Choroby łojotokowe skóry

Katedra i Klinika Dermatologii i Wenerologii 

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Łojotok seborrhoea

Wzmożone wydzielanie łoju
Okolice łojotokowe: owłosiona skóra głowy, 

czoło, nos, fałdy nosowo-policzkowe, okolice 

zauszne, okolica mostka i międzyłopatkowa
Etiopatogeneza: wrodzona skłonność 

osobnicza, zakażenia drożdżakowe-

Pityrosporum ovale 
Objawy: Lśniąca, tłusta skóra, z 

rozszerzonymi ujściami gruczołów łojowych, 

wypełnionymi masami łojowo-rogowymi

Trądzik pospolity Acne vulgaris

Etiopatogeneza: zmiany hormonalne w okresie 

powkwitania, 

zwiększone wytwarzanie androgenów (dihydrotestosteronu), 
zwiększona reaktywność mieszków włosowo-łojowych na 

androgeny (zwiększona liczba receptorów dla DHT), 
nasilona produkcja 5-alfa reduktazy
Przerost gruczołow łojowych 

Zwiększone wytwarzanie łoju
Nasilone rogowacenie

 z następczym zaczopowaniem 

ujść mieszków włosowo-łojowych

 (poszerzenie 

przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych 

(

zaskórniki

; comedones) 

Namnażanie w zaskórnikach beztlenowców-

Propionibacterium acnes prowadzi do powstania w 

skórze właściwej 

nacieków zapalnych 

(grudki, krosty, 

nacieki)

Objawy kliniczne

Nasilony łojotok, zaskórniki (drobne 1-
2mm grudki barwy skóry z ciemnym 
czopem rogowym lub bez), grudki i 
krosty, nacieki zapalne i cysty 
umiejscowione w okolicach, gdzie 
występują mieszki włosowo-łojowe

Odmiany kliniczne

Trądzik zwyczajny (acne vulgaris)
Trądzik młodzieńczy  (acne juvenilis)
Trądzik ropowiczy (acne phlegmonosa)-dodatkowo 

torbiele ropne, gojenie przez bliznowacenie
Trądzik skupiony (acne conglobata)-głębokie 

nacieki i torbiele ropne, gojenie poprzez 

mostkowate przerosłe blizny, prawie wyłącznie u 

mężczyzn
Trądzik odwrócony (acne inversa)-zajęte pachy, 

pachwiny i pośladki
Tradzik bliznowcowy (acne keloidea)-tworzenie 

bliznowców w obrębie wtykwitów trądzikowych
Trądzik piorunujący (acne fulminans)-objawy 

ogólne: gorączka, bóle stawowe, leukocytoza, 

przyspieszone OB

Leczenie

Leczenie miejscowe (trądzik: 

zaskórnikowy, grudkowy, grudkowo-

krostkowy):
Nadtlenek benzoilu: p-bakteryjny, p-

zapalny, keratolityczny, żele i roztwory
Retinoidy: keratolityczne, p-zapalne, 

tretinoina, adapalene, tazarotene

Antybiotyki (przeciw P.acnes) miejscowo:

Erytromycyna, Klindamycyna 

Preparaty łączone : 

tretinoina z ertromycyną, izotretinoina z 

erytromycyną

Leczenie

Leczenie ogólne (w średnio lub nasilonym 

trądziku grudkowo-krostkowym): 
Antybiotyki: 

Tetracyklina, Limecyklina, Doxycyklina, Erytromycyna

W najcięższych przypadkach trądziku (trądzik 

ropowiczy): 

Izotretinoina -  przed leczeniem: morfologia krwi, 

stężenie aminotransferaz, bilirubiny, cholesterolu, 

triglicerydów
TERATOGENNE działanie: podczas terapii i do ośmiu 

tygodni po jej zaprzestaniu bezwzględne unikanie 

ciąży

Trądzik różowaty Rosacea

Wykwity 

rumieniowe, grudkowe i krostkowe na 
podłożu łojotoku i 
zaburzeń naczynioruchowych (łatwe 
czerwienie się skóry pod wpływem 
bodźców fizycznych i emocjonalnych), 
umiejscowione wyłącznie na twarzy, 
w wieku dojrzałym, 
częściej u kobiet

Etiopatogeneza

Współobecność Helicobacter pylori, 
Zaburzenia naczynioruchowe 
(neurowegetatywne), 
Demodex folliculorum, Pityrosporum ovale
Czynniki wyzwalające i zaostrzające: gorące 
napoje, alkohol, stres, promieniowanie 
słoneczne

Objawy kliniczne

W obrębie środkowej części twarzy: czoła, grzbietu 

nosa, brody, policzków, 
Rumień-w formie napadowej, lecz przemijającej 

(skłonność do rumienienia się)
Może występować łojotok, nie jest to jednak objaw 

dominujący
Nie stwierdza się zaskórników
Utrwalenie się rumienia i towarzyszące 

teleangiektazje
Następnie grudki i elementy krostkowe
Czasami,  przede wszystkim u mężczyzn, zwłóknienie 

i przerost gruczołów łojowych, powstanie guzowatych 

tworów, najczęściej w obrebie nosa (odmiana 

przerosła-rhinophyma)
Powikłania oczne: zapalenie spojówek, brzegów 

powiek, , rogówki

Leczenie

Prewencja: unikanie gorących 
pokarmów, ekspozycji na słońce, 
gwałtownych zmian temperatury
W letnim okresie filtry UV
Metronidazol miejscowo
Leczenie ogólne: tetracykliny- 
limecyklina
W rhinophyma – interwencja 
chirurgiczna 

Dermatitis perioralis

Dziękuję za uwagę!