background image

Postępowanie w ustalaniu 

okoliczności i przyczyn 

wypadków przy pracy

background image

Postępowanie w ustalaniu 

okoliczności i przyczyn wypadków 

przy pracy

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 1 lipca 2009 r.

w sprawie ustalania okoliczności i 

przyczyn wypadków przy pracy

(Dz. U. Nr 105 poz. 870)

background image
background image
background image

METODYKA POSTĘPOWANIA POWYPADKOWEGO 

POSZKODOWANY 

WSPÓŁPRACOWNI

K

PRACODAWCA

• niezwłocznie 

powiadomić 

przełożonego o 

zaistniałym wypadku,

• udzielić pomocy 

poszkodowanemu, 

• zapewnić udzielić pomocy 

poszkodowanemu; wstrzymać 

pracę maszyny, 

• złożyć wyjaśnienia 

przed zespołem 

powypadkowym, 

• ostrzec inne osoby o 

zaistniałym wypadku, 

• powiadomić prokuratora i 

PIP o śmiertelnym, ciężkim i 

zbiorowym wypadku, 

• podać świadków 

zdarzenia, 

• powiadomić 

przełożonego o 

zaistniałym wypadku,

• wyznaczyć zespół 

powypadkowy i udostępnić 

wszystkie potrzebne 

informacje oraz pokryć koszty 

postępowania.

• dostarczyć 

zaświadczenie o stanie 

zdrowia i udostępnić 

dokumentację 

medyczna leczenia,

• podać informacje 

zespołowi 

powypadkowemu jako 

świadek.

• zatwierdzić przedstawiony 

protokół powypadkowy.

• wystąpić do 

pracodawcy z 

wnioskiem o 

jednorazowe 

odszkodowanie, 

• wysłać kartę statystyczną do 

WUS,

• stanąć przed 

lekarzem orzecznikiem 

ZUS, 

• na wniosek pracownika 

skierować go do ZUS.

• wypłacić odszkodowanie za 

utracone przedmioty osobiste.

background image

Obowiązki osób kierujących 

pracownikami 

Jeżeli wypadek spowodowany był czynnikiem nie uwzględnionym 
przy ocenie ryzyka zawodowego, należy uzupełnić ocenę o ten 
czynnik (zagrożenie) i poinformować pracowników.

Organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniające 

zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami 

zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska 

pracy.

Organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp

background image

Poinformowanie przełożonego o 

wypadku 

Pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to 
pozwala
, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego 
przełożonego

(

§ 2 – rozp. wyp.)

Każdy pracownik ma obowiązek:
niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie 
pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec 
współpracowników
, a także inne osoby znajdujące się w rejonie 
zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie.    

(

art. 211 pkt 6 – kodeksu 

pracy)

background image

Zawiadomienie o wypadku 

przez pracodawcę

Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić:

- właściwego inspektora pracy

- i prokuratora 

o:

- śmiertelnym, 

- ciężkim 

- lub zbiorowym wypadku przy pracy 

oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, 
mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek 
przy pracy.

Fax pod nr w OI PIP. Kopia do dokumentacji powypadkowej.

 

background image

Zabezpieczenie miejsca wypadku 

Zabezpieczenie miejsca wypadku 

Do  czasu  ustalenia  okoliczności  i  przyczyn  wypadku  pracodawca 
ma  obowiązek  zabezpieczyć  miejsce  wypadku  w  sposób 
wykluczający:

1) dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych,

2) uruchamianie  bez  koniecznej  potrzeby  maszyn  i  innych 
urządzeń  technicznych,  które  w  związku  z  wypadkiem  zostały 
wstrzymane,

3) dokonywanie  zmiany  położenia  maszyn  i  innych  urządzeń 
technicznych, jak również zmiany położenia innych przedmiotów, 
które  spowodowały  wypadek  lub  pozwalają  odtworzyć  jego 
okoliczności. 

background image

Wypadek przy maszynie

Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń 
technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku 
wyraża pracodawca, w uzgodnieniu ze społecznym 
inspektorem pracy
, po dokonaniu oględzin miejsca 
wypadku oraz po sporządzeniu, jeśli zachodzi potrzeba, 
szkicu lub fotografii miejsca wypadku.

Zgodę w sytuacji zaistnienia wypadku śmiertelnego, 
ciężkiego lub zbiorowego wyraża pracodawca po 
uzgodnieniu z właściwym inspektorem pracy i 
prokuratorem
, a w razie zaistnienia takich wypadków w 
zakładzie górniczym – także po uzgodnieniu z właściwym 
organem państwowego nadzoru górniczego.

Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez uzyskania 
zgody jest dopuszczalne
, jeżeli zachodzi konieczność 
ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia grożącemu 
niebezpieczeństwu.

background image

OBOWIĄZKI ZESPOŁU WYPADKOWEGO

2.

