Produkty i potrawy zalecane w chorobach przewodu pokarmowego

Wstęp

Dieta w chorobach jelit odgrywa bardzo ważną rolę.
Dobór produktów i potraw zależy od jednostki

chorobowej,

typowych objawów, stanu chorego itp.
Dieta powinna być łatwo strawna, nisko resztkowa.

Produkty zalecane

Białko

Chude mięsa z mała ilością

tkanki łącznej: cielęcina,

królik, młody drób, jaja na

miękko, jogurt, kefir, świeży

twarożek

Tłuszcz

Masło, śmietana, oleje

Węglowodany

Pieczywo pszenne, drobne

kasze, biała mąka

Energia

Pokrycie zapotrzebowania

Działanie pokarmów na

perystaltykę jelit.

Pokarmy pobudzające perystaltykę jelit:



Produkty wysokoresztkowe – b. nierozpuszczalny



Miód, słodycze galaretkowate z sorbitolem, cukier

mleczny, syropy owocowe, sok jabłkowy,

winogronowy, gruszkowy, dżemy, śliwki suszone



Fermentowane przetwory z mleka, kefir, zsiadłe

mleko, woda mineralna gazowana



Kwaśne owoce , buraki ćwikłowe, papryka



Napoje i dania zimne, słone, mocno przyprawione



Tłuszcze



Kawa prawdziwa

Działanie pokarmów na

perystaltykę jelit.

Pokarmy obniżające perystaltykę jelit:



Napoje garbnikowe, mocna gorzka herbata,
kakao na wodzie, wino czerwone wytrawne



Napoje gorące



Mąka ziemniaczana, kisiel, ryż, żelatyna



Warzywa i owoce bogate w błonnik
rozpuszczalny (pektyny: marchew, dynia,
banan, jabłko tarte)



Suche pożywienie

Żywienie w ostrym nieżycie

jelit (enterocolitis acuta)

Przez 1-2 doby stosuje się

głodówkę

, w czasie

której podaje się od 1,5 do 2,0 litrów/dobę płynów
obojętnych, osłaniających, garbnikowych,
rozcieńczonych soków.

Następnie wprowadza się

kleiki na wodzie, sucharki,

bułkę czerstwą .

Poszerzanie diety o produkty zalecane w

diecie

łatwo

strawnej,

aż do całkowitego przejścia.

Żywienie w przewlekłym
zapaleniu jelit

(enterocolitis

chronica)

Nawadnianie organizmu (

1500 – 2000 ml/dobę

Zalecane są

płyny

obojętne, osłaniające, garbnikowe i

rozcieńczone soki warzywne.

Dieta bogato białkowa

, z odpowiednią ilością energii,

witamin

i składników mineralnych.

Zaleca się

pokarmy

o działaniu zapierającym

ryż, mąkę ziemniaczaną, galaretkę, warzywa i
owoce bogate w garbniki i pektyny (jabłka, banany,
marchew, dynia). Potrawy powinny być
rozdrobnione, należy je sporządzać metodą gotowania.

Żywienie w zaparciach
nawykowych (obstipatio
habitualis)



Żywienie w zaparciu atonicznym



Stosowanie diety bogatoresztkowej bez

większych ograniczeń.



Żywienie w zaparciu spastycznym



Dieta łatwo strawna. Błonnik podaje się w

postaci warzyw i owoców gotowanych i

rozdrobnionych. Zaleca się produkty

wzmagające procesy fermentacyjne w jelitach

np. cukier buraczany, cukier mleczny, woda z

miodem, soki owocowe, jogurt. Korzystnie

działają namoczone suszone śliwki.

Żywienie we wrzodziejącym
zapaleniu jelita grubego
(colitis ulcerosa)

W okresie ostrym często stosuje się leczenie

żywieniowe drogą pozajelitową

(dożylną) –

bezresztkowe diety przemysłowe.

Żywienie z produktów naturalnych.

Początkowo podaje się

słabą

herbatę, napar z rumianku, mięty, słaby rosołek, marchewkę

puree,

sucharki, bułkę, ryż, jaja na miękko, mięso gotowane,

ziemniaki puree.

Gdy objawy chorobowe ustąpią, wprowadza się

dietę łatwo strawną

, niskotłuszczową z ograniczeniem

błonnika, zwiększoną ilością białka [80 do 120g/dobę].

Żywienie w chorobie
Leśniowskiego – Crohna (ChL-
C)

Jest zwykle ograniczona do jelita krętego. (od jamy ustnej aż po

odbyt).

