BLOOD &
BODY FLUIDS
1
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
ZABEZPIECZENIA PRZED KRWIĄ I
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
PŁYNAMI FIZJOLOGICZNYMI
BLOOD &
BODY FLUIDS
2
ZAGADNIENIA
ZAGADNIENIA
ZAGADNIENIA
ZAGADNIENIA
•
Zagrożenie
Zagrożenie
zakażeniem
zakażeniem
trzema wirusami
trzema wirusami
przez kontakt z krwią i płynami
przez kontakt z krwią i płynami
ustrojowymi
ustrojowymi
•
G
G
ruźlic
ruźlic
a- występowanie i narażenie
a- występowanie i narażenie
•
Czynności zmniejszające ryzyko
Czynności zmniejszające ryzyko
zakażenia wirusowego lub bakteryjnego
zakażenia wirusowego lub bakteryjnego
•
Schemat postepowania po narażeniu na
Schemat postepowania po narażeniu na
kontakt z krwią i płynami fizjologicznymi
kontakt z krwią i płynami fizjologicznymi
BLOOD &
BODY FLUIDS
3
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
•
Personel powinien być świadomy
Personel powinien być świadomy
zagrożeń
zagrożeń
•
Duże
Duże
ryzyko kontaktu z krwią i
ryzyko kontaktu z krwią i
płynami
płynami
ustrojow
ustrojow
ymi
ymi
•
ZAWSZE musimy przedsięwziąć kroki
ZAWSZE musimy przedsięwziąć kroki
zabezpieczające
zabezpieczające
BLOOD &
BODY FLUIDS
4
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
Ekspozycja:
Ekspozycja:
•
Zranienie skóry ostrym
Zranienie skóry ostrym
narzędziem
narzędziem
•
Kontakt błon śluzowych,
Kontakt błon śluzowych,
spojówek lub USZKODZONEJ
spojówek lub USZKODZONEJ
skóry z potencjalnie
skóry z potencjalnie
zakaźnym materiałem
zakaźnym materiałem
BLOOD &
BODY FLUIDS
5
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
Materiał potencjalnie zakaźny:
Materiał potencjalnie zakaźny:
•
Krew
Krew
•
Tkanki
Tkanki
•
Płyny ustrojowe: ślina, łzy,
Płyny ustrojowe: ślina, łzy,
płyn mózgowo-rdzeniowy,
płyn mózgowo-rdzeniowy,
opłucnowy, osierdziowy, itp.
opłucnowy, osierdziowy, itp.
•
Wydzielina z pochwy, nasienie
Wydzielina z pochwy, nasienie
BLOOD &
BODY FLUIDS
6
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
•
WIRUSY
WIRUSY
– Hepatitis B
– Hepatitis C
– Human
Immunodeficien
cy Virus (HIV)
•
BAKTERIE
BAKTERIE
– Gruźlica
Przenoszona
przez ślinę
BLOOD &
BODY FLUIDS
7
WYPOSAŻENIE
WYPOSAŻENIE
OCHRONNE
OCHRONNE
WYPOSAŻENIE
WYPOSAŻENIE
OCHRONNE
OCHRONNE
•
Przy każdym kontakcie z pacjentem
Przy każdym kontakcie z pacjentem
używaj rękawiczek
używaj rękawiczek
, osłony oczu
, osłony oczu
•
Stosuj dodatkowe zabezpieczenia
Stosuj dodatkowe zabezpieczenia
:
:
jednorazowe fartuchy, maseczki
jednorazowe fartuchy, maseczki
BLOOD &
BODY FLUIDS
8
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
ZAKAŻENIA ROZPRZESTRZENIAJĄCE SIĘ
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
PRZEZ KREW I PŁYNY FIZJOLOGICZNE
Wentylacja metodą
Wentylacja metodą
usta-usta jest
usta-usta jest
niewskazana
niewskazana
BLOOD &
BODY FLUIDS
9
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH
PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH
PRZEDMIOTÓW SKAŻONYCH
•
Ostre przedmioty wkładaj do pojemnika
Ostre przedmioty wkładaj do pojemnika
odpornego na przekłucie
