Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne dla zdrowia

Czynniki szkodliwe,

uciążliwe i

niebezpieczne dla

zdrowia



Zagrożenie: stan środowiska pracy

mogący spowodować wypadek lub

chorobę.



- czynniki szkodliwe



- czynniki niebezpieczne



- czynniki uciążliwe



Czynniki szkodliwe i niebezpieczne:

- Fizyczne

- Chemiczne

- Biologiczne



Czynniki uciążliwe:

- rytm i tempo pracy

- postawa przy pracy

- oświetlenie…

- stres towarzyszący wykonywanej pracy



Zagrożenia fizyczne



Mechaniczne

- upadki z wysokości

- wybuchy

- uderzenia, wstrząsy, zgniecenia,

przekłucia przecięcia, otarcia,

poślizgnięcia i upadki,

- drgania



Zagrożenia fizyczne cd.



Termiczne:

- wysoka temperatura

- niska temperatura



Elektryczne



Promieniowanie

- jonizujące

- niejonizujące



Hałas



Zagrożenia chemiczne



Aerozole

- pyły i włókna

- dymy

- mgła



Płyny

- zanurzenie

- chlapanie, pryskanie



Gazy i pary



Zagrożenia biologiczne



Szkodliwe bakterie



Szkodliwe wirusy



Grzyby



Biologiczne antygeny inne niż

mikroorganizmy



Pierwotniaki i zwierzęta bezkręgowe



Mechaniczne

– upadek z wysokości



Stanowiska pracy usytuowane na

wyższym lub niższym poziomie w

stosunku do podłoża niesie za sobą

ryzyko upadku z wysokości:

- rozpoczęcie spadania w wyniku

zachwiania, poślizgnięcia, potknięcia itp.

- swobodne spadanie

- zatrzymanie spadania wskutek

uderzenia o podłoże lub elementy

stanowiska pracy



Prace na rusztowaniach



Montaż elementów

prefabrykowanych



Prace na masztach i słupach



Prace w kabinach wysokich dźwigów



Prace w wieżach wiertniczych,

masztach, czworonogach i trójnogach



Prace w szybach i kanałach

ściekowych



Mechaniczne

– wybuchy



Zagrożenie wybuchowe:

występowanie mieszanin z

powietrzem, które pod wpływem

czynnika inicjującego zapłon

wybuchają ( gwałtowne spalanie ze

wzrostem ciśnienia )



Jednoczesne wystąpienie materiału

palnego, czynnika utleniającego i

źródła zapłonu



Materiał palny

- gazy palne ( acetylen, metan, etan , wodór,

amoniak

- ciecze palne ( ciekłe węglowodory, alkohole,

rozpuszczalniki o temperaturze zapłonu

poniżej 55

C )

- ciała stałe ( tworzące aerozole z powietrzem

np. aluminium, mąka ) materiały

pirotechniczne )



Czynnik utleniający :

- tlen z powietrza, nadtlenki, związki

chemiczne bogate w tlen, chlorowce



Źródła zapłonu :

- iskry elektryczne, mechaniczne

- wyładowania atmosferyczne, łuk

elektryczny

- gorące powierzchnie, iskry

spawalnicze

- gorące gazy, reakcje chemiczne,

otwarty ogień



Mieszanina wybuchowa

: stężenie

składnika palnego zawierające się

pomiędzy dolną a górną granicą

wybuchowości.



DGW :

najniższe stężenie składnika

palnego w mieszaninie z powietrzem lub

innym utleniaczem, przy którym zapłon

jest już możliwy



GGW :

najniższe stężenie składnika

palnego w mieszaninie z powietrzem lub

innym utleniaczem, przy którym zapłon

jest jeszcze możliwy



Rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań

dotyczących bhp pracowników zatrudnionych na

stanowiskach pracy , na których może wystąpić

atmosfera wybuchowa ( Dz. U. 03. nr 107,

poz.1004) ; Rozporządzenie zmieniające( Dz.U. 06

.Nr 121 poz .836)



Ocena ryzyka zawodowego co najmniej raz w

roku:

- prawdopodobieństwo i częstotliwość wystąpienia

atmosfery wybuchowej

- prawdopodobieństwo wystąpienia źródła zapłonu

w tym wyładowań elektrostatycznych

- identyfikacja i ocena zagrożeń wybuchem

stwarzanych przez urządzenia techniczne,

procesy pracy, stosowane surowce i półprodukty



Rozporządzenie c.d.



