Późne powikłania zawału
Późne powikłania zawału
serca.
serca.
Anna Pasieka gr. VI
Anna Pasieka gr. VI
Późne powikłania zawału
Późne powikłania zawału
serca.
serca.
Anna Pasieka gr. VI
Anna Pasieka gr. VI
•
Powikłania zawału serca wynikają
Powikłania zawału serca wynikają
z: zaburzeń zapalnych,
z: zaburzeń zapalnych,
mechanicznych oraz elektrycznych,
mechanicznych oraz elektrycznych,
spowodowanych martwicą mięśnia
spowodowanych martwicą mięśnia
sercowego. Powikłania
sercowego. Powikłania
- wczesne są wynikiem samej
- wczesne są wynikiem samej
martwicy,
martwicy,
-późne – rozwijające się po kilku
-późne – rozwijające się po kilku
dniach lub tygodniach po zawale,
dniach lub tygodniach po zawale,
mogą być spowodowane zapaleniem
mogą być spowodowane zapaleniem
lub procesami naprawczymi w
lub procesami naprawczymi w
strefie martwiczej.
strefie martwiczej.
Późne komorowe zaburzenia rytmu,
Późne komorowe zaburzenia rytmu,
zagrażające życiu.
zagrażające życiu.
Dochodzi do nich 1-3 tygodniem po
Dochodzi do nich 1-3 tygodniem po
zawale, często około 10 dnia, kiedy to
zawale, często około 10 dnia, kiedy to
u powracającego do zdrowia pacjenta
u powracającego do zdrowia pacjenta
może dojść do migotania komór.
może dojść do migotania komór.
Chorzy z dużym zawałem powinni być
Chorzy z dużym zawałem powinni być
do ostatniego dnia pobytu w szpitalu
do ostatniego dnia pobytu w szpitalu
monitorowani przez całą dobę.
monitorowani przez całą dobę.
Zagrożonych pacjentów można ujawnić
Zagrożonych pacjentów można ujawnić
wczesnymi testami wysiłkowymi.
wczesnymi testami wysiłkowymi.
Niedawno wykazano przy pomocy
Niedawno wykazano przy pomocy
uśredniania sygnałów ze standardowych
uśredniania sygnałów ze standardowych
12 odprowadzeń EKG, że chorzy zagrożeni
12 odprowadzeń EKG, że chorzy zagrożeni
późnymi komorowymi zaburzeniami rytmu
późnymi komorowymi zaburzeniami rytmu
mogą wykazywać potencjały późne lub
mogą wykazywać potencjały późne lub
następcze. Niestety jest to metoda
następcze. Niestety jest to metoda
kosztowna i na razie niezbyt szeroko
kosztowna i na razie niezbyt szeroko
dostępna. W przyszłości może natomiast
dostępna. W przyszłości może natomiast
okazać się bardzo użyteczne.
okazać się bardzo użyteczne.
Najłatwiejszą do odwrócenia przyczyną
Najłatwiejszą do odwrócenia przyczyną
jest hipoglikemia wskutek nadmiernego
jest hipoglikemia wskutek nadmiernego
leczenia diuretycznego.
leczenia diuretycznego.
.
.
Zespół ten składa się z :
Zespół ten składa się z :
nawracającego zapalenia osierdzia,
nawracającego zapalenia osierdzia,
wysięku w jamach opłucnowych,
wysięku w jamach opłucnowych,
gorączki,
gorączki,
niedokrwistości,
niedokrwistości,
wysokiego OB.
wysokiego OB.
Zespół Dresslera
Zespół Dresslera
Zdarza się on
Zdarza się on
w 1-5% zawałów, zwykle 1-4
w 1-5% zawałów, zwykle 1-4
tygodnie po jego przebyciu.
tygodnie po jego przebyciu.
Przypuszcza się, że przyczyną jest reakcja
Przypuszcza się, że przyczyną jest reakcja
autoagresyjna na antygeny miokardium,
autoagresyjna na antygeny miokardium,
ujawniające się w wyniku zawału. Wykazano w
ujawniające się w wyniku zawału. Wykazano w
jego przebiegu obecność przeciwciał
jego przebiegu obecność przeciwciał
skierowanych przeciwko sercu, ale nie
skierowanych przeciwko sercu, ale nie
wyciągnięto z tego żadnych korzyści
wyciągnięto z tego żadnych korzyści
klinicznych.
klinicznych.
Zespół ten ma charakter przewlekły. Leczenie
Zespół ten ma charakter przewlekły. Leczenie
polega na podawaniu niesteroidowych leków
polega na podawaniu niesteroidowych leków
przeciwzapalnych (NSAID), a w przypadkach
przeciwzapalnych (NSAID), a w przypadkach
cięższych lub opornych- steroidów.
cięższych lub opornych- steroidów.
