1

Gorczański Park

Narodowy

2

Ogólne informacje o

GPN

Rok

założenia

Areał

[ha]

Ruch

turystyczny

Ścieżki

turystyczne

[km]

Muzeum lub

Centrum

Edukacyjne

w 1997 w 1987 w 1994 w 1987 w 1994

1981

6763

180000 30000

62

64

Poręba Wielka

3

Gorczański Park Narodowy obejmuje centralną

i północno-wschodnią część pasma Gorców (ok.

13% powierzchni całego pasma). Położony jest

w południowej części kraju (woj. małopolskie).

Utworzony został w 1981 roku na obszarze 5 908

ha. Obecna powierzchnia parku wynosi 7 030 ha, z

czego 6 591 ha to lasy. Ochroną ścisłą objęto 3 611

ha, w tym 3 596 ha lasów. Powierzchnia otuliny

GPN obejmuje 16 647 ha.

4

W krajobrazie Gorców dominują łagodne

W krajobrazie Gorców dominują łagodne

kopulaste szczyty. Doliny rzeczne wcinają się

kopulaste szczyty. Doliny rzeczne wcinają się

ostro w masyw, przez co jego kształt

ostro w masyw, przez co jego kształt

przypomina

rozróg

z

głównym

punktem

przypomina

rozróg

z

głównym

punktem

zwornikowym - szczytem Turbacza.

zwornikowym - szczytem Turbacza.

5

BUK

Ważne

drzewa

lasotwórcze (buczyny),
gospodarcze

oraz

ozdobne.

W

Polsce

występuje tylko buk
zwyczajny w zachodniej
części

kraju,

na

Pomorzu i w górach.
Dostarcza

cennego,

ciężkiego

drewna,

używanego

w

meblarstwie, na sklejki,
na

węgiel

drzewny.

Liczne

odmiany

sadzone jako drzewa
ozdobne.

6

JODŁA

Rodzaj z rodziny sosnowatych,
obejmuje ok. 50 gatunków drzew.
Charakterystyczne

są

szyszki

żeńskie

stojące

pionowo

na

górnych gałęziach i rozsypujące
się po dojrzeniu. Szpilki płaskie,
z dwoma jasnymi paskami na
spodniej stronie. Drewno jasne,
lekkie, bezżywiczne, używane w
stolarstwie i w budownictwie. W
Polsce występuje jodła pospolita,
tworząca drzewostany z bukiem
lub

świerkiem

w

górach

i

sąsiednich wyżynach.

7

JESION

Rodzaj z rodziny oliwkowatych,
około 60 gatunków drzew i
krzewów

z

obszarów

umiarkowanych. Liście złożone,
nieparzystopierzaste,
charakterystyczne

owoce

w

postaci

jednonasiennego

skrzydlaka. W Polsce dziko
rośnie jeden gatunek, jesion
wyniosły.

Osiąga

40

m

wysokości. Rośnie w wilgotnych
lasach łęgowych oraz w innych
typach lasów liściastych 1000
m n.p.m. Często sadzony w
parkach, przy drogach, na
terenach

wiejskich.

Drewno

twarde, ciężkie, elastyczne.

8

OLSZA SZARA

Pospolity

gatunkiem

drzewa.

Występuje

w

lasach

górskich

głównie na południu kraju. Zasiedla
żwirowe trasy wzdłuż górskich
strumieni i suche piargi. Dorasta do
15 - 20 m wysokości, ma szarą korę,
która pozostaje gładka do końca
życia drzewa. Olsza szara żyje od 60
- 100 lat. Ma płaski system
korzeniowy.

łatwo

wytwarza

odrosty korzeniowe i pędy. Dzięki
współżyciu z bakteriami wiążącymi
azot z powietrza wzbogaca gleby w
ten składnik i bywa stosowana jako
przedplon

na

terenach

przeznaczonych do zalesienia. Jest
gatunkiem światłolubnym i mało
wymagającym

9

ŚWIERK

POSPOLIT

Y

Wysokość do 60 m, średnica pnia do 2 m.
Czerwonobrunatna kora pęka płytko i łuszczy się. Igły
lśniąco zielone długości do 2 cm, kłujące i ułożone
wokół pędu. Kwiatostany męskie kuliste długości 1,5-2
cm, zwisające, z początku purpurowe, potem żółte;
żeńskie stożkowate, mają 5-6 cm długości, sterczą do
góry; z początku żółtozielone, potem jasnoczerwone. Po
roku dojrzewania szyszki opadają. Żyje do 500 lat.
Drewno jest miękkie, żywiczne.

10

KROKUSY

11

SALAMANDR

A PLAMISTA

Salamandra

jest

zwierzęciem
wyłącznie

lądowym.

Zamieszkuje wilgotne
lasy na pogórzu oraz
w

reglu

dolnym.

Poluje w nocy, w
czasie silnych opadów
rosy. W okresie ciepłej
słoty

pojawia

się

masowo

w

zamieszkiwanych
przez nią okolicach.

12

Puchacz

Cechy

rozpoznawcze:

olbrzymia

sowa

z

tzw.

"uszami" na głowie. Oczy
ognisto-pomarańczowe.
Dzisiaj już bardzo rzadki i
ginący

gatunek.

Głosy:

miękkie i niskie w tonie, lecz
donośne. Pożywienie: małe
lub średniej wielkości ptaki i
ssaki, jak myszy, szczury,
krety, króliki, zające, wrony,
gołębie,

cietrzewie

itd.

Wymiary:

długość

całego

ciała

60-70cm,

rozpiętość

skrzydeł 160-166cm, skrzydło
złożone 43-49cm, ogon 24-
29cm, waga około 2500g.

13

ŻMIJA
ZYGZAKOWATA

Jest jedynym jadowitym wężem żyjącym w Polsce. Głowa
jest

płaska,

szeroka,

sercowata,

bardzo

wyraźnie

odgraniczona od reszty ciała. Oko żmii ma pionową źrenicę.
Jad żmii charakteryzuje się silnym działaniem miejscowym
(opuchlizna, ból) oraz działa pożerająco na organizm
(system trawienny, oddechowy itp.). Jad ten może być
śmiertelny dla człowieka, a jedyną skuteczną odtrutką w
przypadku

ukąszenia

jest

zastosowanie

surowicy

przeciwjadowej.

14

INNE ZWIERZĘTA

PARKU

15

ZAPRASZAMY W

GORCE