Wykład:
Wykład:
Uwarunkowania rozwoju
Uwarunkowania rozwoju
organizacji
organizacji
Nauki o organizacji
Nauki o organizacji
Wykład:
Wykład:
Uwarunkowania rozwoju
Uwarunkowania rozwoju
organizacji
organizacji
Nauki o organizacji
Nauki o organizacji
ANALIZA ROZWOJU
ANALIZA ROZWOJU
ORGANIZACYJNEGO
ORGANIZACYJNEGO
Przez kierowanie
procesem rozwoju
rozumieć należy zespół
logicznie ze sobą
powiązanych czynności
ukierunkowanych na
realizację złożonych celów.
Luka rozwojowa jako
Luka rozwojowa jako
determinanata rozwoju
determinanata rozwoju
Rozwój organizacji przez likwidację luki
Rozwój organizacji przez likwidację luki
rozwojowej
rozwojowej
Istota luki rozwojowej
Istota luki rozwojowej
LR= Pd -Pw
LR= Pd -Pw
Pd - potencjał działania
Pd - potencjał działania
(siły pasywne:
(siły pasywne:
posiadane zasoby, kultura organizacji, umiejętności
posiadane zasoby, kultura organizacji, umiejętności
kierownicze)
kierownicze)
Pw - potencjał wpływu
Pw - potencjał wpływu
(siły aktywne:
(siły aktywne:
aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura
aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura
władzy, cechy przywództwa strategicznego)
władzy, cechy przywództwa strategicznego)
Dylemat rozwoju: ewolucja czy
Dylemat rozwoju: ewolucja czy
rewolucja ?
rewolucja ?
Luka rozwojowa
Luka rozwojowa
Rozwój organizacji przez likwidację luki
Rozwój organizacji przez likwidację luki
rozwojowej
rozwojowej
Istota luki rozwojowej
Istota luki rozwojowej
LR= Pd - Pw
LR= Pd - Pw
Pd - potencjał działania
Pd - potencjał działania
(siły pasywne:
(siły pasywne:
kultura organizacji, umiejętności kierownicze,
kultura organizacji, umiejętności kierownicze,
posiadane zasoby)
posiadane zasoby)
Pw - potencjał wpływu
Pw - potencjał wpływu
(siły aktywne:
(siły aktywne:
aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura
aspiracje efektywnościowe i kulturowe, struktura
władzy, cechy przywództwa strategicznego)
władzy, cechy przywództwa strategicznego)
Rozwój ewolucyjny vs rewolucyjny
Rozwój ewolucyjny vs rewolucyjny
Gotowość organizacji do rozwoju
Gotowość organizacji do rozwoju
Restrukturyzacja – taka przebudowa zasobów
Restrukturyzacja – taka przebudowa zasobów
organizacji, która pozwala odzyskać utracone
organizacji, która pozwala odzyskać utracone
zdolności do realizacji zamierzonych celów
zdolności do realizacji zamierzonych celów
Wzrost lub ekspansja – wzrost organizacji przez
Wzrost lub ekspansja – wzrost organizacji przez
rozbudowanie jej potencjału wewnętrznego;
rozbudowanie jej potencjału wewnętrznego;
ekspansja oznacza w zasadzie łączenie się z
ekspansja oznacza w zasadzie łączenie się z
innymi organizacjami lub wchłanianie
innymi organizacjami lub wchłanianie
Rewitalizacja – proces infuzji nowej energii,
Rewitalizacja – proces infuzji nowej energii,
witalności i mocy w zachowania organizacji
witalności i mocy w zachowania organizacji
(nowa kultura organizacyjna)
(nowa kultura organizacyjna)
Odrodzenie
lub
schyłek
–
zintegrowana
Odrodzenie
lub
schyłek
–
zintegrowana
reorientacja lub likwidacja
reorientacja lub likwidacja
Gotowość organizacji do rozwoju
Gotowość organizacji do rozwoju
+
+
Potencjał
Potencjał
wpływu
wpływu
_
_
- +
- +
Potencjał działania
Potencjał działania
Restrukturyzacj
Restrukturyzacj
a
a
Wzrost lub
Wzrost lub
ekspansja
ekspansja
Odrodzenie lub
Odrodzenie lub
schyłek
schyłek
Rewitalizacja
Rewitalizacja
Termin
Termin
ewolucja
ewolucja
jest używany
jest używany
na oznaczenie dłuższych
na oznaczenie dłuższych