Jeżeli to jest konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię 
miejsca wypadku

Szkic (opis) miejsca wypadku 

Wypadek kolizja drogowa pojazdów samochodowych w m. Olecko, w wyniku której,              Pani 
Bożena Brzozowska-Łaźny uległa wypadkowi przy pracy.                                                 
 

rodzaj zdarzenia 

.........................................................................................................................07.11.2001 r. .... 

    data 

 

    

Krótki opis szkicu (co przedstawia) 

 

Na szkicu przedstawiono widok pojazdów w momencie zderzenia. Pojazd 

CT 10923

 sprawcy kolizji,  

poruszający się ulicą podporządkowaną z oznaczeniem nakazu zatrzymania znakiem STOP, nie zatrzymał się 
 przed wjazdem na skrzyżowanie. W pojazd 

CT 10923

, którego wcześniej poszkodowana nie mogła widzieć,  

uderzył pojazd poszkodowanej WFG 437L 
Ze stojącego przy skrzyżowaniu ulic  radiowozu Policji, policjanci obserwowali  moment zderzenia. 

 
 

 

 

Kierunek poruszania się pojazdu poszkodowanej 

 

Kierunek poruszania się pojazdu sprawcy kolizji

 

 
 

                                                                                                                                 Do EŁKU 

                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                    1                                           
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               

Sporządził: inż. Waldemar KRUPA 
Data sporządzenia szkicu: 16.11.2001 r. 

 

Szpital 

 

W

FG

 4

37

CT 10923 

STOP

 

Droga Olsztyn - 

Giżycko 

Radiowóz 

Policji 

ul. 11 listopada 

ul

. W

oj

sk

Po

ls

ki

eg

o

 

background image

Zespół powypadkowy 

Wypadki przy pracy i zrównane z 

wypadkami przy pracy

pracownik służby bhp *

społeczny inspektor pracy **

* U pracodawcy, który nie  ma obowiązku tworzenia służby bhp zespołowi 

przewodniczy – pracodawca, pracownik któremu pracodawca powierzył 

wykonywania zadań służby bhp, specjalista spoza zakładu pracy.

** Jeżeli u pracodawcy nie działa SIP w skład zespołu wchodzi:
- przedstawiciel pracowników posiadający aktualne szkolenie z bhp.

Przy małej liczbie pracowników w zakładzie, w skład zespołu wchodzi:
- pracodawca i specjalista spoza zakładu pracy.

background image

Okoliczności i przyczyny wypadku 

Niezwłocznie  po  otrzymaniu  wiadomości  o  wypadku  zespół 
powypadkowy  jest  obowiązany  przystąpić  do  ustalenia 
okoliczności i przyczyn wypadku, a w szczególności:

1) dokonać  oględzin  miejsca  wypadku,  stanu  technicznego 
maszyn  i  innych  urządzeń  technicznych,  stanu  urządzeń 
ochronnych  oraz  zbadać  warunki  wykonywania  pracy  i  inne 
okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,

2) jeżeli  jest  to  konieczne,  sporządzić  szkic  lub  wykonać 
fotografię
 miejsca wypadku,

3) wysłuchać  wyjaśnień  poszkodowanego,  jeżeli  stan  jego 
zdrowia na to pozwala,

4) zebrać  informacje  dotyczące  wypadku  od  świadków 
wypadku,

5) zasięgnąć  opinii  lekarza  a  w  razie  potrzeby  innych 
specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków 
wypadku,

6) zebrać inne dowody dotyczące wypadku, 

background image

Wyjaśnienia poszkodowanego i informacje 

zbierane od świadków wypadku

- możliwie najszybciej – uczestniczą obydwaj członkowie zespołu

Świadek 

- pracownik 

- inna osoba nie zatrudniona, 

lub 

Zasada prowadzenia rozmowy: 

- pytania powinny dotyczyć wszystkich czynności jakie 

poszkodowany i świadek wykonywali od czasu rozpoczęcia pracy 

do momentu zdarzenia,
- pytania powinny być bardzo szczegółowe, 
- pytania powinny pomóc ustalić czas utrzymywania 

nieprawidłowości, które przyczyniły się do powstania wypadku,
- poszkodowany i świadek powinni wskazać dowody na poparcie 

swoich stwierdzeń, jeżeli tego nie zrobią, to zespół powinien 

zdobyć dowody sam.

- spokojna i rzeczowa atmosfera, 

background image

Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku 

na podstawie innych dowodów

- zasięgnąć opinii lekarza oraz w razie potrzeby innych specjalistów,
- zebrać inne dowody w sprawie wypadku.

