background image

 

 

Ostre i przewlekłe

Ostre i przewlekłe

zapalenia wątroby

zapalenia wątroby

background image

 

 

Zapalenia wątroby 

dzieli się na:

 ostre i przewlekłe

przyjmując jako 

kryterium podziału

 czas trwania choroby.

Najczęściej etiologia 

jest wirusowa.

Zapalenia wątroby 

dzieli się na:

 ostre i przewlekłe

przyjmując jako 

kryterium podziału

 czas trwania choroby.

Najczęściej etiologia 

jest wirusowa.

background image

 

 

Wirusy stanowią 

niejednorodną grupę 

patogenów; te, które 

wykazują tropizm do 

komórek wątrobowych, 

określa się mianem 

wirusów 

hepatotropowych.

Wirusy stanowią 

niejednorodną grupę 

patogenów; te, które 

wykazują tropizm do 

komórek wątrobowych, 

określa się mianem 

wirusów 

hepatotropowych.

background image

 

 

Wirusy po wniknięciu do hepatocyta ulegają 
namnożeniu, następnie na drodze 
bezpośredniego mechanizmu cytopatycznego lub 
wtórnej odpowiedzi immunologicznej dochodzi 
do:

 uszkodzenia i martwicy komórek.
Wirusy zapalenia wątroby:
A (Hepatitis A Virus - HAV)
B (Hepatitis B Virus - HBV)
C (Hepatitis C Virus - HCV)
D (Hepatitis D Virus - HDV czynnik delta)
E (Hepatitis E Virus - HEV)
G (Hepatitis G Virus - HGV)

Wirusy po wniknięciu do hepatocyta ulegają 
namnożeniu, następnie na drodze 
bezpośredniego mechanizmu cytopatycznego lub 
wtórnej odpowiedzi immunologicznej dochodzi 
do:

 uszkodzenia i martwicy komórek.
Wirusy zapalenia wątroby:
A (Hepatitis A Virus - HAV)
B (Hepatitis B Virus - HBV)
C (Hepatitis C Virus - HCV)
D (Hepatitis D Virus - HDV czynnik delta)
E (Hepatitis E Virus - HEV)
G (Hepatitis G Virus - HGV)

background image

 

 

Inne wirusy, nie wykazujące 

powinowactwa do komórek 

wątrobowych, mogą także powodować 

wtórne (w stosunku do infekcji 

ogólnoustrojowej) uszkodzenie 

wątroby.

Należą do nich m.in.:

1.wirus cytomegalii (CMV)

2. wirus Epsteina-Barr (EBV)

3. adenowirusy

4. wirus opryszczki zwykłej typu 1i2 

(HSV-1, HSV-2)

5. wirus ospy wietrznej i półpaśca

6. parwowirus B19 

Inne wirusy, nie wykazujące 

powinowactwa do komórek 

wątrobowych, mogą także powodować 

wtórne (w stosunku do infekcji 

ogólnoustrojowej) uszkodzenie 

wątroby.

Należą do nich m.in.:

1.wirus cytomegalii (CMV)

2. wirus Epsteina-Barr (EBV)

3. adenowirusy

4. wirus opryszczki zwykłej typu 1i2 

(HSV-1, HSV-2)

5. wirus ospy wietrznej i półpaśca

6. parwowirus B19 

background image

 

 

  wirus RNA bez otoczki

przedostaje się do żółci i dalej 

do przewodu pokarmowego

obecny w stolcu w fazie prodromalnej,

 przed wystąpieniem żółtaczki,

najczęściej w dzieciństwie,

 na drodze doustnej 

po kontaminacji wirusem

 pokarmów i wody

  wirus RNA bez otoczki

przedostaje się do żółci i dalej 

do przewodu pokarmowego

obecny w stolcu w fazie prodromalnej,

 przed wystąpieniem żółtaczki,

najczęściej w dzieciństwie,

 na drodze doustnej 

po kontaminacji wirusem

 pokarmów i wody

Żółtaczkowa postać-łagodna, po kilku
 tygodniach objawy i wskaźniki 
(GOT i bilirubina)-powrót do normy
Zespół cholestatyczny: żółtaczka, świąd, AP
 nawet przez 3 m-ce

Żółtaczkowa postać-łagodna, po kilku
 tygodniach objawy i wskaźniki 
(GOT i bilirubina)-powrót do normy
Zespół cholestatyczny: żółtaczka, świąd, AP
 nawet przez 3 m-ce

Ostre wirusowe zapalenie wątroby 

typu A

Ostre wirusowe zapalenie wątroby 

typu A

background image

 

 

Najlepszym wskaźnikiem ostrej fazy 

zapalenia wątroby typu A jest 

obecność przeciwciał anty-HAV w 

klasie IgM. Później narasta miano 

anty-HAV IgG i te p/ciała utrzymują 

się w ustroju przez wiele lat.

 Ich obecność wskazuje na przebyte 

w przeszłości zakażenie HAV i 

jednocześnie chroni przed nowym 

zakażeniem tym wirusem.