Uważa się, że te ostatnie zwiększają
Uważa się, że te ostatnie zwiększają
prawdopodobieństwo powstania tętniaka
prawdopodobieństwo powstania tętniaka
lewej komory, ale zebrane na poparcie tej
lewej komory, ale zebrane na poparcie tej
tezy dowody mają charakter jednostkowy.
tezy dowody mają charakter jednostkowy.
Czasem leczenie trzeba kontynuować
Czasem leczenie trzeba kontynuować
przez kilka miesięcy, a po zaprzestaniu
przez kilka miesięcy, a po zaprzestaniu
leczenia lub w trakcie jego stopniowego
leczenia lub w trakcie jego stopniowego
odstawiania chorzy powinni pozostawać w
odstawiania chorzy powinni pozostawać w
dalszej obserwacji, gdyż choroba często
dalszej obserwacji, gdyż choroba często
powraca.
powraca.
Tamponada serca zdarza się w tym
Tamponada serca zdarza się w tym
zespole rzadko.
zespole rzadko.
Zespół bark- ręka.
Zespół bark- ręka.
Zdarza się on obecnie rzadko po zawale
Zdarza się on obecnie rzadko po zawale
mięśnia sercowego, przypuszczalnie dlatego,
mięśnia sercowego, przypuszczalnie dlatego,
że chorych wcześnie się uruchamia.
że chorych wcześnie się uruchamia.
Rozwija się między 2tygodniem a 2
Rozwija się między 2tygodniem a 2
miesiącem po zawale. Polega na wystąpieniu
miesiącem po zawale. Polega na wystąpieniu
zesztywnienia i bólu w stawie ramiennym
zesztywnienia i bólu w stawie ramiennym
(zwykle lewym), oraz na bólu i obrzmieniu
(zwykle lewym), oraz na bólu i obrzmieniu
ręki (która staje się pogrubiała i pokryta
ręki (która staje się pogrubiała i pokryta
plamami).
plamami).
W nielicznych późnych przypadkach
W nielicznych późnych przypadkach
dochodzi do zaniku drobnych mięśni ręki z
dochodzi do zaniku drobnych mięśni ręki z
powstawaniem nieodwracalnych
powstawaniem nieodwracalnych
przykurczów.
przykurczów.
Leczenie polega na fizykoterapii
Leczenie polega na fizykoterapii
uruchamiającej rękę i staw ramienny po
uruchamiającej rękę i staw ramienny po
zastosowaniu środka przeciwbólowego.
zastosowaniu środka przeciwbólowego.
Pomocne bywa wstrzykiwanie
Pomocne bywa wstrzykiwanie
hydrokortyzonu do kaletki podbarkowej.
hydrokortyzonu do kaletki podbarkowej.
Nie stosuje się steroidów ogólnie.
Nie stosuje się steroidów ogólnie.
Zatory w dużym krążeniu.
Zatory w dużym krążeniu.
Zatory powodowane przez skrzepliny
Zatory powodowane przez skrzepliny
przyścienne zdarzają się częściej po dużych
przyścienne zdarzają się częściej po dużych
zawałach, zwykle między 1 a 3 tygodniem.
zawałach, zwykle między 1 a 3 tygodniem.
Chorych z dużym zawałem należy
Chorych z dużym zawałem należy
heparynizować przed ich pełnym uruchomieniem
heparynizować przed ich pełnym uruchomieniem
(np. przez pierwszy tydzień), choć dowody na to,
(np. przez pierwszy tydzień), choć dowody na to,
że leki przeciwkrzepliwe zmniejszają
że leki przeciwkrzepliwe zmniejszają
śmiertelność są skąpe i możliwe do uzyskania
śmiertelność są skąpe i możliwe do uzyskania
tylko w dużych badaniach wieloośrodkowych.
tylko w dużych badaniach wieloośrodkowych.
Obwodowe zatory w kończynach można usunąć
Obwodowe zatory w kończynach można usunąć
chirurgicznie. Duże zatory krezkowe są zwykle
chirurgicznie. Duże zatory krezkowe są zwykle
śmiertelne. Zatory w naczyniach wieńcowych
śmiertelne. Zatory w naczyniach wieńcowych
mogą stać się przyczyną kolejnego zawału.
mogą stać się przyczyną kolejnego zawału.
Tętniak lewej komory.
Tętniak lewej komory.
Tętniak przedni
Tętniak przedni
Można go podejrzewać klinicznie, gdy utrzymuje
Można go podejrzewać klinicznie, gdy utrzymuje
się wysokie paradoksalne uderzenie
się wysokie paradoksalne uderzenie
koniuszkowe w przednim zawale mięśnia
koniuszkowe w przednim zawale mięśnia
sercowego. W EKG widoczne jest trwałe
sercowego. W EKG widoczne jest trwałe
uniesienie odcinków ST jeszcze po 4
uniesienie odcinków ST jeszcze po 4
tygodniach.
tygodniach.