Należy przeanalizować inne dokumenty:
- instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, 
- instrukcje bhp dla procesów pracy (technologicznych),
- dokumentację techniczną urządzenia, przy którym nastąpiło 

zdarzenie,
- opinie ekspertów w sprawie maszyn i urządzeń,
- dokumentacja szkoleń w dziedzinie bhp,
- ocena ryzyka zawodowego,
Ponadto zapoznać się z:
- zaświadczeniem z izby przyjęć,
- opinią i zaświadczeniem lekarskim,
- dokumentacją leczenia szpitalnego,
- informacją uzyskaną od Policji,
- innymi informacjami (urzędów, instytucji).
Dokumenty należy włączyć do dokumentacji wypadku.

background image

Co uwzględniamy w opisie okoliczności 

wypadku 

(pkt 4)

Należy uwzględnić w formie oznajmującej:

- jakie czynności wykonywał poszkodowany i czy należało one do jego 
obowiązków,

- jakie maszyny (urządzenia) obsługiwał, przy jakich substancjach lub czynnikach 
pracował,

- stan techniczny maszyn (urządzeń) i ich wpływ na zaistnienie wypadku,

- obowiązek używania środków ochrony indywidualnej oraz innych zabezpieczeń,

- czy zabezpieczenia były właściwie dobrane,

- czy przestrzegane były przepisy i zasady bhp,

- czy poszkodowany posiadał odpowiednie kwalifikacje do wykonywania pracy,

- czy poszkodowany odbył wymagane prawem szkolenia oraz czy był zapoznany 
z ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą,

- czy poszkodowany poddał się badaniom lekarskim i czy są one aktualne,

- czy poszkodowany został zapoznany z instrukcjami bhp oraz instrukcjami 
obsługi maszyn i urządzeń,

- czy był właściwy nadzór nad procesem pracy na danym stanowisku.

Opis kończy się na czynnościach związanych z udzieleniem pomocy lekarskiej 
(szpitalnej).

background image

METODA ANALIZY PRZYCZYN TECHNICZNYCH, 

ORGANIZACYJNYCH I LUDZKICH (TOL)

W metodzie prowadzimy analizę następujących przyczyn wypadku przy 
pracy:

• technicznych – T – związanych z czynnikami materialnymi,
• organizacyjnych – O – związanych z organizacja pracy lub organizacją 
stanowiska pracy,

• ludzkich – L – związanych z pracownikiem (w tym jego nieprawidłowym 
zachowaniem

)

.

W metodzie tej znajdujemy w każdej z tych funkcji nieprawidłowości, 
które miały wpływ na zaistnienie zdarzenia.

Jak określamy przyczyny wypadku 

(pkt 4)

background image

Model badania wypadków 

metody TOL

Wypadek 

przy pracy

T

O

L

T1

T2

T3

O1

O2

L1

L2

L3

Przyczyna 

bezpośrednia – 

wydarzenie 

powodujące 

uraz

background image
background image
background image
background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca 

określenie przyczyn wypadków 

1. W zakresie zgodności z przepisami:

Co robicie niezgodnie z prawem, co robicie niezgodnie z przepisami 
wewnętrznymi;

Czy macie przepisy wewnętrzne regulujące bezpieczne 
wykonywanie poszczególnych prac?

Czy Wasze przepisy wewnętrzne są zgodne z przepisami ogólnymi?

Czy przepisy te są dostosowane do warunków w zakładzie pracy?

Czy prowadzone są szkolenia bhp?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca 

określenie przyczyn wypadków 

2.  W zakresie znajomości przepisów:

Czy pracownicy nadzoru i robotnicy znają ogólne przepisy bhp?

Czy pracownicy nadzoru i robotnicy znają szczegółowe przepisy bhp? 

Czy pracownicy postępują zgodnie z przepisami?

Czy nadzór egzekwuje przestrzeganie przepisów?

Czy sposób wykonywania poszczególnych prac jest kontrolowany i 
przez kogo?

Czy wnioski z takich kontroli są realizowane?

Czy w zakładzie dostępne są i stosowane środki ochrony zbiorowej i 
indywidualnej?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca 

określenie przyczyn wypadków 

Czy pracodawca informuje pracowników o sposobach posługiwania 
się tymi środkami?

Czy są działające i znane wszystkim pracownikom systemy 
ostrzegania i sygnalizacji lub urządzenia i czy są one sprawne?

Czy są przeprowadzane wymagane przeglądy maszyn, urządzeń i 
narzędzi?

Czy sporządzana jest dokumentacja takich przeglądów?

Czy przeglądy i remonty wykonują pracownicy o odpowiednich 
kwalifikacjach?

Czy stosowane maszyny, urządzenia, narzędzia i materiały posiadają 
odpowiednie certyfikaty lub deklaracje zgodności?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca 

określenie przyczyn wypadków 

3.  W zakresie oceny ryzyka zawodowego:

Czy dokonano w zakładzie oceny ryzyka zawodowego?

Czy zidentyfikowano wszystkie zagrożenia?

Czy przy ocenie ryzyka uwzględniono stosowanie zabezpieczeń?

Czy pracowników zapoznano z oceną ryzyka zawodowego?

Czy w przeszłości miał miejsce podobny wypadek i jakie wnioski z 
niego wyciągnięto?

