Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska

Państwowa Inspekcja
Ochrony Środowiska

Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska
sprawuje kontrolę nad realizacją przepisów o ochronie
środowiska i racjonalnym wykorzystaniu zasobów
przyrody.
Inspekcja bierze udział w procesie lokalizacji
inwestycji, przekazywania do użytku obiektów lub
instalacji realizowanych jako przedsięwzięcie mogące
znacząco oddziaływać na środowisko, może podjąć
decyzję o wstrzymaniu działalności, która narusza
zasady ochrony środowiska lub warunki korzystania
ze środowiska.



Główny Inspektor Ochrony Środowiska, kierujący działalnością Inspekcji
Ochrony Środowiska jest centralnym organem administracji rządowej -
powoływanym i odwoływanym przez Prezesa Rady Ministrów. Główny Inspektor
Ochrony Środowiska przy pomocy Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
oraz wojewodowie przy pomocy wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska,
jako kierowników wojewódzkich inspekcji ochrony środowiska, wchodzących w
skład zespolonej administracji wojewódzkiej, wykonują zadania Inspekcji.
Podstawowe zadania Inspekcji Ochrony Środowiska to kontrola przestrzegania
przepisów prawa o ochronie środowiska, badanie stanu środowiska, w ramach
programu Państwowego Monitoringu Środowiska oraz przeciwdziałanie
poważnym awariom.

Rola Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska



kontrolę przestrzegania przepisów o ochronie środowiska i
racjonalnym użytkowaniu zasobów przyrody,



kontrolę przestrzegania decyzji ustalających warunki użytkowania
środowiska,



udział w postępowaniu dotyczącym lokalizacji inwestycji,



udział w przekazywaniu do eksploatacji obiektów, które mogą
pogorszyć stan środowiska, oraz urządzeń chroniących środowisko
przed zanieczyszczeniem,



kontrolę eksploatacji urządzeń chroniących środowisko przed
zanieczyszczeniem,



podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z
naruszeniem wymagań związanych z ochroną środowiska, lub
naruszaniem warunków korzystania ze środowiska,



współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami
kontrolnymi, organami

Lubelski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
-uprawnienia



wydać zarządzenie pokontrolne,



wydać decyzję administracyjną, w tym decyzję o wymierzeniu
administracyjnej kary pieniężnej,



zażądać przeprowadzenia postępowania służbowego wobec osób
winnych uchybień,



wstrzymać w trakcie kontroli działalność powodującą naruszenie
wymagań ochrony środowiska lub na wniosek podmiotu korzystającego
ze środowiska wyznaczyć termin usunięcia naruszeń,



wstrzymać oddanie do użytku obiektu budowlanego, nie spełniającego
wymagań ochrony środowiska,



wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o wszczęcie
postępowania administracyjnego,



skierować do organów ścigania lub do sądu zawiadomienie o
popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia.

Monitoring Środowiskowy

System ciągłych lub systematycznie powtarzanych pomiarów i obserwacji stanu
wybranych cech i właściwości środowiska w oparciu o system stałych punktów
pomiarowych przy użyciu aparatury kontrolno-pomiarowej lub, rzadziej,
organizmów bioindykatorów (bioindykacja).

Monitoringiem objęte są: stan powietrza atmosferycznego, w tym hałasu i
promieniowania niejonizującego, wód powierzchniowych, w tym Bałtyku, wód
podziemnych, powierzchni ziemi, w tym gleb i odpadów, i przyrody ożywionej.

Celem monitoringu jest dostarczenie informacji o aktualnym stanie i tendencjach
zmian środowiska pod wpływem zanieczyszczeń i in. antropogennych czynników
oraz o przewidywanych skutkach użytkowania środowiska (antropopresja,
antropogeniczne formy).
Państwowy monitoring środowiska jest systemem składającym się z bloków
i podsystemów.

System PMŚ składa się z trzech bloków: JAKOŚĆ
ŚRODOWISKA, EMISJA, OCENY i PROGNOZY ,
różniących się istotnie pod względem funkcji jakie
pełnią w systemie.



Podstawowym blokiem jest JAKOŚĆ ŚRODOWISKA, w ramach którego
wytwarzane są dane pierwotne, dotyczące stanu poszczególnych elementów
środowiska. Programy pomiarowo-badawcze realizowane są w ramach jedenastu
podsystemów reprezentujących poszczególne media środowiskowe lub
specyficzne oddziaływania.



