background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

1

dr inż. Elżbieta Strzelecka

Technologia robót budowlanych II. 

W8

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

2

Technologia robót 

budowlanych II

WYKŁAD 

1. Montaż elementów i konstrukcji - pojęcia 

podstawowe i ogólne. 

2. Montażowa charakterystyka elementów. 

3. Główny i pomocniczy sprzęt montażowy.

 

4. Brygada montażowa. 
5. Zasady projektowania przebiegu robót 

montażowych.

6. Przygotowanie obiektu i budowy do robót 

montazowych. 

7. Sposób montażu charakterystycznych elementów. 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

3

Technologia robót 
budowlanych II

WYKŁAD c.d

8.   Montaż w obniżonych temperaturach. 
9.   Dokładność montażu. 
10. Odbiory robót montażowych. 
11. BHP przy montażu.
12. Kierunki rozwoju mechanizacji i konstrukcji   
      maszyn budowlanych. 
13. Dobór zespołów mechanizacji kompleksowej. 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

4

Transport pionowy  i skośny

Transport pionowy budowlany

 jest z 

reguły 

transportem bliskim

 realizowanym za 

pomocą urządzeń z grupy 

dźwignic. 

Dźwignice

 to urządzenia o ruchu 

programowanym służącym 

do 

przemieszczania ciężarów lub ludzi 
pionowo lub poziomo o ograniczonym 
zasięgu wysokości i odległości.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

5

Transport pionowy  i skośny

Najczęściej 

stosowanymi 
dźwignicami w 
budownictwie są:

1. dźwigniki,
2. cięgniki,
 
3. suwnice,
4. podnośniki

, 

5. żurawie  

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

6

Transport pionowy  i skośny

Podstawowymi elementami dźwignic są:

Haki,

 tj. znormalizowane elementy 

stanowiące 

integralną część maszyn montażowych,

Krążki - 

służą do kierowania ruchem lin w 

wielu maszynach montażowych, 

Liny stalowe - 

to podstawowy element 

większości maszyn stosowanych do 
transportu pionowego.
 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

7

Transport pionowy  i skośny

Haki ( jednorożne i dwurożne)

Haki są montowane na wysięgnikach 
żurawi montażowych, wózkach 

suwnic 

lub w zawiesiach linowych. 

Wielkością charakterystyczną 
haków jest ich udźwig, czyli masa 
jaką można na nich zawiesić.

 

Udźwig haków :

    - jednorożnych wynosi od 0,3 do 100t, 

    - haków dwurożnych od 5,0 do 100t

.

 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

8

Transport pionowy  i skośny

Krążki

 – są to najprostsze 

urządzenia podnośne (rys. obok):
Krążki (a), wielokrążki (b) i zblocze 
hakowe (c). 
Wykonane zwykle z żeliwa, rzadziej 
ze staliwa.

 Krążek wraz z osią to 

zblocze.

 

Zblocze połączone z hakiem

 za 

pomocą obejm nazywa się 

zbloczem hakowym

Wielokrążek

 otrzymuje się 

łącząc 

co najmniej dwa krążki 

nieruchome z dwoma krążkami 

ruchomymi

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

9

Transport pionowy  i skośny

Rodzaje lin: 

a) jednozwita 
(jedno-, dwu- i 
pieciorzędowa), 

b) dwuzwita 
(jednorzędowa),

c) trójzwita (kabel), 

d) jednozwita o 
zamkniętym 
przekroju.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

10

Transport pionowy  i skośny

Liny stalowe

 wykonuje się z drutów o średnicy 

0,5–

2,0 mm, wykonanych ze stali węglowej o 
wytrzymałości Rs = 1300–1800MPa. 

Liny według rodzaju splotu dzieli się na:

 

jednozwite,

 wykonywane z drutów o jednakowej 

grubości, splecionych spiralnie jedno lub 

wielowarstwowo, dookoła drutu centralnego; mają 

one dużą 

sztywność i nie mogą być nawijane na 

bębny, stosuje się je więc na odciągi do kotwienia 

masztów lub innych stałych urządzeń,

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

11

Transport pionowy  i skośny

Liny według rodzaju splotu dzieli się na:

 

-

dwuzwite,

 wykonane ze splotów złożonych z pojedynczych 

drutów; 

sploty

 są ułożone spiralnie w jednej lub kilku 

warstwach dookoła 

rdzenia (duszy).

 Rdzeń  może być 

stalowy lub wykonany z liny jutowej, konopnej lub 

manilowej. 