W większości przypadków bezobjawowo (konieczne 

testy serologiczne)

Nie wymaga leczenia, nie przechodzi w przewlekłe i 

nie ma nosicielstwa, jest szczepionka o b. wysokiej 

skuteczności.

Najlepszym wskaźnikiem ostrej fazy 

zapalenia wątroby typu A jest 

obecność przeciwciał anty-HAV w 

klasie IgM. Później narasta miano 

anty-HAV IgG i te p/ciała utrzymują 

się w ustroju przez wiele lat.

 Ich obecność wskazuje na przebyte 

w przeszłości zakażenie HAV i 

jednocześnie chroni przed nowym 

zakażeniem tym wirusem.

W większości przypadków bezobjawowo (konieczne 

testy serologiczne)

Nie wymaga leczenia, nie przechodzi w przewlekłe i 

nie ma nosicielstwa, jest szczepionka o b. wysokiej 

skuteczności.

background image

 

 

 Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Wirus z rodziny Hepadna Viridae zawierajacy DNA. 
Genom produkuje liczne proteiny, których własności 
antygenowe wykorzystywane są w diagnostyce 
zakażenia. 
Tylko kompletny wirus, zwany cząstką Dane’a jest 
materiałem zakaźnym. Po zakażeniu i wniknięciu do 
hepatocyta cząstka wirusa ulega dekompozycji i 
produkty poszczególnych genów replikowane są 
oddzielnie, aby ponownie połączyć się w „potomne” 
wirusy na powierzchni hepatocyta. 

Białko „płaszcza” czyli antygen HBs jest namnażany 
w olbrzymim nadmiarze i wydzielany jako 
samodzielna cząstka do krwi. Jest on 
wykorzystywany jako podstawowy marker kontaktu 
gospodarza z wirusem . Sam HBsAg nie jest 
zakaźny, ma jedynie właściwości immunogenne.

 Wirusowe zapalenie wątroby typu B

Wirus z rodziny Hepadna Viridae zawierajacy DNA. 
Genom produkuje liczne proteiny, których własności 
antygenowe wykorzystywane są w diagnostyce 
zakażenia. 
Tylko kompletny wirus, zwany cząstką Dane’a jest 
materiałem zakaźnym. Po zakażeniu i wniknięciu do 
hepatocyta cząstka wirusa ulega dekompozycji i 
produkty poszczególnych genów replikowane są 
oddzielnie, aby ponownie połączyć się w „potomne” 
wirusy na powierzchni hepatocyta. 

Białko „płaszcza” czyli antygen HBs jest namnażany 
w olbrzymim nadmiarze i wydzielany jako 
samodzielna cząstka do krwi. Jest on 
wykorzystywany jako podstawowy marker kontaktu 
gospodarza z wirusem . Sam HBsAg nie jest 
zakaźny, ma jedynie właściwości immunogenne.

background image

 

 

 Droga wertykalna (okołoporodowo)-gł. Afryka i Azja
przechodzenie w stan przewlekły ok. 90%
 

 Droga wertykalna (okołoporodowo)-gł. Afryka i Azja
przechodzenie w stan przewlekły ok. 90%
 

 Droga horyzontalna czyli: przetoczenia krwi
 i jej preparatów, kontakty seksualne, 
sprzęt medyczny.
W tym typie najczęściej eliminacja wirusa, 
10% nosiciele.
Większość : marskość-rak wątrobowo-komórkowy

 Droga horyzontalna czyli: przetoczenia krwi
 i jej preparatów, kontakty seksualne, 
sprzęt medyczny.
W tym typie najczęściej eliminacja wirusa, 
10% nosiciele.
Większość : marskość-rak wątrobowo-komórkowy

5% populacji na świecie jest nosicielami HBV. 

                                                                        

             

 

5% populacji na świecie jest nosicielami HBV. 

                                                                        

             

 

background image

 

 

1-6 m-cy od zakażenia objawy kliniczne

1-6 m-cy od zakażenia objawy kliniczne

 żółtaczka 

 żółtaczka 

 objawy dyspeptyczne

 objawy dyspeptyczne

    bóle stawów

    bóle stawów

     inne rzekomogrypowe

     inne rzekomogrypowe

background image

 

 

Wzrasta aktywność AlAt

Wzrasta aktywność AlAt

           Wcześniej wykrywalne są w surowicy 
markery zakażenia: HBsAg, HBeAg, HBV DNA  

           Wcześniej wykrywalne są w surowicy 
markery zakażenia: HBsAg, HBeAg, HBV DNA  

 Po kilku tygodniach objawy ustępują, eliminacja HBV
 czego wykładnikiem jest  zanik: HBsAg, HBeAg, HBV DNA

 Po kilku tygodniach objawy ustępują, eliminacja HBV
 czego wykładnikiem jest  zanik: HBsAg, HBeAg, HBV DNA

 Już w początkowym okresie objawów pojawiają się
 p/ciała anty-HBc IgM. Następnie zanika antygen HBe i narasta
 miano p/ciał anty-HBe-SEROKONWERSJA (świadczy 
o eliminacji wirusa)     

 Już w początkowym okresie objawów pojawiają się
 p/ciała anty-HBc IgM. Następnie zanika antygen HBe i narasta
 miano p/ciał anty-HBe-SEROKONWERSJA (świadczy 
o eliminacji wirusa)     

     Wskażniki zdrowienia: p/ciała anty-HBcIgG i anty-HBs.

