Dr  MACIEJ  RYDEL  - ZAKŁAD MARKETINGU

PODSTAWY  MARKETINGU 

 

 
WYKŁAD  -  III ROK, SSL

ROK AKADEMICKI 2007/2008   semestr zimowy

 

 

Dr Maciej Rydel

 

Kierownik Specjalności „Marketing” na Wydziale Ekonomicznym U. G.
Studia: WSE w Sopocie, doktorat: Uniwersytet Gdański / SGPiS – 
Warszawa, studia specjalistyczne w University of Lancaster (W.Brytania) 
jako stypendysta British Council.  Staże i  badania w Szwecji, W.Brytanii, 
USA i Australii. Doradca British Council d/s szkolenia menedżerów w 
Polsce w latach 1990 – 2000.  Wykłady  w szkołach biznesu w W.Brytanii, 
Szwecji i Litwy. Egzaminator zewnętrzny Univesity of Central Lancashire 
(W.Brytania).
Inicjator powstania Gdańskiej Fundacji Kształcenia Menedżerów (1990), 
czołowej firmy szkoleń menedżerskich w Polsce. Dyrektor programowy 
GFKM.

Autor kilkudziesięciu strategii marketingowych firm polskich oraz  
projektów wdrożeniowych z  zakresu marketingu i zarządzania marką. 
Doradca dużych i średnich firm polskich i zagranicznych. Autor ponad 60 
publikacji. M.in.:”Podręczny leksykon promocji”. „Komunikacja 
marketingowa”. „Podstawy marketingu”.  Członek zwyczajny American 
Marketing Association w Chicago, Stowarzyszenia Edukacji 
Menedżerskiej „Forum” w Warszawie oraz Stowarzyszenia Absolwentów 
Uniwersytetów Brytyjskich.
 
Międzynarodowy  ekspert  w  zakresie  historii  dworów  polskich  i 
ziemiaństwa. Członek władz Stowarzyszenia Historyków Sztuki. 

 

 

 ISTOTA  MARKETINGU  -  DEFINICJE (1)

Klient kupuje to co stanowi dla niego wartość. 
Marketing ma stworzyć takie wartości (np. renomę marki, 
ułatwianie zakupów, emocjonalne związki z dostawcą), 
które spowodują wybór naszego produktu (marki) 
przed konkurencyjnymi. Wartość rynkową tworzy się na 
każdym etapie powstawania produktu i jego sprzedaży. 
Koncepcja marketingu zaleca podporządkowanie

 

wszystkich 

działań rynkowych firmy 

strategii rynkowej.

 

MARKETING  - 

to proces  kreowania wartości na 
rynku

 

 

ISTOTA  MARKETINGU  -  DEFINICJE (2)

MARKETING - to koncepcja zarządzania   
nakazująca podejmowanie wszelkich decyzji w 
przedsiębiorstwie pod kątem skuteczności 
rynkowej

Kategoriami wyjściowymi są:

  

po   stronie   

nabywców     -

 

potrzeby 

a

 

po stronie  

przedsiębiorcy -

 

zasoby

. 

 

Dzięki rynkowemu podejściu można kapitał 
ulokować tak, by przyniósł jak największe korzyści. 
Aby tak się stało zacząć trzeba od badań 
marketingowych i dalej przestrzegać zasad 
zarządzania marketingowego.

 

Marketing zaleca aktywne podejście do rynku, tzn. 
nie tylko dostosowanie się do  wymogów danego  
segmentu rynku (nabywców), ale również 
wpływanie nań i tworzenie potrzeb.

 

 

ISTOTA  MARKETINGU  -  DEFINICJE (3)

MARKETING -  

to także zespół działań dostosowujących 

podaż do potrzeb nabywcy  oraz wpływających na 
nabywcę, by dostosować jego potrzeby do interesów 
firmy.    Są to  

elementy

 marketingu

Kompozycja elementów marketingu  dostosowana 
do sytuacji rynkowej tworzy tzw. 

marketing mix.

