Organizacja zwalczania chorób zakaźnych w Polsce

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Ustawa określa: zadania, organizację,

tryb działania oraz zasady finansowania

Inspekcji Weterynaryjnej



Inspekcja realizuje zadania z

zakresu ochrony zdrowia zwierząt

oraz bezpieczeństwa produktów

pochodzenia zwierzęcego w celu

zapewnienia ochrony zdrowia

publicznego.

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Inspekcja wykonuje swoje zadania w
szczególności przez:



zwalczanie chorób zakaźnych
zwierząt, w tym chorób odzwierzęcych;



badania kontrolne zakażeń zwierząt;



monitorowanie chorób odzwierzęcych
i odzwierzęcych czynników
chorobotwórczych

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Organami Inspekcji są:
1) Główny Lekarz Weterynarii;
2) wojewódzki lekarz weterynarii, jako

kierownik wojewódzkiej inspekcji weterynaryjnej

wchodzącej w skład zespolonej administracji

rządowej w województwie;
3) powiatowy lekarz weterynarii, jako kierownik

powiatowej inspekcji weterynaryjnej wchodzącej

w skład niezespolonej administracji rządowej;
4) graniczny lekarz weterynarii.

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Zadania organów Inspekcji wykonują:



lekarze weterynarii i inne osoby zatrudnione w Inspekcji

oraz lekarze weterynarii wyznaczeni do wykonywania

określonych czynności;



osoby niebędące lekarzami weterynarii wyznaczone do

wykonywania określonych czynności o charakterze

pomocniczym.



Lekarze weterynarii wyznaczeni do wykonywania

określonych czynności oraz osoby, o których mowa w

ust. 2 pkt 2, wykonują powierzone czynności pod

nadzorem i w imieniu organów Inspekcji.



Lekarze weterynarii, o których mowa w ust. 2 pkt 1, są

urzędowymi lekarzami weterynarii.

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



W budżetach wojewodów wyodrębnia się środki

przeznaczone na:



zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt i chorób

odzwierzęcych podlegających obowiązkowi

zwalczania, w tym na odszkodowania, zapomogi i

nagrody oraz zadania wynikające z planów

gotowości zwalczania chorób zakaźnych zwierząt;



badania kontrolne zakażeń zwierząt;



monitorowanie chorób odzwierzęcych i

odzwierzęcych czynników chorobotwórczych

podlegających obowiązkowi monitorowania

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Stwierdzenie choroby zakaźnej

zwierząt, w tym choroby odzwierzęcej,

wydanie oceny mięsa, oceny

zdrowotnej jakości produktów

pochodzenia zwierzęcego, niejadalnych

produktów pochodzenia zwierzęcego,

ubocznych produktów zwierzęcych oraz

środków żywienia zwierząt może być

poprzedzone przeprowadzeniem badań

laboratoryjnych.

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Badania laboratoryjne przeprowadzają:



zakłady higieny weterynaryjnej wchodzące w skład

wojewódzkich inspektoratów weterynarii, które są

regionalnymi laboratoriami weterynaryjnymi w

rozumieniu przepisów Unii Europejskiej;



laboratoria weterynaryjne wchodzące w skład

innych niż wymienione w pkt 1 jednostek

organizacyjnych Inspekcji;



krajowe laboratoria referencyjne w rozumieniu

przepisów Unii Europejskiej.



W uzasadnionych przypadkach badania laboratoryjne, o

których mowa w ust. 1 i 2, mogą przeprowadzić inne

niż wymienione w ust. 3 zatwierdzone laboratoria.

USTAWA o Inspekcji Weterynaryjnej



Główny Lekarz Weterynarii:



utworzy systemy wymiany informacji służące

kontroli przemieszczania zwierząt i produktów

w handlu, przewozie i przywozie oraz wywozie,

a także zapewni udział organów Inspekcji w

elektronicznym systemie wymiany informacji

zgodnie z przepisami Unii Europejskiej;



zapewni komputeryzację procedur

weterynaryjnej kontroli granicznej zgodnie z

przepisami Unii Europejskiej.



choroby zakaźne zwierząt - wywołane przez biologiczne czynniki

chorobotwórcze choroby zwierząt, które ze względu na sposób

powstawania lub szerzenia się stanowią zagrożenie dla zdrowia

zwierząt lub ludzi;



choroby odzwierzęce - choroby zakaźne zwierząt lub zakażenia,

które w sposób naturalny mogą być pośrednio lub bezpośrednio

przenoszone między zwierzętami a ludźmi



odzwierzęce czynniki chorobotwórcze - bakterie, wirusy, pasożyty,

grzyby lub inne czynniki biologiczne mogące wywoływać choroby

odzwierzęce;



oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe - zdolność niektórych

gatunków drobnoustrojów do przeżycia, a nawet do wzrostu przy

takiej koncentracji czynnika przeciwdrobnoustrojowego, która

jest wystarczająca do powstrzymania wzrostu lub zabicia

drobnoustrojów tego samego gatunku;",



zwierzę podejrzane o zakażenie - zwierzę z gatunku wrażliwego,

które mogło mieć pośredni lub bezpośredni kontakt z czynnikiem

zakaźnym wywołującym chorobę zakaźną zwierząt;



odzwierzęce czynniki chorobotwórcze - bakterie,

wirusy, pasożyty, grzyby lub inne czynniki

biologiczne mogące wywoływać choroby

odzwierzęce;



oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe - zdolność

niektórych gatunków drobnoustrojów do przeżycia,

a nawet do wzrostu przy takiej koncentracji

czynnika przeciwdrobnoustrojowego, która jest

wystarczająca do powstrzymania wzrostu lub zabicia

drobnoustrojów tego samego gatunku;",



zwierzę podejrzane o zakażenie - zwierzę z gatunku

wrażliwego, które mogło mieć pośredni lub bezpośredni

kontakt z czynnikiem zakaźnym wywołującym chorobę

zakaźną zwierząt;



zwierzę podejrzane o chorobę - zwierzę z gatunku wrażliwego, u

którego występują objawy kliniczne lub zmiany pośmiertne

wskazujące na wystąpienie choroby zakaźnej zwierząt; zwierzę uznaje

się za podejrzane o chorobę także w przypadku, gdy wyniki badań

diagnostycznych są niejednoznaczne;



zwierzę chore lub zakażone - zwierzę, u którego za życia lub po

śmierci urzędowy lekarz weterynarii stwierdził chorobę zakaźną

zwierząt;



zwierzę z gatunku wrażliwego - zwierzę z danego gatunku, które

może zostać zakażone lub może skażać lub zakażać;



zwłoki zwierzęce - zwierzęta padłe lub zabite w celu innym niż

spożycie przez ludzi;



zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt - zgłaszanie, zapobieganie

dalszemu szerzeniu się, wykrywanie, kontrola i likwidowanie chorób

zakaźnych zwierząt, czyszczenie i odkażanie oraz postępowanie przy

ponownym umieszczaniu zwierząt w gospodarstwie;



ognisko choroby - gospodarstwo lub inne miejsce, w którym

przebywają zwierzęta, gdzie urzędowy lekarz weterynarii

stwierdził jeden lub więcej przypadków choroby zakaźnej

zwierząt;



obszar zapowietrzony - obszar bezpośrednio wokół ogniska

choroby, podlegający ograniczeniom, w szczególności

zakazom, nakazom oraz środkom kontroli, podejmowanym

przy zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;



obszar zagrożony - obszar wokół obszaru zapowietrzonego,

podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom,

nakazom oraz środkom kontroli, podejmowanym przy

zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;



obszar buforowy - obszar wokół obszaru zagrożonego,

podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom lub

nakazom dotyczącym przemieszczania zwierząt;

Obowiązkowi zwalczania

podlegają choroby zakaźne

zwierząt :



pryszczyca (Foot and mouth disease - FMD);



pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej (Vesicular

stomatitis);



choroba pęcherzykowa świń (Swine vesicular disease -

SVD);



księgosusz (Rinderpest);



pomór małych przeżuwaczy (Peste des petits ruminants -

PPR);



zaraza płucna bydła (Contagious bovine

pleuropneumonia - CBPP);



choroba guzowatej skóry bydła (Lumpy skin disease -

LSD);



gorączka doliny Rift (Rift valley fever);



choroba niebieskiego języka (Bluetongue);



ospa owiec i ospa kóz (Sheep pox and goat pox);



afrykański pomór koni (African horse sickness);



afrykański pomór świń (African swine fever - ASF);



klasyczny pomór świń (Clasical swine fever - CSF,

Hog cholera);



wysoce zjadliwa grypa ptaków d. pomór drobiu (Highly

pathogenic avian influenza - HPAI d. Fowl plague);



rzekomy pomór drobiu (Newcastle disease - ND);



wścieklizna (Rabies);



wąglik (Anthrax);



gruźlica bydła (Bovine tuberculosis);



bruceloza u bydła, kóz, owiec i świń (B. abortus, B.

melitensis, B. ovis, B. suis);



enzootyczna białaczka bydła (Enzootic bovine leucosis -

EBL);



gąbczasta encefalopatia bydła (Bovine spongiform

encephalopathy - BSE);



zgnilec amerykański pszczół (American foulbrood);



trzęsawka owiec (Scrapie);



zakaźna martwica układu krwiotwórczego ryb

łososiowatych (Infectious haematopoietic necrosis - IHN);



zakaźna anemia łososi (Infectious salmon anaemia -

ISA);



wirusowa posocznica krwotoczna (Viral haemorrhagic

septicaemia - VHS);



krwotoczna choroba zwierzyny płowej (Epizootic

haemorrhagic disease of deer - EHD);



bonamioza;



marteilioza.



Art. 42. 1. W przypadku podejrzenia

wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt, a

w szczególności poronienia u bydła, świń,

owiec i kóz, objawów neurologicznych u

zwierząt, znacznej liczby nagłych padnięć,

zmian o charakterze krost, pęcherzy,

nadżerek lub wybroczyn na skórze i

błonach śluzowych zwierząt kopytnych

oraz zwiększonego śnięcia ryb,

skorupiaków lub mięczaków, posiadacz

zwierzęcia jest obowiązany do:



niezwłocznego zawiadomienia o tym organu Inspekcji

Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego

usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta

(burmistrza, prezydenta miasta);



pozostawienia zwierząt w miejscu ich przebywania i nie

wprowadzania tam innych zwierząt;



uniemożliwienia osobom postronnym dostępu do

pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta

podejrzane o zakażenie lub chorobę, lub zwłoki zwierzęce;



wstrzymania się od wywożenia, wynoszenia i zbywania

produktów, w szczególności mięsa, zwłok zwierzęcych,

środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów

naturalnych w rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu

i innych przedmiotów znajdujących się w miejscu, w którym

wystąpiła choroba;



udostępnienia organom Inspekcji Weterynaryjnej

zwierząt i zwłok zwierzęcych do badań i zabiegów

weterynaryjnych, a także udzielania pomocy przy ich

wykonywaniu;



udzielania organom Inspekcji Weterynaryjnej oraz

osobom działającym w imieniu tych organów wyjaśnień i

podawania informacji, które mogą mieć znaczenie dla

wykrycia choroby i źródeł zakażenia lub zapobiegania jej

szerzeniu.



