background image

Uwarunkowania: 

geograficzne, 

historyczne, sojusznicze 

strategii obrony 

narodowej

Aleksandra 

Wąs

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

BIBLIOGRAFIA

Obrona narodowa w tworzeniu 
bezpieczeństwa Polski w XXI wieku. 
Podręcznik do przysposobienia obronnego 
dla studentek i studentów, 
pod red. 
Jakubczaka, Skrabacz, Gąsiorka, Bellona, 
Warszawa 2008

Słownik terminów z zakresu 
bezpieczeństwa narodowego, AON, 
Warszawa 2002

Wykłady prof. Marczaka

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

OBRONA NARODOWA

całokształt sił i środków (instytucji) 
społeczeństwa (narodu) oraz ich poczynania 
związane z przeciwdziałaniem zagrożeniom 
godzącym w interes narodowy. 

działalność mająca na celu odpowiednie 
przygotowanie i wykorzystanie sił i środków  
będących  do dyspozycji  państwa dla 
przeciwdziałania wszelkiego rodzaju 
zagrożeniom zewnętrznym i wewnętrznym 
godzącym w interes narodowy.

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

polska koncepcja 

strategii obrony narodowej

niewielka, ale nowocześnie wyposażona 

i nowocześnie wyszkolona 

armia zawodowa

 

i oparta na powszechnym obowiązku służby 

wojskowej 

armia terytorialna

, czyli armia 

krajowa, która nie tylko będzie bronić 

swojego rejonu czy swego miasta przed 

zajęciem go przez nieprzyjaciela, ale 

będzie mu zadawać ciosy, nękać go i 

wyrządzać straty w wypadku okupacji

Zbigniew 
Brzeziński

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

GEOGRAFIA  (MAPA)  BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO POLSKI

POTĘGA 

CYWILZACYJNO

-

EKONOMICZNA

POTĘGA 

PRZEMOCY 

I EKSPANSJI 

ZBROJNEJ

ok. 700 lat

ok. 300 lat

SĄSIAD

WSCHODNI 

SIŁA 

NARODOW

A ?

„ P R Z Y C I Ą G A N I E”

Najważniejszy 

sojusznik

U S  A

U S  A

NOWY

FRANCJA

DAWNY

R. DMOWSKI

:

  „... MIEJSCA NA MAŁE, SŁABE PAŃSTEWKO  NIE MA”.

J. PIŁSUDSKI

: „... HISTORIA JEST CIĄGŁĄ WALKĄ SIŁ I ŻE KTO SIŁY NIE MA, TEN SIĘ W 

HISTORII NIE LICZY...”

C.v.CLAUSEWITZ

:

 

„... zdobywca zawsze jest usposobiony pokojowo, (...) chętnie by 

wkroczył do naszego państwa jak najspokojniej, ale aby tego nie mógł zrobić, musimy 
sami  pragnąć wojny, a więc ją też przygotowywać, czyli innymi słowy: właśnie słabi, 
skazani na obronę muszą być zawsze uzbrojeni, aby nie ulec napadowi, tego wymaga 
sztuka wojenna”.

Seeley

hist.ang. „... stopień wolności istniejący w danym kraju musi być 

proporcjonalny do nacisku polityczno-wojskowego, jaki panuje na granicach tego 
kraju: im większy nacisk z zewnątrz, tym ostrzejsza musi być wewnętrzna struktura 
państwa, w przeciwnym razie traci ono  niepodległość”.

Wg  J. Marczaka

Uwarunkowania geograficzne

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania 

geograficzne

Polityka Państwa jest w jego geografii

                                                                                      

Napoleon

Tylko jedna rzecz nie zmienia się w polityce 
państwa, a jest nią geografia

                                                              

Bismarck

Położenie geograficzne… jest pierwszą 

elementarną karta historii narodowej

                                                            

C.K.Norwid

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania geograficzne

geografia - elementy:

obszar,

 

granice,

 

zaludnienie,

 

ukształtowanie,

 

zalesienie,

 

zabudowa,

 

 gospodarka

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania historyczne

Opowiedz mi swoją historię, a powiem ci 

twoją przyszłość

Konfucjusz

Historia-świadek czasu, światło prawdy, 
nauczycielka życia, zwiastunka przyszłości

