Alkohol 

i inne substancje 

odurzające

Eliza Zbyrasz – Pedagogika Medialna

 

 

Alkohol

Napój alkoholowy – napój zawierający 

etanol. Napoje alkoholowe dzielone są na 

piwa, wina oraz alkohole spirytusowe. W 

Polsce, według definicji ustawowej napój 

alkoholowy to każdy produkt 

przeznaczony do spożycia zawierający 

więcej niż 0,5% alkoholu etylowego 

pochodzenia rolniczego.

 

 

Alkohol

dodaje odwagi, rozwija sferę marzeń i 

pragnień. Człowiek wpada w pułapkę, 

uważa, że może wszystko, wystarczą 

tylko dobre chęci. Szybko można się 

uzależnić od alkoholu. Po pewnym czasie 

nasilają się problemy w pracy, coraz 

gorsze są relacje między ludzkie. 

Prowadzi to do choroby alkoholowej, 

która odcina człowieka od realnego 

świata i uzależnia go całkowicie.

 

 

Narkotyki

to substancja psychotropowa działająca na 

centralny układ nerwowy,

która bezpośrednio wpływa na funkcje 

mózgu, czego efektem są

czasowe zmiany postrzegania, nastroju, 

świadomości i zachowania.

 

 

Uzależnienie

zachwianie równowagi między dwoma 

układami: układem nagrody i układem kary, 

aktywność tych układów zostaje zaburzona 

– zmniejsza się rola układu kary, a rośnie 

rola układu nagrody. Substancja, rzecz czy 

zachowanie, które dostarcza przyjemności i 

od którego dana osoba się uzależnia jest dla 

niej rodzajem natychmiastowej gratyfikacji, 

zdobywanej szybko i niewielkim kosztem.

 

 

Fazy uzależnienia



 EKSPERYMENTOWANIE

Następuje przełamanie strachu przed działaniem 

narkotyku i społecznymi konsekwencjami jego 

zażywania.



 UŻYWANIE OKAZJONALNE



Konsumpcja narkotyczna jest jeszcze mała. Ma 

to najczęściej miejsce przy okazji kontaktów 

towarzyskich. Biorący uważa, że nic złego się nie 

dzieje, a narkotyk pomaga „lepiej żyć”. Łudzi się, 

że jest na etapie kontroli i bezpieczeństwa 

zażywania narkotyku.

 

 

Fazy uzależnienia



 NAWYK

Cechuje się silnym pragnieniem 

przyjmowania narkotyku.

Wiąże się to z określoną porą dnia, 

miejscem lub sytuacją z nim kojarzoną.

Nasilają się wydatki – gdy brakuje środków 

pieniężnych, osoba uzależniona, zaczyna je

pożyczać, wyłudzać, żebrać lub kraść.

Narkotyk staje coraz ważniejszy, a jego brak 

jest coraz bardziej uciążliwy.

 

 

Opiaty

Są to pochodne maku bądź substancji 

syntetycznych o morfinopodobnym 

działaniu. 

Objawami ich stosowania są:

senność, zwężenie źrenic, znieczulenie na 

ból, utrata przytomności, euforia z 

jednoczesną apatią, przymglenie 

świadomości, upośledzenie postrzegania, 

myślenia i pamięci, zaczerwienienie skóry, 

nudności, wymioty.

NALEŻĄ DO NICH:

 

 

OPIUM

stężały sok otrzymany

z niedojrzałej torebki maku

lekarskiego

 

 

MORFINA

Silny narkotyk w postaci bezbarwnych 

kryształów lub białego proszku o gorzkim 

smaku

Nazwa morfiny wywodzi się od imienia

greckiego boga marzeń sennych – 

Morfeusza,

ze względu na jej nasenne właściwości

wykorzystywane w starożytności i

średniowieczu.

 

 

HEROINA

„Kompot” – występuje w postaci oleistego 

płynu w kolorze brązowym.

Biała – krystaliczny proszek bez

zapachu o wyższej jakości.

Nazwa heroiny pochodzi od określenia

zachowania heroicznego.

Zażywana jest dożylnie lub donosowo.