Posiadacz zwierząt gospodarskich natychmiast

informuje powiatowego lekarza weterynarii o

każdym przypadku padnięcia bydła, owiec lub kóz.

W przypadku powzięcia informacji wskazujących na możliwość

wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt przez podmioty prowadzące

działalność w zakresie



pozyskiwania, wytwarzania, przetwarzania lub obrotu niejadalnymi

produktami pochodzenia zwierzęcego oraz działalność nadzorowaną w

zakresie określonym



produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu przepisów o

wymaganiach weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego



Obowiązek ten, dotyczy również osób mających kontakt ze

zwierzętami w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych

lub zawodowych, przy czym lekarz weterynarii wezwany do

zwierzęcia w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby

zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania

informuje posiadacza zwierzęcia o obowiązkach określonych w

ust. 1 i nadzoruje ich wykonanie do czasu przybycia powiatowego

lekarza weterynarii lub osoby przez niego upoważnionej.



Wójt (burmistrz, prezydent miasta) niezwłocznie informuje organ Inspekcji

Weterynaryjnej o otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa



Powiatowy lekarz weterynarii po otrzymaniu

zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 2-5,

podejmuje niezwłocznie czynności w celu wykrycia lub

wykluczenia choroby zakaźnej zwierząt podlegającej

obowiązkowi zwalczania, a w szczególności:



nakazuje posiadaczowi zwierząt sporządzenie i

aktualizację spisu wszystkich zwierząt lub zwłok

zwierzęcych;



ustala stan ilościowy produktów, w szczególności

mięsa, mleka oraz środków żywienia zwierząt,

ściółki i nawozów naturalnych w rozumieniu

przepisów o nawozach i nawożeniu i innych

przedmiotów znajdujących się w miejscu, w którym

wystąpiła choroba, w zależności od choroby

zakaźnej zwierząt;



przeprowadza dochodzenie epizootyczne;



przeprowadza badanie kliniczne zwierząt;



pobiera i wysyła próbki do badań laboratoryjnych.



Dochodzenie epizootyczne, o którym mowa w ust. 6 pkt 2,

obejmuje co najmniej ustalenie:



okresu, w którym choroba zakaźna zwierząt mogła rozwijać

się w gospodarstwie przed podejrzeniem lub stwierdzeniem

jej wystąpienia u zwierząt z gatunku wrażliwego;



miejsca pochodzenia źródła choroby zakaźnej zwierząt wraz

z ustaleniem innych gospodarstw, w których zwierzęta

z gatunku wrażliwego mogły zostać zakażone;



dróg przemieszczania się ludzi, zwierząt i przedmiotów,

które mogły być przyczyną szerzenia się choroby zakaźnej

zwierząt, do lub z gospodarstwa - w okresie, o którym

mowa w pkt 1.



Powiatowy lekarz weterynarii natychmiast informuje

wojewódzkiego lekarza weterynarii, w tym w formie

elektronicznej, o podejrzeniu lub wystąpieniu choroby

zakaźnej zwierząt wymienionej w pkt 1-15 załącznika nr

2 oraz o czynnościach podjętych w celu wykrycia lub

wykluczenia tej choroby.



Wojewódzki lekarz weterynarii przekazuje natychmiast

Głównemu Lekarzowi Weterynarii, w tym w formie

elektronicznej, informacje o podejrzeniu lub

wystąpieniu choroby zakaźnej zwierząt wymienionej w

pkt 1-15 załącznika nr 2 oraz o czynnościach podjętych

w celu wykrycia lub wykluczenia tej choroby.

W celu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt podlegających

obowiązkowi zwalczania powiatowy lekarz weterynarii, w drodze

decyzji, może:



nakazać odosobnienie, strzeżenie lub obserwację zwierząt

chorych lub zakażonych albo podejrzanych o zakażenie lub o

chorobę;



wyznaczyć określone miejsce jako ognisko choroby;



zakazać wydawania świadectw zdrowia, dokumentów handlowych

lub przewozowych;



nakazać zabicie lub ubój zwierząt chorych lub zakażonych,

podejrzanych o zakażenie lub o chorobę albo zwierząt z gatunków

wrażliwych na daną chorobę zakaźną zwierząt;



nakazać oczyszczenie i odkażenie miejsc oraz środków

transportu, a także odkażenie, zniszczenie lub usunięcie w sposób

wykluczający niebezpieczeństwo szerzenia się choroby zakaźnej

zwierząt śródków żywienia zwierząt, ściółki, nawozów naturalnych

w rozumieniu przepisów o nawozach i nawożeniu, oraz

przedmiotów, z którymi miały kontakt zwierzęta chore, zakażone

lub podejrzane o zakażenie lub o chorobę;



