Profilaktyka i leczenie
odleżyn-
rola pielęgniarki
Profilaktyka i leczenie
odleżyn-
rola pielęgniarki
Leczenie odleżyn to proces złożony,
który prowadzi do regeneracji tkanki
łącznej, naczyniowej i naskórka. W
leczeniu odleżyn obowiązuje
koncepcja „wilgotnego leczenia ran”.
Naskórkowanie rany utrzymanej w
środowisku wilgotnym jest
dwukrotnie szybsze niż gdy
powierzchnia rany pokryta jest
strupem.
Idealny opatrunek
powinien:
•
utrzymywać wysoką wilgotność między nim, a
raną
•
usuwać nadmiar wysięku i toksycznych cząsteczek
•
nie przylegać do rany
•
być nie przepuszczalnym dla bakterii
•
pozwolić na prawidłową wymianę gazową
•
utrzymywać odpowiednią temperaturę
•
być nie toksycznym i nie alergizującym
•
podczas wymiany nie uszkadzać nowo powstałych
tkanek
Wybór opatrunku zależy
od:
•
etapu gojenia (odleżyna z tkanką
martwiczą suchą lub rozpływną,
odleżyna ziarninująca lub
naskórkująca)
•
ilości wysięku (odleżyna z wysiękiem
obfitym średnim lub małym)
•
głębokości rany (odleżyna
powierzchowna lub głęboka)
Etapy leczenia odleżyn
•
Oczyszczanie
•
Ziarninowanie
•
Naskórkowanie
Metody leczenia odleżyn:
•
Leczenie odleżyn za pomocą
opatrunków tradycyjnych
•
Leczenie za pomocą opatrunków nowej
generacji
•
Oczyszczanie odleżyn chirurgiczne,
chemiczne
•
Leczenie odleżyn chirurgiczne
•
Oczyszczanie enzymatyczne
Cele zachowawczego
leczenia odleżyn:
•
usunięcie ucisku na zagrożony obszar
•
zachowanie zdrowej skóry w
otoczeniu zmiany
•
usunięcie tkanki martwiczej
•
zapobieganie zakażeniu
•
niedopuszczenie do uszkodzenia
ziarniny
Postępowanie pielęgniarki w
poszczególnych stopniach
odleżyn
Odleżyna I stopnia
•
Natłuszczenie i oklepywanie miejsc, w
których wystąpiło zaczerwienienie
naskórka
•
Na osuszoną i czystą skórę stosujemy
półprzepuszczalne błony poliuretanowe
np. Hydrofilm, Bioclusive
•
Stosujemy dietę wysokobiałkową.
Odleżyna II stopnia
•
Jeżeli nie doszło do zmian
patologicznych masujemy i
natłuszczamy powierzchnię skóry
•
W przypadku zmian patologicznych
stusujemy: Hydrocoll, Hydrosorb,
Graluflex, Aquagel
•
W przypadku zastosowanie
Hydrosorbu przed założeniem
nowego opatrunku przemywamy
płynem Ringera lub roztworem 0,9%
NaCL.
Odleżyna III stopnia
•
Opatrunki: Inadine, Tander Wet, Sorbalgon
•
Przed zmianą opatrunku ranę przemywamy
płynem Ringera
•
Opatrunki zmieniamy w zależności od ilości i
rodzaju wydzieliny
•
Obserwujemy ranę- w przypadku pojawienia
się infekcji pobieramy wymaz
•
Antybiotykoterapia ogólna
•
Prowadzenie dokumentacji ( udokumentowanie
wszystkich podjętych działań)
•
Powstałą ziarninę na ranie zabezpieczamy
jałowym opatrunkiem np. Atrauman
Odleżyna IV stopnia
•
Chirurgiczne usunięcie martwicy
•
Podanie środka przeciwbólowego (według zlecenia
lekarza)
•
Po zabiegu obserwacja rany w kierunku mogącego
wystąpić krwotoku
•
W pierwszej dobie po zabiegu opatrunek zmieniamy
w zależności od ilości wydzieliny
•
W drugiej dobie stosujemy nowoczesne opatrunki
np. Tander Wet, Actisorb Plus i Tielle- wchłaniające
wydzielinę z rany
•
Obserwacja rany, opatrunki wchłaniające wydzielinę
stosujemy do chwili oczyszczenia rany
•
Z chwilą gdy odleżyna pozbawiona jest tkanki
martwiczej można zastosować opatrunki – np.
Kaltostat, Fibracol
Odleżyna V stopnia
•
W leczeniu odleżyn z objawami martwicy
leczenie operacyjne zastępowane jest metodą
nieinwazyjną, stosowaniem opatrunków nowej
generacji: Nu-Gel, IntraSite Gel
•
Preparaty enzymatyczne Iruxol-Mono,
Fibrolan mogą być stosowane również w
warunkach domowych. Użycie opatrunków w
postaci żelu skraca leczenie, bez konieczności
interwencji środkami o działaniu niszczącym
zdrowe tkanki
Chirurgiczne leczenie
odleżyn
Najczęściej stosowanym
sposobem chirurgicznego
zaopatrzenia jest zamknięcie
odleżyny płatem skórno-
tłuszczowym lub skórno-
mięśniowym.
Żywienie dietetyczne
•
Unikamy pokarmów zalegających w żołądku, wzdymających,
ostro przyprawionych, używek i marynat. Posiłki podajemy
regularnie o stałych porach ( 4 do 5 razy w ciągu dnia) dietę
można wzbogacić o odżywki przemysłowe np. Protifar
•
W sytuacji, gdy pacjenta nie można karmić drogą naturalną
odżywiamy chorego drogą parenteralną, stosując worki
przemysłowe i np. Clinomel N 550, clinomel N 600,
Aminomix, Kabiven
•
Uzupełniamy niedobory pokarmowe (białko). Założeniem tej
diety jest od 1,5 do 2,0g białka /1kg wagi ciała na dobę.
•
Istotna jest kontrola cukrzycy następnie uzupełniamy
niedobory witamin i mikroelementów
•
Kontrolujemy ból
•
Stosujemy rehabilitację
Profilaktyka odleżyn
•
Wprowadzenia punktowej skali oceny ryzyka
rozwoju odleżyn
•
Oznaczenie dokumentacji pacjentów z grupy ryzyka
w sposób znany całemu zespołowi (karta obserwacji
i leczenia chorego z odleżynami, karta ewidencyjna,
miesięczne zestawienie monitorowanych pacjentów)
•
Wprowadzenie standardu zapobiegania odleżynom i
odpowiednie postępowanie
•
Stałe dokształcanie personelu
•
Dążenie do odpowiedniego wyposażenia w sprzęt i
materiały przeciwodleżynowe
•
Realizacja programu i wymiana doświadczeń
Kryteria postępowania
pielęgniarki
•
Ocena stopnia ryzyka występowania odleżyn
(skala Norton)
•
Ocena stopnia rozwoju odleżyn opracowanie
planu postępowania przeciwodleżynowego
•
Zmiana pozycji chorego w zależności od
potrzeb, stanu pacjenta
•
Obserwacja zachowania pacjenta (stan
psychiczny, aktywność, współdziałanie)
•
Pielęgnowanie zgodnie z planem
•
Edukacja pacjenta, rodziny, współpracujacego
personelu
•
Prowadzenie i analiza dokumentacji(również
pod kątem monitorowania kosztów leczenia
odleżyn)
•
Ocena skuteczności podjętych działań
Dziękuję za uwagę