Ból

brzucha, towarzyszą biegunki i brak łaknienia.

W okresie zaostrzeń

Stosuje się

dietę płynną

pozbawioną błonnika;

nie dłużej

niż 3 dni

, ponieważ jest to dieta niepełnowartościowa.

Początkowo podaje się

gorzką herbatę

lub kisiel owocowy

i rozcieńczony przecier, jeśli chory je toleruje. Do płynów

nie należy dodawać cukru. Następnie można włączyć

kleiki z ryżu

lub kaszki pszennej oraz rozmoczone

sucharki. Często stosuje się gotową

dietę syntetyczną

Żywienie w chorobie
Leśniowskiego – Crohna
(ChL-C)

W okresie przewlekłym

Zaleca się dietę

bogatoenergetyczną

o niskiej zawartości

tłuszczu, ale o dużej zawartości białka w celu uzupełnienia

niedoborów pokarmowych. Ma ona w ciągu dnia dostarczać od

2500 do 3000 kcal

. Posiłki powinny być małe objętościowo,

spożywane regularnie 5-6 razy dziennie.

Ilość białka w diecie powinna wynosić 100-120 g, ma ono

dostarczać około 16% całkowitej energii diety. Najlepsze źródło

pełnowartościowego białka to

chude mięsa, ryby i jaja

Tłuszcz w diecie powinien zostać ograniczony

do 50-70 g

dziennie (ok. 20% energii pożywienia). Dodaje się go w postaci

surowej do gotowych potraw. Jeśli chory źle to toleruje, podaje

się wtedy tłuszcze zawierające kwasy tłuszczowe o średnim

łańcuchu węglowym. Większość energii, bo ponad 60% powinna

stanowić energia pochodząca z

węglowodanów

Leczenie żywieniowe w zespole
nadwrażliwości jelita grubego
(IBS)

Zależnie od objawów ustala się

dietę indywidualnie

dla

każdego pacjenta.

Dieta łatwo strawna

. Proponowane produkty mleczne to

jogurt, kefir. U chorych z zaparciami korzystna jest dieta
bogata w błonnik nierozpuszczalny, który zwiększa masy
kałowe, nawadnia je, przyśpiesza pasaż jelit. 1,5 l

płynów/24h

Przy biegunkach czynnościowych obowiązuje

dieta nisko

resztkowa, niskotłuszczowa, z ograniczeniem cukrów

fermentujących w jelitach.

Leczenie żywieniowe w
chorobie trzewnej

(coeliakia,

morbus visceralis)

W leczeniu stosuje się

dietę bezglutenową

Produkty dozwolone

przetwory ze zbóż

naturalnie bezglutenowych

(ryżu,

kukurydzy, gryki, prosa itp.): mąka ryżowa, mąka

kukurydziana, skrobia kukurydziana, mączka

ziemniaczana, tapioka, mąka sojowa:

- pieczywo bezglutenowe (chleb, bułki),

- makaron bezglutenowy

- płatki ryżowe, kaszki ryżowe błyskawiczne

- kasza kukurydziana, płatki kukurydziane i chrubki

kukurydz.

- kasza gryczana, kasza jaglana

- ciasteczka i słodycze bezglutenowe

- skrobia pszenna

Wszystkie inne produkty węglowodanowe oznaczone

symbolem

"przekreślony kłos".

Leczenie żywieniowe w
uchyłkowatości jelita
grubego

Dieta w uchyłkowatości jelita grubego jest

uzależniona od

objawów towarzyszących temu schorzeniu.

W przypadku, gdy nie występują żadne dolegliwości

bólowe stosuje się

dietę wysokoresztkową

z dużą

ilością substancji balastowych, które zwiększają

objętość stolca oraz mechanicznie pobudzają pracę

jelit.

W przypadku, gdy pojawiają się stany zapalne uchyłków,

występują zaparcia i bóle brzucha, w stolcu pojawia

się krew należy

dietę łatwo strawną z

ograniczeniem błonnika w postaci surowej.

Leczenie żywieniowe – rak jelita
grubego (ca recti)



W przebiegu choroby nowotworowej
dochodzi do zespołu wyniszczenia.
Posiłki powinny być małoobjętościowe
ale wysokoodżywcze.

Zabieg chirurgiczny oraz radioterapia, chemioterapia

wspomagająco.



Nudności i wymioty



Zaparcia



Biegunka

Document Outline