Działania te (elementy marketing mix) nie mogą 
być zbiorem przypadkowych czynności, lecz 
powinny przyczyniać się do kreowania i 
utrzymywania  warto

śc

i marki firmy (renomy) i jej 

pozycji na rynku. Nie wystarczy odpowiedni 
marketing-mix, potrzebna jest 

orientacja 

rynkowa firmy.

 

 

KONCEPCJA MARKETINGU

   zakłada, że firma 

przetrwa na rynku tylko wtedy, gdy zaspokoi 
potrzeby swoich klientów skuteczniej niż jej 
konkurenci. 

Oznacza to, że klient jest centralnym i 
wyjściowym punktem każdego przedsięwzięcia. 

Trzy kluczowe pytania brzmią:
 kto jest potencjalnym klientem?
 jakie ma potrzeby?
 czy my potrafimy te potrzeby zaspokoić 
lepiej

    niż nasi konkurenci?

 

 

ZASADY RYNKOWE

1. PRODUKCJA JEST PROCESEM 

ZASPOKAJANIA POTRZEB

,

    A NIE WYTWÓRSTWEM TOWARÓW.

2. PRODUKCJA WINNA BYĆ 

DOSTOSOWANA

  DO POTRZEB 

 

    ŚCIŚLE OKREŚLONEGO NABYWCY (S  E  G  M  E  N  T  
U).

    PRZECIĘTNY NABYWCA NIE ISTNIEJE.

3. NA RYNKU NASYCONYM NIE WYSTARCZY BIERNIE    

    DOSTOSOWAĆ SIĘ DO POTRZEB.   TRZEBA 

AKTYWNIE

 

    ODDZIAŁYWAĆ NA RYNEK, W CELU KSZTAŁTOWANIA 
GO  

    ZGODNIE Z WŁASNYMI INTERESAMI

 

 

4.  KONKURENTEM JEST KAŻDY, KTO ZASPOKAJA

TE SAME 

POTRZEBY

, KTO WALCZY O TE SAME 

PIENIĄDZE.

NIE TYLKO TEN, KTO PRODUKUJE PODOBNY TOWAR

5.

WSZYSTKIE DZIAŁANIA NALEŻY PODPORZĄDKOWAĆ

DŁUGOFALOWEJ  

STRATEGII  MARKETINGOWEJ

OPARTEJ O ZNAJOMOŚĆ SYTUACJI RYNKOWEJ

I WŁASNE MOCNE STRONY

ZASADY RYNKOWE (2)

 

 

CO SIĘ LICZY W 
MARKETINGU?

•  Identyfikacja potrzeb klienta

•  Identyfikacja konkurentów

•  Określenie własnych przewag konkurencyjnych 

•  Dobór optymalnych strategii marketingowych 

•  Kreatywność

•  Aktywne tworzenie potrzeb

•  Zaspokajanie potrzeb = sprzedaż korzyści = 
satysfakcja klienta

•  Tworzenie lojalności klienta

•  Indywidualizacja kontaktu z klientem

•  Tworzenie pozytywnego wizerunku marki

•  Tworzenie wartości marki

•  Partnerstwo, alianse

 

 

ELEMENTY  MARKETINGU

BADANIA

MARKETINGOWE

 

gromadzenie i 

analizowanie informacji 

rynkowych, niezbędnych 

do podejmowania 

skutecznych decyzji.

 

Badanie rynku

Badanie produktu

Badanie promocji

Badanie zbytu

KSZTAŁTOWANIE

PRODUKTU

dostosowywanie 
produktu do 
aktualnych i 
przyszłych potrzeb 
określonego 
segmentu rynku, 
zgodnie ze strategią 
rynkową firmy.

Kierunki inwestowania

Rodzaj, gatunek, parametry 

produktu (usługi) 

Ilość, wersje

Technologie

Warunki produkcji

KOMUNIKACJA 
MARKETINGOWA

 

informacyjne 

wspieranie oferty 
firmy. Oddziaływanie 
na ry-

nek w celu pozytyw-
nego nastawienia 
jego uczestników do 
firmy nadawcy i jej 
oferty.