W przypadku skręcenia drutu w splocie i w całej linie

:

-

w tym samym kierunku linę nazywamy 

współzwitą;

 

-

jeżeli kierunki te są przeciwne linę nazywamy 

przeciwzwitą.

Uwaga: Liny współzwite obciążone swobodnie zawieszonym 
ładunkiem rozkręcają się - nie mogą mieć zastosowania w 
robotach montażowych

 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

12

Transport pionowy  i skośny

Najczęściej stosowanymi 
dźwignicami w  budownic- 
twie są:
1. Dźwigniki

 – są to 

urządzenia służące do 
podnoszenia ciężarów 
pionowo na niewielkie 
odległości

Rys.: 

dźwigniki: a) zębatkowy, 
b) śrubowy, c) 
hydrauliczny.

 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

13

Transport pionowy  i skośny

Charakterystyka dźwigników:

 ciężar jest podnoszony za pomocą sztywnego elementu 

(śruba, listwa, tłok).

 Wyróżnikiem dźwigników, jak i większości dźwignic, jest 

udźwig,

 czyli największa masa, jaką urządzenie może 

przemieścić w sposób bezpieczny. 

Dźwigniki mogą być

: 

o

ze względu na typ napędu

 – 

śrubowe

 (udźwig do 40 ton, 

wysokość podnoszenia do 40 cm), 

zębatkowe

 (udźwig 

nominalny na koronie dźwignika do 20 ton, na zębie - 0,6 

nominalnego udźwigu, wysokość podnoszenia do 50 cm), 

hydrauliczne

 (udźwig do 750 ton); 

o

ze względu na ruchomość:

 

stałe, przenośne, pomostowe. 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

14

Transport pionowy  i skośny

Ad.2. Cięgniki,

 czyli urządzenia przeznaczone do 

podnoszenia 

ciężarów przy pomocy elementu wiotkiego (lina, 

łańcuch).

Najczęściej spotykanymi cięgnikami są:

Wciągniki -

 urządzenia zawieszane na wyższym poziomie 

stosowane do przemieszczania ciężaru z jednego poziomu na 

drugi (

ręczne lub elektryczne

),

Wciągarki -

 rodzaj wciągnika o uniwersalnej możliwości 

instalowania i podnoszenia ciężaru, wykorzystywane jako części 

dźwignic złożonych 

(ręczne kozłowe lub przyścienne lub 

mechaniczne cierne albo zębate),

wyciągi,

 (rys.) - działają jak wciągarki, lecz ciężar w czasie ruchu 

jest prowadzony po prowadnicach 

( pionowe, pochyłe i 

łukowe, przyścienne i wolnostojące )

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

15

Transport pionowy  i skośny

Wyciągi:

 a) wolnostojący, b) zębatkowy, c) specjalny do robót dachowych

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

16

Transport pionowy  i skośny

W polskim budownictwie występują 

najczęściej:

 

wyciągi wolnostojące

 typu WPB-6 

nośności ok. 1,4 tony i wysokości 
podawania ładunków do 30 m

 lub 

wyciągi zębatkowe

 o nośności ok. 

2 ton 

i wysokości podawania ładunków do 150 
m;

 mają właściwe zabezpieczenia do 

przewozu osób.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

17

Transport pionowy  i skośny.

Ad.3. Suwnice

 

są to 

dźwignice złożone

 tj. 

składające się z:

przestrzennej 
konstrukcji nośnej

 

oraz poruszającej się 
po tej konstrukcji 

wciągnika lub wózka 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

18

Transport pionowy  i skośny

Rodzaje suwnic: 

pomostowe  

bramowe  

półbramowe, 

wspornikowe,

podwieszone, 

specjalne. 

Rozpiętość suwnic (na placach budów i składach 
budowlanych) kształtuje się w granicach 5 – 20 m, 

udźwig od 5 do 10 ton.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

19

Transport pionowy  i skośny.

Suwnica pomostowa

Suwnica bramowa.

 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

20

Transport pionowy  i skośny

Ad.4. Podnośniki 

to 

urządzenia służące do 

podnoszenia / opuszczania 

ładunków na niewielkie 

odległości.

 

Pod względem rozwiąz. 

konstrukcyjnego

 dzieli się 

je na: 

 -  

podnośniki śrubowe,

 -  zębatkowe
 -  lub hydrauliczne,

 

o udźwigu w granicach 3,5 
do 750 ton. 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

21

Transport pionowy  i skośny

Ad.5. Żurawie 
Wydajność eksploatacyjna jednostek 

transportu 

pionowego

W celu skrócenia czasu cyklu stosuje się ruchy 
jednoczesne (jeśli nie powodują kolizji), np. 
podnoszenie i obrót. 