Czy zrealizowano te wnioski?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca 

określenie przyczyn wypadków 

4.  W zakresie zdarzeń potencjalnie wypadkowych:

Czy zgłasza się i rejestruje zdarzenia potencjalnie wypadkowe?

Czy wyciąga się wnioski z takich zdarzeń?

Czy wnioski ze zdarzeń potencjalnie wypadkowe są realizowane?

Czy pracownicy mogą zgłaszać zagrożenia?

Czy na zgłoszone przez pracowników zagrożenia ktoś reaguje?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca określenie 

przyczyn wypadków 

5.  W zakresie opisu wypadku:

Zadanie do wykonania – kto i komu zlecił?

Wymagane kwalifikacje pracownika.

Wymagania zdrowotne pracownika.

Wymagania w zakresie szkolenia i szkolenia bhp pracownika.

Godziny przepracowane przez pracownika przed wypadkiem.

Organizacja pracy (zespół wykonujący pracę, osoby nadzorujące, 

stosowane sygnały).

Wymagana kolejność czynności.

Stosowane maszyny, urządzenia, narzędzia i materiały.

Stosowane środki ochrony zbiorowej.

Stosowane środki ochrony indywidualnej.

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca określenie 

przyczyn wypadków 

5.  W zakresie opisu wypadku:

• Czynności przed wypadkiem – kto i co robił?
• Kontrola stanowiska przez nadzór.
• Problemy zgłoszone przez wykonujących zadanie.
• Czynność, w czasie której nastąpił wypadek.
• Komu i co się stało (wstępna opinia lekarska).
• Czynności po wypadku.
• Kto zgłosił wypadek?
• Kto zabezpieczył miejsce wypadku?
• Kto bezpośrednio przyczynił się do wypadku?
• Kto był pośrednio winny zaistnienia wypadku?
• Kto i w jakim stopniu zaniedbał swoje obowiązki?
• Czy obowiązki pracownika są odpowiednie do jego 

kwalifikacji?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca określenie 

przyczyn wypadków 

6.  W zakresie akcji ratowniczej:

Kto udzielał pomocy przedlekarskiej?

Czy pomoc udzielana była prawidłowo?

Czy udzielający pierwszej pomocy był przeszkolony do jej udzielania?

Czy były dostępne niezbędne środki medyczne?

Czy udzielona została pomoc lekarska?

Czy o wypadku zawiadomione były niezbędne osoby i instytucje?

background image

Lista zagadnień i pytań ułatwiająca określenie 

przyczyn wypadków 

7.  W zakresie wniosków szczegółowych:

Nieprzestrzeganie ogólnych przepisów bhp.

Nieprzestrzeganie wewnętrznych przepisów bhp.

Nieprzestrzeganie instrukcji stanowiskowych lub ich brak.

Organizacja pracy.

Zaniedbania kontrolne.

Osoby, które winne są zaistnienia wypadku.

Osoby, które przyczyniły się do wypadku.

Co należy w zakładzie zmienić i kto oraz kiedy ma to zrobić.

Osoby ukarane.

Kogo zapoznać z przyczynami i wnioskami dotyczącymi tego 

wypadku.

background image

Jak określamy przyczyny wypadku 

(pkt 4)

W polskim modelu badań zakłada się, że do urazu doprowadziła jedna 
przyczyna bezpośrednia
 (wydarzenie powodujące uraz), mająca szereg 
przyczyn pośrednich
.

Przyczyny 

wypadku 

(pośrednie)

Wydarzenie powodujące wypadek 

(przyczyna bezpośrednia)

URAZ

Przykład

Pracownik stolarni uległ wypadkowi przy pracy podczas ręcznego 
podsuwania ciętego materiału do tarczy pilarki tarczowej do drewna.

Wskutek gwałtownego odrzutu materiału ręka pracownika zetknęła się z 
zębami wirującej piły. 

W dochodzeniu ustalono:

- osłonę górną tarczy pracownik ustawił za wysoko (nie zabezpieczała rąk przed 
ewentualnymi urazami), 

Jeśli osłona górnej części piły regulowana jest ręcznie – należy ustawić ją na wysokości do 10 mm nad płaszczyzną przerzynanego 

materiału

.

- stan ten trwał od pewnego czasu a kierownik stolarni, mimo że wielokrotnie 
obserwował i kontrolował pracę poszkodowanego nie zwrócił uwagi pracownikowi 
i nie wyegzekwował prawidłowego ustawienia osłony.

background image

Jak określamy przyczyny wypadku 

(pkt 4)

Schematyczne przedstawienie analizy przyczyn wypadku urazu ręki podczas 
pracy na pilarce.