W ramach bloku EMISJE gromadzone są dane o ładunkach zanieczyszczeń
wprowadzanych do powietrza, do wód lub ziemi, niezbędne do realizacji celów
PMŚ. W bloku tym, na obecnym etapie, w większości przypadków nie przewiduje
się wytwarzania danych pierwotnych lecz korzystanie ze źródeł danych,
funkcjonujących poza systemem PMŚ, takich jak systemy administracyjne oraz
system statystyki publicznej



Dane gromadzone w ramach bloku JAKOŚĆ ŚRODOWISKA oraz bloku EMISJA
zasilają blok PROGNOZY i OCENY, w ramach którego wykonywane są
zintegrowane oceny i prognozy jakości środowiska, analizy przyczynowo-
skutkowe wiążące istniejący stan środowiska z czynnikami kształtującymi ten
stan, mającymi swoje źródło w społeczno-gospodarczej działalności człowieka.

Zadania PMŚ



wykonywanie badań wskaźników charakteryzujących poszczególne elementy
środowiska,



prowadzenie obserwacji elementów przyrodniczych,



gromadzenie i analizę wyników badań i obserwacji,



ocenę stanu i trendów zmian jakości poszczególnych elementów środowiska w
oparciu o ustalone kryteria,



identyfikację obszarów przekroczeń standardów jakości środowiska,



analizy przyczynowo-skutkowe,



opracowywanie zestawień, raportów, komunikatów i ich udostępnianie w formie
drukowanej lub zapisu elektronicznego, w tym za pomocą internetu.

Rodzaje monitoringu



Monitoring wód powierzchniowych – wody śródlądowe, wody przejściowe i
przybrzeżne



Monitoring wód powierzchniowych – Morze Bałtyckie



Monitoring jakości wód podziemnych



Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi



Podsystem monitoringu przyrody



Podsystem monitoringu hałasu



Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych



Podsystem monitoringu promieniowania jonizującego



Podsystem monitoringu jakości powietrza

Monitoring wód powierzchniowych – wody
śródlądowe, wody przejściowe i przybrzeżne



Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań
na rzecz poprawy stanu wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym
ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem sektora bytowo-komunalnego
i rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, w tym
zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego.
Oceny stanu wód powierzchniowych są wykorzystywane do zintegrowanego
zarządzania wodami w układzie dorzeczy; stąd konieczne jest zapewnienie
spójności badań i ocen realizowanych w ramach monitoringu wód:
powierzchniowych i podziemnych



badania i ocena stanu rzek,



badania i ocena stanu jezior,



badania i ocena jakości osadów dennych w rzekach i jeziorach,



badania i ocena potencjału ekologicznego i stanu chemicznego zbiorników
zaporowych,



badania i ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych,



badanie i ocena stanu elementów hydromorfologicznych wszystkich rodzajów
wód powierzchniowych.

Monitoring wód powierzchniowych – Morze Bałtyckie



Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań
na rzecz poprawy stanu ekosystemu Morza Bałtyckiego oraz jego ochrony przed
zanieczyszczeniem.



W ramach podsystemu wypełniane będą zobowiązania Polski wynikające ze
współpracy z Komisją Helsińską oraz Europejską Agencją Środowiska,
obejmujące m.in. przekazywanie danych krajowych o jakości środowiska
morskiego Bałtyku. Gromadzone dane, uzupełniane o wyniki monitoringu wód
przejściowych i przybrzeżnych, służyły będą m.in. ocenie jakości wód morskich,
skuteczności działań podejmowanych na rzecz jego ochrony oraz zasilać będą
programy badawcze realizowane na zlecenie i/lub na potrzeby Konwencji
Helsińskiej

Monitoring jakości wód podziemnych



Celem  monitoringu  jakości  wód  podziemnych  jest  dostarczenie
informacji  o  stanie  chemicznym  wód  podziemnych,  śledzenie  jego
zmian  oraz  sygnalizacja  zagrożeń  w  skali  kraju,  na  potrzeby
zarządzania  zasobami  wód  podziemnych  i  oceny  skuteczności
podejmowanych działań ochronnych.



Przedmiotem  monitoringu  będzie  161  jednolitych  części  wód
podziemnych,  ze  szczególnym  uwzględnieniem  obszarów  narażonych
na  zanieczyszczenia  pochodzenia  rolniczego,  znajdujących  się  na
terenie niektórych jednolitych części wód podziemnych.

Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi



Na poziomie krajowym realizowany będzie monitoring chemizmu gleb
ornych Polski. Badania gleb mogą także prowadzić wojewódzkie
inspektoraty ochrony środowiska w ramach sieci wojewódzkich,
stosownie do specyficznych potrzeb regionu.



W latach 2010-2012 zakres zadań podsystemu może ulec zmianom w
związku opracowywaną przez Komisję Europejską Ramową Dyrektywą
Glebową.