okresów wzrostu, w czasie
okresów wzrostu, w czasie
których nie zachodzą większe
których nie zachodzą większe
wstrząsy w praktykach
wstrząsy w praktykach
organizacji
organizacji
Termin
Termin
rewolucja
rewolucja
jest
jest
używany na oznaczenie
używany na oznaczenie
okresów poważnych
okresów poważnych
wstrząsów w życiu organizacji
wstrząsów w życiu organizacji
EWOLUCJA I REWOLUCJA
W ROSNĄCYCH
ORGANIZACJACH
Wiek organizacji
Wiek organizacji
Rozmiary organizacji i
Rozmiary organizacji i
Etap ewolucji
Etap ewolucji
Etap rewolucji
Etap rewolucji
Tempo wzrostu branży
Tempo wzrostu branży
Pięć kluczowych wymiarów
Pięć kluczowych wymiarów
o zasadniczym znaczeniu dla
o zasadniczym znaczeniu dla
budowy modelu rozwoju
budowy modelu rozwoju
organizacji:
organizacji:
Model rozwoju organizacji
Model rozwoju organizacji
Firma w branży
o wysokim
wzroście
Firma w branży
o średnim
wzroście
Firma w branży
o niskim wzroście
Wiek organizacji
Dojrzały
Młoda
Mała
Duża
W
ie
lk
o
ś
ć
o
rg
a
n
iz
a
c
ji
Etapy ewolucji
Etapy rewolucji
Pięć faz wzrostu
Pięć faz wzrostu
Wiek organizacji
Dojrzały
niedojrzały
Mała
Duża
W
ie
lk
o
ś
ć
o
rg
a
n
iz
a
c
ji
Fazy ewolucji
Fazy rewolucji
FAZA 1 FAZA 2 FAZA 3 FAZA 4
FAZA 5
1. Kryzys
przywództw
a
2. Kryzys
autonomi
i
3. Kryzys
kontroli
4. Kryzys
biurokracji
5. Kryzys ?..
1.
Wzrost
przez
twórczoś
ć
3. Wzrost
przez
delegowani
e
2. Wzrost
przez
kierowani
e
4. Wzrost
przez
koordynacj
ę
5. Wzrost
przez
współprac
ę
Sercem
Sercem
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
jest jego założyciel.
jest jego założyciel.
Jego wizja oraz styl
Jego wizja oraz styl
przywództwa
przywództwa
zajmują miejsce
zajmują miejsce
centralne
centralne
FAZA 1
FAZA 1
Twórczość
Twórczość
FAZA 1
FAZA 1
Twórczość
Twórczość
Cechy okresu twórczej
Cechy okresu twórczej
ewolucji:
ewolucji:
zorientowanie techniczne i
zorientowanie techniczne i
przedsiębiorcze założycieli firmy –
przedsiębiorcze założycieli firmy –
lekceważenie (?) działań
lekceważenie (?) działań
twórczych,
twórczych,
komunikacja miedzy pracownikami
komunikacja miedzy pracownikami
częsta i nieformalna,
częsta i nieformalna,
ciężka praca nagradzana
ciężka praca nagradzana
skromnymi płacami i obietnicą
skromnymi płacami i obietnicą
korzyści (jakich ?, np. z udziału we
korzyści (jakich ?, np. z udziału we
własności)
własności)
kontrola działalności następuje po
kontrola działalności następuje po
bezpośredniej informacji zwrotnej
bezpośredniej informacji zwrotnej
z rynku, „kierownictwo działa,
z rynku, „kierownictwo działa,
kiedy klienci reagują”
kiedy klienci reagują”
FAZA 1
FAZA 1
Twórczość
Twórczość
Pojawienie się
Pojawienie się
kryzysu
kryzysu
przywództwa
przywództwa
wzrost organizacji –
wzrost organizacji –
większa liczba
większa liczba
pracowników,
pracowników,
pojawienie się
pojawienie się
obowiązków zarządzania
obowiązków zarządzania
obciążających założycieli,
obciążających założycieli,
nieformalne
nieformalne
komunikowanie utrudnia
komunikowanie utrudnia
kierowanie organizacją,
kierowanie organizacją,
FAZA 2
FAZA 2
ZARZĄDZANIE
ZARZĄDZANIE
1.
1.
Rozwiązanie problemu zarządzania poprzez pozyskanie
Rozwiązanie problemu zarządzania poprzez pozyskanie
silnego menedżera, który zmobilizuje do pracy całą
silnego menedżera, który zmobilizuje do pracy całą
organizację w nowych warunkach.
organizację w nowych warunkach.
2.
2.
Następuje okres ewolucyjny, czyli okres trwalszego
Następuje okres ewolucyjny, czyli okres trwalszego
wzrostu firmy.
wzrostu firmy.