Public relations

Reklama

Akwizycja

Bezpośrednie 
wspieranie 
sprzedaży (b.w.s.)

(sales promotion)

Komunikacja 
nieformalna

SPRZEDAŻ

działania 
handlowe 
realizujące 
na rynku 
wytwo-rzone 
dobro. 

Realizacja 
celu firmy w 
sferze 
obrotu.

Segmentacja 
rynku

Cena

 Warunki 
sprzedaży

Kanały zbytu 
(pośrednicy)

Merchandisi
ng

 

 

 

 
 
 

ELEMENTY  MARKETING-MIX - 7P   

 
 

PRODUCT

   

- produkt, usługa, zakres oferty 

(np. jakość produktu, szerokość i        

głębokość oferty)  

 

PRICE

 

 

 

- cena   

  (w tym  warunki płatności) 

 

 

 

PLACE 

 

 

- 

dystrybucja, metody sprzedaży  

 (np. dobór pośredników, lokalizacja     

 punktów  obsługi   klienta, sprzedaż   

 internetowa) 

 

PROMOTION

 

  

- komunikacja marketingowa 

(np. reklama, PR, sales promotion,    

sponsoring,   komunikacja nieformalna) 

 

 

 
 
 

ELEMENTY  MARKETING-MIX  -  7  P  (C.D.)  

 

 

PEOPLE

      

- 

zachowania pracowników 

(np. sposób zdobywania i obsługi klienta,    

biznesowy savoir-vivre, tworzenie wizerunku   

marki przez pracowników) 

 

PROCEDURES

 

  

- 

procedury obsługi klienta  

      (np. załatwiania reklamacji, elastyczność,    

      stopień  zbiurokratyzowania) 

 

PACKAGING

    

- opakowania (w  wielu przypadkach 

  klient kupuje opakowanie, a nie jego zawartość.  

  80 %  wyniku sprzedaży niektórych kosmetyków         

  zależy  od opakowania).  

 

 

K

U

LT

U

R

O

W

E

 

  M A K R O O T O C

 

 

 

 

Z E N I E : 

M I K R O O T O C Z E N I E: 

S

 

P

 

O

 

Ł

 

E

 

C

 

Z

 

N

 

O

 

-

 

P

 

O

 

L

 

I

 

T

 

Y

 

C

 

Z

 

N

 

E

 

O

 

R

 

G

 

A

 

N

 

I

 

Z

 

A

 

C

 

J

 

E

 

B

 

R

 

A

 

N

 

Ż

 

O

 

W

 

E

 

Ś

 

R

 

O

 

D

 

K

 

I

 

M

 

A

 

S

 

O

 

W

 

E

 

G

 

O

 

P

 

R

 

Z

 

E

 

K

 

A

 

Z

 

U

 

T

 

E

 

C

 

H

 

N

 

O

 

L

 

O

 

G

 

I

 

C

 

Z

 

N

 

E

 

K O N K U R E N C I 

F I R M A 

W Ł A D Z E 

B

A

N

K

I 

D

O

S

T

A

W

C

Y

 

P

O

Ś

R

E

D

N

IC

Y

 

N

A

B

Y

W

C

Y

 

 

G

O

S

P

O

D

A

R

C

Z

E

 

SPOŁECZNO-POLITYCZNE 

ORGANIZACJ E BRANŻOWE 

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU 

TECHNOLOGICZNE 

OTOCZENIE RYNKOWE PRZEDSIĘBIORSTWA

 

 

Z A R Z Ą D Z A N I E   M A R K E T I N G O W E

S T R A T E G I E   M A R K E T I N G O W E

P L A N Y   M A R K E T I N G O W E

B A D A N I A   M A R K E T I N G O W E 

Metody badań ilościowych i jakościowych 

(motywacyjnych)

ZARZĄDZANIE

 PRODUKTEM



Dostosowanie

   towarów  i usług do

   wymogów rynku 

Wprowadzenie na
   rynek nowych 

   produktów

Cykl życia produktu

ZARZĄDZANIE 

KOMUNIKACJĄ 

MARKETINGOWĄ

Public relations
Reklama 
Sales promotion
Sponsoring
Akwizycja
Komunikacja nieformalna

   

ZARZĄDZANIE

SPRZEDAŻĄ

Ceny
Kanały dystrybucji 
Doskonalenie umie-
   jętności sprzedaży

Obsługa klienta
Merchandising

 

 

0.   