 

 

Kanabinole

Objawy:

uczucie odprężenia lub lekkiego 

podniecenia, spadek koncentracji uwagi, 

mniej wyraźna mowa, osłabienie pamięci, 

zmniejszenie samokontroli w zachowaniu.

Pochodne konopi indyjskich.

NALEŻĄ DO NICH:

 

 

MARIHUANA

wysuszone i czasem sfermentowane 

kwiatostany  żeńskich roślin konopi 

zawierające substancje psychoaktywne.

 

 

HASZYSZ

Żywica zebrana z wierzchołków

konopi połączona z klejem lub

woskiem, najczęściej ma postać

ciemnych płatków lub bryłek.

 

 

OLEJ HASZYSZOWY

Najsilniej działający kanabinol.

Najczęściej w postaci zielonej

lub brązowej cieczy.

 

 

Leki uspokajające i 

nasenne

Objawy:

uspokojenie, senność, niespójność ruchów,

podwyższony próg odczuwania bólu, 

zaburzenia koncentracji, upośledzenia 

pamięci

NALEŻĄ DO NICH:

 

 

BARBITURANY

Środki nasenne. Wywołują depresję.

Niebezpieczeństwo ich stosowania

związane jest z niewielką różnicą

między dawką terapeutyczną

i toksyczną, co może prowadzić

do zatrucia lub zgonu.

 

 

BENZODIAZEPINY

Środki uspakajające.

Ich mechanizm działania jest

podobny do barbituranów, ale ich

wpływ przypomina działanie

opiatów.

 

 

Substancje 

stymulujące

Objawy:

stan euforii, wzrost energii, rozszerzenie 

źrenic, zmniejszenie łaknienia, 

zmniejszenie potrzeby snu, nasilenie 

pragnień seksualnych, łatwiejsze 

wykonywanie rutynowych działań, 

zwiększenie pewności siebie, wzrost 

towarzyskości i nasilenie potrzeby 

mówienia, przyspieszenie czynności serca, 

nadciśnienie, podwyższenie temperatury, 

nudność, bezsenność, drażliwość

NALEŻĄ DO NICH:

 

 

KOKAINA

Ma pochodzenie naturalne, ponieważ

występujące w liściach drzewa koki

rosnącego w Ameryce Południowej.

Uzyskuje się ja też metodą syntezy

chemicznej.

 

 

CRACK

Najtańsza i najbardziej uzależniająca

postać kokainy, produkowana

z pasty kokainowej z domieszką

węglanu wapnia lub amoniaku.

Siła tego środka jest 20-krotnie

wyższa od czystej kokainy.

 

 

AMFETAMINA

Syntetyczny odpowiednik alkaloidu.

Ma postać tabletek, kapsułek,

kostek, białego lub beżowego

proszku. W odróżnieniu od kokainy

powoduje długotrwałe pobudzenie.

 

 

SPEED

Silnie uzależniająca odmiana

amfetaminy, różnica polega na

szybszym i silniejszym działaniu.

Zazwyczaj posiada postać białego

proszku o gorzkim smaku.

 

 

ICE

To prawie stuprocentowy speed. Ma postać

przezroczystych, bezbarwnych

kryształków przeznaczonych do

palenia.

 

 

ECSTASY

Z jednej strony wykazuje działanie

stymulujące, z drugiej właściwości

psychodeliczne.

 

 

TENAMFETAMINA 

Przypomina działanie esctasy,

ponieważ wykazuje wpływ

pobudzający i halucynogenny.

 

 

Substancje 

halucynogenne

Objawy:

Rozszerzenie źrenic, wzrost ciśnienia krwi, 

obniżenie popędu seksualnego, 

nadwrażliwość, nieprawidłowa percepcja 

czasu, zaburzenia w postaci postrzegania 

przestrzeni, halucynacje, urojenia, 

zaburzenia psychoruchowe.

NALEŻĄ DO NICH:

 

 

LSD

Jeden z najsilniej działających

halucynogenów, ponieważ w swojej

budowie podobny jest do

neuroprzekaźnika mózgowego.