     Wskażniki zdrowienia: p/ciała anty-HBcIgG i anty-HBs.

background image

 

 

 P/ciała anty-HBs

 utrzymują się w krążeniu 

przez wiele lat. Chronią organizm przed ponownym 
zakażeniem .

Najlepszym wskaźnikiem zakażenia HBV i 
zakaźności chorego jest obecność materiału 
genetycznego wirusa czyli HBV DNA w 
surowicy.

Podobną wartość ma polimeraza DNA i antygen HBe.
HBsAg wskazuje na kontakt z wirusem, jest zawsze 
obecny w ostrym zapaleniu, ale jest również 
wykrywany w surowicy krwi osób, które dawno 
przebyły zakażenie HBV i są zdrowe, a jedynie są 
nosicielami HBsAg. Oznaczenie samego HBsAg nie 
daje precyzyjnej informacji o zakażeniu HBV.
Niekiedy u osoby z ostrym zapaleniem wątroby B nie 
wykrywa się HBsAg i wówczas jedynym 
serologicznym dowodem na zakażenie jest wysokie 
miano anty-HBc IgM.

 P/ciała anty-HBs

 utrzymują się w krążeniu 

przez wiele lat. Chronią organizm przed ponownym 
zakażeniem .

Najlepszym wskaźnikiem zakażenia HBV i 
zakaźności chorego jest obecność materiału 
genetycznego wirusa czyli HBV DNA w 
surowicy.

Podobną wartość ma polimeraza DNA i antygen HBe.
HBsAg wskazuje na kontakt z wirusem, jest zawsze 
obecny w ostrym zapaleniu, ale jest również 
wykrywany w surowicy krwi osób, które dawno 
przebyły zakażenie HBV i są zdrowe, a jedynie są 
nosicielami HBsAg. Oznaczenie samego HBsAg nie 
daje precyzyjnej informacji o zakażeniu HBV.
Niekiedy u osoby z ostrym zapaleniem wątroby B nie 
wykrywa się HBsAg i wówczas jedynym 
serologicznym dowodem na zakażenie jest wysokie 
miano anty-HBc IgM.

background image

 

 

 Przewlekłe wirusowe zapalenie 

wątroby typu B

Kryterium upoważniającym do rozpoznania 

przewlekłego zapalenia wątroby jest 

utrzymywanie się zakażenia i uszkodzenia 

wątroby ponad 6-m-cy od wystąpienia 

ostrego zapalenia.

Objawy od niewielkich po szybko 

rozwijającą się niewydolność wątroby.

Najczęściej po kilku latach trwania choroby dochodzi 

do przebudowy marskiej i chory umiera z powodu 

powikłań lub rozwija się pierwotny rak wątroby.

  

 Przewlekłe wirusowe zapalenie 

wątroby typu B

Kryterium upoważniającym do rozpoznania 

przewlekłego zapalenia wątroby jest 

utrzymywanie się zakażenia i uszkodzenia 

wątroby ponad 6-m-cy od wystąpienia 

ostrego zapalenia.

Objawy od niewielkich po szybko 

rozwijającą się niewydolność wątroby.

Najczęściej po kilku latach trwania choroby dochodzi 

do przebudowy marskiej i chory umiera z powodu 

powikłań lub rozwija się pierwotny rak wątroby.

  

background image

 

 

 Przewlekłe zapalenie wątroby typu B c.d

Markery serologiczne

: podobnie jak w ostrym zapaleniu

odzwierciedlają replikację HBV.

W surowicy są obecne:  

HBV DNA, HBsAg, HBeAg oraz anty-

HBc

.

 Samoistna eliminacja 10-15% na rok. W takim przypadku 

następuje 

serokonwersja HBeAg/anty-HBe

, której 

towarzyszy pogorszenie stanu klinicznego, żółtaczka, wzrost 

aktywności AlAT, a następnie pojawiają się anty-HBs.

Przy zakażeniu mutantem HBV (precore mutant): przebieg 

choroby i markery serologiczne nietypowe. Mimo nieobecności 

HBeAg(są przeciwciała anty-HBe) wirus stale replikuje o czym 

świadczy krążące we krwi HBV DNA + aktywne zmiany zapalne 

w wątrobie+gorsze wyniki leczenia.

Rozpoznanie przewlekłego zapalenia

 wątroby opiera się na 

łącznej ocenie stanu podmiotowego i przedmiotowego, 

pomocniczych badaniach laboratoryjnych, testach

 

serologicznych i ocenie histopatologicznej. Tylko badanie hist.-

pat. umożliwia ocenę aktywności i stopnia zaawansowania 

choroby.

 Przewlekłe zapalenie wątroby typu B c.d

Markery serologiczne

: podobnie jak w ostrym zapaleniu

odzwierciedlają replikację HBV.