Dokument zabezpieczenia przed wybuchem :

- informacja o identyfikacji atmosfer

wybuchowych i ocenę ryzyka wystąpienia

wybuchu

- informacja o podjętych odpowiednich środkach

zapobiegających wystąpieniu zagrożeń

wybuchem

- wykaz miejsc pracy zagrożonych wybuchem

wraz z ich klasyfikacją

- deklaracja stosowania zasad bezpieczeństwa



Dokument sporządzany jest przed

dopuszczeniem stanowiska do eksploatacji



Dokument podany jest do wiadomości

pracownikom



Rozporządzenie c.d.



Miejsca pracy , w których może wystąpić

atmosfera wybuchowa powinny być

sklasyfikowane zgodnie



z PN-EN 1127- 1 : 2001 zapobieganie

wybuchowi i ochrona przed wybuchem



Prace wykonywane w miejscu zagrożonym

wybuchem nie wynikające z instrukcji

wymagają pisemnego zezwolenia



Przed wejściem do pomieszczeń, gdzie

występuje atmosfera wybuchowa

oznakowanie ( trójkąt z czarnym

obramowaniem czarne Ex na żółtym tle )



Rozporządzenie c.d.



Maszyny i urządzenia techniczne w

wykonaniu przeciwwybuchowym wg PN

EN 60079 – 1 -2002



Zapewnić ochronę przed

elektrycznością statyczną obiektu,

instalacji i urządzeń wg PN EN 05204 :

1994



Zapewnić odzież ochronną z materiału,

który nie będzie powodował wyładowań

elektrostatycznych wg PN EN 1149 -1



Mechaniczne

: spadające elementy



Stopień zagrożenia uderzeniem

spadającymi elementami zależy

przede wszystkim od ich energii

kinetycznej podczas poruszania się

pod wpływem siły ciężkości, kształtu

oraz materiału z którego są zrobione.



Narażenie na uderzenia:

- głowa pracownika

- stopy pracownika

Spadające elementy :



Prace budowlane



Prace ziemne, skalne, w wykopach,

szybach



Prace w sąsiedztwie dźwigów i

przenośników



Prace manewrowe na kolei



Prace w stoczniach okrętowych



prace przy piecach przemysłowych



Prace z materiałami wybuchowymi



Prace remontowo- montażowe



Mechaniczne

: odpryski ciał stałych



Parametry charakteryzujące odpryski

- prędkość

- energia uderzenia

Odpryski ciał stałych



Szlifowanie na sucho, oczyszczanie

lub usuwanie kamienia kotłowego

przy użyciu młota



Obróbka skrawaniem metalu



Czyszczenie odlewów, piaskowanie



Prace powodujące rozpryski cząstek



Mechaniczne

: śliskie , nierówne

powierzchnie



Źródła narażenia

Powstałe w wyniku ruchu środków

transportu, zanieczyszczenia

substancjami chemicznymi

( zabrudzenie lub zmoczenie podłogi

np. olejami, smarami, zalodzenie )



Mechaniczne

: ostre wystające

chropowate elementy – przecięcia,

przekłucia , otarcia



Źródła narażenia:

Ostre przedmioty znajdujące się w

środowisku pracy lub narzędzia :

- noże

- piły łańcuchowe

- poruszające się elementy maszyn



Mechaniczne:

ruchome elementy

mogące

powodować wciągnięcie i zgniecenie.



Źródła narażenia

- obsługa wiertarek

- obsługa frezarek

- obsługa maszyn do obróbki

plastycznej

- obsługa taśmociągów



Mechaniczne :

przemieszczające się

maszyny oraz transportowane

przedmioty.



