System dydaktyczny
szkoły aktywnej
Systemy dydaktyczne szkoły aktywnej
Przyczyny podjęcia reform szkoły
Istota procesu uczenia się w szkole
aktywnej
Przykłady rozwiązań systemowych z
przełomu XIX i XX wieku
Krytyczna ocena dorobku szkoły
aktywnej
Systemy dydaktyczne szkoły
aktywnej/progresywistycznej, Nowego
Wychowania/
Szkoły pracy
Reformy
organizacyjne
Reformy
programowe
Szkoła pracy
J.Deweya
Techniki Freineta
Metoda ośrodków
zainteresowań -
O. Decroly
Politechniczna
szkoła pracy P.
Błońskiego
System
mannheimski – A.
Sickinger
Nauczanie łączne
– K. Linke
Szkoła pracy G.
Kerschensteinera
Plan daltoński – H.
Parkhurst
Metoda M.
Montessori
Metoda
winnetkowska- C.
Washburn
1.
Indywidualizm w
wychowaniu
Ellen Key – 1900r.,
„Stulecie dziecka”-
uzasadniała ideę
prymatu dziecka w
życiu rodzinnym i
społecznym
przewidując, że XX
wiek będzie
należał do dziecka
Stulecie dziecka
miało stać się wiekiem symbolicznej i
rzeczywistej naprawy zła wyrządzonego
dziecku w wiekach poprzednich;
wiek XX przyznał dzieciom szereg praw
m.in. prawo do nauki, prawo do bezpłatnej
opieki medycznej, dążenia do ochrony
dzieciństwa sfinalizowała Konwencja o
prawach dziecka, podpisana w 1980
roku przez ponad 150 krajów
tymczasem ...
Wiek XX określany jako
najgorszy wobec dziecka (
za
Danutą Waloszek, 2006, s. 33)
250 mln dzieci przymuszanych jest na świecie
do ciężkiej pracy;
150 mln dzieci umiera rocznie z głodu;
130 mln dzieci nie uczy się (21% populacji);
10 mln okaleczonych zostało psychicznie przez
wojny;
10 mln zarażonych jest wirusem HIV (ilość ta
ustawicznie rośnie);
1 mln dzieci ginie rocznie na wojnach;
co piąte dziecko w Polsce dotknięte jest
ubóstwem;
2. Wyniki prowadzonych
badań psychologicznych nad
dzieckiem
pokazując i
opisując
rozwojowe zmiany
w psychice
dziecka ukazały
jednostronność
pedagogiki
tradycyjnej
3. Naturalizm w
wychowaniu i kształceniu
Naturalizm
środowiskowy
Naturalizm
psychologiczny
Naturalizm
biogenetyczny
4. Pedagogika
pragmatyczna
Peirce - treść
naszych pojęć jest
rezultatem
działania /działanie
drogą poznania/
James - to jest
prawdziwe, co jest
skuteczne w
działaniu /działanie
kryterium
weryfikacji wiedzy/
DZIAŁANIE
centralne pojęcie
pedagogiki
Istota uczenia się: UCZYMY SIĘ
PRZEZ DZIAŁANIE
Przyjęcie
założenia,że
człowiek jest
istotą działającą
prowadzi do
nowego
określenia
procesu uczenia
się
John Dewey (1859-1952)
Istota uczenia się: UCZYMY SIĘ
PRZEZ DZIAŁANIE
Materiał nauczania
winien pobudzać
dziecko do
myślenia i
działania;
Uczenie się jako
proces badawczy
opartym o
rozwiązywanie
problemów.
John Dewey (1859-
1952)
Akt myślenia wg. Deweya
1)
odczucie trudności,
/w trakcie działania/
2)
wykrycie i określenie trudności,
3)
nasuwanie się możliwego rozwiązania
problemu,
poszukiwanie
pomysłów
rozwiązania,
4)
wyprowadzenie wniosków z
przypuszczonego rozwiązania – logiczne
uzasadnienie hipotezy,
5)
praktyczna
weryfikacja
hipotezy,
działanie, które potwierdzi lub zaneguje
rozwiązanie.
Instrumentalizm myślenia
Myślenie rodzi się w działaniu, bo
działając człowiek napotyka na
trudności/problemy/, działanie
weryfikuje też poprawność
myślenia /rozwiązania problemu/.
Procesy myślenia są tu na
usługach działania, stanowią
instrument działania
Politechniczna szkoła pracy
Pawła Błońskiego (1884-1941)
Celem szkoły
Błońskiego było
przygotowanie
do życia i pracy
.
