ZAKAŻENIA
SZPITALNE
ZAKAŻENIA
SZPITALNE
Przeciwdziałanie
zakażeniom w ujęciu
historycznym
ZAKAŻENIE SZPITALNE
„zakażenie związane z pobytem
chorego
w szpitalu, powstające lub
rozwijające się
w trakcie pobytu chorego w szpitalu
lub po opuszczeniu szpitala,
rozpoznane klinicznie
i potwierdzone laboratoryjnie”
ASEPTYKA
ASEPTYKA
postępowanie mające na celu dążenie do jałowości
bakteriologicznej (np. pomieszczeń, narzędzi,
materiałów opatrunkowych) w celu
niedopuszczenia drobnoustrojów do określonego
środowiska (np. otwartej rany operacyjnej). Polega
na postępowaniu uniemożliwiającym zakażenie
uprzednio wyjałowionych przedmiotów
ANTYSEPTYKA
-
postępowanie odkażające,
mające na celu niszczenie drobnoustrojów na
skórze, błonach śluzowych, w zakażonych ranach.
ZAKAŻENIE SZPITALNE
PERSONELU
„
każde zakażenie, które wystąpiło
u pracownika zakładu opieki
zdrowotnej w związku z
wykonywaniem obowiązków
zawodowych”
Zakażenia szpitalne (u pacjenta)
a)
Egzogenne
– każde zakażenie, które nie
było stwierdzone przy przyjęciu do szpitala, a
wystąpiło w czasie pobytu w szpitalu lub w
okresie wylęgania po wypisaniu do domu,
wywołane przez florę szpitalną nabytą,
b)
Endogenne
– każde zakażenie, które nie
było stwierdzone przy przyjęciu do szpitala a
wystąpiło w okresie pobytu w szpitalu,
wywołane przez florę własną pacjenta,
Łańcuch epidemiczny zakażenia
szpitalnego
ŹRÓDŁA ZAKAŻENIA
•
Środowisko szpitalne
•
Pacjent
•
Inny pacjent
•
Personel medyczny
•
Odwiedzający
DROGI SZERZENIA SIĘ ZAKAŻENIA
przez ręce personelu!!!!!
kontakt bezpośredni
powietrzno – pyłkowa
pokarmowa
źle wyjałowiony sprzęt medyczny
transfuzja
transplantacja
CZYNNIKI RYZYKA zależne od pacjenta
skrajności wieku
zaburzenia odporności
długotrwała kuracja antybiotykowa
diagnostyka inwazyjna
choroby towarzyszące
uszkodzenia skóry
częste lub długotrwale pobyty w szpitalu
niedożywienie
CZYNNIKI RYZYKA zależne od szpitala
zły stan techniczny szpitala
złe warunki sanitarno-higieniczne
zbyt duża liczba pacjentów w salach
niedostateczna opieka chorych
stosowanie nieodpowiednich środków
dezynfekcyjnych
niewiedza personelu medycznego dotycząca
istoty zakażeń szpitalnych
Podstawowe elementy kontroli
zakażeń szpitalnych:
I. Działania przeciwepidemiczne
unieszkodliwienie źródła zakażenia i przecięcie dróg
szerzenia się zakażenia
- izolacja
- terapia
- dezynfekcja
- sterylizacja
uodpornienie populacji wrażliwej
- szczepienia ochronne
- uodpornienie bierne
- wiedza
monitorowanie sytuacji epidemiologicznej placówki
- zużycie antybiotyków,
- badania mikrobiologiczne,
- rejestracja podejrzeń i przypadków zakażeń szpitalnych.
Podstawowe elementy kontroli
zakażeń szpitalnych
II. Działalność Zespołu (Komitetu) Kontroli
Zakażeń Szpitalnych
formułowanie procedur,
wprowadzanie standardów i procedur,
monitorowanie realizacji w/w,
szkolenie personelu,
doradztwo
ZAPOBIEGANIE ZAKAŻENIOM =
DZIAŁANIE ZESPOŁOWE
Lekarz epidemiolog
Pielęgniarka epidemiologiczna
Lekarz klinicysta
Mikrobiolog
Higienista
Farmakolog
Ekonomista
Zarządzający
NAJCZĘSTSZE POSTACIE KLINICZNE
ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH
1.
Zakażenia układu moczowego
2.
Zakażenia układu oddechowego
3.
Zakażenia krwi
4.
Zakażenia miejsca chirurgicznego
5.
Zakażenia związane z drenażem naczyń
i wprowadzania wszczepów z
biomateriałów
Bakteryjne zakażenia szpitalne
1. Ziarniaki Gram +
- gronkowce koagulazoujemne
- gronkowiec złocisty
- enterokoki
Najczęściej powodują zakażenia endogenne
(gronkowiec- egzogenne). Łatwo nabywają
lekooporność.