Źródła narażenia :

- przemieszczające się : suwnice,

dźwigi,

wózki jezdniowe, pojazdy drogowe



Mechaniczne :

drgania mechaniczne



Drgania ogólne

przenikające do

organizmu człowieka przez jego nogi,

miednice, plecy lub boki.



Drgania miejscowe

oddziałujące na

organizm człowieka przez kończyny

górne



Źródła drgań ogólnych :



Podłogi, pomosty, podesty w halach

produkcyjnych



Platformy drgające



Siedziska i podłogi środków

transportu (samochodów, ciągników,

trolejbusów, samolotów )



Siedziska i podłogi maszyn

budowlanych



Źródła drgań miejscowych :



ręczne narzędzia uderzeniowe o napędzie

pneumatycznym, hydraulicznym,

elektrycznym

(młoty pneumatyczne, ubijaki, wiertarki

udarowe)



ręczne narzędzia obrotowe o napędzie

elektrycznym, spalinowym (wiertarki,

szlifierki, piły łańcuchowe )



dźwignie sterujące maszyn i pojazdów

obsługiwane rękami



Wartości progów działania dla

wielkości charakteryzujących drgania

mechaniczne w środowisku pracy:



drgania miejscowe – dla ekspozycji

dziennej wyrażonej w postaci

równoważnej energetycznie dla 8

godzin działania sumy wektorowej

skutecznych, ważonych

częstotliwościowo przyspieszeń drgań

wartość progu działania wynosi 2,5

m/s



Rozporządzenie w sprawie bhp przy pracach

związanych z narażeniem na hałas lub drgania

mechaniczne ( Dz.U. 2005 Nr 157 poz.1318 )



obowiązek przeprowadzenia pomiarów wielkości

charakteryzujących drgania mechaniczne



obowiązek przeprowadzenia oceny ryzyka

zawodowego:

- poziom i rodzaj narażenia

- czas trwania narażenia ( systemy i rozkłady czasu

pracy

z uwzględnieniem pracy w godzinach

nadliczbowych

- dostępność środków ochrony indywidualnej

- skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników

- wpływ niskich temperatur i wilgotności



Rozporządzenie c.d.



obowiązek nałożony na pracodawcę

eliminacji

u źródła ryzyka zawodowego związanego z

narażeniem na drgania mechaniczne albo

ograniczenia do możliwie najniższego

poziomu



przy przekroczeniu wartości NDN drgań

mechanicznych pracodawca zapewnia

ochronę przed zimnem i wilgocią- odzież

ochronną (drgania ogólne ) i rękawice

ochronne ( drgania miejscowe )



TERMICZNE : mikroklimat gorący i zimny



Źródła narażenia :

Mikroklimat gorący



kontakt z otwartym płomieniem



intensywne promieniowanie cieplne



kontakt z gorącymi przedmiotami

Mikroklimat zimny



prace w chłodniach



prace w otwartej przestrzeni

temperaturze niższej od normalnej

Mikroklimat gorący na stanowiskach

pracy jest

Charakteryzowany przez wskaźnik

obciążenia termicznego WBGT w

Mikroklimat zimny oceniany jest za

pomocą

wskaźnika siły chłodzącej powietrza

WCI



Rozporządzenie w sprawie

profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.

U. 1996 Nr.60 poz.279)



pracodawca zapewnia pracownikom

zatrudnionym w warunkach szczególnie

uciążliwych nieodpłatnie posiłki i napoje

- dla WBGT > 25

- dla WCI > 1000



pracownikom nie przysługuje

ekwiwalent pieniężny za posiłki i napoje.

Wartości progów działania dla wielkości

charakteryzujących drgania

mechaniczne w środowisku pracy:



drgania ogólne – dla ekspozycji

dziennej wyrażonej w postaci

równoważnej energetycznie dla 8

godzin działania sumy wektorowej

skutecznych, ważonych

częstotliwościowo przyspieszeń drgań

wartość progu działania wynosi 0,5

m/s

Document Outline