zakazać osobom, które były lub mogły być w kontakcie ze

zwierzętami chorymi, zakażonymi lub podejrzanymi o

zakażenie lub o chorobę, czasowego opuszczania ogniska

choroby;



nakazać odkażanie rzeczy osób, które miały lub mogły mieć

kontakt ze zwierzętami chorymi, zakażonymi lub

podejrzanymi o zakażenie lub o chorobę;



zakazać karmienia zwierząt określonymi środkami żywienia

zwierząt lub pojenia z określonych zbiorników i ujęć wody;



zakazać w ognisku choroby wprowadzania, przeprowadzania i

wyprowadzania zwierząt lub sprowadzania i wywożenia

produktów, zwłok zwierzęcych i środków żywienia zwierząt;



Nakazać (rygor natychmiastowej wykonalności)



badanie kliniczne zwierząt z pobraniem
próbek do badań laboratoryjnych,



przeprowadzenie sekcji zwłok zwierzęcych z
pobraniem próbek do badań laboratoryjnych,



wykonywanie określonych zabiegów na
zwierzętach, w tym przeprowadzanie
szczepień;



zakazać używania zwierząt w celu
rozmnażania;



określać sposób postępowania ze zwierzętami chorymi,

zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie lub o chorobę,

zwłokami zwierzęcymi, produktami oraz środkami żywienia

zwierząt zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie;



nakazać podmiotom zajmującym się ubojem zwierząt

przeprowadzenie uboju z określeniem jego warunków;



nakazać podmiotom zajmującym się przewozem zwierząt lub

zwłok zwierzęcych przewiezienie ich do wskazanych miejsc;



nakazać podmiotom prowadzącym działalność w zakresie

produkcji produktów zastosowanie określonej technologii;



nakazać podmiotom prowadzącym działalność w

zakresie chowu lub hodowli zwierząt akwakultury oraz

rozrodu ryb podjęcie czynności prowadzących do

ograniczenia lub wyeliminowania czynnika

chorobotwórczego.

W przypadku zagrożenia wystąpienia lub wystąpienia choroby

zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania powiatowy

lekarz weterynarii, w drodze rozporządzenia - aktu prawa

miejscowego, może:



określić obszar, na którym występuje choroba zakaźna lub

zagrożenie wystąpienia choroby zakaźnej, jako obszar

zapowietrzony lub zagrożony oraz sposób oznakowania tych

obszarów;



wprowadzić czasowe ograniczenia w przemieszczaniu się osób lub

pojazdów;



czasowo zakazać organizowania:



widowisk, zgromadzeń, pochodów lub nakazać czasowe

zawieszenie określonej działalności,



targów, wystaw, pokazów lub konkursów zwierząt, polowań i

odłowów zwierząt łownych;



ograniczyć przemieszczanie lub obrót albo zakazać

przemieszczania lub obrotu zwierzętami niektórych

gatunków, zwłokami zwierzęcymi, produktami, surowcami i

produktami rolnymi oraz innymi przedmiotami, które mogą

spowodować szerzenie się choroby zakaźnej zwierząt;



nakazać zaopatrywanie zwierząt lub produktów w świadectwa

zdrowia wystawiane przez urzędowego lekarza weterynarii;



nakazać przeprowadzenie zabiegów na zwierzętach, w tym

szczepień;



nakazać oczyszczanie, odkażanie, deratyzację i dezynsekcję

miejsc przebywania zwierząt lub miejsc przechowywania i

przetwarzania zwłok zwierzęcych, produktów, środków

żywienia zwierząt, a także oczyszczanie i odkażanie środków

transportu;



nakazać odstrzał sanitarny zwierząt na określonym obszarze;



nakazać podmiotom prowadzącym działalność w zakresie

produkcji produktów zastosowanie określonej technologii.

Wojewoda w przypadku, o którym mowa w ust. 1, na

wniosek wojewódzkiego lekarza weterynarii, w drodze

rozporządzenia



określa obszar, na którym występuje choroba zakaźna zwierząt lub zagrożenie wystąpienia

tej choroby, jako obszar zapowietrzony i zagrożony oraz sposób oznakowania tych obszarów

lub wprowadza czasowe ograniczenia w przemieszczaniu się osób lub pojazdów, lub



czasowo zakazuje organizowania:



widowisk, zgromadzeń, pochodów lub nakazuje czasowe zawieszenie określonej

działalności, lub



targów, wystaw, pokazów lub konkursów zwierząt, polowań i odłowów zwierząt łownych, lub



ogranicza przemieszczanie lub obrót albo zakazuje przemieszczania lub obrotu zwierzętami

niektórych gatunków, zwłokami zwierzęcymi, produktami, surowcami i produktami rolnymi

oraz innymi przedmiotami, które mogą spowodować szerzenie się choroby zakaźnej

zwierząt, lub



nakazuje zaopatrywanie zwierząt lub produktów w świadectwa zdrowia wystawiane przez

urzędowego lekarza weterynarii, lub



nakazuje przeprowadzenie zabiegów na zwierzętach, w tym szczepień, lub



nakazuje oczyszczanie, odkażanie, deratyzację i dezynsekcję miejsc przebywania zwierząt

lub miejsc przechowywania i przetwarzania zwłok zwierzęcych, produktów, środków

żywienia zwierząt, a także oczyszczanie i odkażanie środków transportu, lub



nakazuje odstrzał sanitarny zwierząt na określonym obszarze, lub



nakazuje podmiotom prowadzącym działalność w zakresie produkcji produktów

zastosowanie określonej technologii.



