STOPY CYNKU

 

 

Surowce do 

wytwarzania stopów 

cynku

Surowce :

 Cynk rektyfikowany ( N – >99.995% Zn )
 Cynk elektrolityczny ( E - >99.95% Zn )
 Cynk rafinowany ( Raf. - > 98.5% Zn )
 Cynk hutniczy ( H - > 97.5% Zn),  
          Do  produkcji  stopów  odlewniczych 
cynku stosujemy cynk gatunku N i E.

 

 

 

STOSOWANE STOPY 

ODLEWNICZE

      stopy ZnAl,
     stopy ZnAlCu
      stopy ZnMnCu,
znane w technice pod nazwą 
„ ZNALE ”.

 

 

WPŁYW PIERWIASTKÓW 

STOPOWYCH

    - Al ( 3.5 – 40,0% ) – polepsza lejność, 

ogranicza  rozpuszczalność  żelaza  w 

stopie i podwyższa wytrzymałość stopu, 

nie podwyższa odporności na korozję

        -  Cu  (  0.7-5.5%  )  –  zwiększa 

wytrzymałość  na  rozciąganie,  twardość 

i  odporność  na  korozję.  Zwiększa 

skłonność 

stopów 

do 

starzenia. 

Znaczna 

zmiana 

objętości 

stopu 

spowodowana 

jest 

wydzielaniem 

związku międzykrystalicznego CuZn

3

.

 

 

WPŁYW PIERWIASTKÓW 

STOPOWYCH

 - 

Mg 

( 

do 

0.06% 

) 

– 

przeciwdziała  korozji  między- 
krystalicznej .

 - Pb, Cd, Sn – ujemnie wpływają 

na właściwości stopu

  -  Fe  (do  0.03%)  –  nie  wpływa 

ujemnie na właściwości.

 

 

ZAKRES 

ZASTOSOWANIA

  - 

Temperatura pracy odlewów poniżej 70

o

C

    -Odlewy  ciśnieniowe  dla  przemysłu 

precyzyjnego, 

elektrotechnicznego 

i 

budowy 

maszyn 

( 

duża 

dokładność 

wymiarowa , cienkie ścianki ),

  -Odlewy  o  dużej  wytrzymałości  lecz  małej 

dokładności wymiarowej,

    - Odlewne matryce i tłoczniki,
    - Odlewy armatury,
   -  Panewki  mało  obciążonych  łożysk 

( P<20MPa, temperatura pracy <100

o

 C )

 

 

Wykres równowagi Zn-

Al

 

 

TECHNOLOGIA 

TOPIENIA

STOPÓW Zn - Al

                                  Najlepsze  do  topienia  stopów 
cynku  są  piece  elektryczne  indukcyjne 
ponieważ  istnieje  małe  niebezpieczeństwo 
przegrzania  stopu  (  topienie  prowadzimy  w 
tyglach grafitowych, żeliwnych lub stalowych 
pokrytych powłoką ochronną )

 

 

PARAMETRY PROCESU

Temperatura przegrzania – maks. 500

o

C

Temperatura odlewania:

 Forma  piaskowa  i  kokila

  –  420-

480

o

C,

   Odlewanie    ciśnieniowe 

  -  400  – 

450

o

C

 

 

 

Topniki ochronne i 

rafinujące

 



   Węgiel 

drzewny 

(topnik 

ochronny )



 Chlorek  cynku  +  chlorek 

amonu 

(topnik rafinujący)

 

 

 

OZNACZENIA STOPÓW



 Z40A – ZnAl14A



 Z40    - ZnAl14

Al.=3.5-30%



 Z41A- ZnAl14Cu1A

Cu=0.7-5.8%



 Z43A- ZnAl14Cu3A

Mg=0.03-0.06%



 Z43  - ZnAl14Cu3



 Z82 – ZnAl18Cu2



 Z105 – ZnAl10Cu5



 Z284 – ZnAl28Cu4

 

 

WŁAŚCIWOŚCI 
MECHANICZNE



 R

m

 = 200-310 MPa



 A

5

  = 0.5-2.0%



 HB = 70-100