W surowicy są obecne:  

HBV DNA, HBsAg, HBeAg oraz anty-

HBc

.

 Samoistna eliminacja 10-15% na rok. W takim przypadku 

następuje 

serokonwersja HBeAg/anty-HBe

, której 

towarzyszy pogorszenie stanu klinicznego, żółtaczka, wzrost 

aktywności AlAT, a następnie pojawiają się anty-HBs.

Przy zakażeniu mutantem HBV (precore mutant): przebieg 

choroby i markery serologiczne nietypowe. Mimo nieobecności 

HBeAg(są przeciwciała anty-HBe) wirus stale replikuje o czym 

świadczy krążące we krwi HBV DNA + aktywne zmiany zapalne 

w wątrobie+gorsze wyniki leczenia.

Rozpoznanie przewlekłego zapalenia

 wątroby opiera się na 

łącznej ocenie stanu podmiotowego i przedmiotowego, 

pomocniczych badaniach laboratoryjnych, testach

 

serologicznych i ocenie histopatologicznej. Tylko badanie hist.-

pat. umożliwia ocenę aktywności i stopnia zaawansowania 

choroby.

background image

 

 

Leczenie

Terapia interferonem powoduje trwałą korzystną 

odpowiedź cechującą się zahamowaniem replikacji wirusa 

(eliminacja HBV-DNA, serokonwersja w układzie „e” oraz 

normalizacja aktywności aminotransferaz) u ok. 20-40% 

chorych.

Lamiwudyna

analog cytydyny uzyskany na drodze syntetycznej.

 

Pochodna fosforanowa lamiwudyny wykazuje silne 

działanie p/wirusowe w stosunku do HBV i HIV. Jako 

enancjomer ujemny (nie występuje w warunkach 

naturalnych) nie wchodzi w reakcje z ludzkimi 

molekułami białkowymi i DNA-mała toksyczność. 

Stosowanie leku jest bezpieczne u chorych na marskość, 

oczekujących na transplantację.

Lek podawany doustnie w jednorazowej dawce. czas leczenia 1-

3lat.Po 4 tygodniach nie wykrywa się HBV-DNA w surowicy u ok. 

90%, a po 3 latach u ok. 90%. Odstawienie leku związane jest z 

ponowną wiremią. Dlatego lepszym wskaźnikiem jest 

serokonwersja w układzie „e”. Po rocznym leczeniu 16-20%, po 

3 latach do 40%

Leczenie

Terapia interferonem powoduje trwałą korzystną 

odpowiedź cechującą się zahamowaniem replikacji wirusa 

(eliminacja HBV-DNA, serokonwersja w układzie „e” oraz 

normalizacja aktywności aminotransferaz) u ok. 20-40% 

chorych.

Lamiwudyna

analog cytydyny uzyskany na drodze syntetycznej.

 

Pochodna fosforanowa lamiwudyny wykazuje silne 

działanie p/wirusowe w stosunku do HBV i HIV. Jako 

enancjomer ujemny (nie występuje w warunkach 

naturalnych) nie wchodzi w reakcje z ludzkimi 

molekułami białkowymi i DNA-mała toksyczność. 

Stosowanie leku jest bezpieczne u chorych na marskość, 

oczekujących na transplantację.

Lek podawany doustnie w jednorazowej dawce. czas leczenia 1-

3lat.Po 4 tygodniach nie wykrywa się HBV-DNA w surowicy u ok. 

90%, a po 3 latach u ok. 90%. Odstawienie leku związane jest z 

ponowną wiremią. Dlatego lepszym wskaźnikiem jest 

serokonwersja w układzie „e”. Po rocznym leczeniu 16-20%, po 

3 latach do 40%

background image

 

 

Leczenie

Aktywne leczenie p/wirusowe lub immunomodulacyjne: chorzy 

w fazie replikacji HBV, a więc z obecnością HBsAg, HBeAg 

oraz HBV-DNA w surowicy oraz ze stale zwiększoną 

aktywnością aminotransferaz.

Przed rozpoczęciem terapii należy wykonać biopsję 

wątroby.

Interferon

:1/ działanie p/wirusowe

2/wielokierunkowe działanie immunomodulacyjne

Najczęściej rekombinowany interferon alfa-2b we 

wstrzyknięciach podskórnych w dawkach 6-10mln j 3xw 

tygodniu przez 4-6 m-cy.

Działania niepożądane: grypopodobne, przejściowe 

zahamowanie czynności szpiku, zaburzenia czynności 

tarczycy, depresja, zakażenia.

10%-40%-zmniejszenie dawki; zakończenie terapii: 2-

10%. Wyniki leczenia po zakończeniu oraz po 6-m-cach. 

Za odpowiedź korzystną uważa się: normalizację 

aktywności aminotransferaz i eliminację antygenu HBe 

oraz HBV-DNA z surowicy

Leczenie

Aktywne leczenie p/wirusowe lub immunomodulacyjne: chorzy 

w fazie replikacji HBV, a więc z obecnością HBsAg, HBeAg 

oraz HBV-DNA w surowicy oraz ze stale zwiększoną 

aktywnością aminotransferaz.