Art. 48. 1. Jeżeli określony obszar zapowietrzony lub

zagrożony wykracza poza granice Rzeczypospolitej Polskiej,

wojewódzki lekarz weterynarii informuje o tym Głównego

Lekarza Weterynarii, który informację tę przekazuje właściwym

organom państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw

trzecich w celu podjęcia współpracy w zakresie zwalczania

choroby zakaźnej zwierząt.



2. W przypadku podejrzenia wystąpienia lub wystąpienia

choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi

zwalczania w państwie trzecim graniczącym z Rzeczpospolitą

Polską i możliwości jej przeniesienia na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej właściwy miejscowo organ Inspekcji

Weterynaryjnej lub wojewoda, po uzgodnieniu z Głównym

Lekarzem Weterynarii, podejmuje działania, w tym wydaje

decyzje lub rozporządzenia - akty prawa miejscowego,

przewidziane odpowiednio w art. 44, 45 i 46 ust. 3.



Art. 49. 1. Za bydło, świnie, owce, kozy,

konie, kury (Gallus domesticus), kaczki (Anas

platyrhynchos, Cairina moschata), gęsi (Anser

anser, Anser Cygnoides) i indyki (Meleagris

gallopavo) zabite lub poddane ubojowi z

nakazu organów Inspekcji Weterynaryjnej albo

za takie zwierzęta padłe w wyniku

zastosowania zabiegów nakazanych przez te

organy przy zwalczaniu chorób zakaźnych

zwierząt podlegających obowiązkowi

zwalczania przysługuje odszkodowanie ze

środków budżetu państwa.

Odszkodowania, o których mowa w ust. 1 i

5, nie przysługują:



jeżeli posiadacz zwierzęcia nie zastosował się do obowiązków określonych w

przepisach o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt lub obowiązków

określonych w art. 42 ust. 1 pkt 1 lub w art. 43 ust. 1, lub obowiązków nałożonych

na podstawie art. 44 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 46 ust. 3 oraz art. 47 ust. 1;



jeżeli posiadacz wprowadził do swojego gospodarstwa zwierzę:



o którym wiedział, że jest chore, zakażone lub podejrzane o zakażenie lub chorobę,



nieoznakowane lub bez paszportu zwierzęcia, jeżeli są one wymagane przepisami

o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt,



z naruszeniem przepisów obowiązujących w tym zakresie;



za zwierzęta, o których mowa w ust. 1, oraz produkty pochodzenia zwierzęcego w

rozumieniu przepisów o wymaganiach weterynaryjnych dla produktów

pochodzenia zwierzęcego, środki żywienia zwierząt i sprzęt, o których mowa w ust.



stanowiące własność podmiotów prowadzących działalność w zakresie:



–

określonym w art. 1 pkt 1 lit. a-c lub art. 4 ust. 3,



–

obrotu produktami lub środkami żywienia zwierząt,



–

uboju zwierząt lub produkcji mięsa w rozumieniu przepisów o wymaganiach

weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego,



Art. 51. 1.Organy Inspekcji Weterynaryjnej

prowadzą system zbierania, przechowywania,

analizowania, przetwarzania danych i

przekazywania informacji dotyczących

występowania chorób zakaźnych zwierząt

podlegających obowiązkowi zwalczania i

obowiązkowi rejestracji, a także podlegających

obowiązkowi monitorowania chorób

odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników

chorobotwórczych oraz związanej z nimi

oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.



Podmioty świadczące usługi z zakresu medycyny

weterynaryjnej oraz zakłady higieny weterynaryjnej i inne

laboratoria w rozumieniu przepisów o Inspekcji

Weterynaryjnej przekazują powiatowemu lekarzowi

weterynarii: 1) informację o podejrzeniu wystąpienia

choroby zakaźnej zwierząt podlegającej notyfikacji w Unii

Europejskiej - niezwłocznie po powzięciu takiego

podejrzenia;



2) comiesięczne informacje o:



a) chorobach zakaźnych zwierząt podlegających

obowiązkowi rejestracji,



b) chorobach odzwierzęcych i odzwierzęcych czynnikach

chorobotwórczych podlegających obowiązkowi

monitorowania, c) wynikach monitorowania

oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe.

Powiatowy lekarz weterynarii prowadzi księgi zawierające

informacje o:



1) chorobach zakaźnych zwierząt

podlegających:



a) notyfikacji w Unii Europejskiej,



b) obowiązkowi zwalczania,



c) obowiązkowi rejestracji;



2) chorobach odzwierzęcych i odzwierzęcych

czynnikach chorobotwórczych podlegających

obowiązkowi monitorowania;



3) wynikach monitorowania oporności na

środki przeciwdrobnoustrojowe.