Nie egzekwowanie 

przez nadzór 

prawidłowego 

ustawienia górnej 

osłony piły tarczowej 

do drewna (przyczyna 

pośrednia 

organizacyjna)

Dotknięcie przez 

pracownika do 

wirującej, nie 

zabezpieczonej piły 

(przyczyna 

bezpośrednia – 

wydarzenie 

powodujące uraz)

Uraz ręki

Wykonywanie pracy 

przez pracownika przy 

wysoko ustawionej 

osłonie piły (przyczyna 

pośrednia - ludzka)

background image

Jak określamy przyczyny wypadku 

(pkt 4)

Pracownica restauracji idąc po mokrej podłodze w kuchni, wyłożonej płytkami 
ceramicznymi, poślizgnęła się i upadła doznając stłuczenia lewej ręki.

Tolerowanie przez 

nadzór nieosuszenia 

podłogi i dopuszczenie 

do przemieszczania się 

po niej pracowników 

(przyczyna pośrednia 

organizacyjna)

Poślizgnięcie i 

upadek pracownika 

(przyczyna 

bezpośrednia – 

wydarzenie 

powodujące uraz)

Uraz ręki

Niezachowanie przez 
pracownika należytej 

ostrożności przy 

poruszaniu się po 

śliskiej nawierzchni 

(przyczyna pośrednia - 

ludzka)

Niewytarcie mokrej 

podłogi (przyczyna 

pośrednia - 

organizacyjna)

background image

Co uwzględniamy w opisie pkt 5 protokołu 

(przyczyny)

Należy zawrzeć 4 informacje:

- określenie przyczyn wypadku, (określić przyczynę bezpośrednią i 
wszystkie pośrednie),

- naruszenie przez pracodawcę przepisów prawa pracy i 
bezpieczeństwa i higieny pracy, (należy precyzyjnie nazwać 
poszczególne zasady oraz to czy są one wdrożone poprzez 
uregulowania wewnętrzne pracodawcy),

- stwierdzenie, że wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione 
naruszenie przez poszkodowanego przepisów dotyczących ochrony 
życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślenie lub wskutek 
rażącego niedbalstwa. (podać dowody),

- punkt dotyczy stwierdzenia, że pracownik będąc w stanie 
nietrzeźwości w znacznym stopniu przyczynił się do powstania 
wypadku. (podać dowody)

background image

Nieprzestrzeganie przez pracodawcę 

przepisów prawa pracy i innych przepisów

Pracownik nie był przeszkolony w zakresie szkolenia wstępnego w 
dziedzinie bhp:

„Pracodawca nie zapewnił szkolenia w dziedzinie bhp – pracownik 

został dopuszczony do pracy bez odbycia instruktażu 

stanowiskowego. 

Złamany został przepis art. 237

3

 § 2 Kodeksu pracy i §§ 10 i 11 

rozporządzenia MGiP z 27.7.2004 w sprawie szkolenia w dziedzinie 

bhp (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 ze zm.). Dowodem na to jest brak w 

aktach osobowych pracownika zapisu w karcie szkolenia 

wstępnego dotyczącego instruktażu stanowiskowego, co jest 

wymagane na mocy § 12 ww. rozporządzenia”.

background image

Nieprzestrzeganie przez pracodawcę 

przepisów prawa pracy i innych przepisów

„ Pracodawca nie wyposażył pracownika w hełm ochronny, czyli 

nie zapewnił ochrony głowy, mimo że na stanowisku występowało 

zagrożenie spadającymi przedmiotami. Złamany został przepis art. 

237

6

 Kodeksu pracy i § 8 załącznika do rozporządzenia MPiPS z 

26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (t.j. Dz. U. z 2003 

r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.). Dowodem na niedostarczenie 

pracownikowi wymaganych środków ochrony indywidualnej jest 

brak zapisu o wydaniu hełmu ochronnego w indywidualnej karcie 

przydziału środków ochrony indywidualnej pracownika”.

background image

Nieprzestrzeganie przez pracodawcę 

przepisów prawa pracy i innych przepisów

Wina pracownika.

Pracując na dachu pracownik odpiął na chwilę linkę zabezpieczającą, bo 
mu przeszkadzała:

Pracownik złamał przepis art. 211 pkt 4 kodeksu pracy (pracownik 
jest obowiązany używać przydzielonych środków ochrony 
indywidualnej zgodnie z przeznaczeniem) w związku z § 106 ust 2 
rozporządzenia MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów 
bhp (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.). . 

Dowodami na to mogą być:

- informacje złożone przez świadka zdarzenia,

- wypięta linka,

- dokumenty wskazujące na wywiązywanie się pracodwacy ze 
swoich obowiązków.

background image

Co uwzględniamy w opisie pkt 6, 7 i 8 

protokołu 

Pkt 6 

(skutki wypadku, uraz)

.

Należy je opisać w miarę dokładnie korzystając z dokumentacji 
medycznej dostarczonej przez poszkodowanego lub pozyskanej ze 
szpitala.
Pkt 7.

Dotyczy stwierdzenia, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy, 
wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy. „JEST” lub „NIE JEST”. 
Należy stwierdzić czy jest wypadkiem przy pracy (zrównanym) w 
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 2 ustawy wypadkowej.

Pkt 7.