Przed rozpoczęciem terapii należy wykonać biopsję 

wątroby.

Interferon

:1/ działanie p/wirusowe

2/wielokierunkowe działanie immunomodulacyjne

Najczęściej rekombinowany interferon alfa-2b we 

wstrzyknięciach podskórnych w dawkach 6-10mln j 3xw 

tygodniu przez 4-6 m-cy.

Działania niepożądane: grypopodobne, przejściowe 

zahamowanie czynności szpiku, zaburzenia czynności 

tarczycy, depresja, zakażenia.

10%-40%-zmniejszenie dawki; zakończenie terapii: 2-

10%. Wyniki leczenia po zakończeniu oraz po 6-m-cach. 

Za odpowiedź korzystną uważa się: normalizację 

aktywności aminotransferaz i eliminację antygenu HBe 

oraz HBV-DNA z surowicy

background image

 

 

 

Leczenie przewlekłego zapalenia 

wątroby typu B

 

Leczenie przewlekłego zapalenia 

wątroby typu B

potęgowanie

 prezentacji antygenów

 wirusowych 

dla układu

 immunologicznego

potęgowanie

 prezentacji antygenów

 wirusowych 

dla układu

 immunologicznego

szcz

epio

nki z

aw

iera

jące

 

ma

teria

ł ge

nety

czn

y H

BV

szcz

epio

nki z

aw

iera

jące

 

ma

teria

ł ge

nety

czn

y H

BV

lamiwudyna

interferon

int

er

fer

on

+l

am

iw

ud

yn

a

transfer immunologicznie
 aktywnych komórek
 efektorowych

background image

 

 

Wirusowe zapalenie wątroby typu C

Diagnostyka: testy III generacji pozwalają u 98% 
zakażonych wykryć anty-HCV. Przeciwciała 
pojawiają się dopiero 5 tygodni po zakażeniu. Anty-
HCV nie są p/ciałami odpornościowymi i są obecne 
przez cały czas replikacji wirusa.

 

Potwierdzenie obecności materiału genetycznego wirusa 

(HCV-RNA) we krwi- technika biologii molekularnej (PCR). 
Metody te mają duże znaczenie w przypadkach wątpliwych, 
jednak uzyskany wynik nie powinien być przyjmowany 
bezkrytycznie, a odniesiony do całokształtu obrazu 
klinicznego. 

Badanie bioptatu pozwala na określenie aktywności 
procesu zapalnego, nasilenia włóknienia, czasem 
na wykluczenie innych przyczyn choroby.
Obraz hist.-pat. nie jest patognomoniczny ale 
niektóre zmiany występują częściej niż w innych 
jednostkach chorobowych.

background image

 

 

Wirus hepatitis C HCV-jest to jednoniciowy

 

wirus

 z rodziny Flaviviridae. 

Genom HCV wykazuje

 dużą zmienność, w wyniku czego 

populacja wirusów C u osoby zakażonej 

jest wybitnie heterogeniczna

Wysoki wskaźnik mutacji jest powodem 

„ucieczki” wirusa przed immunologicznymi 

reakcjami obronnymi gospodarza i przewlekania 

się zakażenia.

Występowanie: na całym świecie (ponad 500 mln 

ludzi zakażonych).

Zakażenie drogą pozajelitową (40% ludzi bez 

danych w wywiadzie o przetoczeniach, 

wstrzyknięciach dożylnych, zabiegach 

chirurgicznych. Droga płciowa i wertykalna także.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C

background image

 

 

Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu C

Okres inkubacji: 5-10 tygodni.

Większość przypadków bezobjawowo. Niekiedy 

objawy rzekomogrypowe, nieswoiste gastryczne, 

stawowe. U mniej niż 20% żółtaczka, która szybko 

ustępuje.

Pozawątrobowe manifestacje zakażenia HCV: 

p/ciała anty-HCV wykrywa się u znacznego odsetka 

chorych z mieszaną krioglobulinemią typu II i III, 

porfirią skórną późną, błoniasto-rozplemowym 

kłębuszkowym zapaleniem nerek oraz zespołem 

Sjogrena, w chorobach skórnych, niedokrwistości 

aplastycznej i agranulocytozie. 

Wzrost transaminaz jest niewielki i zwykle 

dwufazowy, w przypadkowych badaniach. 

Nie wymaga leczenia. Ciężki przebieg rzadko. 

U 60-85% chorych replikacja utrzymuje się i 

choroba przechodzi w fazę przewlekłą .

background image

 

 

Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C

Jeżeli zakażenie i uszkodzenie wątroby trwają 

ponad 6 m-cy.

U większości chorych bezobjawowo. Często 

jedynym objawem jest uczucie zmęczenia.

Obecność anty-HCV i ewentualnie HCV RNA przy 

wykluczonych innych czynnikach patologicznych.

Obraz histologiczny nie jest patognomoniczny.

Przebieg jest zwykle łagodny i powolny, jednak w 

20-50% prowadzi do marskości po około 15-20 

latach.. 