Powiatowy lekarz weterynarii przekazuje wojewódzkiemu

lekarzowi weterynarii:



1) informację o powzięciu podejrzenia lub o stwierdzeniu

choroby zakaźnej zwierząt podlegającej:

a) obowiązkowi zwalczania lub
b) notyfikacji w Unii Europejskiej - niezwłocznie po powzięciu

tego podejrzenia lub stwierdzeniu choroby;

2) informację o:
a) wygaszaniu ogniska chorób, o których mowa w pkt 1,
b) wygaszeniu ogniska chorób, o których mowa w pkt 1 lit. b -

niezwłocznie po jego dokonaniu;

3) comiesięczną informację o:
a) chorobach zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi

rejestracji,

b) chorobach odzwierzęcych i odzwierzęcych czynnikach

chorobotwórczych podlegających obowiązkowi monitorowania,

c) wynikach monitorowania oporności na środki

przeciwdrobnoustrojowe.

Wykaz chorób odzwierzęcych oraz odzwierzęcych

czynników chorobotwórczych podlegających obowiązkowi

monitorowania

bruceloza i jej czynniki chorobotwórcze;

kampylobakterioza i jej czynniki

chorobotwórcze;

bąblowica i jej czynniki chorobotwórcze;

listerioza (Listeriosis) i jej czynnik

chorobotwórczy;

włośnica (Trichinellosis) i jej czynniki

chorobotwórcze;

gruźlica wywołana Mycobacterium bovis;

werocytotoksyczne Escherichia coli;

salmonelloza i jej czynniki chorobotwórcze.".



1)Posiadacz zwierząt gospodarskich jest obowiązany do

prowadzenia ewidencji leczenia zwierząt.



2) Lekarze weterynarii są obowiązani do prowadzenia

dokumentacji lekarsko-weterynaryjnej z wykonywanych zabiegów

leczniczych i profilaktycznych oraz stosowanych produktów

leczniczych.



3) Lekarz weterynarii leczący zwierzęta dokonuje wpisów w

ewidencji leczenia zwierząt.



4 ) Minister właściwy do spraw rolnictwa, po zasięgnięciu opinii

Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej, określi, w drodze

rozporządzenia, zakres i sposób prowadzenia ewidencji leczenia

zwierząt i dokumentacji lekarsko-weterynaryjnej oraz wzory tej

ewidencji i dokumentacji, mając na względzie obowiązujące w

tym zakresie przepisy Unii Europejskiej, a także możliwość

ustalenia przebiegu leczenia zwierzęcia i zastosowanych u

zwierzęcia produktów leczniczych.

Plany gotowości zawierają w szczególności :

1) wykaz aktów prawnych dotyczących zwalczania choroby

zakaźnej zwierząt;

2) opis choroby zakaźnej zwierząt;
3) określenie sposobu i źródeł finansowania zwalczania choroby

zakaźnej zwierząt;

4) określenie struktury i organizacji zespołów kryzysowych

powiatowego lekarza weterynarii, wojewódzkiego lekarza

weterynarii i Głównego Lekarza Weterynarii;

5) określenie zadań dotyczących zwalczania choroby zakaźnej

zwierząt oraz organów, jednostek organizacyjnych i innych

podmiotów odpowiedzialnych za realizację tych zadań;

6) plany szkoleń pracowników Inspekcji Weterynaryjnej oraz

innych jednostek i podmiotów, o których mowa w pkt 5;

7) opis sposobu i zakresu opracowania oraz przekazywania

informacji.



. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu

terytorialnego, podmioty prowadzące działalność w

zakresie pozyskiwania, wytwarzania, przetwarzania lub

obrotu niejadalnymi produktami pochodzenia

zwierzęcego, ubocznymi produktami zwierzęcymi,

produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego w

rozumieniu przepisów o wymaganiach weterynaryjnych

dla produktów pochodzenia zwierzęcego oraz podmioty

dysponujące środkami materiałowymi i technicznymi,

których udział jest niezbędny przy zwalczaniu chorób

zakaźnych zwierząt, współpracują z organami Inspekcji

Weterynaryjnej przy opracowaniu i realizacji planów

gotowości.



Główny Lekarz Weterynarii współpracuje z ekspertami

Komisji Europejskiej przy przeprowadzaniu na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej kontroli

koniecznych dla zapewnienia jednolitego stosowania

przepisów Unii Europejskiej dotyczących zwalczania

poszczególnych chorób zakaźnych zwierząt.



Kontrole przeprowadza się, wizytując gospodarstwa, w

celu sprawdzenia, czy organy Inspekcji Weterynaryjnej

nadzorują przestrzeganie przepisów Unii Europejskiej

dotyczących zwalczania poszczególnych chorób

zakaźnych zwierząt.

Programy, o których mowa w

zawierają w szczególności:



1)opis sytuacji epizootycznej w zakresie danej choroby;



2)analizę szacunkowych kosztów oraz przewidywanych

korzyści wynikających z wprowadzenia programu;



3)prawdopodobny czas trwania programu oraz określenie celu,

który ma zostać osiągnięty do dnia jego zakończenia;



4)określenie obszaru, na którym będzie obowiązywał program;



5)określenie statusu epizootycznego gospodarstw oraz

obszarów objętych programem, a także celów, które mają

zostać osiągnięte z uwagi na każdy status, warunki

obowiązujące w odniesieniu do przemieszczania zwierząt

pomiędzy gospodarstwami oraz obszarami o różnym statusie

epizootycznym, oraz określenie skutków utraty statusu

epizootycznego;



6)opis działań, które będą stosowane w przypadku wystąpienia

podejrzenia lub stwierdzenia choroby zakaźnej zwierząt.

