ĆWICZENIA IX (a)

•MIĘŚNIE TUŁOWIA

MIĘŚNIE GRZBIETU (1)

WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘŚNIE KOLCOWO-ŻEBROWE 

MIĘSIEŃ ZĘBATY TYLNY GÓRNY

(M. SERRATUS POSTERIOR 

SUPERIOR)

PP:
• Dolna część więzadła 

karkowego, wyrostki kolczyste 6 

i 7 kręgu szyjnego i 1 i 2 kręgu 

piersiowego

PK:
• Górny brzeg, zewnętrzna 

powierzchnia 2 do 5 żebra

 Przykryty mięśniem 

równoległobocznym

MIĘŚNIE GRZBIETU (2)

WARSTWA POWIERZCHOWNA

MIĘŚNIE KOLCOWO-ŻEBROWE

MIĘSIEŃ ZĘBATY TYLNY DOLNY

(M. SERRATUS POSTERIOR 

INFERIOR)

PP:
• Powięź piersiowo-lędźwiowa na 

wysokości 10 i 12 kręgu 

piersiowego i 1-2 kręgu 

lędźwiowego

PK:
• Dolny brzeg 9-12 żebra

 Przykryty mięśniem 

najszerszym grzbietu i 

częściowo czworobocznym

MIĘŚNIE GRZBIETU (3)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

PROSTOWNIK GRZBIETU (ERECTOR SPINAE)

MIĘSIEŃ BIODROWO-ŻEBROWY

(M. ILIOCOSTALIS)

• mięsień biodrowo-żebrowy lędźwi 

(iliocostalis lumborum) – rozpoczyna się od 

wspólnej masy mięśni, a kończy na kątach 

sześciu dolnych żeber

• mięsień biodrowo-żebrowy klatki 

piersiowej (iliocostalis thoracis) – 

rozpoczyna się na sześciu kątach dolnych 

żeber, a kończy na kątach sześciu żeber 

górnych

• mięsień biodrowo-żebrowy szyi 

(iliocostalis cervicis) – zaczyna się na 

kątach żeber III-VI, a kończy na wyrostkach 

poprzecznych kręgów szyjnych

MIĘŚNIE GRZBIETU (4)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

PROSTOWNIK GRZBIETU (ERECTOR SPINAE)

MIĘŚIEŃ NAJDŁUŻSZY

(M. LONGISSIMUS)

Mięsień najdłuższy klatki piersiowej 

(longissimus thoracis)

PP:
•  rozpoczyna się od wspólnej masy 

mięśniowej 

PK: 
•  kończy na wyrostkach żebrowych kręgów 

lędźwiowych oraz w odcinku piersiowym 
na kątach żeber (wiązki boczne)

•  oraz na wyrostkach dodatkowych kręgów 

lędźwiowych i  wyrostkach poprzecznych 
wszystkich kręgów piersiowych

MIĘŚNIE GRZBIETU (5)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

PROSTOWNIK GRZBIETU (ERECTOR SPINAE)

MIĘŚIEŃ NAJDŁUŻSZY

(M. LONGISSIMUS)

Mięsień najdłuższy szyi (longissimus 

cervicis)

PP:

•

Wyrostki poprzeczne od I - VI kręgu 

piersiowego

PK:

•

Wyrostki poprzeczne od II – V kręgu 

szyjnego

Mięsień najdłuższy głowy (longissimus 

capitis)

PP:

•

Wyrostki poprzeczne kręgów piersiowych I-

III i kręgów szyjnych III-VII

PK:

•

Wyrostek sutkowy kości skroniowej

MIĘŚNIE GRZBIETU (6)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

PROSTOWNIK GRZBIETU (ERECTOR SPINAE)

MIĘSIEŃ KOLCOWY

(M. SPINALIS)

Mięsień kolcowy klatki piersiowej 

(spinalis thoracis)

PP:

• Wyrostki kolczyste górnych kręgów 

lędźwiowych (III – I) oraz dolnych 

piersiowych (XII – X)

PK:

• Wyrostki kolczyste VIII – II kręgu 

piersiowego

Mięsień kolcowy szyi (spinalis 

cervicis)

PP:

• Wyrostki kolczyste górnych kręgów 

piersiowych (II – I) i dolnych szyjnych 

(VII – VI)

PK:

• Wyrostki kolczyste IV – II kręgu 

szyjnego

MIĘŚNIE GRZBIETU (7)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

PROSTOWNIK GRZBIETU (ERECTOR SPINAE)

MIĘSIEŃ KOLCOWY

(M. SPINALIS)