Choroba może przebiegać bez objawowo.
Choroba może przebiegać bez objawowo.
Rozpoznanie potwierdza się na podstawie:
Rozpoznanie potwierdza się na podstawie:
echokardiografii dwuwymiarowej,
echokardiografii dwuwymiarowej,
skaningu wielobramkowego,
skaningu wielobramkowego,
angiografii lewej komory.
angiografii lewej komory.
Objawy:
Objawy:
niewydolność lewokomorowa,
niewydolność lewokomorowa,
dusznica oporna na leczenie zachowawcze,
dusznica oporna na leczenie zachowawcze,
czasem dochodzi do nawracającej tachykardii
czasem dochodzi do nawracającej tachykardii
komorowej lub do zatorowości w dużym
komorowej lub do zatorowości w dużym
krążeniu.
krążeniu.
Tętniak dolny/ tylny.
Tętniak dolny/ tylny.
Zdarza się on rzadziej niż przednio boczny. Może
Zdarza się on rzadziej niż przednio boczny. Może
mu towarzyszyć znaczna niedomykalność
mu towarzyszyć znaczna niedomykalność
zastawki dwudzielnej. W odcinku dolno-
zastawki dwudzielnej. W odcinku dolno-
tylnym mogą też istnieć tętniaki rzekome.
tylnym mogą też istnieć tętniaki rzekome.
Objawy fizykalne są dyskretniejsze, nie ma też
Objawy fizykalne są dyskretniejsze, nie ma też
paradoksalnego uderzenia koniuszkowego.
paradoksalnego uderzenia koniuszkowego.
Badania pomocnicze i wskazania do leczenia
Badania pomocnicze i wskazania do leczenia
chirurgicznego są podobne jak w tętniaku
chirurgicznego są podobne jak w tętniaku
przednim.
przednim.
Przewlekła niewydolność
Przewlekła niewydolność
krążenia.
krążenia.
Najczęstszymi objawami są obrzęki i
Najczęstszymi objawami są obrzęki i
duszności.
duszności.
Wraz z pogłębiającą się niewydolnością
Wraz z pogłębiającą się niewydolnością
krążenia dochodzi do nasilenia objawów, na
krążenia dochodzi do nasilenia objawów, na
początku dolegliwości nasilają się przeważnie
początku dolegliwości nasilają się przeważnie
po wysiłku fizycznym z czasem dochodzi do
po wysiłku fizycznym z czasem dochodzi do
ogólnego pogorszenia stanu pacjenta.
ogólnego pogorszenia stanu pacjenta.
Depresja.
Depresja.
Występuje nawet u jednej trzeciej chorych po
Występuje nawet u jednej trzeciej chorych po
zawale. Można jej w znacznej mierze
zawale. Można jej w znacznej mierze
zapobiec przez:
zapobiec przez:
Rozumne wsparcie psychiczne ze strony
Rozumne wsparcie psychiczne ze strony
lekarza,
lekarza,
Wczesne uruchamianie,
Wczesne uruchamianie,
Udzielenie choremu przed wypisaniem go ze
Udzielenie choremu przed wypisaniem go ze
szpitala rad dotyczących pracy zawodowej,
szpitala rad dotyczących pracy zawodowej,
kierowania samochodem, podróżowania itd.,
kierowania samochodem, podróżowania itd.,
Program zajęć rehabilitacyjnych i dalszą
Program zajęć rehabilitacyjnych i dalszą
kontrolę chorego,
kontrolę chorego,
•Kurs rehabilitacji kardiologicznej
; ten
; ten
dział opieki kardiologicznej na nowo budzi
dział opieki kardiologicznej na nowo budzi
zainteresowanie; niestety nie ma
zainteresowanie; niestety nie ma
dowodów na to że przynosi on odległe
dowodów na to że przynosi on odległe
korzyści fizyczne, nie ulega jednak
korzyści fizyczne, nie ulega jednak
wątpliwości, że rehabilitacja
wątpliwości, że rehabilitacja
kardiologiczna zapewnia motywację,
kardiologiczna zapewnia motywację,
stanowi sposób uprawiania starannie
stanowi sposób uprawiania starannie
stopniowanego wysiłku pod nadzorem
stopniowanego wysiłku pod nadzorem
medycznym.
medycznym.
Depresja po przebytym zawale może stać
Depresja po przebytym zawale może stać
się przyczyną negowania dolegliwości
się przyczyną negowania dolegliwości
( dysymulacji) , gdyż chory zbyt się lęka
( dysymulacji) , gdyż chory zbyt się lęka
stanięcia w obliczu dalszych trudności
stanięcia w obliczu dalszych trudności
zdrowotnych.
zdrowotnych.