odpornego na przekłucie
•
Nie nakładaj nasadek na igły
Nie nakładaj nasadek na igły
•
Sprzęt jednorazowy wrzucaj do plastikowych
Sprzęt jednorazowy wrzucaj do plastikowych
pojemników
pojemników
•
Oczyść powierzchnię noszy i sprzęt
Oczyść powierzchnię noszy i sprzęt
wielokrotnego użytku odpowiednim środkiem
wielokrotnego użytku odpowiednim środkiem
odkażającym tak szybko, jak to możliwe
odkażającym tak szybko, jak to możliwe
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
0
WIRUSY ZAPALENIA
WIRUSY ZAPALENIA
WĄTROBY MOGĄ
WĄTROBY MOGĄ
POWODOWAĆ
POWODOWAĆ
WIRUSY ZAPALENIA
WIRUSY ZAPALENIA
WĄTROBY MOGĄ
WĄTROBY MOGĄ
POWODOWAĆ
POWODOWAĆ
•
Ostre zapalenie wątroby
Ostre zapalenie wątroby
•
Przewlekłe zapalenie
Przewlekłe zapalenie
wątroby
wątroby
•
Marskość wątroby
Marskość wątroby
•
Zwiększone ryzyko raka
Zwiększone ryzyko raka
wątroby
wątroby
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
1
WZW TYPU B
WZW TYPU B
WZW TYPU B
WZW TYPU B
•
Najważniejszy czynnik ryzyka
Najważniejszy czynnik ryzyka
zawodowego wśród pracowników
zawodowego wśród pracowników
służby zdrowia
służby zdrowia
•
W
W
Europie Wschodniej
Europie Wschodniej
– 18 000 nowych przypadków rocznie
– 900 pracowników Służby Zdrowia ulega
zakażeniu każdego roku w Polsce
– 20% ulega zakażeniu przy ekspozycji
przezskórnej
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
2
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZED WZW B
PRZED WZW B
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZED WZW B
PRZED WZW B
•
Aktywne
Aktywne
– Szczepienia przeciw WZW
Bezpieczne
Wytwarza odporność u 90% osób, które
otrzymały pełną serię szczepień
•
Bierne
Bierne
– Immunoglobulina Hepatitis B
Okresowa odporność
Podawana osobie niezaszczepionej po
ekspozycji
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
3
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZED HCV
PRZED HCV
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZED HCV
PRZED HCV
•
Odporność aktywna
Odporność aktywna
–
Dotychczas brak szczepionki
•
Odporność bierna
Odporność bierna
–
Używa się Immunoglobuliny
(IG), ale prawdopodobnie nie
daje ona odporności
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
4
HUMAN
HUMAN
IMMUNODEFICIENCY
IMMUNODEFICIENCY
VIRUS
VIRUS
HUMAN
HUMAN
IMMUNODEFICIENCY
IMMUNODEFICIENCY
VIRUS
VIRUS
•
Gorzej
Gorzej
przen
przen
oszony
oszony
niż WZW B
niż WZW B
•
Do
Do
zakażenia
zakażenia
dochodzi w 0,3%
dochodzi w 0,3%
(3/1000) przypadków po
(3/1000) przypadków po
u
u
kłuciu
kłuciu
skażoną igłą
skażoną igłą
•
Łatwo niszczony przez powszechnie
Łatwo niszczony przez powszechnie
dostępne środki dezynfekujące
dostępne środki dezynfekujące
•
Prowadzi do AIDS
Prowadzi do AIDS
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
5
GRUPY RYZYKA INFEKCJI
GRUPY RYZYKA INFEKCJI
HIV
HIV
GRUPY RYZYKA INFEKCJI
GRUPY RYZYKA INFEKCJI
HIV
HIV
Każdy człowiek jest HIV-
Każdy człowiek jest HIV-
dodatni dopóki test nie
dodatni dopóki test nie
wykaże inaczej
wykaże inaczej
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
6
