Czy jesteśmy

Czy jesteśmy

egoistami?

egoistami?

Wstępne wyjaśnienia pojęcia

Wstępne wyjaśnienia pojęcia

Natura egoizmu

Natura egoizmu

Egocentryczna

Egocentryczna

tendencyjność jako

tendencyjność jako

właściwość do zrozumienia

właściwość do zrozumienia

różnorodnych przejawów

różnorodnych przejawów

egoizmu

egoizmu

Egocentryczna tendencyjność

Egocentryczna tendencyjność

to

to

właściwość szczególna, gdyż tak

właściwość szczególna, gdyż tak

naprawdę ludzie dostrzegają ją zwykle w

naprawdę ludzie dostrzegają ją zwykle w

nieco krzywym zwierciadle i rzadko

nieco krzywym zwierciadle i rzadko

zdajemy sobie z niej sprawę mimo że

zdajemy sobie z niej sprawę mimo że

istnieje.

istnieje.

Reguły rządzące

Reguły rządzące

przetwarzaniem informacji

przetwarzaniem informacji

Przetwarzanie informacji

Przetwarzanie informacji

( procesy spostrzegania, myślenia, zapamiętywania itd.) są

( procesy spostrzegania, myślenia, zapamiętywania itd.) są

uniwersalną właściwością ludzkiego umysłu. Reguły odpowiedzialne za przetwarzanie

uniwersalną właściwością ludzkiego umysłu. Reguły odpowiedzialne za przetwarzanie

informacji mają szczególne znaczenie dla własnej osoby dla samego siebie oraz informacji

informacji mają szczególne znaczenie dla własnej osoby dla samego siebie oraz informacji

o samym sobie( zniekształcenia w przetwarzaniu wszelkich informacji docierających do

o samym sobie( zniekształcenia w przetwarzaniu wszelkich informacji docierających do

umysłu)

umysłu)

Reguły

Reguły

:

:

-bronienie się podmiotu przed informacjami niekorzystnymi z punktu widzenia kryteriów

-bronienie się podmiotu przed informacjami niekorzystnymi z punktu widzenia kryteriów

oceny własnej wartości.

oceny własnej wartości.

Jeśli ciągle podmiot się broni wtedy nie akceptuje postaw

Jeśli ciągle podmiot się broni wtedy nie akceptuje postaw

egoistycznych i tym samym nie jest w stanie dostrzec ich u siebie samym.

egoistycznych i tym samym nie jest w stanie dostrzec ich u siebie samym.

-

-

tłumienie niepochlebnych informacji

tłumienie niepochlebnych informacji

-racjonalizacja( dostrzeganie okoliczności usprawiedliwiających)

-racjonalizacja( dostrzeganie okoliczności usprawiedliwiających)

Natura egoizmu

Natura egoizmu

Egoizm

Egoizm

Egoista

Egoista

Zarzut intencjonalny

Zarzut intencjonalny

Makiawelizm

Makiawelizm

Egoizm nie

Egoizm nie

zamierzony( egocentryzm)

zamierzony( egocentryzm)

Egoizm

Egoizm

„

„

postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie,

postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie,

kierującego się jedynie własnym interesem”

kierującego się jedynie własnym interesem”

(

(

słownik języka polskiego,PWN,1995,t.1)

słownik języka polskiego,PWN,1995,t.1)

W psychologii egoizm to zjawisko interpersonalne

W psychologii egoizm to zjawisko interpersonalne

pomiędzy co najmniej dwiema osobami które, może

pomiędzy co najmniej dwiema osobami które, może

polegać często na nieporozumieniu oraz trudnych do

polegać często na nieporozumieniu oraz trudnych do

przekroczenia barier.

przekroczenia barier.

Egoista

Egoista

„

„

osoba przedkładająca zawsze interes własny nad

osoba przedkładająca zawsze interes własny nad

cudzy”

cudzy”

(

(

słownik języka polskiego,PWN,1995,t. 1

słownik języka polskiego,PWN,1995,t. 1

)

)

Osoba egoistyczna kieruje się własnym interesem

Osoba egoistyczna kieruje się własnym interesem

często ze szkodą dla innych.

często ze szkodą dla innych.

Obydwa słowa kojarzą się nam raczej z czymś

Obydwa słowa kojarzą się nam raczej z czymś

negatywnym a wręcz czujemy pewna dozę niechęci.

negatywnym a wręcz czujemy pewna dozę niechęci.

Niechęć ta może zmaleć ale tylko wtedy gdy

Niechęć ta może zmaleć ale tylko wtedy gdy

wprowadzimy rozróżnienie między egoizmem

wprowadzimy rozróżnienie między egoizmem

intencjonalnym i nie zamierzonym

intencjonalnym i nie zamierzonym

Kim jest egoista ?

Kim jest egoista ?

Egoista

Egoista

Dokonuje świadomego wyboru między interesem

Dokonuje świadomego wyboru między interesem

własnym a cudzym, lekceważąc zdecydowanie ten drugi.

własnym a cudzym, lekceważąc zdecydowanie ten drugi.

