Wesz ludzka (Pediculus
humanus)
Wesz ludzka (Pediculus
humanus)
Wesz ludzka (Pediculus humanus) występuje w dwóch
formach: wesz odzieżowa (Pediculus humanus vestimenti)
oraz wesz głowowa (Pediculus humanus capitis), różniących
się nieznacznie wielkością i trybem życia. Pierwszy gatunek
roznosi B. recurrentis wywołujacy dur powrotny
epidemiczny, a drugi jest roznosicielem riketsji (Rickettsia),
wywołujących tyfus plamisty; powoduje także inne choroby,
np. wszawicę.
Budowa
Owady niewielkich rozmiarów, od 0,35 do 6 mm długości,
silnie spłaszczone, pozbawione skrzydeł, okryte skórzastym,
chitynowym pancerzem o ściśle zrośniętych segmentach.
Mają zredukowane oczy, krótkie czułki, kłująco-ssące
narządy gębowe, odnóża przednie i środkowe
wyspecjalizowane w poruszaniu się wzdłuż włosa, odnóża
środkowe i tylne wyposażone są w pazurki czepne, dzięki
którym wesz może utrzymać ciężar 2000 razy
przewyższający ciężar jej ciała. Żywią się krwią wysysaną
po nakłuciu skóry żywiciela.
Samice wszy są większe od samców
Cykl życiowy
Rozwój jest prosty. Samica składa w ciagu życia około 200-300 jaj,
jednorazowo około 10 jaj. Jaja, zwane gnidami są składane na
powierzchnię włosów, do której ściśle przylegają. Larwy wylegają
się po około tygodniu. Osiagają dojrzałośc płciową po około 3
tygodniach. Cykl rozwojowy trwa około 26 dni. Dorastają
maksymalnie do około 4 mm, średnio 2,5 mm.
Wszy odzieżowe szybciej wylęgaja się z jaj (po 3-4 dniach) i
prędzejej dojrzewaja płciowo (po około 2 tygodniach).
Wesz głowowa
• Wesz
głowowa:
Przenosi się najczęściej
poprzez wspólne
używanie grzebieni,
szczotek czy nakryć
głowy i pasożytuje na
skórze owłosionej
głowy, na karku i za
uszami
• Wesz
odzieżowa:
Wszy odzieżowe są dla
ludzi bardzo
niebezpieczne,
ponieważ przenoszą
drobnoustroje
chorobotwórcze
wywołujące choroby
zakaźne takie, jak: dur
plamisty, dur powrotny
i gorączkę okopową.
Wesz odzieżowa bytuje
w odzieży zwłaszcza w
szwach przylegających
do skóry.
Do zakażenia wszą
odzieżową dochodzi
przez odzież lub pościel
Objawy
• Wesz
głowowa:
nakłuwanie
skóry wywołuje świąd, co
przejawia się drapaniem po
skórze owłosionej,
powstawaniem przeczosów,
strupów i objawami
zliszajcowacenia skórnych
zmian. Rany spowodowane
drapaniem ulegają niekiedy
zakażeniu ropnemu. Na
włosach widoczne gnidy i wszy.
• Wesz
odzieżowa:
świąd, stan
zapalny, zakażenie ran
bakteriami ropnymi, przeczosy,
w miejscu ukłucia grudki
zapalne, a potem blizenki
odbarwieniowe i
przebarwieniowe
(brunatnawe).
Leczenie
•
Leczenie wszawicy polega na wtarciu w
całe włosy jednego z preparatów
przeciwwszawiczych dostępnych w aptece
bez recepty w postaci szamponu albo
płynu. Po upływie kilku godzin od
zastosowania środka
przeciwwszawiczego, należy gęstym
grzebieniem wyczesać włosy, co umożliwi
usuwanie gnid. Ponieważ jednak gnidy są
dość mocno przytwierdzone do włosów
kleistą substancją, kurację i
wyczesywanie należy powtórzyć po
upływie 7-10 dni. Wszyscy mieszkający
pod jednym dachem również muszą
poddać się profilaktycznie kuracji
przeciwwszawiczej.
• Leczenie wszawicy odzieżowej
polega na zastosowaniu
odpowiednich
preparatów
przeciwwszawiczych, prania
oraz prasowania używanej
odzieży i pościeli.
Zapobieganie sprowadza się do stałego utrzymywania
higieny osobistej oraz otoczenia, a także zmienianiu
pościeli przynajmniej co miesiąc.