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZED HIV
PRZED HIV
ZABEZPIECZENIE
ZABEZPIECZENIE
PRZED HIV
PRZED HIV
•
Aktywne
Aktywne
– Dotychczas brak szczepionki
•
Bierne
Bierne
– Użycie leków przeciwretrowirusowych w
ciągu pierwszych 2 godzin po kontakcie
w niektórych przypadkach zmniejsza
zagrożenie
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
7
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
W RAZIE KONTAKTU
W RAZIE KONTAKTU
Z
Z
WIRUSAMI WZW I HIV
WIRUSAMI WZW I HIV
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
W RAZIE KONTAKTU
W RAZIE KONTAKTU
Z
Z
WIRUSAMI WZW I HIV
WIRUSAMI WZW I HIV
•
Natychmiast
Natychmiast
dokładnie przemyj
dokładnie przemyj
narażone miejsce
narażone miejsce
•
Powiadom
Powiadom
kierownictwo o
kierownictwo o
kontakcie
kontakcie
–
Poproś o wykonanie
testów
serologicznych u
pacjenta
•
Sporządź raport o
Sporządź raport o
zdarzeniu
zdarzeniu
•
Kopie dla:
Kopie dla:
–
Koordynatora
medycznego
–
Dyrekcji
–
Działu BHP
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
8
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
W RAZIE KONTAKTU
W RAZIE KONTAKTU
Z
Z
WIRUSAMI WZW I HIV
WIRUSAMI WZW I HIV
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
W RAZIE KONTAKTU
W RAZIE KONTAKTU
Z
Z
WIRUSAMI WZW I HIV
WIRUSAMI WZW I HIV
•
Po wystąpieniu kontaktu
Po wystąpieniu kontaktu
–
Wykonaj testy w kierunku HIV, HBV, HCV
Natychmiast i po 1, 3 i 6 miesiącach
–
Rozpocznij szczepienia przeciw WZW B, jeśli nie
jesteś zaszczepiony
–
Gdy wskazana przyjmij HBIG
–
Gdy wskazane przyjmij leki przeciwretrowirusowe
–
Zasięgnij porady dotyczącej narażenia na
zakażenie
BLOOD &
BODY FLUIDS
1
9
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
W RAZIE KONTAKTU
W RAZIE KONTAKTU
Z
Z
WIRUSAMI WZW I HIV
WIRUSAMI WZW I HIV
Pracodawca
Pracodawca
powinien zapewnić
powinien zapewnić
wdrożenie
wdrożenie
profilaktyki po
profilaktyki po
ekspozycji
ekspozycji
BLOOD &
BODY FLUIDS
2
0
GRUŹLICA (TB
GRUŹLICA (TB
C
C
)
)
GRUŹLICA (TB
GRUŹLICA (TB
C
C
)
)
•
Infekcja bakteryjna
Infekcja bakteryjna
•
Przenoszona drogą kropelkową
Przenoszona drogą kropelkową
(kaszel i katar)
(kaszel i katar)
•
Zabezpieczenie: nieprzepuszczalna
Zabezpieczenie: nieprzepuszczalna
maseczka
maseczka
•
Zachorowalność wzrosła w latach 90
Zachorowalność wzrosła w latach 90
w związku z infekcjami wśród
w związku z infekcjami wśród
pacjentów z HIV
pacjentów z HIV
BLOOD &
BODY FLUIDS
2
1
ZABEZPIECZENIE PRZED
ZABEZPIECZENIE PRZED
GRUŹLICĄ
GRUŹLICĄ
ZABEZPIECZENIE PRZED
ZABEZPIECZENIE PRZED
GRUŹLICĄ
GRUŹLICĄ
•
Aktywne
Aktywne
- szczepienie BCG
- szczepienie BCG
•
Bierne
Bierne
- leczenie swoiste
- leczenie swoiste
BLOOD &
BODY FLUIDS
2
2
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
Przestrzeganie zasad
Przestrzeganie zasad
postępowania z materiałem
postępowania z materiałem
potencjalnie zakaźnym jest
potencjalnie zakaźnym jest
PODSTAWOWĄ METODĄ
PODSTAWOWĄ METODĄ
zapobiegania zakażeniom
zapobiegania zakażeniom
krwiopochodnym
krwiopochodnym
BLOOD &
BODY FLUIDS
2
3
PYTANIA?
PYTANIA?
PYTANIA?
PYTANIA?