Dotyczy stwierdzenia, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy, 
wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy. „JEST” lub „NIE JEST”. 
Należy stwierdzić czy jest wypadkiem przy pracy (zrównanym) w 
rozumieniu art. 3 ust. 1 i 2 ustawy wypadkowej.

Pkt 8.

Należy pozostawić nie skreślony rodzaj wypadku. Pozostałe rodzaje 
wypadków, nie odnoszące się do opisywanego zdarzenia należy skreślić

background image

Środki profilaktyczne i wnioski 

8) 

określić 

środki  profilaktyczne  oraz 

wnioski

szczególności  wynikające  z  oceny  ryzyka  zawodowego  na 
stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek. 

Istotnym  elementem  jest  realizacja  wydanych  zaleceń.  Do 
dokumentacji  powypadkowej  powinny  być  dołączone  wszelkie 
materiały (informacje) świadczące o ich realizacji.

background image

Przykłady działań zapobiegawczych 

Wprowadzenie adekwatnych do rodzaju zagrożeń zabezpieczeń 

technicznych.

Wprowadzenie lub poprawienie zabezpieczeń proceduralnych.

Poprawienie organizacji prac lub stosowanej technologii.

Wprowadzenie lub poprawienie istniejących już systemów 

ostrzegania.

Zweryfikowanie oceny ryzyka zawodowego dla stanowiska pracy, na 

którym zdarzył się wypadek.

Poprawienie poziomu i szczegółowości szkolenia w dziedzinie bhp.

Poprawienie organizacji pracy

background image

Okoliczności i przyczyny 

wypadku 

   Jeżeli wypadek:

 miał rozmiary katastrofy 

albo  spowodował  zagrożenie  dla  bezpieczeństwa 
publicznego, 

      zespół  powypadkowy  wykorzystuje  ustalenia  zespołu 
specjalistów,  powołanego  przez  właściwego  ministra, 
wojewodę  lub  organ  sprawujący  nadzór  określony  w  art. 
237

  14

  Kodeksu  pracy,  do  ustalenia  przyczyn  wypadku 

oraz 

wyjaśnienia 

problemów 

technicznych 

technologicznych.

Wypadek na terenie innego zakładu pracy.

Ustalenia  okoliczności  i  przyczyn  wypadku,  który  miał 
miejsce na terenie innego zakładu pracy, dokonuje zespół 
powypadkowy 

powołany 

przez 

pracodawcę 

poszkodowanego, 

obecności 

przedstawiciela 

pracodawcy, na którego terenie miał miejsce wypadek

.

background image

Wypadek na terenie innego zakładu pracy

Pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, w którym 
została poszkodowana osoba nie będąca jego pracownikiem, jest 
obowiązany w szczególności:

1) zapewnić udzielenie pomocy poszkodowanemu,

2) zabezpieczyć miejsce wypadku,

3) zawiadomić 

niezwłocznie 

wypadku 

pracodawcę 

poszkodowanego,

4) udostępnić  miejsce  wypadku  i  niezbędne  materiały  oraz 
udzielić 

informacji 

wszechstronnej 

pomocy 

zespołowi 

powypadkowemu 

ustalającemu 

okoliczności 

przyczyny 

wypadku.

Na wniosek pracodawcy poszkodowanego pracownika 

pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, może 
ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, a następnie 
dokumentację powypadkową przekazać pracodawcy 
poszkodowanego pracownika. Pracodawca ten zatwierdza 
protokół powypadkowy. 

background image

Protokół powypadkowy 

Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy 
sporządza – nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania 
zawiadomienia o wypadku
 - protokół ustalenia okoliczności i przyczyn 
wypadku. 

(protokół wypadkowy).

Jeżeli nie można dotrzymać 14 dniowego terminu, zespół musi podać 
uzasadnienie.

Protokół sporządza się w niezbędnej ilości egzemplarzy 

(co najmniej 3).

Po sporządzeniu protokołów wraz z załącznikami, zespół przekazuje 
dokumenty pracodawcy.

Zdanie odrębne 

Członek  zespołu  powypadkowego  ma  prawo  złożyć  do  protokołu 
powypadkowego zdanie odrębne, które powinien uzasadnić.

    W przypadku rozbieżności zdań członków zespołu 
powypadkowego, o treści protokołu powypadkowego decyduje 
pracodawca.

background image

Zapoznanie poszkodowanego z treścią 

protokołu 

1. Zespół powypadkowy jest obowiązany zapoznać 
poszkodowanego z treścią protokołu powypadkowego przed 
jego zatwierdzeniem.

2. Poszkodowany ma prawo zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do 
ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, o czym zespół 
powypadkowy jest obowiązany pouczyć poszkodowanego.