2. Pałeczki Gram –
3. Laseczki Gram+
4. Szczepy wielooporne
empiryczna antybiotykoterapia oraz
nadużywanie antybiotyków np. w profilaktyce
operacyjnej prowadzi do powstawania
oporność i selekcji szczepów wieloopornych
Wirusowe zakażenia szpitalne
a)
egzogenne- występujące w postaci
mniejszych lub większych epidemii
oddziałowych
b)
endogenne – dotyczą pacjentów ze
zmniejszoną odpornością
W zależności od drogi szerzenia się
wyróżniono:
a)
Zakażenia żołądkowo jelitowe (wymioty,
biegunka). Do zakażeń dochodzi drogą
brudnych rąk.
b)
Zakażenia układu oddechowego ( drogą
kropelkową lub za pośrednictwem brudnych
rąk)
c)
Choroby wysypkowe- do zakażeń dochodzi
za pośrednictwem wydzieliny z dróg
oddechowych i krwi
d)
Zakażenia za pośrednictwem krwi i jej
produktów
Pasożytnicze zakażenia szpitalne
Toxoplazmoza gondi- zakażenia endogenne
Pneumocystis carinii- zakażenia endogenne,
egzogenne u noworodków i niemowląt
Giardia lamblia – zakażenia egzogenne,
biegunki i inne schorzenia ukladu
pokarmowego
Grzybicze zakażenia szpitalne
Zakażenia grzybami
drożdżopodobymi
Dermatofitozy
Zakażenia grzybami pleśniowymi
ODPADY
ODPADY
MEDYCZNE
MEDYCZNE
ODPADY
ODPADY to:
każda substancja lub przedmiot
należący do jednej kategorii
(określonej w załączniku do ustawy o
odpadach), których posiadacz
pozbywa się, zamierza się pozbyć lub
jest zobowiązany do ich pozbycia się
Rodzaje odpadów w zakładach
Rodzaje odpadów w zakładach
opieki zdrowotnej:
opieki zdrowotnej:
Komunalne – nie stwarzają zagrożenia
Medyczne – powstające w związku z
udzielaniem świadczeń zdrowotnych,
dzielą się one na:
a) odpady niebezpieczne
- odpady specyficzne
- odpady specjalne
b) odpady inne niż niebezpieczne
ODPADY SPECYFICZNE
-
odpady niebezpieczne
zawierające żywe drobnoustroje
chorobotwórcze lub ich toksyny
oraz inne formy zdolne do
przeniesienia materiału
genetycznego
KODY KLASYFIKACYJNE:
A)
18 01 02* części ciała, organy, pojemniki
na krew
B)
18 01 03* odpady zawierające żywe
drobnoustroje chorobotwórcze lub ich
toksyny np. podkłady
C)
18 01 80* zużyte kąpiele lecznicze
aktywne biologicznie o właściwościach
zakaźnych
D)
18 01 82* pozostałości z żywienia
pacjentów oddziałów zakaźnych
ODPADY SPECJALNE
-
pozostałe odpady niebezpieczne,
zawierające substancje chemiczne,
co do których istnieje wiarygodne
sądzenie, że wywołują choroby
niezakaźne ludzi i zwierząt
KODY KLASYFIKACYJNE:
a)
18 01 08* leki cytostatyczne i
cytotoksyczne
b)
18 01 06* chemikalia, odczynniki
chemiczne zawierające substancje
niebezpieczne
c)
18 01 10* odpady amalgamatu
dentystycznego
ODPADY INNE NIŻ NIEBEZPIECZNE
-
Pozostałe odpady powstałe przy udzielaniu
świadczeń zdrowotnych: narzędzia
chirurgiczne i zabiegowe, inne leki, inne
chemikalia i inne r-ry i kąpiele lecznicze
-
Ich kody klasyfikacyjne to: 18 01 01, 04,
07, 09, 81
GROMADZENIE I
PRZECHOWYWANIE ODPADÓW
segregowanie wg kodów
klasyfikacyjnych w miejscu powstania,
zbieranie odpadów medycznych w
miejscu ich powstania (do sztywnych
jednorazowych pojemników, lub
worków plastikowych),
oznakowanie odpadów
przechowywanie odpadów ( nie dłużej
niż 48 h)
TRANSPORT ODPADÓW
TRANSPORT WEWNĄTRZ ZAKŁADU OPIEKI
ZDROWOTNEJ (wózki zamykane,
dezynfekowane po każdym transporcie
wydzielonymi drogami)
TRANSPORT POZA ZAKŁADEM OPIEKI
ZDROWOTNEJ (oznakowanymi środkami
transportu)
UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW
UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW
MEDYCZNYCH
MEDYCZNYCH
Metody termiczne: suche i wilgotne ciepło,
piroliza-spalanie, plazma:
Metody chemiczne: chlor i jego związki, tlenek
etylenu, ozon;
Nowe technologie stosowane do specjalnych
kategorii odpadów medycznych w małych
objętościach