Okazuje się,że wiele naszych zachowań egoistycznych

Okazuje się,że wiele naszych zachowań egoistycznych

przebiega poza świadomością podmiotu (nie wiemy czy

przebiega poza świadomością podmiotu (nie wiemy czy

kierujemy się własnym interesem ani czy przypadkiem

kierujemy się własnym interesem ani czy przypadkiem

nie działamy na szkodę innych). Czyli łatwo wyprowadzić

nie działamy na szkodę innych). Czyli łatwo wyprowadzić

wniosek, że to co nieświadome jest pozbawione

wniosek, że to co nieświadome jest pozbawione

samokontroli czynienia dobra.

samokontroli czynienia dobra.

Zachowania egoistyczne

Zachowania egoistyczne

Wynikają z nieświadomości konfliktu interesów a nie ze

Wynikają z nieświadomości konfliktu interesów a nie ze

złych intencji. Mamy tutaj do czynienia z paradoksem

złych intencji. Mamy tutaj do czynienia z paradoksem

który polega na tym, że ten rodzaj zachowań może się

który polega na tym, że ten rodzaj zachowań może się

ujawnić w warunkach gdzie dana osoba dąży do

ujawnić w warunkach gdzie dana osoba dąży do

pomnażania dobra, ale niestety często się zdarza że

pomnażania dobra, ale niestety często się zdarza że

dzieje się zupełnie odwrotnie.

dzieje się zupełnie odwrotnie.

Zarzut intencjonalny

Zarzut intencjonalny

Zarzut, który pojawia się tylko wtedy gdy dana osoba potrafi

Zarzut, który pojawia się tylko wtedy gdy dana osoba potrafi

rozpoznać potrzeb, zamierzenia, cele zarówno własne jak i cudze

rozpoznać potrzeb, zamierzenia, cele zarówno własne jak i cudze

ale niestety to zadanie nie jest takie łatwe.

ale niestety to zadanie nie jest takie łatwe.

Makiawelizm

Makiawelizm

(lata 60-te XX w. badania Richarda Christiego i

(lata 60-te XX w. badania Richarda Christiego i

nowojorskich psychologów)

nowojorskich psychologów)

Osoba makiawelistyczna charakteryzuje się niewiarą w dobre

Osoba makiawelistyczna charakteryzuje się niewiarą w dobre

intencje innych ludzi mająca przeświadczenie że życie to walka,

intencje innych ludzi mająca przeświadczenie że życie to walka,

która trzeba umieć wygrać a udać się to może tylko wtedy gdy uśpi

która trzeba umieć wygrać a udać się to może tylko wtedy gdy uśpi

się czujność przeciwnika pozornie sprzyjając jego celom.

się czujność przeciwnika pozornie sprzyjając jego celom.

„

„

Mów innym to, co pragną usłyszeć”

Mów innym to, co pragną usłyszeć”

Niccolo

Niccolo

Machiavelli

Machiavelli

Zachowania ingracjacyjne ( przymilanie

Zachowania ingracjacyjne ( przymilanie

się-Edward Jones)

się-Edward Jones)

Wyrafinowane formy zabiegów służących do

Wyrafinowane formy zabiegów służących do

realizacji własnych interesów. W języku potocznym

realizacji własnych interesów. W języku potocznym

mówi się, że to są przede wszystkim umiejętne

mówi się, że to są przede wszystkim umiejętne

oszukiwanie

oszukiwanie

Egoizm nie zamierzony (egocentryzm)

Egoizm nie zamierzony (egocentryzm)

Egoizm takiego rodzaju jest trudno

Egoizm takiego rodzaju jest trudno

rozpoznawalny w warunkach codziennych gdyż

rozpoznawalny w warunkach codziennych gdyż

oparty jest na koncentracji na samym sobie co

oparty jest na koncentracji na samym sobie co

utrudnia prawidłowe rozumienie zarówno siebie

utrudnia prawidłowe rozumienie zarówno siebie

jak i innych.

jak i innych.

Egoizm oczami znanych

Egoizm oczami znanych

ludzi

ludzi

„

„

Osoby samolubne są niezdolne kochać innych, ale tak

Osoby samolubne są niezdolne kochać innych, ale tak

naprawdę-nie kochają także siebie”.

naprawdę-nie kochają także siebie”.

Erich Fromm

Erich Fromm

„

„

Egoizm nie polega na tym, że żyje się, jak się chce, lecz na

Egoizm nie polega na tym, że żyje się, jak się chce, lecz na

żądaniu od innych, by żyli tak, jak my chcemy”.

żądaniu od innych, by żyli tak, jak my chcemy”.

Oskar Wilde

Oskar Wilde

„

„Żyć swoim życiem nie jest egoizmem. Egoizm zawiera się

w żądaniu, by ktoś żył zgodnie z twoimi upodobaniami,

żył dla twojej próżności, dla twojego zysku i twojej

przyjemności”.

Anthony de Mello

Anthony de Mello

„

„

Służenie innym bez uczucia pokory jest jedynie

Służenie innym bez uczucia pokory jest jedynie

zaspokojeniem egoizmu: zapatrzeniem się wyłącznie we

zaspokojeniem egoizmu: zapatrzeniem się wyłącznie we

własną osobę”

własną osobę”

Mahatma Gandhi

Mahatma Gandhi