PLAN MARKETINGOWY FIRMY

0.Streszczenie dla kierownictwa
1. Obraz rynku i sytuacja firmy na nim

• wielkość popytu

• potrzeby

• konkurenci

• nasze miejsce na rynku

2.  Wizja firmy – dążenia właściciela
3. Misja firmy
4. Segmenty docelowe
5. Marketingowe cele firmy
6. Uwarunkowania strategii marketingowej
7. Kluczowe czynniki sukcesów rynkowych
8. Tożsamość firmy

• Elementy stylu / kultury firmowej

 

 

9. Strategie marketingowe firmy

•przewagi konkurencyjne

•korzyści oferowane

•alianse strategiczne

•strategie marki

10. Uwarunkowania strategii produktów
11. Strategia produktów

•niezbędne inwestycje

•asortyment – struktura oferty

•opakowanie

•technologie

12. Uwarunkowania strategii zintegrowanej 
komunikacji   
       marketingowej

 

 

13. Strategia zintegrowanej komunikacji 
marketingowej

•odbiorcy komunikacji – audytorium 
docelowe

• argumenty promocyjne

•formy i środki komunikacji (formalne i 
nieformalne)

•terminy

•budżet promocji

•organizacja promocji – współpraca z agencją 
 
  reklamową, PR

14. Uwarunkowania strategii sprzedaży
15. Strategia sprzedaży

•kanały dystrybucji

•cena, warunki sprzedaży

•metody sprzedaży

•akwizycja, postępowanie sprzedawców

 

 

16. Niezbędne badania marketingowe
17. Organizacja firmy pod kątem skuteczności 
rynkowej

•podział obowiązków marketingowych

18. Harmonogram wdrażania strategii 
marketingowej

 

 

BADANIA 

MARKETINGOWE

 

 

BADANIA MARKETINGOWE

to gromadzenie i analizowanie informacji niezbędnych do 
podejmowania decyzji rynkowych  w przedsiębiorstwie.

Badania marketingowe podzielić można na:

  badania wtórne

 (ang. desk research) - tzw. Badania

    “gabinetowe, przy  biurku” - wykorzystujące publikacje 
    ogólnodostępne np. dane z prasy fachowej, roczników
    statystycznych, książek adresowych wydawnictw 
firmowych, itp.

  badania pierwotne

 (ang. field research) - tzw. “badania 

w polu” 
    - prowadzone bezpośrednio na rynku zbytu, z  
wykorzystaniem
    następujących metod:

a)

  ankietowej   -  pocztowa, osobista, prasowa

b)

  wywiadu      -  osobisty i telefoniczny

c)

  panelowej    -  stały zespół informatorów 

d)

  obserwacji   -  wewnętrznej i zewnętrznej

 

 

Najczęściej prowadzone badania:

   Wielkości i struktury popytu

Wielkości i struktury własnej sprzedaży 

Produktów i cen konkurencyjnych

Własnego udziału w rynku

Intencji zakupowych, motywacji i 

postępowania
    nabywców 
Koncepcji nowych produktów i ich 

testowanie
Opinii o produktach

Wizerunku firmy i marek produktów.