Nierzadko objawy niewydolności wątroby 

(krwotok, wodobrzusze)-to pierwsze objawy 

choroby, która zaczęła się skrycie przed wielu laty.

Niewielka szansa na samowyleczenie zmniejsza się 

z biegiem lat.

Rak wątrobowo-komórkowy po około 20 latach od 

zakażenia 

.U chorych zakażonych genotypem Ia i Ib 

przebieg choroby jest poważniejszy.

background image

 

 

 

Leczenie przewlekłego zapalenia 

wątroby typu C

 

Leczenie przewlekłego zapalenia 

wątroby typu C

interferon IFN-alfa-2a
3-6 mln j. 3x w 
tygodniu
6 m-cy.Trwałe 
wyleczenie u 20%.
Modyfiakcja: 
długodziałający 
interferon
lub codzienne 
wstrzyknięcia

pr

ze

sz

cz

ep

 w

ątr

ob

y

Skojarzone leczenie
 interferon + ribawiryna
12 m-cy
trwała odpowiedź 40%.
Normalizacja akt. 
aminotransferaz i 
eliminacja HCV-RNA

background image

 

 

G

E

D

HGVwszystkie 
kontynenty;poz
ajelitowo;ozn. 
HGV RNA lub 
p/ciał anty-
HGV.Rzadko 
ostre-
łagodne.Często 
mieszane.Lecze
nie?(niska 
chorobotwórczo
ść Nie ma 
profilaktyki 
swoistej.

HEV. Indie , 
Azja, Meksyk, 
Afryka.Droga 
pokarmowa-
kontaminacja 
wody 
odchodami. 
Podobnie jak 
hepatitis A. 
Ostre zap. nie 
przechodzi w 
przewlekłe ani 
w marskość. 

H
D
V

HDVniekompletny 
RNA wirus-
namnażanie tylko w 
obecności antygenu 
powierzchniowego 
wirusa HBsAg.Na 
całym świecie 
Europa-basen M. 
Śródziemn. 
Parenteralnie.Rozpozn
.-p/ciała anty-
HDVIgM-ostre, IgG-
przewl.wyniki 
leczenia gorsze od 
HBV. Polska rzadko-
narkomani.

B C

E

background image

 

 

 

Inne przewlekłe zapalenia wątroby

 

Inne przewlekłe zapalenia wątroby

autoim

muno

logicz

ne zap

alenie

wątro

by

autoim

muno

logicz

ne zap

alenie

wątro

by

Tekst

polekowe(izoniazyd,

ketokonazol,

nitrofurantoina,

metyldopa)

zaburzenia metaboliczne

1.hemochromatoza

2.Choroba Wilsona

3.niedobór

alfa1-antytrypsyny

wiruso
we

cholestatyczne o 
niepewnej
etiologii
1.pierwotna żółciowa 
marskość
 wątroby (PBC)
2.pierwotne 
stwardniające 
zapalenie dróg
żółciowych

poalkoholowe
zapalenie wątroby

background image

 

 

Autoimmunologiczne  zapalenie wątroby 

AIH (autoimmune hepatitis) występuje najczęściej u osób 

młodych, głównie kobiet.

Stanowi 5% wszystkich chorób miąższu wątroby.

Często kojarzy się z innymi chorobami o podłożu 

immunologicznym: niedokrwistość megaloblastyczna, 

niedokrwistość hemolityczna, samoistna 

trombocytopenia, zapalenie naczyń, reumatoidalne 

zapalenie stawów, autoimmunologiczne zapalenie 

tarczycy, colitis ulcerosa, pleuropericarditis.

Zaburzenia autoimmunologiczne są przewlekłe, często 

przebiegają bezobjawowo, rozpoznanie przypadkowe.

Choroba w 50% objawia się przed 30r.ż

Do autoprzeciwciał mających znaczenie w rutynowej diagnostyce 
AIH należą: 1/ przeciwciała p/jądrowe (ANA)
2/ przeciwciała przeciwko mięśniom gładkim (SMA)
3/przeciwciała przeciwko antygenom mikrosomalnym 
wątroby i nerek (LKM-1)
4/ przeciwciała przeciwko rozpuszczalnemu antygenowi 
cytoplazmy komórek wątrobowych (SLA).

background image

 

 

Autoimmunologiczne  zapalenie wątroby c.d. 

Przebieg kliniczny

: od bezobjawowego po ciężki, 

odpowiadający ostremu zapaleniu wątroby.
Najczęściej przez wiele lat przebiega skrycie.
Chorzy zgłaszają: nadmierne osłabienie, utratę apetytu,  
bóle stawowe, zaburzenia miesiączkowania, 
niecharakterystyczne dolegliwości bólowe środkowego 
nadbrzusza, 60% powiększenie wątroby, splenomegalia.
W badaniach niewielkie wzrosty aktywności AlAT i AspAT 
oraz niewielki wzrost wartości bilirubiny.

Dla rozpoznania ważne są wyniki badań 
immunologicznych jak również ocena histopatologiczna 
bioptatu watroby(zmiany nie są patognomoniczne).