3.
3.
Cechy tego okresu:
Cechy tego okresu:
funkcjonalna struktura organizacyjna, specjalizacja pracy
funkcjonalna struktura organizacyjna, specjalizacja pracy
ustalanie bodźców, budżetów i norm pracy,
ustalanie bodźców, budżetów i norm pracy,
komunikowanie staje się bardziej formalne,
komunikowanie staje się bardziej formalne,
wprowadzenie systemów księgowania zapasów i
wprowadzenie systemów księgowania zapasów i
zakupów,
zakupów,
przejęcie odpowiedzialności za kierowanie przez
przejęcie odpowiedzialności za kierowanie przez
menedżera i jego przełożonych,
menedżera i jego przełożonych,
pracownicy niższych szczebli stają się specjalistami
pracownicy niższych szczebli stają się specjalistami
funkcjonalnymi,
funkcjonalnymi,
FAZA 2
FAZA 2
ZARZĄDZANIE/
ZARZĄDZANIE/
KIEROWANIE
KIEROWANIE
potrzeba
potrzeba
kontrolowania,
kontrolowania,
zróżnicowanej i złożonej
zróżnicowanej i złożonej
organizacji,
organizacji,
pojawiają się żądania
pojawiają się żądania
większej autonomii ze
większej autonomii ze
strony menedżerów
strony menedżerów
niższych szczebli,
niższych szczebli,
Pojawia się druga rewolucja, czyli kryzys autonomii,
Pojawia się druga rewolucja, czyli kryzys autonomii,
Faza 3 Delegowanie
Faza 3 Delegowanie
1.
1.
Delegowanie uprawnień
Delegowanie uprawnień
2.
2.
Zdecentralizowany
Zdecentralizowany
charakter struktury
charakter struktury
organizacyjnej
organizacyjnej
3.
3.
Duża autonomia
Duża autonomia
poszczególnych działów
poszczególnych działów
4.
4.
System kontroli oparty
System kontroli oparty
na analizie
na analizie
uzyskiwanych
uzyskiwanych
przychodów i
przychodów i
ponoszonych kosztów
ponoszonych kosztów
5.
5.
Określenie przez
Określenie przez
naczelne kierownictwo
naczelne kierownictwo
głównych zadań, a
głównych zadań, a
sposób realizacji
sposób realizacji
pozostawiony
pozostawiony
wykonawcom
wykonawcom
FAZA 3
FAZA 3
DELEGOWANIE
DELEGOWANIE
Zmiana mentalności
Zmiana mentalności
Klimat organizacyjny oparty na zaufaniu
Klimat organizacyjny oparty na zaufaniu
Ocena kompetencji pracowników
Ocena kompetencji pracowników
Strategia rozwoju umiejętności
Strategia rozwoju umiejętności
Kryzys kontroli
Kryzys kontroli
Faza ta cechuje się wykorzystaniem formalnych
Faza ta cechuje się wykorzystaniem formalnych
systemów pozwalających osiągnąć większą
systemów pozwalających osiągnąć większą
koordynację:
koordynację:
zdecentralizowane jednostki są łączone w
zdecentralizowane jednostki są łączone w
grupy projektowe,
grupy projektowe,
ustalane są formalne procedury planistyczne,
ustalane są formalne procedury planistyczne,
które poddawane są intensywnym przeglądom,
które poddawane są intensywnym przeglądom,
dokonuje się starannego wyważenia i
dokonuje się starannego wyważenia i
rozdzielenia wydatków inwestycyjnych w całej
rozdzielenia wydatków inwestycyjnych w całej
organizacji,
organizacji,
w celu pobudzania utożsamiania się z firmą
w celu pobudzania utożsamiania się z firmą
jako całością stosowane są możliwości zakupu
jako całością stosowane są możliwości zakupu
akcji lub systemy udziału w zysku.
akcji lub systemy udziału w zysku.
FAZA 4
FAZA 4
Koordynacja
Koordynacja
FAZA 4
FAZA 4
Koordynacja
Koordynacja
Ujawnia się kryzys
Ujawnia się kryzys
biurokratyczny
biurokratyczny
narasta brak zaufania
narasta brak zaufania
między linią a
między linią a
sztabem,
sztabem,
rozbudowany system
rozbudowany system
biurotyczny,
biurotyczny,
tłumione są
tłumione są
innowacje,
innowacje,
organizacja staje się
organizacja staje się
zbyt wielka i złożona,
zbyt wielka i złożona,
by mogła być
by mogła być
zarządzana przez
zarządzana przez
formalne pogramy i
formalne pogramy i
sztywne systemy.
sztywne systemy.