3. Poszkodowany ma prawo wglądu do akt sprawy oraz 
sporządzania z nich notatek i odpisów oraz kopii.

   4. Zespół powypadkowy zapoznaje z treścią protokołu 
powypadkowego członków rodziny zmarłego pracownika, oraz 
poucza ich o prawie do zgłaszania uwag i zastrzeżeń do 
ustaleń zawartych w protokole powypadkowym. 

background image

Treść protokołu i załączniki 

1.  Stwierdzenie  w  protokole  powypadkowym,  że  wypadek  nie  jest 
wypadkiem  przy  pracy
  albo  że  zachodzą  okoliczności,  które  mogą 
mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu 
wypadku,  wymaga  szczegółowego  uzasadnienia  i  wskazania 
dowodów
 stanowiących podstawę takiego stwierdzenia.

2. Do protokołu powypadkowego dołącza się:

- zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków 
wypadku a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania 
okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:

- pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, 

- szkice lub fotografie miejsca wypadku, 

- a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu powypadkowego 
oraz 

- uwagi i zastrzeżenia, o których mowa w § 10 ust. 2 i 4 

Wymienione wyżej dokumenty stanowią integralną część protokołu . 

background image

Zatwierdzenie protokołu przez 

pracodawcę 

1. Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później 
niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia.

2.  Pracodawca  zwraca  nie  zatwierdzony  protokół  powypadkowy, 
w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy, 
jeżeli  do  treści  protokołu  zostały  zgłoszone  zastrzeżenia  przez 
poszkodowanego  lub  członków  rodziny  zmarłego  wskutek 
wypadku pracownika albo protokół ten nie odpowiada warunkom 
określonym w rozporządzeniu.

3. Zespół powypadkowy, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień,  
sporządza, nie później niż w ciągu 5 dni, nowy protokół 
powypadkowy, do którego dołącza protokół nie zatwierdzony 
przez pracodawcę. 

background image

Doręczenie protokołu 

1. Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie 
doręcza poszkodowanemu pracownikowi
, a w razie wypadku 
śmiertelnego – członkom rodziny zmarłego pracownika.

2. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, 
ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza 
właściwemu inspektorowi pracy

3. Wykaz załączników wpisać do pkt. 16 protokołu.

4. Pod słowem POUCZENIE wpisać adres Sądu Pracy.

Ponowne ustalenie okoliczności i przyczyn wypadków.

Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i 
zbiorowych, zawierający ustalenia naruszające uprawnienia 
pracownika albo nieprawidłowe wnioski profilaktyczne, może być 
zwrócony pracodawcy przez właściwego inspektora pracy, z 
uzasadnionym wnioskiem o ponowne ustalenie okoliczności i przyczyn 
wypadku. (5 dni).

background image

Dokumentacja powypadkowa 

archiwizacja

Protokół powypadkowy wraz z pozostałą dokumentacją 

powypadkową pracodawca przechowuje przez 10 lat. 
Rejestr wypadków 

Pracodawca prowadzi rejestr wypadków na podstawie wszystkich 

protokołów powypadkowych. Rejestr zawiera:
• imię i nazwisko poszkodowanego, 
• miejsce i datę wypadku, 
• informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego, 
• datę sporządzenia protokołu powypadkowego, 
• stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy, 
• datę przekazania wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 

wniosku o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, 
• liczbę dni niezdolności do pracy,
• inne informacje, niebędące danymi osobowymi, których 

zamieszczenie w rejestrze jest celowe, w tym wnioski i zalecenia 

profilaktyczne zespołu powypadkowego 

background image

Wystąpienie do ZUS

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002 r. 

w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym 

uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego 

uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego 

odszkodowania (Dz. U. Nr 234, poz. 1974) 

Z wnioskiem występuje pracownik.

Pracodawca (płatnik składek), po otrzymaniu wniosku kompletuje 
dokumentację, w skład której wchodzą:

- protokół wypadkowy lub karta wypadku (w raz z załącznikami),
- prawomocny wyrok Sądu Pracy (o ile był wydawany),
- zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod opieka 
którego znajduje się ubezpieczony (ZUS N- 9),

- w przypadku zgonu osoby, która uległa wypadkowi przy pracy – 
odpis aktu zgonu.

background image

Odmowa prowadzenia postępowania 

powypadkowego

Czy można odmówić przeprowadzenia postępowania? 

W praktyce codziennej „na pierwszy rzut oka” wydaje się, że zdarzenie 
nie jest wypadkiem.

Ocena taka może wynikać z:

- braku cech wypadku przy pracy w zgłoszonym zdarzeniu w odczuciu 
pracodawcy,

- upływu czasu, tj, zgłoszenia zdarzenia po dłuższym okresie czasu od 
daty zdarzenia.

Odmowa uznania wypadku powinna odbyć się wyłącznie w trybie 
przewidzianym obowiązującymi przepisami dla badania wypadków 
czyli poprzez sporządzenie protokołu.

Żądania pracownika o uznanie wypadku nie podlegają 
przedawnieniu.

W przypadku gdy pracodawca odmawia przeprowadzenia 
postępowania, pracownikowi przysługuje prawo do wystąpienia do 
Sądu Pracy.