U niektórych chorych zaburzenia immunologiczne są 
przyczyną fałszywie dodatnich odczynów np. 
Wassermanna oraz Waalera-Rosego oraz fałszywie 
dodatniego wyniku na obecność przeciwciał anty-HCV.

background image

 

 

Autoimmunologiczne zapalenie 

wątroby- leczenie

Autoimmunologiczne zapalenie 

wątroby- leczenie

Leczenie immunosupresyjne. Tylko ok.50% 
chorych nie leczonych osiąga 5-letni okres przeżycia, 
natomiast 80% chorych leczonych okres 20-letni.
W leczeniu standardowym stosuje się prednizon w 
monoterapii lub w skojarzeniu z azatiopryną.
Przez remisję rozumie się ustapienie objawów 
klinicznych oraz poprawę wskaźników 
laboratoryjnych: AspAT, gamma-globuliny, w obrazie 
hist.-pat. normalizacja lub zmiany minimalne.
Choroba nie leczona, lub gdy nie ma efektu leczenia, 
prawie u 50% chorych w ciągu 5 lat przechodzi w 
marskość ze wszystkimi jej następstwami. Należy 
rozważać transplantację wątroby, pomimo że w 
przeszczepionej wątrobie może rozwijać się 
zapalenie.

background image

 

 

Pierwotna żółciowa marskość wątroby /1

PBC

-primary biliary cirrhosis- przewlekła 

cholestatyczna choroba charakteryzująca się 

postępującym, nieodwracalnym niszczeniem 

wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych. Destrukcji 

przewodzików żółciowych towarzyszy odczyn zapalny 

w strefie wrotnej zrazików, a następnie włóknienie i 

przebudowa marska.

Występuje na całym świecie. Kobiety chorują 10-13 

razy częściej.

Najczęściej pierwszym objawem choroby jest świąd, o 

kilka lat wyprzedzający inne objawy.

Częsty ale niespecyficzny objaw to uczucie zmęczenia.

Skóra jest brunatnobrązowa z przeczosami, kępki 

żółte na powiekach. Żółtaczka jest późnym objawem.

W badaniach dodatkowych: podwyższenie wskaźników 

cholestazy, cholesterolu.

Aminotransferazy i bilirubina miernie podwyższone

 

Pierwotna żółciowa marskość wątroby /1

PBC

-primary biliary cirrhosis- przewlekła 

cholestatyczna choroba charakteryzująca się 

postępującym, nieodwracalnym niszczeniem 

wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych. Destrukcji 

przewodzików żółciowych towarzyszy odczyn zapalny 

w strefie wrotnej zrazików, a następnie włóknienie i 

przebudowa marska.

Występuje na całym świecie. Kobiety chorują 10-13 

razy częściej.

Najczęściej pierwszym objawem choroby jest świąd, o 

kilka lat wyprzedzający inne objawy.

Częsty ale niespecyficzny objaw to uczucie zmęczenia.

Skóra jest brunatnobrązowa z przeczosami, kępki 

żółte na powiekach. Żółtaczka jest późnym objawem.

W badaniach dodatkowych: podwyższenie wskaźników 

cholestazy, cholesterolu.

Aminotransferazy i bilirubina miernie podwyższone

 

background image

 

 

Pierwotna żółciowa marskość wątroby /2

85% chorych p/ciała p/mitochondrialne

Typ M2 jest swoisty dla tej choroby

Stężenie IgM w surowicy jest podwyższone, a stężenie 

IgG jest prawidłowe.

Biopsja wątroby jest niepotrzebna jeśli są p/ciała M2.

Często współistniejące choroby: zespół Sjogrena, wole 

Hashimoto, bielactwo, zespół Raynauda i włókniejące 

zapalenie pęcherzyków płucnych.

Rokowanie złe. Choroba jest niodwracalna. Po kilku, 

kilkunastu latach zgon.

Nie ma leczenia. Kwas ursodeoksycholowy poprawia 

parametry biochemiczne ale nie przedłuża życia. 

Optymalny jest przeszczep wątroby-ponad 80% 

operowanych przeżywa 5 lat. Objawowo żywice 

wymienne w celu opanowania świądu.

Pierwotna żółciowa marskość wątroby /2

85% chorych p/ciała p/mitochondrialne

Typ M2 jest swoisty dla tej choroby

Stężenie IgM w surowicy jest podwyższone, a stężenie 

IgG jest prawidłowe.

Biopsja wątroby jest niepotrzebna jeśli są p/ciała M2.

Często współistniejące choroby: zespół Sjogrena, wole 

Hashimoto, bielactwo, zespół Raynauda i włókniejące 

zapalenie pęcherzyków płucnych.

Rokowanie złe. Choroba jest niodwracalna. Po kilku, 

kilkunastu latach zgon.

Nie ma leczenia. Kwas ursodeoksycholowy poprawia 

parametry biochemiczne ale nie przedłuża życia. 