   Skuteczności promocji

 

 

BADANIA MARKETINGOWE

BADANIE 

RYNKU

Badanie 
wielkości 
i struktury 
popytu

Badanie potrzeb,
motywacji 
popytu, 
postępowanie 
nabywcy

Badanie dostępu 
do rynku

BADANIE 

PRODUKTU

Badanie 
wymagań
nabywcy wobec 
produktu i usług

Badanie 
własnych
możliwości 
produkcyjnych

Badanie 
produktów 
konkurencyjnych 

Badanie reakcji 
rynku na nasze 
produkty i usługi

 

BADANIE 

PROMOCJI

Badanie 
wymagań rynku 
względem 
informacji 
promocyjnej

Badanie 
własnych 
możliwości 
promocyjnych

Badanie działań 
promocyjnych  
konkurentów

Badanie reakcji 
nabywców na 
promocję 
(skuteczność)

BADANIE 

SPRZEDAŻY

Badanie 
wymagań rynku 
względem 
warunków 
handlowych

Badanie 
własnych 
możliwości 
handlowych 
(cena, warunki 
handlu, kanały)

Badanie działań 
handlowych 
konkurentów

Badanie reakcji 
nabywców na 
warunki 
handlowe, 
wielkości 
i struktury 
sprzedaży

 

 

FAZY BADAŃ 

MARKETINGOWYCH 

I.   Przygotowanie badania - określenie celu, źródeł  
 
     informacji, metod badań, organizacji  i kosztów 
badań.

II.  Gromadzenie danych - w badaniach wtórnych 
     i pierwotnych. 

III. Opracowywanie i analiza danych -“ręczna” 
     i komputerowa.

IV. Prezentacja wyników.

V.  Ocena przydatności badania

.

 

 

PARAMETRY BADANIA, KTÓRE MUSZĄ BYĆ 

OKREŚLONE PRZED  PRZYSTĄPIENIEM  DO 

KAŻDEGO BADANIA MARKETINGOWEGO

1.   Problem  decyzyjny  i  badawczy  - po co  badanie.
2.   Cel  badania - co chcemy  zbadać.
3.   Populacja  generalna, populacja  badana,  na jakim  
terenie.
4.   Wielkość  próby  i  jednostka  badana.
5.   Metoda doboru  próby.
6.   Formy  pomiaru  ( metody badawcze)  i instrumenty  
pomiarowe
      (np. kwestionariusz  wywiadu).
7.   Termin lub harmonogram badania = zbierania danych, 
analizy,       
      prezentacji.
8.   Metody redukcji i analizy  danych.
9.   Koszt  badania  i struktura  kosztów.
10. Organizacja  badania.

Bez    określenia    tych    parametrów    nie  należy 
przystępować do  badania,  a  tym bardziej  kupować  
badań !

 

 

 

PODSTAWOWE ŹRÓDŁA INFORMACJI 

RYNKOWYCH

I  MASS MEDIA

prasa ogólna, ekonomiczna, specjalistyczna, radio, telewizja

II PUBLIKACJE STATYSTYCZNE

roczniki i zeszyty WUS i GUS, dane bezpośrednio uzyskane 

w Centralnym Informatorium Statystycznym GUS

III RAPORTY INSTYTUCJI FINANSOWYCH

raporty banków inwestycyjnych, EBOR, Banku Światowego

IV PUBLIKACJE LEGISLACYJNE

Dziennik Ustaw, Monitor Polski, przepisy i normy branżowe

V DOKUMENTY RZĄDOWE  

projekty ustaw, programy, raporty

VI IMPREZY I PUBLIKACJE OKOLICZNOŚCIOWE

katalogi targów, materiały z konferencji, raporty specjalne

 

 

VII WYDAWNICTWA SPECJALISTYCZNE

publikacje instytutów naukowych, książki

VIII KATALOGI BRANŻOWE i LOKALNE

wydawnictwa zrzeszeń branżowych, izb gospodarczych

IX KSIĄŻKI i KATALOGI TELEADRESOWE

X WYDAWNICTWA FIRMOWE

katalogi, cenniki, raporty roczne

XI KOMPUTEROWE BAZY DANYCH

XII AGENCJE BADAWCZE I REKLAMOWE

raporty z badań, monitoringów, bazy danych klientów

XIII KONTAKTY OSOBISTE

z konkurencją, dostawcami, odbiorcami, środowiskiem branżowym, 

władzą itp.