Nacisk na:
większą
spontaniczność w
działaniu
kierownictwa
poprzez zespoły i
zręczne wgrywanie
różnic
interpersonalnych
FAZA 5
FAZA 5
Współpraca
Współpraca
Cechy:
Cechy:
Silna kultura organizacyjna
Silna kultura organizacyjna
oparta na współpracy
oparta na współpracy
Dojrzałe zespoły pracownicze -
Dojrzałe zespoły pracownicze -
zespołowe rozwiązywanie
zespołowe rozwiązywanie
problemów
problemów
Struktura typu macierzowego
Struktura typu macierzowego
Wdrażanie zintegrowanych
Wdrażanie zintegrowanych
systemów zarządzania
systemów zarządzania
Sprawne mechanizmy
Sprawne mechanizmy
rozwiązywania sporów
rozwiązywania sporów
wewnątrzzakładowych
wewnątrzzakładowych
Skutecznie realizowana strategia
Skutecznie realizowana strategia
inwestycji technologicznych i
inwestycji technologicznych i
rozwoju personelu
rozwoju personelu
Partycypacyjny styl najwyższego
Partycypacyjny styl najwyższego
kierownictwa
kierownictwa
Nagrody ekonomiczne
Nagrody ekonomiczne
nakierowane na wyniki zespołowe
nakierowane na wyniki zespołowe
FAZA 5
FAZA 5
Współpraca
Współpraca
komunikacji
komunikacji
wewnętrznej,
wewnętrznej,
zasad
zasad
wynagradzania,
wynagradzania,
reagowania na
reagowania na
zmiany w otoczeniu
zmiany w otoczeniu
firmy,
firmy,
rozwoju produktów
rozwoju produktów
i personelu
i personelu
FAZA 5
FAZA 5
Współpraca
Współpraca
Proponowanie działań przeciwdziałających skutkom kryzysu to:
Proponowanie działań przeciwdziałających skutkom kryzysu to:
działania prewencyjne w obszarze :
działania prewencyjne w obszarze :
Zintegrowany
Zintegrowany
model rozwoju organizacji R.
model rozwoju organizacji R.
Quinna K. Camerona
Quinna K. Camerona
Faza przedsiębiorczości
Faza przedsiębiorczości
- kształtowanie zasobów,
- kształtowanie zasobów,
wielość pomysłów, działania przedsiębiorcze, niewiele
wielość pomysłów, działania przedsiębiorcze, niewiele
planowania i koordynacji, formowanie „swojej” niszy, władza
planowania i koordynacji, formowanie „swojej” niszy, władza
w ręku założyciela
w ręku założyciela
Faza zespołowości
Faza zespołowości
– nieformalna struktura i komunikacja,
– nieformalna struktura i komunikacja,
poczucie przynależności, praca wiele godzin, świadomość
poczucie przynależności, praca wiele godzin, świadomość
misji, kontynuacja innowacji, duże zaangażowanie,
misji, kontynuacja innowacji, duże zaangażowanie,
Faza formalizacji
Faza formalizacji
– stabilizacja struktur, nacisk na
– stabilizacja struktur, nacisk na
sprawność i wydajność, konserwatyzm, instytucjonalizacja
sprawność i wydajność, konserwatyzm, instytucjonalizacja
procedur,
procedur,
Faza dostosowania
Faza dostosowania
– dopracowanie struktury,
– dopracowanie struktury,
decentralizacja, rozszerzenie domeny działalności,
decentralizacja, rozszerzenie domeny działalności,
adaptacja, odnowa
adaptacja, odnowa
Model wartości konkurujących Camerona
Model wartości konkurujących Camerona
Quinna
Quinna
Elastyczność i swoboda działania
Elastyczność i swoboda działania
Orientacja
Orientacja
na
na
sprawy
sprawy
wewnętrzne
wewnętrzne
i integracja
i integracja
Organizacja
Organizacja
o orientacji
o orientacji
na klan
na klan
Organizacja o
Organizacja o
orientacji
orientacji
adhokratyczn
adhokratyczn
ej
ej
Orientacja na
Orientacja na
pozycję
pozycję
w otoczeniu
w otoczeniu
Organizacja
Organizacja
hierarchiczn
hierarchiczn
a
a
Organizacja o
Organizacja o
orientacji
orientacji
rynkowej
rynkowej
Stabilność i kontrola
Stabilność i kontrola
Model wartości konkurujących Camerona Quinna
Model wartości konkurujących Camerona Quinna
Organizacja „ klan”
Organizacja „ klan”
Przyjazne środowisko pracy, w
Przyjazne środowisko pracy, w
którym ludzie z przyjemnością ze
którym ludzie z przyjemnością ze
sobą współpracują; firma
sobą współpracują; firma
przypomina wielką rodzinę.
przypomina wielką rodzinę.