Dawki LSD ważone są

mikrogramach, podczas gdy innych

narkotyków w miligramach.

 

 

GRZYBY HALUCYNOGENNE

Rosną we wszystkich częściach

świata, jednak najsilniejsze działanie

psychoaktywne mają te, które

pochodzą z Meksyku i Ameryki

Południowej.

 

 

MESKALINA

Substancja uzyskiwana z kaktusa

rosnącego w Meksyku.

 

 

Rozpuszczalniki lotne

Objawy:

Po zażyciu środka doświadcza się 

kilkuminutowego przypływu energii i 

euforii, następuje ożywienie i wzrost 

towarzyskości, jednocześnie mogą pojawić 

się bóle głowy, brak koordynacji ruchowej 

i trudności w koncentracji.

Po krótkotrwałej euforii przez blisko pół 

godziny odczuwa się spokój i gorzej 

postrzega rzeczywistość. Ostatnia faza to 

sen.

 

 

W praktyce najczęściej stosowane jako 

wziewne środki odużające są: klej 

butapren oraz różnego rodzaju farby, 

lakiery i rozpuszczalniki, a także gaz do 

napełniania zapalniczek (butan).

 

 

Powody sięgania po 

narkotyki

- Ciekawość

- Presja kolegów i koleżanek

- Aspirowanie do dorosłości

- Niezadowolenie z siebie i swojego życia

- Konflikty i napięcia wewnętrzne

- Problemy w szkole jak i w domu

- Robienie na przekór dorosłym  

- Brak atrakcyjnych sposobów spędzania 

czasu

 

 

Co powinno zaniepokoić 

?

- Szybkie wychudzenie lub nagły wzrost 

masy

- Zaburzenia pamięci oraz toku myślenia

- Przekrwione oczy, nadmiernie zwężone lub 

rozszerzone  źrenice nie reagujące na 

światło

- Ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, 

„gęsia skórka”

- Kłopoty w szkole, pogorszenie się ocen, 

wagary, konflikty z nauczycielami

 

 

Co powinno 

zaniepokoić w 

zachowaniu dziecka?

- Niechęć do rozmów, izolowanie się od 

domowników

- Częste wietrzenie pokoju, używanie 

kadzidełek i odświeżaczy powietrza

- Zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na 

starszych od siebie

- Huśtawka nastrojów, naprzemienne  

ożywienie i ospałość

- Kłamstwa, wynoszenie wartościowych 

przedmiotów w domu

- Późne powroty lub nagłe wyjścia z domu

 

 

Co można i należy 

zrobić?

- Okazywać dziecku ciepło i czułość

- Rozmawiać, nie unikać trudnych tematów

- Słuchać uważnie i nie lekceważyć jego 

problemów

- Służyć radą i być, kiedy Cię potrzebuje

- Nie oceniać i nie porównywać z innymi

- Nie wyśmiewać i nie krytykować

- Nie stawiać   zbyt  wysokich  wymagań

- Doceniać starania i chwalić postępy

- Być przykładem i autorytetem

- Poznawać przyjaciół dziecka

 

 

Wpływ narkotyków na 

organizm człowieka

 

 

Mózg i układ nerwowy

Narkotyki 

wstrzymują dopływ 

tlenu do mózgu 

przez co 

obumierają szare 

komórki, które już 

się nie regenerują.

 

 

Serce

Branie narkotyków może 

spowodować zapalenie 

żył oraz zapalenie 

mięśnia sercowego

 

 

Wątroba

Pod wpływem

narkotyków

wątroba obumiera

i przestaje

funkcjonować

 

 

Układ trawienny

Narkotyki wypłukują z organizmu 

wapń, powodują wysuszanie błon 

śluzowych, pod ich wpływem 

następuje brak apetytu i 

spadek wagi ciała

 

 

Szpik kostny

Zanikają czerwone ciałka 

krwi, bez których organizm 

jest niedotleniony

 

 

Układ rozrodczy

Narkotyki obniżają popęd 

płciowy, a także uszkadzają 

komórki rozrodcze powodując 

trwałe zmiany w chromosomach