierników pozytywnych. W
takiej
ocenie poszukujemy uszczerbków na zdrowiu i
posługujemy się zasadą, że im więcej występuje
chorób,
urazów oraz ich następstw (inwalidztwo i zgony) tym

gorszy jest stan zdrowia danej zbiorowości.

Negatywne mierniki zdrowia populacji

współczynniki, wskaźniki opisujące:

a) natężenie zgonów
Umieralność liczba zgonów/ liczba ludność
śmiertelność liczba zgonów / liczby chorych
b) natężenie chorób
Zapadalność liczba nowych zachorowań/ liczby ludności

Chorobowość liczba chorych / liczby ludności

szczegółowy
wg wieku

liczba chorych <40 rz/liczby ludności < 40rż

* L
wg przyczyny liczba chorych na X / liczby ludność *L
wg płci

liczba chorych K/ liczby K * L

Pozytywne mierniki zdrowia

dane obrazujące natężenie zjawisk fizjologicznych – mierzalnych

Rozwój fizyczny:
- ciśnienie
- morfologia
- masa ciała

Sprawność fizyczna:
- rzut piłką lekarską

Wydolność fizyczna:
- próba wysiłkowa
- spirometria
- badania pułapu tlenowego

Struktura przyczyn zgonów w Polsce z

uwzględnieniem różnic pomiędzy płciami

1. Choroby układu krążenia

~50%

2. Nowotwory złośliwe

~20%

3. Wypadki, urazy, zatrucia

~7%

Nowotwory

Mężczyźni:
Kobiety

:

płuco

sutek

żołądek

szyjka macicy

pęcherz moczowy

płuco

prostata

jajnik

okrężnica

trzon macicy
okrężnica

CHOROBY SERCOWO-

NACZYNIOWE (CHSN)

•

Zasadniczymi czynnikami ryzyka

Zasadniczymi czynnikami ryzyka

wystąpienia chorób sercowo-

wystąpienia chorób sercowo-

naczyniowych są:

naczyniowych są:

–

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

–

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

–

Hipercholesterolemia

Hipercholesterolemia

–

Otyłość

Otyłość

–

Cukrzyca

Cukrzyca

–

Zespół metaboliczny

Zespół metaboliczny

UMIERALNOŚĆ, ZAPADALNOŚĆ NA CHSN

• W 2001 roku umarło w naszym kraju z powodu chorób

sercowo-naczyniowych

173 809

osób

•

W porównaniu do krajów „starej” Unii Europejskiej

szczególnie zła sytuacja dotyczy umieralności przedwczesnej

(2,5 razy większa niż w krajach dawnej UE) .Dopiero w 2018

roku możliwe jest osiągnięcie wskaźników z UE z 2001 roku

• Najgorsza sytuacja występuje w zakresie udarów mózgu

Wskaźniki są w Polsce ponad 3-krotnie wyższe niż w krajach

„starej” UE. Każdego roku na udar mózgu zapada w Polsce 60

tys. osób. Z tego 25% umiera, a kolejne 40% pozostaje trwale

niesprawnymi ruchowo

• rocznie na pełnościenny zawał serca zapada w Polsce 60 tys.

osób