                                                                                         Cyceron

Strategia jest nauką opartą na fundamencie 

historii

Foch

Jedynym źródłem mądrości jest 
doświadczenie

                                                                              Konstytucja USA

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania historyczne

Historia jest nie tylko wiadomością, ale i 
siłą nawet

                                                                                    

Norwid

Naród bez pamięci nie ma prawa do 

przyszłości ani do bytu teraźniejszego

Piłsudski

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

HISTORIA  BEZPIECZEŃSTWA  NARODOWEGO

         REFORMY

KAZIMIERZA WIELKIEGO;   JAGIEŁŁY. ; BATOREGO

ODBUDOWA
PAŃSTWA
ODBUDOWA
SIŁY WOJSKOWEJ

1918-20
1,35 MLN

POWSZECHNY
SYSTEM WOJSKOWY
(WYPRZEDZENIE 
EUROPY O 500 LAT)

ŻOŁNIERZY

SOLIDARNOŚĆ
   10  MLN

BEZPIECZEŃSTW

1000

1400

1500

1600 1650

1700

1800

1900 1939  1945 2000

BRAK  
BEZPIECZEŃSTWA

 

W

W

W

W

W

OTTON III

W

W

W

W

W

?

?

300  LAT

P

P

P

P

P

Potop

BEZBRONNY

STEP

NIEWOLA

 ZA-
GŁA-
 DA

UDERZENIA

NIEMIECKIE

TATARSKIE

KRZYŻACKIE

ROZBICIE 

DZIELN.

OSTATNI

ZAJAZD 

KRZYŻACKI

POWST.

WOJNY

BRAK SIŁY 
WOJSK.

 

WOLNA ELEKCJA
LIBERUM VETO
ANARCHIA

UPADEK WOJSKOWOŚCI

1616,  JESTEŚMY TU, ŻEBYŚMY BYLI, A NIE ZEBYŚMY 
SIĘ  BILI

 

1655,  ŻÓŁWIEM SIEDZIEĆ  I  ŁBA NIE WYSTAWIAĆ

 

PRZESZKOL. ŻOŁNIERZY / OBYWATELI 

(1780)
   POLSKA     1 / 472 ;       FRANCJA  1 / 153;
   AUSTRIA   1 /   90 ;        ROSJA         1 / 49;
                                  PRUSY   1 / 26

1333

H.KOHL
NATO  

Wg  J. Marczaka

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania sojusznicze

Powszechnie przyjętym kryterium 
bezpieczeństwa jest własny potencjał 
obronny połączony z układami 
sojuszniczymi, zapewniającymi skuteczne 
odstraszanie potencjalnego napastnika. 
Ryzyko agresji musi być w percepcji 
przeciwnika na tyle wysokie, aby stała się 
ona nieopłacalna.

Polska może liczyć na pomoc sojuszników 
tylko wtedy, gdy będzie chciała i mogła 
bronić się sama, jeśli zdobędzie własne 
możliwości odstraszania napastnika.

Jan Nowak-Jeziorański

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania sojusznicze

Cechą dobrego polityka jest pozyskanie 
silnego sojusznika

Każdy chce mieć przyjaciół

 Daję, byś ty mi dał

Piłsudski

Każda ze stron i wszystkie razem, przez 
stałą i skuteczną samopomoc i pomoc 
wzajemną będę utrzymywały i rozwijały 
swoją indywidualną i zbiorową zdolność do 
odparcia zbrojnej napaści

art. 3 Traktatu Północnoatlantyckiego

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

Uwarunkowania sojusznicze

SOJUSZE

+

-

Zwiększenie własnych 

możliwości, 
zapewnienie 

bezpieczeństwa, 
obrony, rozwoju 

gospodarczego

Modernizacja, 

unowocześnienie

Oparcie swojego 

bezpieczeństwa nie na 
własnej sile

Rozbrojenie-strategia 

usypiania

Dominacja 

najsilniejszych 
państwa

background image

Uwarunkowania strategii obrony narodowej

WNIOSKI

Uwarunkowania geograficzne:

Położenie geostrategiczne determinuje 
kierunek zagrożeń zewnętrznych

 

Uwarunkowania historyczne:

Należy wyciągnąć wnioski z historii i 
nie powtarzać tych samych błędów

Uwarunkowania sojusznicze:

Nie opierać się bezkrytycznie na sile 
sojuszników, ale dążyć do umocnienia 
własnego potencjału obronnego


Document Outline