Uwzględniono to we wzorze poprzez wprowadzenie 
współczynników  hi.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

22

Transport pionowy  i skośny

Ogólny wzór na czas cyklu 
pracy żurawia

Istotne znaczenie dla 

zapewnienia 

właściwej pracy systemu 
transportowego jest 

zapewnienie 

nieprzerwanej pracy maszyny 
głównej (np. żurawia lub 

suwnicy).

Czasy poszczególnych faz cyklu 

obliczane 

są z uwzględnieniem rzeczywistych 
odległości przejazdów, zmian wysięgu i 
podnoszenia haka maszyny oraz 
prędkości dla poszczególnych ruchów 
maszyny, podanych przez producenta:

Vp – prędkość ruchu pionowego 

haka, 

Vj – prędkość jazdy po torze, 
V
w – prędkość zmiany wysięgu

.

 

8

6

2

0

1

1

1

1

2

)

2

360

2

2

(

2

t

t

v

h

v

v

l

k

v

h

t

t

p

j

p

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

23

Transport pionowy  i skośny

W celu poprawnego zaprojektowania pracy maszyny 
transportu pionowego należy sprawdzić, czy zachodzą 
poniższe zależności:

td≤t

(3.25)

tg≤t

(3.26)

gdzie:

td - czas cyklu pracy środka transportowego 

dowożącego materiał na dole,

tg - czas cyklu pracy środka transportowego 

dowożącego materiał na górze,

t – czas cyklu pracy środka transportu pionowego.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

24

Transport pionowy  i skośny

Gdy na budowie planowane jest 

wykorzystanie żurawi torowych, 

istotnym elementem projektu 

zagospodarowania placu 

budowy staje się 

projekt 

torowiska żurawia.

Zasady dotyczące 

bezpieczeństwa pracy żurawi 

torowych

 podaje rozporządzenie 

Ministra Gospodarki, Pracy i 

Polityki Społecznej z dnia 29 

października 2003 r. (poz. 1890). 

Przykładowy przekrój  i rzut 

torowiska żurawia. pokazano na 

rysunku

.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

25

Transport pionowy  i skośny

Żurawie torowe

 wymagają dla właściwej 

pracy ułożenia odpowiednich torów. 

Stosuje się 

dwa typy torowisk

:

a) uformowane z użyciem podkładów 

drewnianych

b) wykonane z użyciem żelbetowych 

pojedynczych poduszek

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

26

Transport pionowy  i skośny

Torowiska żurawi - wymagania

:

1.

 

Podłoże pod torowisko

 powinno być 

oczyszczone ziemi roślinnej i wyrównane, 

przy czym:

podłoże piaszczyste powinno być 

wzmocnione warstwą żwiru,

podłoża gliniaste i ilaste powinny być 

wymieniane na żwirowo – piaszczyste (w 

górnej warstwie grubości ok. 30 cm).

Podłoże powinno też być wyprofilowane w 

sposób zapewniający szybkie odprowadzenie 

wód opadowych

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

27

Transport pionowy  i skośny

2. Podkłady

 powinny być układane na 

podsypce z tłucznia o grubości 

warstwy 50 cm przy gruntach słabych, 

20 cm przy gruntach zwartych.

3. Odchyłka prześwitu

 pomiędzy 

szynami toru nie może przekraczać 

 mm na długości 5 m; różnica 

wysokości poziomu główek szyn nie 

może przekraczać 10 mm, a spadek 

toru w jego kierunku podłużnym 0,3 %.

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

28

Transport pionowy  i skośny

4. Zabezpieczające ograniczniki jazdy

 należy 

zainstalować przed końcami każdej z szyn toru; 

wyłączają automatycznie mechanizm jazdy po 

dojściu przednich kół maszyny na odległość 1 m od 

końca toru. Końce torowiska powinny być 

zaopatrzone również w kozły oporowe mocowane 

do szyn.

5. Koryto dla ochrony kabla elektrycznego

 

zasilającgo żuraw w energię należy ułożyć wzdłuż 

torowiska i zamocować.

6. Tor musi być uziemiony

 a poszczególne 

odcinki szyn łączone ze sobą przewodami 

metalowymi 

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

29

Transport pionowy  i skośny

Literatura podstawowa: 
Martinek W., Mowak P., Wojciechowski P., 
Technologia robót budowlanych, Oficyna 
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, W-wa 
2010

background image

dr inż. Elżbieta Strzelecka.  TRB II (
w)

30

Zdrowych Świąt Wielkanocnych, 

smacznego jajka i tradycyjnego 

dyngusa

!


Document Outline