Optymalny jest przeszczep wątroby-ponad 80% 

operowanych przeżywa 5 lat. Objawowo żywice 

wymienne w celu opanowania świądu.

background image

 

 

Pierwotne stwardniające zapalenie 

dróg żółciowych

Pierwotne stwardniające zapalenie 

dróg żółciowych

PSC-primary sclerosing cholangitis- przewlekłe zapalenie 

zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych, prawdopodobnie 

o etiologii autoimmunologicznej.

Choroba jest postępująca i w ciągu kilku lat prowadzi do 

marskości i zgonu.

Ponad 70% stanowią mężczyźni. Początek w średnim 

wieku objawami ostrego zapalenia dróg żółciowych.

U ok..70% chorych współistnieje nieswoiste zapalenie 

jelit. Najczęściej zapalenie jelita grubego.

Rozpoznanie: typowy obraz dróg żółciowych w ECPW.

Obecnie MRCP-cholangiografia za pomocą rezonansu jest 

optymalna do rozpoznania.

Jedyne skuteczne leczenie to przeszczepienie wątroby.

W 15% przypadków rozwija się rak dróg żółciowych.

background image

 

 

Alkoholowe zapalenie wątroby

Alkoholowe zapalenie wątroby

1/ rzadsze od stłuszczenia ale poważniejsze
2/ martwica hepatocytów i nacieki zapalne, 
ponadto stłuszczenie, zwłóknienie i 
zwyrodnienie hepatocytów, w cytoplazmie ciałka 
Mallory’ego.

Objawy kliniczne:b. zróżnicowane, najczęściej 
zaczyna się niespecyficznymi objawami: 
osłabienie, brak apetytu,, nudności i wymioty. 
Następnie gorączka,żółtaczka, hepatomegalia, 
splenomegalia.
W badaniach laboratoryjnych: leukocytoza, 
wzrost aminotransferaz, AP, GGTP. (AspAt:AlAT 
większy od 2).
Dłuższe trwanie: cechy upośledzenia funkcji 
wątroby.U 40% -100% pijących przewlekle: 
zwiększenie objętości krwinek czerwonych 
(MCV), a czasem trombocytopenię.
Należy wykluczyć etiologię wirusową!

background image

 

 

Alkoholowe zapalenie wątroby/2

Alkoholowe zapalenie wątroby/2

Rokowanie: duże ryzyko przewlekania się i 
rozwoju marskości wątroby (25-30%). Czasem 
hepatitis fulminans : śmiertelność wynosi 35%.
Leczenie: 1/ abstynencja!
2/ wyrównanie bilansu wodnego i 
elektrolitowego.
Nie ma swoistego leczenia farmakologicznego.
W przypadkach odstawiania u osoby z lekkim 
przebiegiem alkoholowego zapalenia wątroby 
można podawać diazepam (pierwsza dawka 10-
20mg doustnie i powtarzać co 6h).
W ciężkim zapaleniu można podać oksazepam 
zaczynając od dawki 2,5-5mg. 
W przypadku encefalopatii wrotnej nie podaje 
się benzodiazepin.

background image

 

 

Polekowe uszkodzenia wątroby

Polekowe uszkodzenia wątroby

Toksyczne działanie leków jest przyczyną ¼ wszystkich 

przypadków ostrej niewydolności wątroby.

dwa mechanizmy uszkodzenia wątroby:

1.bezpośrednie działanie toksyczne

niezmieniony, spożyty lek (lub metabolit), gdy jego 
ilość docierająca do wątroby przekracza jej 
możliwości detoksykacyjne.Ten mechanizm 
uszkodzenia zależy od dawki i jeśli ilość podanego 
leku przekroczy punkt krytyczny to uszkodzenie 
nastąpi zawsze (acetaminofen, tetracykliny, 
salicylany, steroidy anaboliczne, metotreksat).

2.Idiosynkrazja

: tylko u osób wrażliwych na daną 

substancję, reakcja nie zależy od dawki (izoniazyd, 
pochodne fenotiazyny, owulostatyki, sulfonamidy).

Polekowe uszkodzenie: 1. uszkodzenie cytotoksyczne; 

w bad. mikroskopowym: stłuszczenie lub martwica

2. zmiany cholestatyczne.

background image

 

 

Polekowe uszkodzenie wątroby /2

Polekowe uszkodzenie wątroby /2

Często dołączają się dodatkowe zmiany: np.. 

nacieki zapalne, ziarniniaki.

Obraz morfologiczny przedstawia się wówczas 

jako zapalenie wątroby podobne do ostrego 

wirusowego zapalenia, zapalenia z cholestazą, 

zapalenia ze stłuszczeniem lub zapalenia 

ziarniniakowego.

Niektóre leki powodują: zwłóknienie, 

przewlekłe zapalenie (amiodaron, diklofenak, 

metyldopa, nitrofurantoina), zmiany 

naczyniowe, a także guzy wątroby.

Rozpoznanie i różnicowanie jest trudne!

Leczenie polega głównie na odstawieniu leku. 

W przypadku ostrej niewydolności jedynym 

ratunkiem może być transplantacja wątroby.


Document Outline