background image

Aminokwasy – 

budowa i podział w 

oparciu o budowę 

łańcucha bocznego.

Weronika Porada

Kamila Rosiak

Paulina Siejka 

Monika Szczerba

background image

       Aminokwasy

- podstawowe elementy budulcowe białek

- zbudowane z :

  * węgla α 

  * grupy aminowej

  * grupy karboksylowej

  * atomu wodoru

  * grupy R – łańcucha bocznego.

Łańcuch boczny

karboksylowa grupa

aminowa grupa

-węgiel

background image

       Węgiel α

- tetraedryczny
- chiralny ( wyjątek Gly)
- występowanie aminokwasów w formie L i D - 
stereoizomery

- białka zbudowane wyłącznie z L – aminokwasów.

background image

• ze zmianami pH zmienia się stan jonizacji cząsteczki

• w roztworze o obojętnym pH występują w formie jonu obojnaczego
      - protonowana grupa aminowa 
      - zjonizowana grupa karboksylowa

• w roztworze kwaśnym 
      - grupa karboksylowa – niezjonizowana
      - grupa aminowa – zjonizowana

COOH

C

R

H

3

N

H

COO

C

R

H

3

N

H

COO

C

R

H

2

N

H

OH

OH

pI

pH < pI

pH > pI

H

+

H

+

• w roztworze zasadowym
       - grupa karboksylowa – 
zjonizowana
       - grupa aminowa - 
niezjonizowana

 

Forma 
przeważają
ca w pH 1

Forma 
przeważają
ca w pH 7

Forma 
przeważają
ca w pH 11

Struktura aminokwasów

 punkt środkowy pierwszej jonizacji 
– pH 2,3
 punkt środkowy drugiej jonizacji – 
pH 9,6

background image

Łańcuchy boczne aminokwasów różnią się :

- wielkością
- kształtem
- ładunkiem elektrycznym
- zdolnością do tworzenia wiązań wodorowych
- reaktywnością chemiczną

    Podział aminokwasów w oparciu o budowę 
łańcucha bocznego.

background image

Podział aminokwasów w oparciu o budowę 
łańcucha bocznego.

•Alifatyczne – Gly, Ala, Val, Leu, Ile, Pro
• Alifatyczne z grupą hydroksylową – Ser, Thr
• Alifatyczne z atomem siarki – Cys, Met
• Zasadowe – Lys, Arg, His
• Kwaśne – Asp, Glu
• Amidowe  - Asn, Gln
• Aromatyczne – Tyr, Phe, Trp

background image

   Alifatyczne

- podstawnikiem jest 
łańcuch węglowodorowy

- charakter hydrofobowy
- najprostszy aminokwas 
to Gly – łańcuchem 
bocznym jest atom 
wodoru

- Ala – łańcuch boczny 
utworzony z grupy 
metylowej

- Val , Leu, Ile – 
rozgałęzione łańcuchy 
boczne
- Pro – łańcuch boczny 
to układ cykliczny z 
drugorzędową resztą 
aminową.

 

background image

    Alifatyczne z grupą hydroksylową

- grupa hydroksylowa w miejscu wodoru 
przyłączonego do pierwszego atomu węgla w 
podstawniku

- grupa hydroksylowa zwiększa reaktywność tych 
aminokwasów

- Ser – hydroksylowana wersja Ala
- Thr – jak Val, w której jedna z grup metylowych 
została zastąpiona grupą  hydroksylową. Thr 
posiada dwa centra asymetryczne.

background image

      Alifatyczne z atomem siarki

- posiadają pewne unikalne cechy, które są 
wykorzystywane przez wszystkie organizmy żywe

- Met aminokwas startowy w procesie translacji białka, 
atom siarki związany tioestrowo.

- Cys odgrywa rolę w kształtowaniu struktury 
przestrzennej niektórych białek tworząc mostki 
disiarczkowe, posiada grupę hydrosulfidową.

- charakter hydrofobowy

background image

     Zasadowe

- dodatkowa grupa aminowa
- w pH obojętnym – Lys i Arg naładowane dodatnio
- His może być obojętna lub mieć ładunek dodatni 
zależnie od jej otoczenia

- His często występuje w centrach aktywnych wielu 
enzymów, gdzie jej imidazolowy pierścień może łatwo 
przechodzić z jednego z tych stanów do drugiego, 
katalizując tworzenie wiązań i ich zrywanie. 

background image

- dodatkowa grupa karboksylowa
- odczyn kwaśny

- boczne łańcuchy w pH fizjologicznym są niemal 
zawsze ujemnie naładowane.

- Asp uczestniczy w syntezie puryn i pirymidyn oraz 
mocznika z IMP, produkt pośredni w cyklu Krebsa.

- Glu – umożliwia przewodzenie impulsów 
nerwowych, uczestniczy w przemianach 
azotowych, poprzez 
przemianę w glutaminę.

 Kwaśne 

background image

      Amidowe

- zmodyfikowana grupa karboksylowa przez 
wstawienie za grupę hydroksylową grupy aminowej

- brak ładunku w łańcuchu bocznym
- Asn – wykorzystywana do syntezy białek
- Gln - odgrywa  kluczową rolę w metabolizmie azotu, 
uczestniczy w syntezie puryn, pirymidyn

oraz wielu aminokwasów.

background image

     Aromatyczne

- pierścień sześciowęglowy w łańcuchu podstawnika
- obecność pierścienia powoduje, że Phe i Trp nie są 
syntezowane przez zwierzęta

-Phe – pierścień fenylowy połączony z grupą metylenową.
- Trp – pierścień indolowy połączony z grupą metylenową.
- Tyr – pierścień fenylowy z

 dołączoną grupą hydroksylową,

 połączony z grupą metylenową.

background image

Document Outline