XIV BADANIA PIERWOTNE

samodzielnie przeprowadzone i zlecone

XV ŹRÓDŁA WEWNĘTRZNE

                bazy danych, zestawienia sprzedaży, raporty, bilanse, 

służby sprzedaży

 

 

CO NAJCZĘŚCIEJ KUPUJE  

INDYWIDUALNY  NABYWCA  ?

Maksymalizację  korzyści  
osobistych, satysfakcję 
osobistą

Rozwiązanie  problemu

Zdrowie

Zabezpieczenie  przyszłości, 
nadzieję 

Bezpieczeństwo

Własne miejsce w otoczeniu 
społecznym (status 
społeczny, aprobatę, podziw 
otoczenia, wyróżnienie z 
tłumu, prestiż)

tani produkt, trwały produkt, 
estetyczne opakowanie

usługi budowlane, lekarskie, 
prezenty

pewna (markowa) żywność, 
zdrowa żywność, wczasy, 
sprzęt sportowy

ubezpieczenie, usługi 
bankowe, studia

dom, mieszkanie, studia, 
system alarmowy,

samochód, wyposażenie 
domu, ubranie, kosmetyki, 
dobra luksusowe, znane 
marki.

 

 

KRYTERIA SEGMENTACJI RYNKU 

TOWARÓW KONSUMPCYJNYCH I USŁUG

1. GEOGRAFICZNE

rynek krajowy - rynek zagraniczny 

 wg podziału administracyjnego

 wg regionów geograficznych 

2. EKONOMICZNE

                wg poziomu dochodów, siły nabywczej 

3. DEMOGRAFICZNE

 

                wg płci,  wieku

                wg wykształcenia, zawodu 

wg warstwy społecznej

wg wielkości rodziny, stadium rozwoju rodziny 

4. PSYCHOGRAFICZNE

                wg podatności na wpływy 

wg stosunku do nowości 

wg wzorca konsumpcji

5. DYNAMICZNE

wg lojalności względem marki 

6. KORZYŚCIOWE

wg oczekiwanych (poszukiwanych korzyści, jakie da

                   zakup, marka, towar).

 

 

UWARUNKOWANIA I PROCES POSTĘPOWANIA 

NABYWCY

ZAKUP  I  ODCZUCIA

PO  ZAKUPIE

ORGANIZACJ A

ZAKUPU

UWARUNKOWANIA

WEWNĘTRZNE

UWARUNKOWANIA

ZEWNĘTRZNE

WYBÓR  MARKI

ANALIZA  MOŻLIWOŚCI

STWIERDZENIE

POTRZEBY  ZAKUPU

POSTAWA

INSTYNKTY  WRODZONE

PERCEPCJ A

OS OB OWOŚ Ć

 

 

HIERARCHIA POTRZEB WG 

MASLOWA

7. Potrzeby 

estetyczne

6. Pragnienie wiedzy / 

poznania

5. Potrzeby samorealizacji

 

- czyli 

dążność do pełnego wykorzystania swych 
umiejętności 
i talentów

4. Potrzeby szacunku i poważania

 

- czyli 

chęć bycia dostrzeganym w społeczeństwie, 
akceptowanym 
i poważanym

3. Potrzeby przynależności i miłości

 

- czyli chęć 

posiadania więzi z otoczeniem - tym najbliższym, jak rodzina, 
jak i tym dalszym, jak określone grupy społeczne 

2. Potrzeba bezpieczeństwa

 

- czyli brak zagrożeń (np. pokój i 

jego stabilność w państwie, w którym zamieszkujemy; posiadanie 
własnego miejsca schronienia czy mieszkania; stałość pracy) 

1. Potrzeby fizjologiczne

 

- czyli potrzeby, których zaspokojenie niezbędne 

jest do przeżycia (np. snu, pragnienia, zaspokojenia głodu)

POT

RZE

BY

 

DODAT

KOW

E /

 

WY

ŻSZ

EGO 

 

RZĘ

DU

POT

RZE

BY

 P

ODSTA

WOW

E

 

 

RODZINA

PRZYJ ACIELE

PRZYWÓDCY (LIDERZY OPINII)

GRUPY ODNIESIENIA

WARSTWY (KLASY SPOŁECZNE)

KULTURA (SUBKULTURY)

PRODUCENT

I SPRZEDAWCA

P.R.