Podsystem monitoringu przyrody



W latach 2010-2012 w ramach podsystemu monitoringu przyrody będą
realizowane następujące zadania:



monitoring ptaków, w tym monitoring obszarów specjalnej ochrony ptaków
Natura 2000;



monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem
specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000;



wdrażanie monitoringu przyrodniczego Morza Bałtyckiego w zakresie wybranych
elementów zgodnie z wymaganiami Bałtyckiego Planu Działań i Dyrektywy
Ramowej ws. strategii morskiej;



monitoring lasów;



zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego

Podsystem monitoringu hałasu



Celem funkcjonowania podsystemu jest zapewnienie informacji dla
potrzeb ochrony przed hałasem realizowanej poprzez instrumenty
planowania przestrzennego oraz instrumenty ochrony środowiska takie
jak mapy akustyczne i programy ochrony przed hałasem oraz
rozwiązania techniczne ukierunkowane na źródła lub minimalizujące
oddziaływanie, np. ekrany akustyczne. Pomiary i analizy przestrzenne
powinny umożliwiać wyznaczanie obszarów o ponadnormatywnym
poziomie hałasu, na których należy skoncentrować działania
naprawcze

Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych



W rozumieniu ustawy pola elektromagnetyczne (PEM) są to pola
elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o
częstotliwościach z zakresu od 0 Hz do 300 GHz, stanowiące
promieniowanie elektromagnetyczne nie jonizujące. Podstawowym
założeniem tej obserwacji jest ochrona ludności przed wzrostem
poziomów pól elektromagnetycznych ponad wartości dopuszczalne,
określone dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i
miejsc dostępnych dla ludności w rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 30 października 2003 r., w sprawie dopuszczalnych poziomów
pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów dotrzymania
tych poziomów

Podsystem monitoringu promieniowania
jonizującego



Podsystem monitoringu promieniowania jonizującego w środowisku
obejmować będzie następujące zadania:



badania zawartości sztucznych izotopów α- oraz β-promieniotwórczych
w powietrzu;



badania stężenia cezu-137 w powietrzu, wodzie i glebie;



badania stężeń wybranych radionuklidów (cezu, strontu i plutonu) w
śródlądowych wodach powierzchniowych i osadach dennych.



Program pomiarowy podsystemu monitoringu promieniowania



jonizującego jest realizowany wyłącznie na poziomie krajowym, w
oparciu o sieć krajową

ISO



ISO to skrót od International Organisation for Standardisation, czyli
Międzynarodowej Organizacji Normalizacji. Swoją siedzibę ma w Genewie.
Powstała w wyniku spotkania przedstawicieli 25 krajów, które odbyło się w
Londynie w 1946 roku i było poświęcone międzynarodowej problematyce
normalizującej. Funkcjonuje oficjalnie od 23 lutego 1947 roku, a pierwszą normę
opublikowała w 1951 roku. Jest organizacją pozarządową, a jej członkami mogą
być krajowe organizacje normalizacyjne, po jednej z każdego kraju. Obecnie ISO
zrzesza około 120 członków rzeczywistych, w tym i Polskę.



Za podstawę budowy systemu jakości i jego dokumentowania przyjęto
międzynarodowe normy ISO serii 9000, zalecane do stosowania od 1987 roku,
uzupełnione w 1994 roku oraz znowelizowane w kolejnej wersji w 2000 roku.
Podstawą tych norm jest dorobek teoretyczny i reguły praktycznego zarządzania
tą wartością, zarówno w przedsiębiorstwach produkujących wyroby, jak i
świadczących usługi.



Norma wprowadzona 15 grudnia 2000r. Unieważniła normy ISO 9001:1994, ISO
9002:1994, ISO 9003:1994.



Przedmiotem ISO 9001:2000 pozostaje zgodność produktów i usług z ustalonymi
wymaganiami klientów jako droga do osiągania ich zadowolenia

Zadania ISO



Głównym zadaniem organizacji ISO, jest tworzenie i opracowywanie
międzynarodowych norm oraz wszelka działalność na rzecz wprowadzania ich w
życie.



ISO obejmuje swą działalnością wszystkie dziedziny przemysłu z wyjątkiem
elektrotechniki i elektroniki oraz wszelkich dziedzin pokrewnych.



Międzynarodowa Organizacja Normalizacji w skrócie ISO, wszelkie opracowania
norm.



System jakości zgodny z wymaganiami norm ISO 9001 daje firmą szansę na:



- większą konkurencyjność na rynku;



- niższe koszty wytwarzania, większą rentowność;



- sprawniejsze zarządzanie;



- ułatwienie eksportu;



- zadowolenie klientów;



- podniesienie poziomu kwalifikacji.