Politechniczna szkoła
pracy Pawła Błońskiego
Szkołą zorganizowana była dla dzieci
w wieku od 6 do 18 roku życia,
podzielona na 3 szczeble:
1/ przedszkole 6-8 r.ż.
2/ szkoła I stopnia 8-12 r.ż
(szkoła- dom)
3/szkoła II stopnia 12-18 r.ż.
politechniczna szkoła pracy
Politechniczna szkoła
pracy Pawła Błońskiego
Od przedszkola wprowadzał
Błoński narzędzia człowieka
dorosłego.
„Dziecka nie interesują pozory,
ale narzędzia człowieka
dorosłego”.
Politechniczna szkoła
pracy Pawła Błońskiego
W I roku uczniowie poznają najbliższą
okolicę: szkołę i dom,
W klasie II znajdowały się 2 bloki
tematyczne:
1/ prace rolnicze, budowa gleby, siew,
nawożenie itp.
2/ zajęcia z zakresu gospodarstwa
domowego,
Tematyka klasy III obejmuje prace rolnicze
i przemysł chałupniczy.
Politechniczna szkoła
pracy Pawła Błońskiego
W klasie IV poznają podstawy
leśnictwa i sadownictwa, w okresie
jesienno-zimowym zajmują się
stolarstwem
W klasie V latem staja się
bartnikami i rybakami, a zimą
pracują przy obróbce metalu.
Politechniczna szkoła
pracy Pawła Błońskiego
Szkoła II stopnia, 4-o letnia
politechniczna szkoła stanowiła
formę połączenia pracy w
zakładzie wytwórczym z pracą i
zajęciami w szkole.
System mannheimski
Antoni Sickinger (1858-1930)
Przyczyna
niepowodzeń
szkolnych
uczniów –
szablonowa
organizacja klas
szkolnych.
System mannheimski
Zamiast
„każdemu to
samo”,
„każdemu to, co
dla niego
właściwe”.
System mannheimski
Obok tradycyjnego –
podłużnego podziału
dzieci na klasy – wg.
wieku, zaproponował
podział wg, miary
uzdolnień:
1)
Od 100% do 50% -
dzieci normalnie
rozwijające się;
2)
Od 50% do 20% - dzieci
słabo rozwijające się;
3)
Poniżej 20% - dzieci
opóźnione w rozwoju.
System mannheimski
kompensacyjne przedszkole
klasy
klasy
klasy
głowne
popierają-pomocni-
ce rozwój cze
4 lata
8 lat nauki 6/7 lat
po 4 klasie
nauki
ciągu klas
głownych
7 i 8 rok
klasy
klasy
przejścio- języków
we
obcych
szkoła średnia
Owidiusz Decroly (1871-1932)
– metoda ośrodków
zainteresowań
Zadaniem szkoły
jest przygotowanie
do życia,
polegające na
przystosowaniu
dziecka do
środowiska
społecznego i
przyrodniczego w
którym żyje
.
Owidiusz Decroly – metoda
ośrodków zainteresowań
Należy dać dzieciom okazję do
poznania i zrozumienia ich własne
życie i jego otoczenie
Kształcenie zatem powinno
koncentrować się wokół
naturalnych zainteresowań i
potrzeb dziecka
Owidiusz Decroly – metoda
ośrodków zainteresowań
4 podstawowe grupy potrzeb dziecięcych:
1.
potrzebę pożywienia, z którą łączy się
potrzeba oddychania oraz czystości;
2.
walki z ujemnymi wpływami klimatu;
3.
potrzeba obrony przed niebezpieczeństwami
i różnymi nieprzyjaciółmi;
4.
potrzeba pracy zbiorowej, rozrywki i
doskonalenia
Owidiusz Decroly – metoda
ośrodków zainteresowań
Proces nauczania przebiegał od
obserwacji
przez kojarzenie
do wyrażania.
Owidiusz Decroly – metoda
ośrodków zainteresowań
Nauczanie rozpoczyna się od
obserwowania
przedmiotów/zjawisk w otoczeniu
dziecka, połączonego z
określonymi czynnościami
skierowanymi na dany
przedmiot/zjawisko.
Owidiusz Decroly – metoda
ośrodków zainteresowań
Kojarzenie – powiązania informacji
zdobytych w czasie obserwacji ze
zdobytymi wcześniej.
Wyrażanie zdobytych wiadomości poprzez
malowanie, modelowanie, lepienie,
rysunek, taniec, ćwiczenia, opowiadania,
wypracowania, streszczenia, sporządzanie
tabeli, wykresów, prowadzenie prac w
ogrodzie, hodowli
Celestyn Freinet