WYKAZ CHORÓB ZAKAŹNYCH ZWIERZĄT, DLA KTÓRYCH

SPORZĄDZA SIĘ PLANY GOTOWOŚCI ICH ZWALCZANIA



1) pryszczyca (Foot and mouth disease - FMD);



2) choroba pęcherzykowa świń (Swine vesicular disease - SVD);



3) afrykański pomór świń (African swine fever - ASF);



4) klasyczny pomór świń (Classical swine fever, Hog cholera - CSV);



5) wysoce zjadliwa grypa ptaków d. pomór drobiu (Highly pathogenic avian influenza - HPAI d. Fowl plague);



6) rzekomy pomór drobiu (Newcastle disease - ND);



7) krwotoczna choroba zwierzyny płowej (Epizootic haemorrhagic disease of deer - EHD);



8) gąbczasta encefalopatia bydła (Bovine spongiform encephalopathy - BSE);



9) księgosusz (Rinderpest);



10) pomór małych przeżuwaczy (Peste des petits ruminants - PPR);



11) gorączka doliny Rift (Rift valley fever);



12) choroba guzowatej skóry bydła (Lumpy skin disease - LSD);



13) ospa owiec i ospa kóz (Sheep pox and goat pox);



14) pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej (Vesicular stomatitis);



15) choroba niebieskiego języka (Bluetongue);



16) afrykański pomór koni (African horse sickness);



17) zakaźna martwica układu krwiotwórczego ryb łososiowatych (Infectious haematopoietic necrosis - IHN);



18) wirusowa posocznica krwotoczna (Viral haemorrhagic septicaemia - VHS);



19) zakaźna anemia łososi (Infectious salmon anaemia - ISA).



ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 3 grudnia 2002 r.

w sprawie sposobu tworzenia gminnego zespołu

reagowania, powiatowego i wojewódzkiego zespołu

reagowania kryzysowego oraz Rządowego Zespołu

Koordynacji Kryzysowej i ich funkcjonowania.

z dnia 28 listopada 2003 r.



zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu

tworzenia gminnego zespołu reagowania,

powiatowego i wojewódzkiego zespołu reagowania

kryzysowego oraz Rządowego Zespołu Koordynacji

Kryzysowej i ich funkcjonowania



ROZPORZĄDZENIE MINISTRA

ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

z dnia 26 maja 2004 r.
w sprawie zakresu i warunków

współpracy organów administracji

rządowej i jednostek samorządu

terytorialnego oraz innych podmiotów

w tworzeniu planów gotowości

zwalczania chorób zakaźnych zwierząt

rozporządzeniach Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z

dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie określenia

jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia

kontroli oraz zakresu badań kontrolnych



Organy Inspekcji Weterynaryjnej prowadzą badania w celu

kontroli występowania następujących jednostek chorobowych:



1) pryszczyca (Foot and mouth disease - FMD);



2) choroba pęcherzykowa świń (Swine vesicular disease -

SVD);



3) klasyczny pomór świń (Classical swine fever - CSF, Hog

cholera);



4) gąbczasta encefalopatia bydła (Bovine spongiform

encephalopathy - BSE);



5) gruźlica bydła (Bovine tuberculosis);



6) bruceloza bydła (B. abortus);



7) bruceloza kóz i owiec (B. melitensis, B. ovis);



8) enzootyczna białaczka bydła (Enzootic bovine leucosis

- EBL);



9) wścieklizna (Rabies) lisów wolno żyjących;



10) trzęsawka owiec (Scrapie);



11) wysoce zjadliwa grypa ptaków d. pomór drobiu

(Highly pathogenic avian influenza - HPAI d. Fowl plague);



12) zakaźna martwica układu krwiotwórczego ryb

łososiowatych (Infectious haematopoietic necrosis - IHN);



13) wirusowa posocznica krwotoczna (Viral haemorrhagic

septicaemia - VHS);



14) bonamioza;



15) marteilioza.

W celu kontroli występowania

klasycznego pomoru świń

corocznie bada się próbki krwi

pobrane od:



1) 59 świń znajdujących się na obszarze powiatu:



a) graniczącego z państwem, na terytorium którego

występuje lub w ostatnich 5 latach wystąpił klasyczny pomór

świń,



b) graniczącego z państwem o nieznanym statusie w

zakresie klasycznego pomoru świń,



c) w którym w ostatnich 6 latach uzyskano dodatnie wyniki

badań w kierunku klasycznego pomoru świń,



d) w którym pogłowie świń wynosi co najmniej 200 sztuk na

1 km2,



e) w którym są zlokalizowane międzynarodowe porty

lotnicze lub morskie;



2) 29 świń znajdujących się na obszarze powiatu:



sąsiadującego z powiatem graniczącym z państwem, na

terytorium którego występuje lub w ostatnich 5 latach

wystąpił klasyczny pomór świń,



sąsiadującego z powiatem graniczącym z państwem o

nieznanym statusie w zakresie klasycznego pomoru świń,



sąsiadującego z powiatem, na obszarze którego są

zlokalizowane międzynarodowe porty lotnicze lub morski



- jeżeli powiat nie spełnia warunków, o których mowa w

pkt 1;



3) 15 świń znajdujących się na obszarze powiatu innego

niż określony w pkt 1 i 2.