Takie same uprawnienia przysługują pracownikowi lub członkowi 
rodziny w przypadku nie uznania zdarzenia za wypadek przy pracy lub 
w przypadku nie uwzględnienia uwag i zastrzeżeń wniesionych przez 
pracownika do ustaleń w protokole.

background image

OBOWIĄZKI ZESPOŁU 

WYPADKOWEGO

2. Jeżeli to jest konieczne, sporządzić szkic lub wykonać 

fotografię miejsca wypadku

Szkic (opis) miejsca wypadku 

Wypadek kolizja drogowa pojazdów samochodowych w m. Olecko, w wyniku której,              Pani 
Bożena Brzozowska-Łaźny uległa wypadkowi przy pracy.                                                 
 

rodzaj zdarzenia 

.........................................................................................................................07.11.2001 r. .... 

    data 

 

    

Krótki opis szkicu (co przedstawia) 

 

Na szkicu przedstawiono widok pojazdów w momencie zderzenia. Pojazd 

CT 10923

 sprawcy kolizji,  

poruszający się ulicą podporządkowaną z oznaczeniem nakazu zatrzymania znakiem STOP, nie zatrzymał się 
 przed wjazdem na skrzyżowanie. W pojazd 

CT 10923

, którego wcześniej poszkodowana nie mogła widzieć,  

uderzył pojazd poszkodowanej WFG 437L 
Ze stojącego przy skrzyżowaniu ulic  radiowozu Policji, policjanci obserwowali  moment zderzenia. 

 
 

 

 

Kierunek poruszania się pojazdu poszkodowanej 

 

Kierunek poruszania się pojazdu sprawcy kolizji

 

 
 

                                                                                                                                 Do EŁKU 

                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                    1                                           
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               
                                                                                               

Sporządził: inż. Waldemar KRUPA 
Data sporządzenia szkicu: 16.11.2001 r. 

 

Szpital 

 

W

FG

 4

37

L

 

CT 10923 

STOP

 

Droga Olsztyn - 

Giżycko 

Radiowóz 

Policji 

ul. 11 listopada 

ul

. W

oj

sk

Po

ls

ki

eg

o

 

background image

Zebrać informacje od świadków 
wypadku

……................................................ 

(pieczęć adresowa pracodawcy) 

Informacje uzyskane od świadka 

 

Złożone w  dniu ............................................ r. w  ………………………….………………… 

W sprawie ……………………………………………………………………………………………………………… 

ŚWIADEK 

1.  Imię i nazwisko  

 

............................................................................. 

2.  Data i miejsce urodzenia   ..............................................................................  
3.  Dokument tożsamości 

……...................................................................... 

4.  PESEL 

 

 

............................................................................. 

5.  Stanowisko służbowe 

............................................................................. 

6.  Miejsce zatrudnienia 

....…………………………………………………….. 

7.  Adres zamieszkania 

.............................................................................. 

Oświadczam co następuje :  

........................................................................................................................................................................... 

........................................................................................................................................................................... 

Wyjaśniłem(am) wszystko, co mi było wiadome w tej sprawie i po odczytaniu podpisałem (am). 

 

Podpis świadka 

........................... 

Podpisy członków zespołu powypadkowego: 

1)  ...................................................... 

2)  ...................................................... 

 

background image

Wysłuchać wyjaśnień 

poszkodowanego – jeśli jego stan 

zdrowia na to pozwala

……................................................ 

(pieczęć adresowa pracodawcy) 

Wyjaśnienie poszkodowanego 

 

Złożone w  dniu ............................................ r. w  ………………………….………………… 

W sprawie ……………………………………………………………………………………………………………… 

POSZKODOWANY(A) 

1.  Imię i nazwisko  

 

............................................................................. 

2.  Data i miejsce urodzenia   ..............................................................................  
3.  Dokument tożsamości 

……...................................................................... 

4.  PESEL 

 

 

............................................................................. 

5.  Stanowisko służbowe 

............................................................................. 

6.  Miejsce zatrudnienia 

....…………………………………………………….. 

7.  Adres zamieszkania 

.............................................................................. 

Poszkodowany(a)  wyjaśnił co następuje: 

........................................................................................................................................................................... 

........................................................................................................................................................................... 

Wyjaśniłem(am) wszystko, co mi było wiadome w tej sprawie i po odczytaniu podpisałem (am). 

   

Podpis poszkodowanego(ej) 

...........................

 

Podpisy członków zespołu powypadkowego: 

1) 

...................................................... 

2) 

......................................................

 

 

background image

Protokół wypadkowy - 

Do protokołu powypadkowego dołącza się:
-zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od 
świadków wypadku a także inne dokumenty zebrane w czasie 
ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:
- pisemną opinię lekarza lub innych specjalistów, 
- szkice lub fotografie miejsca wypadku, 
- a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu 
powypadkowego 
- oraz uwagi i zastrzeżenia, stanowiące integralną część protokołu.

 


Document Outline