Mięsień kolcowy głowy (spinalis 

capitis)

PP:
• Wyrostki kolczyste górnych 

kręgów piersiowych oraz dolnych 

szyjnych

PK:
• Kość potyliczna, w pobliżu 

guzowatości potylicznej 

zewnętrznej

MIĘŚNIE GRZBIETU (2)

WARSTWA GŁĘBOKA

MIĘŚNIE GRZBIETU DŁUGIE, KOLCOWO-POPRZECZNE

MIĘSIEŃ PŁATOWY GŁOWY

(M. SPLENIUS CAPITIS)

PP:
• Więzadło karkowe (na 

wysokości 3-7 kręg szyjny)

• Wyrostki kolczyste 1 i 2 kręgu 

piersiowego

PK:
• Wyrostek sutkowaty kości 

skroniowej

• Kresa karkowa górna kości 

potylicznej

MIĘŚNIE GRZBIETU (3)

WARSTWA GŁĘBOKA

MIĘŚNIE GRZBIETU DŁUGIE, KOLCOWO-POPRZECZNE

MIĘSIEŃ PŁATOWY SZYI

(M. SPLENIUS CERVICIS)

PP:
• Wyrostki kolczyste i więzadło 

nadkolcowe 3-5 kręgu 
piersiowego

PK:
• Wyrostki poprzeczne trzech 

górnych kręgów szyjnych

MIĘŚNIE GRZBIETU (10)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

MIĘŚNIE POPRZECZNO KOLCOWE

MIĘŚNIE SKRĘCAJĄCE

 (MM. ROTATORES)

PP:
• Wyrostki poprzeczne kręgów lub ich homologiczne 

odpowiedniki

PK:
• Nasady wyrostków kolczystych

MIĘŚNIE GRZBIETU (9)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

MIĘŚNIE POPRZECZNO KOLCOWE

MIĘSIEŃ WIELODZIELNY 

(M. MULTIFIDUS)

PP:

• Powierzchnia grzbietowa kości 

krzyżowej

• Więzadła krzyżowo-biodrowe tylne

• Grzebień biodrowy

• Powięź piersiowo-lędźwiowa

• Wyrostki suteczkowate kręgów 

lędźwiowych, wyrostki poprzeczne 

wszystkich kręgów piersiowych i na 

wyrostkach stawowych dolnych 7 – 5 

kręgu szyjnego

PK:

• Wyrostki kolczyste kręgów 

lędźwiowych, piersiowych i 7 – 2 

szyjnego

MIĘŚNIE GRZBIETU (8)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie długie

MIĘŚNIE POPRZECZNO KOLCOWE

MIĘSIEŃ PÓŁKOLCOWY

(M. SEMISPINALIS)

Mięsień półkolcowy klatki piersiowej i szyi (semispinalis 

thoracis et cervicis)

PP:

• Wyrostki poprzeczne wszystkich kręgów piersiowych 
PK:

• Wyrostki kolczyste 5 lub 6 górnych kręgów piersiowych i 7 – 2 kręgu 

szyjnego

Mięsień półkolcowy głowy (semispinalis capitis)

PP:

• Wyrostki poprzeczne 6 – 1 kręgu piersiowego oraz na wyrostkach 

poprzecznych i stawowych 7 – 4 kręgu szyjnego

PK:

• Łuska kości potylicznej

MIĘŚNIE GRZBIETU (10)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie krótkie

MIĘŚNIE POPRZECZNO KOLCOWE

MIĘŚNIIE MIĘDZYKOLCOWE (MM. INTERSPINALES) – 

występują w przestrzeniach między sąsiednimi wyrostkami 
kolczystymi w szyjnej i lędźwiowej części kręgosłupa, przy 
czym w części lędźwiowej są mięśniami nieparzystymi.

MIĘSNIE MIĘDZYPOPRZECZNE (MM.INTERTRANSVERSARII) - 
 są to małe mięśnie występujące w okolicy szyi i lędźwi. Łączą one 

wyrostki poprzeczne lub żebrowe dwóch sąsiednich kręgów

. 

MIĘŚNIE GRZBIETU (11)

WARSTWA GŁĘBOKA, mięśnie krótkie

MIĘŚNIE POPRZECZNO KOLCOWE

MIĘŚNIE DŹWIGACZE ŻEBER

(MM. LEVATORES 

COSTARUM)

PP:
• Wyrostki poprzeczne 7 kręgu 

szyjnego i 1 – 11 kręgu 
piersiowego

PK:
• Włókna biegną ku dołowi i w 

bok i kończą się na 
następnym żebrze