Wstęp do biologii

BIOLOGIA

(z gr. βίος (bios) -

życie

i λόγος (logos)

słowo, nauka)

BIOLOGIA - gałąź nauki

zajmująca się badaniem

życia.

Biologia skupia się na

charakterystyce, klasyfikacji

oraz zachowaniu organizmów

żywych, jak również sposobie

powstawania nowych

gatunków oraz zależnościami

między nimi a środowiskiem

naturalnym.



IV w. p.n.e. - Arystoteles stworzył pierwszy

układ systematyczny zwierząt i roślin; jego

koncepcje wywierały wpływ na nauki

biologiczne przez wiele stuleci



Wieki ciemne przyrodoznawstwa – św.

Hildegarda z Bingen opisała ponad 1000

gatunków roślin użytkowych



1693 - J. Ray wprowadził po raz pierwszy

pojęcie gatunku, opisał wiele tysięcy

gatunków roślin



XVII/XVIII w. - R. Leeuwenhoek odkrył świat

mikroorganizmów przy użyciu

udoskonalonego przez siebie mikroskopu



(1707-1778) – Karol Linneusz jest autorem

dzieła

Systema Naturae

, w którym opisał

podstawy stworzonego przez siebie

systemu klasyfikacji organizmów oraz

upowszechnił zasadę binominalnego

(dwuimiennego) nazewnictwa

biologicznego Opisał około 7.700

gatunków roślin i 4.162 gatunki zwierząt

(obecnie oznacza się je skrótem "L." za

nazwą łacińską taksonu). Stworzony przez

niego system taksonomiczny, choć był

sztuczny, stał się podwaliną współczesnej

taksonomii.



1838–39 M.J. Schleiden i Th.

Schwann sformułowali teorię

komórkowej budowy roślin zwierząt



1857–90 L. Pasteur stworzył

podstawy nowoczesnej mikrobiologii

i immunologii, wyjaśnił procesy

fermentacji, obalił wiarę w

samorództwo organizmów, rozwinął

metodę szczepień ochronnych



1859 - Ch.R. Darwin w dziele

powstawaniu gatunków...

przeprowadził dowód zmienności

świata organicznego i wysunął teorię

doboru naturalnego i walki o byt;

teoria Darwina, zw. darwinizmem,

wpłynęła decydująco na dalszy rozwój

myśli ewolucyjnej



1866 - G.J. Mendel odkrył podstawowe

prawa dziedziczenia, stworzył

naukowe podstawy genetyki



1906–12 - Th. Morgan i współpracownicy

ostatecznie ugruntowali chromosomową

teorię dziedziczenia



1953 - J.D. Watson i F.H. Crick opracowali

model budowy przestrzennej (podwójna

spirala) kwasu deoksyrybonukleinowego —

DNA



od 1973 - Powstawanie inżynierii

genetycznej; dziedziny biologii polegającej

na ingerencji w materiał genetyczny

organizmów, w celu zmiany ich właściwości

dziedzicznych. Polega ona na wprowadzaniu

do komórek organizmu, którego cechy

chcemy zmienić (biorcy), określonego

odcinka DNA innego organizmu (dawcy).



1998 - L. Margulis, K.V. Schwarz w

Five Kingdoms

ugruntowali podział

organizmów na 5 Królestw: Monera,

Protista, Grzyby, Rośliny, Zwierzęta



2003 - Ustalono pełną sekwencję

genomu człowieka w ramach

międzynarodowego programu HUGO

(ang.

Human Genome Project

) oraz

projektu prywatnej korporacji Celera

Działy biologii

1. Nauki, które badają procesy

biologiczne lub cechy budowy

zarówno u roślin, grzybów,

zwierząt,

jaki i u mikroorganizmów.

Morfologia

nauka o kształtach, budowie

zewnętrznej oraz wewnętrznej

organizmów



Anatomia



Histologia



Cytologia



Embriolog

Fizjologia

nauka o czynnościach i

funkcjach organizmów żywych,

ich tkanek i narządów, oraz o

prawach,

które tymi funkcjami rządzą

Genetyka

nauka o dziedziczności i zmienności

organizmów, które są oparte na

informacji zawartej

w podstawowych jednostkach

dziedziczności - genach

Biochemia

(chemia fizjologiczna)

, nauka o

budowie chemicznej organizmów

żywych i przebiegających w nich

procesach chemicznych i

energetycznych

Biofizyka

nauka zajmująca się

podstawami fizycznymi i

fizykochemicznymi procesów

życiowych oraz wpływem

zewnętrznych czynników

fizycznych na te procesy

Paleontologia

nauka o organizmach kopalnych,

wyprowadzająca na podstawie

skamieniałości i śladów działalności

życiowej organizmów wnioski ogólne o

życiu w przeszłości geologicznej

Ekologia

nauka zajmująca się relacjami

między żywymi organizmami a ich

środowiskiem życia

z uwzględnieniem wzajemnych

stosunków między tymi

organizmami



Autekologia – zajmuje się badaniem

wzajemnych związków pomiędzy

zwierzętami i roślinami a otoczeniem w

jakim się znajdują



Synekologia (ekologia zespołów)– zajmuje

się badaniem struktury i funkcjonowania

grup organizmów (populacji, biocenoz)

oraz relacji między nimi a środowiskiem

Działy biologii

2. Dziedziny zajmujące się

określonymi typami żywych

organizmów. Mają one przede

wszystkim charakter opisowy i

porządkowy. Prawie każda

odrębna grupa organizmów jest

przedmiotem badań odrębnej

specjalistycznej dyscypliny.

Zoologia



Systematyka (taksonomia)

zwierząt



Morfologia zwierząt



Fizjologia zwierząt



Genetyka zwierząt



Ekologia zwierząt



Paleozoologia



Ewolucjonizm



Zoogeografia

Zoologia



Protozoologia



Entomologia



Arachnologia



Ichtiologia



Ornitologia



Mammologia



Parazytologia

Botanika



Systematyka

(taksonomia) roślin



Morfologia roślin



Fizjologia roślin



Genetyka roślin



Paleobotanika



Ewolucjonizm



Fitopatologia

Botanika



Geobotanika bada relacje między

roślinami

i środowiskiem naturalnym

- florystyka

- fitosocjologia

- fitogeografia

- ekologia roślin

Botanika



Algologia



Briologia



Pterydologia



Dendrologia

Mikologia



Systematyka



Morfologia



Fizjologia



Genetyka



Mikologia lekarska



Mikologia przemysłowa



Lichenologia

Mikrobiologia



Mikrobiologia ogólna:

- morfologia

- fizjologia

- genetyka

- ekologia

Mikrobiologia



Mikrobiologia stosowana:

- mikrobiologia lekarska

- mikrobiologia sanitarna

- mikrobiologia gleby

- mikrobiologia żywności

Document Outline