Szefowie i przełożeni pełnią role
Szefowie i przełożeni pełnią role
doradców, mentorów. Organizacja
doradców, mentorów. Organizacja
trwa dzięki lojalności i
trwa dzięki lojalności i
przywiązaniu pracowników. Wysoki
przywiązaniu pracowników. Wysoki
stopień zaangażowania wszystkich.
stopień zaangażowania wszystkich.
Duże morale, a miarą sukcesu jest
Duże morale, a miarą sukcesu jest
rozwój zasobów ludzkich i troska o
rozwój zasobów ludzkich i troska o
pracowników. Wysoko ceniona jest
pracowników. Wysoko ceniona jest
praca zespołowa, uczestnictwo i
praca zespołowa, uczestnictwo i
konsensus
konsensus
Organizacja „adhokracja”
Organizacja „adhokracja”
W firmie dominuje dynamika,
W firmie dominuje dynamika,
przedsiębiorczość i kreatywność. Ludzie
przedsiębiorczość i kreatywność. Ludzie
nie boją się ryzyka, a kierownicy
nie boją się ryzyka, a kierownicy
wyróżniają się kreatywnością i
wyróżniają się kreatywnością i
innowacyjnością. Wysoka chęć do
innowacyjnością. Wysoka chęć do
eksperymentowania i wprowadzania
eksperymentowania i wprowadzania
nowości. Ważne jest wieść prym w swej
nowości. Ważne jest wieść prym w swej
dziedzinie. Nastawienia na wzrost,
dziedzinie. Nastawienia na wzrost,
podejmowanie wyzwań i pozyskiwanie
podejmowanie wyzwań i pozyskiwanie
nowych zasobów. Sukces to oferowanie
nowych zasobów. Sukces to oferowanie
unikatowych produktów i zajęcie pozycji
unikatowych produktów i zajęcie pozycji
lidera. Zachęcanie do swobody zachowań
lidera. Zachęcanie do swobody zachowań
organizacyjnych.
organizacyjnych.
Grganizacja „hierarchia”
Grganizacja „hierarchia”
Wysoce sformalizowane miejsce
Wysoce sformalizowane miejsce
pracy ze ścisłą hierarchią.
pracy ze ścisłą hierarchią.
Dominacja świata procedur.
Dominacja świata procedur.
Kierownicy są nastawieni na
Kierownicy są nastawieni na
koordynacje i organizowanie;
koordynacje i organizowanie;
oczekują wysokiej efektywności.
oczekują wysokiej efektywności.
Najważniejsza jest sprawność
Najważniejsza jest sprawność
działania. Spójność gwarantowana
działania. Spójność gwarantowana
jest przez formalne reguły
jest przez formalne reguły
działania. Miarą sukcesu jest
działania. Miarą sukcesu jest
pewność działania
pewność działania
Organizacja „Rynek”
Organizacja „Rynek”
W firmie liczą się głównie wyniki, a ludzie
W firmie liczą się głównie wyniki, a ludzie
są bardzo ambitni i nastawieni na
są bardzo ambitni i nastawieni na
osiąganie celów. Przywódca jest nadzorcą
osiąganie celów. Przywódca jest nadzorcą
nastawionym na konkurencyjność i
nastawionym na konkurencyjność i
produkcję. Jest bezwzględny i
produkcję. Jest bezwzględny i
wymagający. Spójność zapewnia
wymagający. Spójność zapewnia
ekspansywność i chęć zwyciężania.
ekspansywność i chęć zwyciężania.
Głównym przedmiotem troski są reputacja
Głównym przedmiotem troski są reputacja
i sukces. W dłuższej perspektywie liczy się
i sukces. W dłuższej perspektywie liczy się
konkurencyjność i osiąganie wymiernych
konkurencyjność i osiąganie wymiernych
celów. Miarą sukcesu jest udział w rynku i
celów. Miarą sukcesu jest udział w rynku i
jego penetracja. Ważne są konkurencyjne
jego penetracja. Ważne są konkurencyjne
ceny i przewodzenie na rynku. Styl
ceny i przewodzenie na rynku. Styl
zarządzania to promowanie ostrej
zarządzania to promowanie ostrej
rywalizacji
rywalizacji