REKLAMA

AKWIZYCJ A

TOWAR

OPAKOWANIE

DOSTĘPNOŚĆ

MOŻLIWOŚĆ
WYBORU

CENA

WARUNKI
SPRZEDAŻY

USŁUGI

SZKOŁA

STOWARZY-

SZENIA

PARTIE

RZĄD

KOŚCIOŁY

PRESJ A CZASU

STATUS

MATERIALNY

INSTYTUCJ E

SPOŁECZNE

POSTAWA

OSOBOWOŚĆ

INSTYNKTY

WRODZONE

W

O

B

E

C

KRAJ U

INFORMACJ I

FIRMY

PRODUKTU

KANAŁU INFORM.

PROCESU

 ZAKUPU

ŹRÓDŁA POSTAW NABYWCÓW

 

 

WYBRANE METODY BADAŃ 

MARKETINGOWYCH

metoda skojarzeń słownych

Głownie stosowany w badaniach wyobrażeń o produkcie, 
marce oraz analizie  zrozumienia reklamy. Polega na 
podawaniu przez badanych pierwszego słowa, które kojarzy 
się z podanym przez badanego wyrazem.

metoda uzupełnień słownych

Jest  to  odmiana  uprzedniej  metody,  polegająca  na 
uzupełnieniu  rozpoczętego  zdania  lub  małego  opowiadania. 
Dzięki  zastosowaniu  tej  metody  jest  możliwe  ujawnienie 
ukrytych motywów, symboliki skojarzeń itp.

 

 

testy rysunkowe

Składają się one z jednego lub kilku rysunków 
przedstawiających rozmowę osób. Ich wypowiedzi ujęte są 
w dymkach, z których co najmniej jeden jest pusty. Rysunki 
powinny być schematyczne i jak najmniej sugerować 
odpowiadającemu

test apercepcji tematycznej

Są to rysunki ew. fotografie przedstawiające w sposób 
niezbyt wyraźny określona sytuację, np. zakupy w sklepie. 
Zadaniem respondenta jest opisanie jej, podając przyczyny 
zaistniałej sytuacji, ewentualne skutki, osobowość i 
postępowanie osób uczestniczących w scence

test “zgadnij i wyobraź sobie"

Na podstawie listy wybranych informacji charakteryzujących 
określoną osobę, testowany jest poproszony o 
charakterystykę tej osoby (osobowość, motywy 
postępowania itp.)

 

 

wywiad pogłębiony

Jest  to  forma  nieustrukturyzowanego  wywiadu,  w  trakcie 
którego  badacz  zachęca  badanego  do  swobodnej 
wypowiedzi  na  określony  temat.  Rzadko  zadawane  są 
pytania  bezpośrednie  i  wielkie  znaczenie  ma  umiejętność 
utrzymywania kontaktu, zrozumienia 
i  zainteresowania  respondenta.  Zadaniem  naczelnym  jest 
odkrycie 

stosunku 

emocjonalnego 

respondenta 

do 

problemu.

wywiad grupowy

Jest to odmiana wywiadu grupowego, w który uczestniczy 5 
do 25 respondentów. Polega on na wywołaniu i 
kontrolowaniu dyskusji między uczestnikami grupy na dam 
temat.

Techniki projekcyjne

Techniki projekcyjne opierają się na założeniu, że wyrażając się na 
temat  innych  osób,  rzeczy,  wydarzeń  respondenci  przypisują  im 
nieświadomie  swoje  cechy.  Dzięki  temu  wypowiedzi  stają  się 
obiektywne, bowiem nie są skażone pseudoracjonalizacją. Pozwala 
to  badaczowi  dotrzeć  do  przekonań  i  motywów,  które  na  ogół  nie 
są ujawniane przy zastosowaniu innych techniki badań.