W celu kontroli występowania klasycznego pomoru

świń u dzików corocznie bada się próbki krwi lub

skrzepy krwi albo migdałki lub węzły chłonne

pobrane od:



1) 10 % dzików odstrzelonych na obszarze powiatu:



a) w którym w ostatnich 5 latach uzyskano, przy

zastosowaniu metody serologicznej, dodatnie wyniki badań w

kierunku klasycznego pomoru świń w populacji dzików,



b) w którym w ostatnich 6 latach uzyskano, przy

zastosowaniu metody serologicznej, dodatnie wyniki badań w

kierunku klasycznego pomoru świń w pogłowiu świń,



c) w którym liczba dzików wynosi co najmniej 2 osobniki na 1

km2,



d) w którym pogłowie świń wynosi co najmniej 200

osobników na 1 km2,



e) graniczącego z państwem, na terytorium którego

występuje lub w ostatnich 5 latach wystąpił klasyczny pomór

świń, albo z państwem o nieznanym statusie w zakresie

pomoru świń;

W celu kontroli występowania gąbczastej

encefalopatii bydła badaniem obejmuje się

bydło:



1) powyżej 30. miesiąca życia poddane ubojowi;



2) powyżej 24. miesiąca życia poddane ubojowi
z konieczności;



3) powyżej 24. miesiąca życia poddane ubojowi
związanemu ze zwalczaniem chorób zakaźnych
zwierząt;



4) powyżej 24. miesiąca życia, które padło;



5) w każdym wieku, padłe albo zabite, jeżeli
wykazywało objawy neurologiczne.



2. Do badań pobiera się pień mózgu bydła.



3. Badania wykonuje się:



1) przy zastosowaniu szybkiego testu do wykrywania

białka patogennego - w przypadkach, o których mowa w

ust. 1 pkt 1-4;



2) przy zastosowaniu metody histopatologicznej - w

przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, oraz jeżeli wynik

uzyskany przy zastosowaniu metody, o której mowa w pkt

1, jest dodatni albo niejednoznaczny.



4. Jeżeli wynik badania przy zastosowaniu metody

histopatologicznej jest niejednoznaczny lub jeżeli materiał

do badań uległ autolizie, próbki bada się przy zastosowaniu

metody immunocytochemicznej lub immunoblottingowej.



1. W celu kontroli występowania brucelozy bydła

corocznie bada się próbki krwi pobrane od 1/3 stad

bydła znajdującego się na obszarze powiatu, tak aby

w okresie 3 lat poddać badaniu wszystkie stada bydła

znajdujące się na obszarze tego powiatu.



2. Badaniu, o którym mowa w ust. 1, poddaje się

bydło płci żeńskiej oraz buhaje przeznaczone do

rozrodu, powyżej 12. miesiąca życia.



3. W celu kontroli występowania brucelozy bydła u

krów mlecznych dopuszcza się badanie pulowanych

prób mleka od krów pochodzących z jednego

gospodarstwa.



W celu kontroli występowania brucelozy kóz i

owiec corocznie bada się próbki krwi pobrane od:



kozłów i tryków powyżej 6. miesiąca życia,



25 % kóz i owiec w wieku rozrodczym



- pochodzących ze stad, w których jest

prowadzona ocena wartości hodowlanej.



W przypadku stada, w którym jest mniej niż 50

sztuk kóz albo owiec w wieku rozrodczym, bada

się próbki krwi pobrane od wszystkich kóz i owiec

w wieku rozrodczym.



W celu kontroli występowania enzootycznej białaczki

bydła corocznie bada się 1/3 stad bydła w powiecie, na

obszarze którego co najmniej w 99,8 % stad nie

stwierdzono przypadków enzootycznej białaczki bydła w

okresie ostatnich 2 lat.



2. Badaniu, o którym mowa w ust. 1, poddaje się bydło

powyżej drugiego roku życia.



3. W celu kontroli występowania enzootycznej białaczki

bydła u krów mlecznych, dopuszcza się badanie

pulowanych prób mleka od krów pochodzących z

jednego gospodarstwa.



W celu kontroli występowania trzęsawki owiec

badaniami obejmuje się:



1) 7 % owiec w wieku powyżej 18. miesiąca

życia poddawanych ubojowi;



2) owce powyżej 18. miesiąca życia, padłe

albo poddane ubojowi z konieczności albo

ubojowi związanemu ze zwalczaniem chorób

zakaźnych zwierząt;



3) owce w każdym wieku, padłe albo zabite,

jeżeli wykazywały objawy neurologiczne.



2. Do badań pobiera się pień mózgu.



W celu kontroli występowania wysoce

zjadliwej grypy ptaków u drobiu i

ptaków dzikich próbki do badań

serologicznych i wirusologicznych

pobiera się na zasadach określonych w

przepisach Unii Europejskiej2).



w woj. warm. – maz. w roku 2006

25 próbek wiosna i 50 jesienią



Próbki, o których mowa w ust. 1, stanowią ryby

żywe lub uśmiercone, pobrane dwa razy w roku

przy temperaturze wody poniżej 14°C, z

każdego obiektu, w którym jest prowadzona

hodowla ryb łososiowatych, w liczbie co

najmniej 30 sztuk; próbka powinna zawierać jak

największą liczbę ryb chorych lub podejrzanych

o chorobę, w różnym wieku, z jak największej

liczby stawów i basenów znajdujących się w

danym obiekcie.



Document Outline