8 zasad jakości ISO



Wszystkie te wymagania są szczegółowo opisane w przedmiotowej normie i

uwzględniają osiem zasad jakości:



1. zorientowanie na klienta (pozycja organizacji na rynku jest zależna od jej

klientów);



2. przywództwo (kierownictwo organizacji wypracowuje kierunki jego rozwoju);



3. zaangażowanie ludzi (najcenniejszym dobrem organizacji są ludzie);



4. podejście procesowe (skuteczność i efektywność organizacji zależą w głównej

mierze od jakości realizowanych w niej procesów);



5. systemowe podejście do zarządzania (zarządzanie jakością jest traktowane jako

zarządzanie wzajemnie ze sobą powiązanymi procesami);



6. ciągłe doskonalenie (stałym celem organizacji jest ciągłe doskonalenie

realizowanych w niej procesów);



7. rzeczowe podejście do podejmowania decyzji (podejmowanie decyzji opiera się

na analitycznej, logicznej bądź intuicyjnej analizie wszelkich dostępnych danych i

informacji);



8. wzajemne korzyści w stosunkach z dostawcami (tworzenie wzajemnie

korzystnych stosunków z dostawcami materiałów i usług stanowi dla organizacji

gwarancję wysokiej jakości).



ISO 9001

Cechy modelu zarządzania wg normy ISO 9001:2000



Model systemu zarządzania jakością proponowany w normie ISO

9001:2000 przyjął się powszechnie, ponieważ spełnia szereg

warunków sprzyjających jego wprowadzeniu do praktyki. Jest bowiem:



- kompleksowy: zawiera wszystkie elementy niezbędne do utworzenia

efektywnego systemu zarządzania jakością;



- elastyczny: pozostawia organizacji ostateczną odpowiedzialność za

dobór metod i narzędzi zarządzania jakością;



- uniwersalny: można go stosować w organizacjach dostarczających na

rynek bardzo różniące się między sobą produkty (wyroby, usługi);



- oparty na zapleczu organizacyjnym: jest wspierany przez organizacje

uznawane powszechnie jako forum do wprowadzenia w normie zmian,

dokonywania niezależnych ocen systemu zarządzania jakością,

przechowywania wykazu wszystkich organizacji posiadających

certyfikat SZJ itp.;



- obiektywny: ocena zgodności SZJ funkcjonującego w organizacji z

normą odniesienia modelu jest poufna, profesjonalna i oparta na

interpretacji znanej wszystkim zainteresowanym.

Organizacja i struktura



Członkowie ISO są podzieleni na trzy kategorie według możliwości uczestnictwa w procesie

standaryzacji. Prawo głosu mają tylko członkowie kategorii member body (członek rzeczywisty),

członkowie kategorii correspondent member (członek korespondent) i subscriber member

(członek wspierający) mają status obserwatorów.



Obecnie (2009) członkami ISO są organizacje reprezentujące 160 państw.



Prace organizacji koordynuje Sekretariat Generalny z siedzibą w Genewie (Szwajcaria). Decyzje

strategiczne podejmuje Zgromadzenie Ogólne na corocznych spotkaniach. Trzy razy w roku

zbiera się Rada ISO.



Struktura ISO jest wzorowana na strukturze ANSI i DIN. Składa się na nią kilkaset komitetów

technicznych i grup roboczych zajmujących się dyskusjami technicznymi oraz Komitet Główny,

w którym po jednym głosie mają członkowskie kraje.



Projekty zmian lub projekty nowych norm zwane dryftami może składać każda organizacja

członkowska. Następnie projekty są dyskutowane w grupach roboczych, w których po uzyskaniu

ogólnego konsensusu "draft" zamienia się w "projekt", który może uzyskać status oficjalnej

normy po tym jak 3/4 członków komitetu głównego zaopiniuje go pozytywnie.



Działalność ISO finansowana jest ze składek członkowskich ustanawianych proporcjonalnie do

produktu krajowego brutto. Dodatkowe dochody przynosi sprzedaż norm. ISO wydaje również

podręczniki, poradniki, kompendia, oraz periodyki informujące o bieżących i planowanych

pracach organizacji.



Respektowanie norm ISO jest dobrowolne. Jako organizacja pozarządowa ISO nie może

narzucać, wymuszać ich stosowania. Autorytet organizacji wynika z międzynarodowej

reprezentacji, sposobu ustanawiania norm: na zasadzie konsensu, oraz ze zrozumienia wpływu

normalizacji na ekonomikę.

Document Outline